الكنيسه المارونيه
| ||||
|---|---|---|---|---|
 شعار البطريركيّه المارونيّه: "مجد لبنان ادا له" (أشعياء 35: 2).
| ||||
| ليستة الكنايس الكاتوليكيه الشرقيه | ||||
| جزء من | كنيسة الروم الكاتوليك ، ومسيحيه شرقيه ، والمسيحية السريانية | |||
| المؤسس | يوحنا مارون | |||
| موقع المقر الرئيس | بكركى | |||
| تفرعت من | كنيسة الروم الكاتوليك ، ومسيحيه شرقيه ، والمسيحية السريانية | |||
| تعداد | 3,500,000 الى 6,000,000[1] | |||
| الموقع الرسمى | الموقع الرسمى (عربى ) | |||
تعديل  |
||||
الكنيسه المارونيه هيا كنيسه خاصه شرقيه كاثوليكيه ف شراكه كامله مع البابا و الكنيسه الكاثوليكيه فى كل العالم مع حكم ذاتى حسب قوانين الكنايس الشرقيه. بيرأسها البطريرك بشاره بطرس الراعى من سنه 2011 , و بيجلس ف بكركى شمال شرق بيروت فى لبنان. معروفه رسميا باسم الكنيسه السريانيه المارونيه فى انطاكيه و هيا جزء من المسيحيه السريانيه من فى الليتورجيا و التراث.[2]
ممكن تقسيم تأسيس الكنيسه المارونيه لتلات فترات من القرن الرابع للقرن السابع. شافت الفتره الأولى حركه تجمع مع القديس مارون من جبال طوروس كقائد ملهم و قديس شفيع, و التانى ابتدا بانشاء دير مار مارون على نهر العاصى , اللى لتبنى بعد مجمع خلقيدونيه للدفاع عن مذاهب المجمع, الدير اتوصف بأنه "اكبر دير" فى منطقه هايكوندا سوريا بيحيط بيه أكتر من 300 نسك بحسب السجلات القديمه. بعد سنه 518 كان الدير بيدير فعليا ابرشيات كتيره فى بريما سوريا و كول سوريا و فينيقيا. المرحله التالته كانت لما تبعت سيد فاكانت الفتح الاسلامى للمنطقه و انتخب أساقفه دير مار مارون جون مارون بطريرك حوالى سنه 685 م حسب التقاليد المارونيه, كنيسه انطاكيه اليونانيه الارثوذكسيه رجعت أسست بطريركيتها سنه 751 و شملت المراكز التانيه اللى ليها اهميه تاريخيه كفرحى و يانوح و ميفوق و وادى قاديشا.
رغم انخفاض اعدادهم اليوم, الموارنه بيعتبرو من الجماعات العرقيه و الدينيه الرئيسيه فى لبنان بالاضافه لاقليات اصغر فى سوريا و قبرص و اسرائيل و الاردن.[3]
التسميه
[تعديل]الكنيسه المارونيه معروفه رسميا باسم الكنيسه السريانيه المارونيه ف انطاكيه (باللاتينى: Ecclesia Syrorum Maronitarum, بالسريانى: ܥܕܬܐ ܣܘܪܝܝܬܐ ܡܪܘܢܝܬܐ ܕܐܢܛܝܘܟܝܐ).
نظره عامه
[تعديل]بيعتبر القديس مارون مؤسس الحركه الروحيه و الرهبانيه اللى بتتسمى دلوقت الكنيسه المارونيه و كان ليها تأثير كبير فى لبنان و بدرجه أقل ف سوريا و الاردن و فلسطين, قضى مار مارون حياته على جبل فى سوريا فى جبال طوروس و اللى بقى مهد الحركه المارونيه اللى اتأسست فى دير مار مارون.
التقاليد السته الرئيسيه للكنيسه الكاثوليكيه هى الاسكندريه و انطاكيه و الارمينيه و الكلدانيه و القسطنطينيه (البيزنطيه) و اللاتينيه (الرومانيه), بتتبع الكنيسه المارونيّه التقليد الانطاكى.
حددت الجمعيه البطريركيه المارونيه (2003-2004) خمس علامات مميزه للكنيسه المارونيه هيا:
- انها انطاكيه.
- انها خلقيدونيه, كان الموارنه من أشد المؤيدين لمجمع خلقيدونيه سنه 451.
- انها بطريركيه و رهبانيه.
