Fausto Coppi

ciclista italianu (1919–1960)

Fausto Coppi (15 de setiembre de 1919Castellania (es) Traducir – 2 de xineru de 1960Tortona (es) Traducir)[2] foi un ciclista italianu, moteyáu Il Campionissimo y l'Airone.[3]

Fausto Coppi
Vida
Nacimientu Castellania (es) Traducir15 de setiembre de 1919[1]
Nacionalidá Bandera d'Italia Reinu d'Italia  (15 setiembre 1919 -  18 xunu 1946)
Bandera d'Italia Italia  (18 xunu 1946 -  2 xineru 1960)
Muerte Tortona (es) Traducir2 de xineru de 1960[1] (40 años)
Sepultura Castellania (es) Traducir
Causa de la muerte malaria
Familia
Hermanos/es Serse Coppi
Estudios
Llingües falaes italianu[1]
Oficiu
Oficiu ciclista
Trayeutoria
Años Equipu Competiciones
1958-1958 Bianchi
1956-1957 Carpano
1949-1952 Italy
1946-1955 Bianchi
1939-1942 Legnano
Altor 177 cm
IMDb nm0178821
faustocoppi.it
Cambiar los datos en Wikidata

Pentacampeón del Giro d'Italia (1940, 1947, 1949, 1952 y 1953), y doble vencedor el Tour de Francia (1949 y 1952), en 1949 convertir nel primeru de los pocos corredores de la historia capaces de ganar los dos pruebes na mesma temporada, repitiendo esta fazaña en 1952. En tola so trayeutoria deportiva ganó 122 carreres.[4] Foi Campeón del Mundu de Ciclismu en Ruta (1953), y estableció el récor mundial de la hora (1942).[5]

Ye consideráu como unu de los más grandes ciclistes de tolos tiempos.

Biografía

editar

Nacíu en 1919 na llocalidá piamontesa de Castellania, yera'l cuartu fíu de Domenico Coppi y de Angiolina Boveri (el quintu hermanu, Sese Coppi, que tamién sería ciclista profesional, nacería en 1923).[2] De familia humilde, consiguió la so primer bicicleta a los 8 años y utilizar pa trabayar como repartidor de la tienda de comestibles de la población vecina de Novi Ligure. En 1937, conocería al so descubridor Biagio Cavanna que lo animó a que participara en carreres non profesionales. Les escepcionales carauterístiques físiques qu'atesoraba nun tardaron n'aprucir nel mozu Coppi.

A partir de 1939, la so carrera empieza a espuntar, primero a la solombra del veteranu Gino Bartali (indiscutible figura d'aquellos años), y pocu dempués faciendo valir les sos magnífiques condiciones. Asina, hasta l'españíu de la Segunda Guerra Mundial consigue innumberables trunfos de gran prestíu, como'l so primer Giro (con tan solo 20 años) o'l récor del mundu de la hora.

Pero la segunda guerra mundial parte la so carrera ascendente: ye unviáu a África cola "Divisione Ravenna" d'infantería. Fechu prisioneru polos ingleses, ye puestu en llibertá en 1945.[6]

Dos años dempués, en 1947 consigue'l so segundu Giro, y yá en 1949 llega'l visu de la so carrera: consigue axudicase'l so tercer Giro y el so primer Tour, y conviértese nel primer corredor de la historia capaz d'axudicase los dos pruebes na mesma temporada.

 
Gino Bartali y Fausto Coppi

En 1951 fina'l so hermanu Sese, provocando una fonda crisis en Fausto (curiosamente, comparte esta murnia circunstancia con Bartali, que tamién había perdíu años antes al so hermanu Giulio nuna prueba ciclista). La rivalidá deportiva con Gino Bartali (a pesar de la llarga amistá que los xuniría dempués) convertir nun asuntu d'algame nacional n'Italia. En 1952, reconoz por completu'l so agnosticismu, declaraciones que llevanten angüeñes na sociedá italiana hasta'l puntu de que los tresalpinos declárense siguidores de Coppi (agnósticu) o de Bartali (católicu convencíu). Esta rivalidá tenía tolos ingredientes pa llevantar pasiones: los dos pergrandes campeones nun podíen ser más distintos ente sigo (dende'l calter y la complexón física, hasta les sos idees social y relixosu), pero de manera sorprendente, les circunstancies de la competición ciclista obligó-yos a entendese, protagonizando ente los dos dalgunos de los episodios más memorables de la historia del Tour de Francia.

