Tafelsout

(Aangestuur vanaf Natriumchloried)

Tafelsout is 'n natuurlike geurmiddel wat daagliks in kos geëet word.

Eienskappe

Algemeen

Naam Tafelsout 
Sistematiese naam Natriumchloried
Struktuurformule van
Struktuurformule van
Chemiese formule NaCl
Molêre massa 58,44 [g/mol][1]
CAS-nommer 7647-14-5[1]  
Voorkoms Wit vastestof
Fasegedrag  
Selkonstantes a=564,04(1) pm  
Ruimtegroep Fm3m; F4/m 3 2/m 
Nommer 225  
Schönfliess-simbool O5h 
Strukturbericht B1
Smeltpunt 801 °C[1]
Kookpunt 1413 °C[1]
Digtheid 2,165 (rel)[1]
Oplosbaarheid 357 mg/ml (water teen 25 °C])[2]

NaCl 

Brekingsindeks 1,5442[3] 
ΔfusHɵ 28,158 [kJ/mol]@ 1074K[4] 
ΔfusSɵ +26,219 [J/molK]@ 1074K[4] 
Cp(s) 50,503 [J/Kmol] @ 298K[4] 
Cp(l) 69,676 [J/Kmol] @ 1074K[4] 
ΔfHɵ (s) -411,12 [kJ/mol]@ 298K[4] 
ΔfHɵ (l) -377,954 [kJ/mol]@ 1074K[4] 
Sɵf(s) 72,132 [J/molK]@ 298K[4] 
Sɵf(l) 170,255 [J/molK]@ 1074K[4] 
ΔfGɵ (s) -384,024 [kJ/mol]@ 298K[4] 
ΔfGɵ (l) -312,257 [kJ/mol]@ 1074K[4]

Suur-basis eienskappe

pKa

Veiligheid

Flitspunt onbrandbaar

Tensy anders vermeld is alle data vir standaardtemperatuur en -druk toestande.

 
Portaal Chemie

Gewone sout is 'n minerale stof wat bestaan uit natriumchloried (NaCl), 'n verbinding wat deel uitmaak van die groter klas van ioniese soute. Sout in sy natuurlike vorm is 'n kristallyne mineraal bekend as rotssout of haliet. Sout is een van die oudste en mees alomteenwoordige geurmiddels van kos en 'n belangrike metode van voedselpreservering. Tafelsoutkristalle het 'n halietstruktuur.

Seewater

wysig

Sout is in groot hoeveelhede teenwoordig in die see waar dit die belangrikste minerale bestanddeel is, met die oop see wat ongeveer 35 gram (1,2 onse) van vastestowwe per liter bevat, 'n soutgehalte van 3,5%.

 
Seesout word geoes.

Mens, dier en plant

wysig

Sout is noodsaaklik vir dierelewe en een van die basiese menslike smake. Diereweefsel bevat groter hoeveelhede sout as plantweefsel. Die tipiese dieet van nomades wat leef van hul kleinvee en beeste verg daarom min of geen soutbyvoeging, terwyl 'n graangebaseerde dieet aanvulling vereis.

Organismes wat op die land leef het nogtans net 'n beperkte hoveeelheid sout nodig. In gebiede waar die soutinhoud van die grond te hoog is, leef plante wat spesiale aanpassings daaraan ontwikkel het. Hulle word halofiete genoem.

Preserveermiddel

wysig

Die mens het lank sout as preserveermiddel gebruik. Dit verhinder die groei van mikroörganismes wat voedsel aantas of staan fermentasie toe wat 'n eetbare produk oplewer. 'n Goeie voorbeeld is die oorspronkelik Ierse corned beef. Die corn verwys na die growwe sout waarmee vleis bewaar word. 'n Ander voorbeeld is suurkool, waar fyngekapte kool met sout vermeng word. In die pekel wat uit die plantvog gevorm word, vind maklik fermentasie deur melksuurbakterieë plaas.

Oplosbaarheid

wysig

Die oplosbaarheid van sout in water verbeter weinig met 'n styging in temperatuur, van 357 mg/ml (teen 25 °C) na 384 mg/ml (in water teen 100 °C). Toevoeging van HCl laat die oplosbaarheid sterk afneem en in gekonsentreerde HCl is die stof byna onoplosbaar.[2]

Chemiese eienskappe

wysig

Soutoplossings (pekel) word grootskaals aan elektrolise onderwerp. Die produkte is chloorgas Cl2 en natriumhidroksied NaOH:[5] Die anodiese reaksie is:

 

Aan die katode vind watersplitsing plaas:

 

Natriumhidroksied (natronloog) en chloor kan gekombineer word om bleikmiddel (hipochloriet OCl) te vervaardig:

 

As die oplossing verhit word, ontstaan chloraat:

 


Sien ook

wysig

Verwysings

wysig
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 "Science Lab MSDS" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 November 2018. Besoek op 15 Februarie 2016.
  2. 2,0 2,1 "Sigma Aldrich product information" (PDF) (in Engels). Geargiveer (PDF) vanaf die oorspronklike op 25 Desember 2016.
  3. refractiveindex.info.
  4. 4,00 4,01 4,02 4,03 4,04 4,05 4,06 4,07 4,08 4,09 Ihsan Barin (1995). Thermochemical Data of Pure Substances. Weinheim; New York; Basel; Cambridge; Tokyo: VCH. ISBN 3-527-28745-0.
  5. A.L.W. de Gee; G.D.C. Eversmann (1946). Scheikunde voor het middelbaar en gymnasiaal onderwijs. Wolters.{{cite book}}: AS1-onderhoud: gebruik authors-parameter (link)