- انها أمين لكرسى بطرس فى روما.
- بتربطها علاقات قويه بلبنان.
التاريخ
[تعديل]
القديس مارون كان راهب من القرن الرابع و صديق للقديس يوحنا الذهبى الفم, ساب انطاكيه و راح نهر العاصى فى سوريا الحاليه عشان يعيش حياه التقشف, بعد وفاه مارون فى 410 بنى تلاميذه دير بيت مارون فى أفاميا (قلعه المضيق الحاليه), داه شكل نواه الكنيسه المارونيه, سنه 452 و بعد مجمع خلقيدونيه تم توسيع الدير من الامبراطور البيزنطى مارقيان, وصلت الحركه المارونيه للبنان لما انطلق تلميذ مار مارون الاول ابراهيم قورش "رسول لبنان" لتحويل اللى موش مسيحيين من فى تعريفهم على القديس مار مارون, اعتنق الموارنه معتقدات مجمع خلقيدونيه, سنه قتل المونوفيزيين الانطاكيين 350 راهب و حرقو الدير, جستنيان الاولانى رمم الجدران بعدين. المراسلات المتعلقه بالحدث كان فيها اعتراف بابوى و أرثوذكسى للموارنه و مشار ليه برساله من البابا هرمسداس (514-523) بتاريخ 10 فبرابر 518. شارك ممثلين عن بيت مارون فى مجامع القسطنطينيه سنه 536 و 553. بسبب بداية الحرب الاهليه فى عهد الامبراطور فوكاسحصل اعمال شغب فى مدن سوريا وفلسطين, سنه 609 اتقتل بطريرك أنطاكيه أناستاسيوس التانى يا على ايد الجنود أو السكان المحليين, دا ترك الموارنه بدون قائد و استمر الوضع بسبب الحرب البيزنطيه الساسانيه الأخيره بين 602-628.
بعد الحرب نشر الامبراطور هرقل عقيده كريستولوجيه جديده فى محاوله لتوحيد الكناdس المسيحيه المختلفه فى الشرق و اللى انقسمت حولين قبول مجمع خلقيدونيه, كانت العقيده وحده اراده المسيح مع اراده الله بمثابه حل وسط بين مؤيدى خلقيدونيه زى الموارنه و المعارضين زى اليعاقبه و أيد البابا هونوريوس الاولانى العقيده دى لاستعاده الطبيعه الاحاديه لكن ظهرت مشاكل, أسيء فهم وحده اراده المسيح مع (ميا-ثيليتيسم) على انها أحاديه (ان المسيح و الله ليهم اراده واحده بس) اللى سبب جدل اكبر و أعلن أانه بدعه فى مجمع القسطنطينيه التالت فى 680-681 و أدان المجمع هونوريوس و البطريرك سرجيوس الاولانى من القسطنطينيه بس ما ذكرش الموارنه.
.jpg)
فى بدايه عهد البطاركه دفع اضطهاد المسيحيين و تعريب المنطقه و تدمير دير مار مارون غالبيه الموارنه للانتقال الى جبال لبنان و خصوصا منطقه الشمال. و أسسو مجتمع ريفى هرمى مقفول و رجعو التواصل مع البابويه فى الحروب الصليبيه, حافظو على اللغه السريانيه لحد القرن التمنتاشر بس فى النهايه اتحولو اللغه العربيه اللبنانيه كلغتهم الام. اصدروا اصلاحات ليتورجيه ابرزها فى مجلس قنوبين سنه 1580 و حصل المجلس اللبنانى لسنه 1736 - اللى يبدو فى أجزاء كتيره على أنه لاتين - على حمايه الكنيسه و مجتمعها من الملكيه الفرنسيه. نظمو الدير سنه 1696. و لعبو دور مؤثر فى المشهد السياسى اللبنانى خاصه بعد سنه 1770 , لما انضمت عيله شهاب للكنيسه المارونيه, بسبب الهجره الجماعيه و الحرب الاهليه اللبنانيه (1975-1990) اتراجع الدور المارونى فى الجمهوريه اللبنانيه التانيه.