Alrodiu de esti famosu incidente de la botella, nel Diariu Marca esplícase que:


Sicasí, La Gazzetta dello Sport investigó la tema y al paecer el fotógrafu Carlo Martini, autor de la imaxe, preparar tou por que una muyer diera agua a Fausto en plena ascensión. El problema ye que taba asitiada al llau derechu de la calzada, pol que diba Gino, polo qu'ésti la coyer pa pasa-y la a Fausto.
—Diariu Marca 14/1/2010[7]
Sicasí, na mesma Gazzetta dello Sport, dos años dempués refúgase la teoría de la implicación del fotógrafu, y dizse:


Poro, Gino enllenó la so cantimplora y pása-y la botella a Fausto, que yá la coyó, y que desatapó primeramente la suya p'acelerar la operación. Antes de pasar la botella a Fausto, Gino tapó la so cantimplora. ¡Ye impecable! ¡¡¡Afayemos el misteriu del "pasu de la botella"!!!

Bonu, anque ... ¿y si Fausto yá enllenara la so cantimplora, y taba pasando la botella a Gino antes de pone-y el tapón a la suya pa volver asitiala nel so llugar? Anque esti camientu ye realista, entós... entós... surde la entruga sobre cuál de los dos cantimplores ta llena. ¡poques gracies! Pero equí l'escáner nun puede ayudar. ¿Y qué? Asina que el misteriu sigue y seique ye meyor asina.
— La Gazzetta dello Sport 16/7/2012[8]

Ye bien famosa una fotografía na que puede vese a Fausto Coppi y a Gino Bartali pasándose una botella d'agua na Col du Galibier na 11ª etapa del Tour de Francia de 1952.[9] Tres un llargu periodu d'enemistá pol choque ente los sos ideales relixosos (tamién se cree que pudo ser por conflictos coles sos muyeres), Fausto Coppi que yá corría daquella nun equipu rival al de Gino Bartali, al ver que al so amigu y rival terminárase-y l'agua, tendió-y la botella y dixo: "Toma Gino, bebe", quedando dende entós atayada la enemistá que dende diba dellos años caracterizába-yos.[10] Sobre esti fechu circulen delles versiones. Hai teoríes qu'apunten a que foi Bartali el que pasó l'agua a Coppi[7] y otres que defenden que nun ye posible saber qué pasó realmente.[8] (ver notes al marxe). Inclusive los dos protagonistes de la semeya nun se punxeron d'alcuerdu, y dambos afirmaben caballerosamente tiempu dempués el pasalu la botella al so compañeru.[11]

 
Coppi con Giulia Occhini en 1954

Ente 1952 y 1954, inda foi capaz d'encadenar dos Giros más y un segundu Tour, magar mientres el Giro de 1953, Coppi foi'l centru de la crónica rosa del momentu por tener una rellación extraconyugal con Giulia Occhini, muyer del doctor Locatelli, apasionáu siguidor de Coppi. Occhini sería conocida d'equí p'arriba como la "Dama Blanca".[6] Fausto y Giulia empecipiaron una llarga historia d'amor, que aportó a condergada abiertamente hasta por el mesmu Papa Pío XII. Coppi y la so primer muyer Bruna Ciampolini (cola que se casara en payares de 1945[12] y tenía una fía, Marina, nacida en 1947[13]) dixebrar en 1954, ente que'l doctor Locatelli denunció a Giulia Occhini por adulteriu. De resultes, la muyer tuvo qu'ingresar na cárcel ente que a Coppi retiróse-y el pasaporte. Tres munches dificultaes, la pareya casar en Méxicu (matrimoniu nunca reconocíu n'Italia) y tuvieron un fíu, Faustino.[2]

