Gaan na inhoud

Homoseksualiteit

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
(Aangestuur vanaf Homoseksueel)
Gay mans en lesbiese vroue se gevoelens vir mekaar verskil nie van dié van heteroseksuele pare nie: romantiese samesyn van 'n gay paar.
Lesbiese romantiek.
Wetlike situasie vir selfdegeslag-paartjies
Homoseksualiteit wettig

   Selfdegeslaghuwelik

   Ander vorme van burgerlike verbintenisse

   Erkenning van (in die binne- of buiteland) gesluite selfdegeslaghuwelike

   Voorwaardelike erkenning van selfdegeslag-vennootskappe op 'n federale maar nie deelstatelike vlak nie

   Geen erkenning van selfdegeslag-vennootskappe nie

   Beperkings op die vryheid van uitdrukking

Homoseksualiteit onwettig

   De jure strafbaar, de facto geen vervolging nie

   Ernstige strawwe

   (Lewenslange) tronkstraf

   Doodstraf

Homoseksualiteit is die beskrywing van 'n persoon se seksuele oriëntasie of identiteit waar die seksuele aantrekking hoofsaaklik tot dieselfde geslag is. Die term "gay" word deur baie homoseksueles self verkies omdat 'n homoseksuele oriëntasie op meer as net die geslagsdaad dui, en ander aspekte van die mens met so 'n oriëntasie se lewe ook insluit. Naas homoseksualiteit staan heteroseksualiteit, waar die seksuele aantrekking tot die teenoorgestelde geslag is, en biseksualiteit, waar die aantrekking tot beide dieselfde as die teenoorgestelde geslag is, hoewel selde in presies dieselfde mate.

Beskrywing

[wysig | wysig bron]

Homoseksualiteit, biseksualiteit en heteroseksualiteit verteenwoordig die drie hoofklassifikasies van seksuele oriëntasie en identiteit en is die belangrikste faktore in die heteroseksueel-homoseksuele kontinuüm. Hulle is almal natuurlike verskynsels en kom in alle beskawings en periodes van die menslike ontwikkeling voor, in die huidige moderne geïndustrialiseerde samelewings net soos by natuurvolke in Afrika en Amerika. Homoseksuele verhoudings word dikwels ook by diere waargeneem.[1] Griekse geleerdes soos Parmenides het ten opsigte van homoseksualiteit na 'n "aangebore passie" verwys, Platon het vir sy beskrywing van homoseksualiteit biseksualiteit as die natuurlike oriëntasie van mense beskou en hoë etiese norme vir erotiese verhoudings tussen mans en seuns ontwikkel, terwyl Solon dit as 'n voorreg van vrye mans beskou het.[2]

Die gebruik van die term heteroseksueel-homoseksuele kontinuüm deur wetenskaplikes verduidelik die feit dat seksuele oriëntasie en identiteit dikwels nie suiwer afgebaken kan word nie. Alhoewel die persentasie homoseksueles in 'n gegewe samelewing moeilik is om te bepaal (sedert die 1950's het verskillende ondersoeke dit op tussen 2 en 7 persent beraam[2][3][4][5][6][7][8][9][10][11]), kom homoseksuele verhoudings dikwels ook onder mense voor wat eintlik as heteroseksueel geklassifiseer word en vorm sodoende deel van 'n natuurlike seksuele ontwikkelingsproses. Volgens 'n meningsopname het 12 persent van alle Nore reeds homoseksuele seks gehad.[12] Die Amerikaanse deskundige Alfred Kinsey het met sy wetenskaplike ondersoeke daarop gewys dat 37 persent van Amerikaanse mans reeds die een of ander homoseksuele ervaring opgedoen het.[13]

In etimologiese opsig is "homoseksueel" 'n antieke Grieks-Latynse hibriedterm met Grieks homos ("dieselfde") as sy wortel. Die woord "gay" verwys gewoonlik na manlike homoseksualiteit, maar word nogtans soms ook in 'n breër betekenis gebruik om algemeen na menslike homoseksualiteit, insluitende dié van vroue, te verwys. In die konteks van seksualiteit verwys die term "lesbies" daarenteen uitsluitlik na vroulike homoseksualiteit.