البطريرك المارونى الاولانى
[تعديل]اتوفى بطريرك انطاكيه اناستاسيوس التانى سنه 609 و ابتدت القسطنطينيه ف تعيين سلسله من البطاركه الفخريين اللى سكنو فى القسطنطينيه, سنه 685 انتخب الموارنه المطران يوحنا مارون البترون بطريرك لانطاكيه و سائر المشرق, من فىه ادعى الموارنه بعدين الخلافه الرسوليه الكامله من فى الكرسى البطريركى الانطاكى, اعتبر تنصيب البطريرك على أنه اغتصاب من الهرم الارثوذكسى و حصل يوحنا على موافقه البابا سرجيوس الاول و بقى اول بطريرك مارونى من أقدم رؤيه فى المسيحيه.
سنه 687 و كجزء من اتفاقيات مع عبد الملك بن مروان بعت الامبراطور البيزنطى جستنيان التانى 12000 مسيحى مارونى من لبنان لارمينيا مقابل دفعه كبيره و نص ايرادات قبرص, هناك تم تجنيدهم كمجدفين و مشاه بحريه فى البحريه البيزنطيه, سمحت جهود اعاده التوطين الاضافيه لجستنيان بتعزيز القوات البحريه اللى استنزفتها الصراعات السابقه, كافح الموارنه للاحتفاظ باستقلاليتهم ضد القوه الامبرياليه و التوغلات العربيه من جانب خلافه دمشق.
استقر مارون فى وادى قاديشا البعيد فى لبنان و ف سنه 694 بعت جستنيان قوات ضد الموارنه فى محاوله فاشله للقبض على البطريرك, اتوفى مارون سنه 707 فى دير مار مارون بلبنان, حوالى 749 من الطائفه المارونيه فى جبال لبنان بنو كنيسه مار ماما فى اهدن.
فترة الحكم الاسلامى
[تعديل]بعد ما بقى الموارنه تحت الحكم العربى بعد الفتح الاسلامى لسوريا (634-638) ازدادت الهجره المارونيه للبنان و اللى كانت ابتدت قبل مده بزمن طويل و اشتدت فى عهد الخليفه العباسى المأمون (813-833). اتحسنت علاقه الموارنه مع الامبراطوريه البيزنطيه, قدم الامبراطور قسطنطين الرابع (668-685) الدعم الكنسى و السياسى و العسكرى المباشر للموارنه, نسق التحالف الجديد غارات مدمره على القوات الاسلاميه.
فى الفتره دى سيطر العباسيين على المنطقه و اضطهدو الموارنه, حوالى سنه 1017 ظهرت طائفه اسلاميه جديده هيا الدروز و وقتها كان الموارنه مطالبين بلبس الجلباب الأسود و العمائم السودا و كانو ممنوعين من ركوب الخيل.
للقضاء على المعارضه الداخليه و من 1289 الى 1291 نزلت القوات المملوكيه المصريه على جبل لبنان و دمرت الحصون و الأديره.
الحملات الصليبيه
[تعديل]بعد الفتح الاسلامى للمسيحيه الشرقيه برى الأناضول و اوروبا فى القرن السابع و بعد انشاء خطوط فاصله آمنه بين الخلفاء المسلمين و الأباطره البيزنطيين ما انسمعش عن عن الموارنه لمده 400 سنه, بعد تأمينهم فى حصونهم الجبليه تم اكتشاف الموارنه من جديد فى الجبال القريبه من طرابلس لبنان على ايد ريمون من تولوز فى طريقه لغزو القدس فى الحمله الصليبيه الكبرى بين 1096-1099. ريموند رجع بعدين عشان يحاصر طرابلس (1102-1109) بعد احتلال القدس سنه 1099 و رجعت العلاقات بين الموارنه و المسيحيه الأوروبيه, و ساعد الموارنه الصليبيين و أكدو ارتباطهم بالكرسى الرسولى فى روما سنه 1182.
الحكم العثمانى
[تعديل]فى الامبراطوريه العثمانيه اتعاملت المجتمعات الدينيه المركزه الأصليه بشكل أساسى مع الاداره الاقليميه و رسميا كان مطلوب من الموارنه دفع ضريبه الجزيه بصفتهم موش مسلمين لكن أحيانا كان الرهبان و رجال الدين معفيين لأنهم اعتبرو فقرا.
فخر الدين التانى (1572 - 1635) و اللى كان أمير درزى و زعيم لاماره قضاء الشوف فى محافظه جبل لبنان, كان المارونى أبو ندير الخازن من أبرز مؤيديه و اشتغل مساعد ليه و حصل المسيحيين على الحمايه السياسيه و الاستقلال الذاتى و حليف محلى ضد التهديد الدائم من الحكم العثمانى المباشر, سنه 1649 البطريرك يوحنا وضع السفرى الموارنه تحت الحمايه الفرنسيه و فتح الفرنسيين قنصليه فى بيروت.