A finales de 1959, xunto con otros ciclistes franceses, participa nuna carrera y nuna sesión de caza nel Alto Volta (actual Burkina Fasu), y ellí ye infestáu pola malaria. La diagnosis de la enfermedá foi fecha con retrasu y la enfermedá mesma foi mal curada, causando la muerte de Fausto Coppi a principios de 1960 con tan solo 40 años d'edá.[2]

 
Funeral de Coppi en xineru de 1960

Gran parte del ésitu de Coppi deber a que revolucionara los sistemes de preparación, siendo quiciabes el primer ciclista modernu, en contraposición a Bartali, unu de los postreros representantes del ciclismu clásicu. El so físicu nun axuntaba condiciones atlétiques escepcionales (dizse que la so cadarma pudo sufrir raquitismu infantil, lo que se tradució en delles graves quebres mientres la so carrera), pero sicasí taba dotáu d'una capacidá respiratoria inusual (siete llitros), un sistema circulatorio y endocrino bien eficiente, musculatura modesta pero permediada y fayadiza pa los esfuercios sosteníos, y de unes estremidaes llargu y llixeru. En pallabres del periodista italianu G. Brera:[14] "Una invención de la naturaleza pa completar el modestu inxeniu mecánicu de la bicicleta".[2]

Tampoco ye refalgable la so condición de mitu del deporte, axigantada pol so relativamente temprana muerte y pola enorme repercusión nos medios de comunicación del protagonista de fazañes deportives cuasi sobrehumanes, nuna dómina de penuries na qu'Italia intentaba sobreponese a los apulmonamientos de la posguerra. L'aspeutu cuasi místicu y desaxeradamente concentráu de Fausto Coppi que tresmitíen les fotografíes de los diarios y los reportaxes cinematográficos, la espectacularidá de munches de les sos xestes en solitariu, y l'incuestionable majestuosidad y elegancia de la so forma de movese sobre la bicicleta, fixeron d'él el deportista favoritu d'un país precisáu de motivos pa recuperar el so arguyu. Sicasí, xunto a esta xusta imaxe d'estrema austeridá como deportista, Coppi tenía un calter sociable, esfrutaba de la compañía de los sos amigos (colos que compartía la so afición a la caza),[7] ya inclusive yera capaz de protagonizar apaiciones humorístiques nun programa de televisión xunto al so vieyu collaciu Gino Bartali.[15]

Carrera ciclista

editar
 
Coppi en Tour de Francia de 1952
 
Coppi (derecha) y Hugo Koblet encabezando'l Giro d'Italia 1953
 
Giovanni Corrieri, Fausto Coppi y Mario Baroni, mientres el Tour de Francia 1952

En 1939, pasa a profesional onde gana seis carreres esa mesma temporada. Pero'l saltu a la fama de Coppi foi un añu dempués cuando, empezando como gregariu de Gino Bartali, consiguió'l primeru de los sos cinco Giros d'Italia. Amás, esta victoria convirtió-y nel corredor más mozu que se fai col trunfu absolutu nel Giro d'Italia con 20 años, 8 meses y 25 díes, un récor inda imbatíu. Amás en 1940 y 1941, proclámase campeón italianu de la especialidá persecución. En 1942, establez el récor de la hora nel velódromu Vigorelli de Milán, dexando la nueva marca en 45,871 km, un récor qu'aguantó 24 años hasta la plusmarca de Jacques Anquetil en 1966.

En 1945, tres el parón de la Segunda Guerra Mundial, cuerre dalguna carrera cola seición de ciclismu de la Società Sportiva Lazio. En 1946, naz el llexendariu novialgu ente Fausto Coppi y l'equipu Bianchi, al que'l campeón italianu taría amestáu mientres una década. La llegada de Coppi al equipu llueu da los sos frutos cuando gana'l so primera Milán-Sanremo con una épica fuga qu'empieza nel Pasu del Turchino y qu'acaba con 14 minutos de ventaya sobre'l segundu clasificáu. Nicolò Carosio narrar asina na radio:[6]

"Primer clasificáu, Fausto Coppi, n'espera del segundu tresmitimos música de baille".