Met algemene burgerregte as die fondament van die nuwe Suid-Afrika het die staat ook selfdegeslaghuwelike gewettig.

In die geskrewe geskiedenis van die mensheid kom daar baie verwysings na homoseksualiteit voor wat sowel die aanvaarding daarvan as seksuele onderdrukking en diskriminasie weerspieël. In die afgelope dekades was daar 'n sterk neiging in die rigting van verhoogde sigbaarheid, kulturele en maatskaplike erkenning asook verskansing van burgerregte vir homoseksueles, insluitende huwelike en burgerlike verbintenisse, erkenning van homoseksuele ouers en gelyke toegang tot mediese dienste.

In Suid-Afrika het Bybelgebaseerde asook tradisioneel seksistiese houdings en wanopvattings oor homoseksualiteit, wat in sowel wit as swart gemeenskappe voorgekom het, van homoseksueles een van die grootste slagoffergroepe van die apartheidsbewind gemaak. Voortgesette diskriminasie deur bepaalde religieuse en ander randgroepe kom steeds in die nuwe bedeling voor, terwyl die land op staatsvlak met die grondwetlike erkenning van homoseksuele burgerregte, byvoorbeeld dié van huwelike, 'n besonderse voorbeeld geword het.

Definisies

[wysig | wysig bron]
  • Homoseksualiteit: Die beskrywing van 'n persoon se seksuele oriëntasie of identiteit waar die seksuele aantrekking tot dieselfde geslag is. 'n Mens kan ook praat van "selfdegeslag-aangetrokkenheid".
  • Homoseks: Die beoefening van homoseksualiteit.
  • Gay: 'n Homoseksuele persoon (manlik of vroulik)
  • Lesbiër: Vroulike homoseksuele persoon word 'n lesbiër genoem.
  • Lesbies: 'n Vrou wat homoseksueel is, is lesbies.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. Schoeps, Hans-Joachim: Ein weites Feld. Gesammelte Aufsätze. Berlyn: Haude & Spener 1980, bl. 371
  2. 2,0 2,1 Schoeps (1980), bl. 371
  3. ACSF Investigators (1992): AIDS and sexual behaviour in France. In: Nature, 360, bl. 407–409.
  4. Billy, J. O. G., Tanfer, K., Grady, W. R., & Klepinger, D. H. (1993): The sexual behavior of men in the United States. In: Family Planning Perspectives, 25, bl. 52–60.
  5. Binson, D., Michaels, S., Stall, R., Coates, T. J., Gagnon, & Catania, J. A. (1995): Prevalence and social distribution of men who have sex with men: United States and its urban centers. In: Journal of Sex Research, 32, bl. 245–254.
  6. Bogaert, A. F. (2004): The prevalence of male homosexuality: The effect of fraternal birth order and variation in family size. In. Journal of Theoretical Biology, 230, bl. 33–37.
  7. Fay, R. E., Turner, C. F., Klassen, A. D., & Gagnon, J. H. (1989): Prevalence and patterns of same-gender sexual contact among men. In: Science, 243, bl. 338–348.
  8. Johnson, A. M., Wadsworth, J., Wellings, K., Bradshaw, S., & Field, J. (1992): Sexual lifestyles and HIV risk. In: Nature, 360, bl. 410–412.
  9. Laumann, E. O., Gagnon, J. H., Michael, R. T., & Michaels, S. (1994): The social organization of sexuality: Sexual practices in the United States. Chicago: University of Chicago Press.
  10. Sell, R. L., Wells, J. A., & Wypij, D. (1995): The prevalence of homosexual behavior in the United States, the United Kingdom and France: Results of national population-based samples. In: Archives of Sexual Behavior, 24, bl. 235–248.
  11. Wellings, K., Field, J., Johnson, A., & Wadsworth, J. (1994).:Sexual behavior in Britain: The national survey of sexual attitudes and lifestyles. Londen (Verenigde Koninkryk): Penguin Books.
  12. www.aftenposten.no: Norway world leader in casual sex
  13. www.welt.de: Alfred Kinsey en die seks van die vroeë jare