Zum Inhalt springen

Kernspaltung: Unterschid zwische dr Versione

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
[kontrollierti Version][kontrollierti Version]
Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
Die Syte isch nöi erstellt worde: {{Titel|D Kärnspaltig}} miniatur|240px|Animazion von ere Kärnspaltig noch em [[Tröpfchenmodell|Dröpflimodäll mit drei Nöitrone,…
 
K corr using AWB
 
(4 Versione derzwüsche vo 3 andernen isch nid azeigt)
Zyle 1: Zyle 1:
{{Titel|D Kärnspaltig}}
{{DISPLAYTITLE:D Kärnspaltig}}
[[Datei:Kernspaltung.gif|miniatur|240px|Animazion von ere Kärnspaltig noch em [[Tröpfchenmodell|Dröpflimodäll]] mit drei Nöitrone, wo frei wärde ([[Media:Kernspaltung.gif|Spiile]])]]
[[Datei:Kernspaltung.gif|miniatur|240px|Animazion von ere Kärnspaltig noch em [[Tröpfchenmodell|Dröpflimodäll]] mit drei Nöitrone, wo frei wärde ([[Media:Kernspaltung.gif|Spiile]])]]
[[Datei:Kernspaltung.svg|miniatur|240px|Bischbil für e Kärnspaltig vo Uran<sup>235</sup>]]
[[Datei:Kernspaltung.svg|miniatur|240px|Bischbil für e Kärnspaltig vo Uran<sup>235</sup>]]


'''Kärnspaltig''' ({{enS|''nuclear fission''}}) bezäichnet e Brozäss in dr [[Kernphysik|Kärnfüsik]], won e [[Atomkern|Atomkärn]] in zwäi oder mee Bestanddäil gspalte wird und drbi Energii freigsetzt wird. Dr Kärnspaltig wird mänggisch au as '''Kärnfission''' ({{laS|''fissio''}} ‚s Spalte‘) bezäichnet&nbsp;– was nit mit [[Kernfusion|Kärnfusion]] wo zwäi Atomkärn drbii ''verschmelze'' daf verwäggslet wärde. DE Stoffm wo dur d Spaltig entstöön, säit mä [[Spaltprodukt|Spaltbrodukt]].
'''Kärnspaltig''' ({{enS|''nuclear fission''}}) bezäichnet e Brozäss in dr [[Kernphysik|Kärnfüsik]], won e [[Atomkern|Atomkärn]] in zwäi oder mee Bestanddäil gspalte wird und drbi Energii freigsetzt wird. Dr Kärnspaltig wird mänggisch au as '''Kärnfission''' ({{laS|''fissio''}} ‚s Spalte‘) bezäichnet&nbsp;– was nit mit [[Kernfusion|Kärnfusion]] wo zwäi Atomkärn drbii ''verschmelze'' daf verwäggslet wärde. De Stoff, wo dur d Spaltig entstöön, säit mä [[Spaltprodukt|Spaltbrodukt]].


== Spontani und induzierti Spaltig ==
== Spontani und induzierti Spaltig ==
E baar Arte vo Atomkärn ([[Nuklid]]) spalte sich ooni Iiwirkig vo usse. Die [[spontane Spaltung|spontani Spaltig]] isch en Art vom [[Radioaktiver Zerfall|radioaktive Verfall]]. Mä cha sä [[Quantenmechanik|quantenmechanisch]] mit em [[Tunneleffekt|Dunneleffäkt]] erklääre, wo äänlig wie dr [[Alpha-Zerfall]] isch.
E baar Arte vo Atomkärn ([[Nuklid]]) spalte sich ooni Iiwirkig vo usse. Die [[spontane Spaltung|spontani Spaltig]] isch en Art vom [[Radioaktiver Zerfall|radioaktive Verfall]]. Mä cha sä [[Quantenmechanik|quantenmechanisch]] mit em [[Tunneleffekt|Dunneleffäkt]] erklääre, wo äänlig wie dr [[Alpha-Zerfall]] isch.