زاد شيوخ خازن بعد كده فى السلطه و النفوذ, سنه 1662 , و بوساطه المبشرين اليسوعيين تم تسميه أبو نوفل الخازن قنصل فرنسى رغم شكاوى تجار مرسيليا من أنه موش من مرسيليا, ازدهرت الكنيسه من حمايه و تأثير الخازن بس على حساب التدخل فى شؤون الكنيسه و التعيينات الكنسيه اللى اعتبرها الخازن امتداد لنفوذهم السياسى.
فى سنه 1610 استورد رهبان دير مار أنطونيوس قزحيا أوائل المطابع فى العالم العربى و كانت باللغه السريانيه و بقت أديره لبنان لاعب رئيسى فى عصر النهضه العربيه فى أواخر القرن التسعتاشر نتيجه لتطوير الحروف العربيه و السريانيه القابله للطباعه.
كان بشير شهاب التانى الحاكم المارونى الاولانى و الأخير لاماره جبل لبنان و بسبب تنافسه مع الزعيم الدرزى بشير جنبلاط اللى اعتنق الاسلام السنى حصل توتر بين الطائفتين.
اتميزت العلاقه بين الدروز و المسيحيين بالانسجام و التعايش و علاقات وديه بين المجموعتين عبر التاريخ باستمدح فترات 1860 فى حرب جبل لبنان الاهليه, سنه 1860 حصلت حرب بين السكان الدروز و المسيحيين الموارنه و انتشرت فى سوريا مع مذبحه المسيحيين فى دمشق, الأمير عبد القادر حمى المسيحيين هناك من المشاغبين المسلمين.
شعر الامبراطور الفرنسى نابليون التالت بأنه مضطر للتدخل نيابه عن المسيحيين رغم معارضه لندن اللى خافت من وجود فرنسى أوسع فى الشرق الأوسط, بعد مفاوضات مع الحكومه البريطانيه بعت نابليون التالت فرقه فرنسيه من 700 راجل لمده ست شهور, وصلت القوات بيروت فى اغسطس 1860 لمواقع فى الجبال بين المجتمعات المسيحيه و المسلمه, اتنظم مؤتمر دولى فى باريس و اتحطت البلاد تحت حكم حاكم مسيحى بيسميه السلطان العثمانى.
شوف كمان
[تعديل]الكنايس الكاثوليكيه الشرقيه
[تعديل]الكنيسه الكاتوليكيه هى مجموعه متحده من الكنايس. من الطوايف المسيحيه الكاتوليكيه:
- كنيسة الروم الملكيين الكاتوليك
- كنيسة السريان الكاثوليك
- الكنيسه القبطيه الكاتوليكيه
- الكنيسه المارونيه
- الكنيسه الكلدانيه الكاثوليكيه
- كنيسة الارمن الكاتوليك
- كنيسة اللاتين فى القدس
لينكات برانيه
[تعديل]- الكنيسه المارونيه – صور وتسجيلات صوتيه و مرئيه على ويكيميديا كومونز
- الكنيسه المارونيه على موقع كيورا - Quora
- الكنيسه المارونيه معرف مخطط فريبيس للمعارف الحره
- الكنيسه المارونيه معرف النظام الجامعى للتوثيق
- الكنيسه المارونيه معرف قاعده بيانات الضبط الوطنيه التشيكيه
- الكنيسه المارونيه معرف قاعده بيانات الضبط الوطنيه التشيكيه
- الكنيسه المارونيه معرف مكتبه الكونجرس (LCAuth)
- الكنيسه المارونيه معرف ملف استنادى دولى افتراضى (VIAF)
- الكنيسه المارونيه معرف ملف استنادى متكامل
مصادر
[تعديل]- ↑ المجمع البطريركى المارونى, نص الانتشار المارونى Archived 2013-03-23 at the Wayback Machine
- ↑ "Assemani, Maronite Light from the East for the Church and the World". phoenicia.org. Retrieved 2020-10-13.
- ↑ "Synod of the Maronite Church". GCatholic. Retrieved 2020-10-13.
طوائف  لبنان | ||
|---|---|---|
| طوايف مسيحية |  | |
| طوايف اسلاميه | ||
| طوائف تانيه | ||