In dr Braxis isch aber die ''induzierti'' Spaltig wichdiger. Bi dere [[Kernreaktion|Kärnreakzioon]] drifft e freis Däili, mäistens e [[Neutron]], zuefellig uf e Kärn und wird von em absorbiert.<!--mit Neutronen kann man nicht “zielen”--> Dr Kärn gwünnt dur das [[Bindungsenergie|Bindigsenergii]] und eventuelli kinetischi Energii vo däm Neutron, chunnt dorum in en aagregte Zuestand und spaltet sich. Näbe dr Spaltig git s au anderi Möögligkäite, zum Bischnil cha s Neutron iigfange wärde, dr aagregti Atomkärn straalt e [[Gammastrahlung|Gammaquants]] ab, regt sich eso ab und isch wider im ene stabilen Zuestand.
In dr Braxis isch aber die ''induzierti'' Spaltig wichdiger. Bi dere [[Kernreaktion|Kärnreakzioon]] drifft e freis Däili, mäistens e [[Neutron]], zuefellig uf e Kärn und wird von em absorbiert.<!--mit Neutronen kann man nicht “zielen”--> Dr Kärn gwünnt dur das [[Bindungsenergie|Bindigsenergii]] und eventuelli kinetischi Energii vo däm Neutron, chunnt dorum in en aagregte Zuestand und spaltet sich. Näbe dr Spaltig git s au anderi Möögligkäite, zum Bischnil cha s Neutron iigfange wärde, dr aagregti Atomkärn straalt e [[Gammastrahlung|Gammaquants]] ab, regt sich eso ab und isch wider im ene stabilen Zuestand.


== Weblingg ==
== Weblingg ==
{{Commonscat|Nuclear fission|Kernspaltung}}
{{Commonscat|Nuclear fission|Kärnspaltig}}
{{Wiktionary}}
* [http://www.zum.de/dwu/depotan/apke001.htm Flash-Animazion von ere Kärnspaltig vo U-235] (dwu-Unterrichtsmaterial)
* [http://www.zum.de/dwu/depotan/apke001.htm Flash-Animazion von ere Kärnspaltig vo U-235] (dwu-Unterrichtsmaterial)


Zyle 18: Zyle 17:
<references />
<references />
{{Übersetzungshinweis|de|Kernspaltung|dütsch}}
{{Übersetzungshinweis|de|Kernspaltung|dütsch}}
{{Normdaten|TYP=s|GND=4130670-3}}
{{Normdaten}}


[[Kategorie:Kärnphysik]]
[[Kategorie:Kärnphysik]]

{{Link GA|ru}}

Aktuälli Version vom 06:52, 14. Jan. 2020

Animazion von ere Kärnspaltig noch em Dröpflimodäll mit drei Nöitrone, wo frei wärde (Spiile)
Bischbil für e Kärnspaltig vo Uran235

Kärnspaltig (änglisch nuclear fission) bezäichnet e Brozäss in dr Kärnfüsik, won e Atomkärn in zwäi oder mee Bestanddäil gspalte wird und drbi Energii freigsetzt wird. Dr Kärnspaltig wird mänggisch au as Kärnfission (latiinfissio ‚s Spalte‘) bezäichnet – was nit mit Kärnfusion wo zwäi Atomkärn drbii verschmelze daf verwäggslet wärde. De Stoff, wo dur d Spaltig entstöön, säit mä Spaltbrodukt.

Spontani und induzierti Spaltig

[ändere | Quälltäxt bearbeite]

E baar Arte vo Atomkärn (Nuklid) spalte sich ooni Iiwirkig vo usse. Die spontani Spaltig isch en Art vom radioaktive Verfall. Mä cha sä quantenmechanisch mit em Dunneleffäkt erklääre, wo äänlig wie dr Alpha-Zerfall isch.

In dr Braxis isch aber die induzierti Spaltig wichdiger. Bi dere Kärnreakzioon drifft e freis Däili, mäistens e Neutron, zuefellig uf e Kärn und wird von em absorbiert. Dr Kärn gwünnt dur das Bindigsenergii und eventuelli kinetischi Energii vo däm Neutron, chunnt dorum in en aagregte Zuestand und spaltet sich. Näbe dr Spaltig git s au anderi Möögligkäite, zum Bischnil cha s Neutron iigfange wärde, dr aagregti Atomkärn straalt e Gammaquants ab, regt sich eso ab und isch wider im ene stabilen Zuestand.

 Commons: Kärnspaltig – Sammlig vo Multimediadateie
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „Kernspaltung“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.