Esi añu tamién gana tres etapes del Giro (anque la xeneral llevar Bartali), el Gran Premiu de les Naciones, el Circuitu de Lugano y el Giro de Lombardía. En 1947, siete años dempués del primeru, gana'l so segundu Giro d'Italia.

En 1949, llega la definitiva consagración internacional de Coppi. En ganando la Milán-Sanremo y el Giro de Lombardia, nel Giro d'Italia (que tamién s'axudica) firma una de les que van ser les sos fazañes más célebres: 192 quilómetros en solitariu na etapa ente Cuneo y Pinerolo. El famosu periodista Mario Ferretti diría na so crónica una frase qu'entraría na historia del ciclismu:[6]

Un home solu al mandu, el so maillot ye blancu y celeste. El so nome, Fausto Coppi.

Nesi mesmu añu, algama'l zénit de la so carrera. Col tercer Giro nel bolsu, encara'l so primer Tour de Francia. Fausto empezó bien mal, perdiendo más de media hora na primer etapa. Pero supo recuperase, apoderando les dos etapes contra'l reló ya imponiéndose na etapa ente Briançon y Aosta. Consigue la victoria na xeneral siendo'l primer home que llogra ganar Giro y Tour nel mesmu añu, ente qu'en Francia naz el mitu de "Fostò".[16]

En 1950, Coppi tien un entamu de temporada espectacular. Axudícase la París-Roubaix y la Flecha Valona. Pero la suerte da-y la llombu al "Campionissimo" cuando na etapa del Giro ente Vicenza y Bolzano, un corredor que va por delantre fai cayer a Fausto, lo que lu provoca quebra de tres costielles polo que da per concluyida la temporada.

En 1951, les coses nun ameyoraron pa Coppi. El so hermanu Sese, tamién ciclista, morrió nel Giro d'El Piamonte por causa d'otra cayida. La muerte del so hermanu afecta a Fausto que fai un discretu Giro. De toes formes, nel Tour d'esi mesmu añu (y anque sufre una crisis nerviosa), gana la etapa alpina ente Gap y Briançon.

 
Fausto Coppi vencedor nel Tour de Francia 1952

El 1952 vuelve ser un añu escepcional pa Coppi. Gana tres etapes del Giro d'Italia, cinco nel Tour (una d'elles, la primer llegada al Alpe d'Huez[17] de la historia de la "Grande Boucle"; dende entós la ronda francesa dedicó una visu a Coppi), y llega col maillot mariellu a París. Completa'l so segundu doblete Giro-Tour na mesma temporada.

En 1953 consigue'l quintu Giro d'Italia y tamién gana'l campeonatu del mundu en Lugano, pero la so actividá taba amenorgándose yá por culpa de dellos acontecimientos como l'asuntu de la so separación matrimonial y el discutiniu n'Italia de la so rellación con Giulia Occhini, que pudieron afectar al so rendimientu.

En 1954 gana una de les sos postreres grandes carreres, el Giro de Lombardía. Inda activu, fina en 1960 víctima de la malaria, n'allegando a una carrera n'alto Volta. A lo llargo de la so vida deportiva, portara la maglia rosa mientres 31 díes y el maillot mariellu mientres 19 xornaes.

Ensin nengún xéneru de duldes, Coppi ye unu de los meyores ciclistes de tolos tiempos. D'él haise llegáu a dicir:

La comparanza de corredores de distintes dómines ye un asuntu ventureru, suxetu a los prexuicios del que xulga. Pero si Coppi nun ye'l meyor corredor de tolos tiempos, entós quiciabes namái pueda ser superáu por Eddy Merckx. Unu nun puede xulgar los sos llogros pol so palmarés, porque la Segunda Guerra Mundial atayó la so carrera, al igual que la Primer Guerra Mundial atayó la de Philippe Thys. Coppi ganar tou: el récor mundial de la hora, los campeonatos del mundu, les grandes vueltes, les clásiques, según pruebes contra reló. El gran periodista de ciclismu francés, Pierre Chany, afirma qu'ente 1946 y 1954, una vegada que Coppi saltaba del pelotón, el pelotón nunca lu volvía a ver. ¿Puede dicise esto de cualesquier otru corredor? Observadores informaos que vieron munches carreres, coinciden en señalar que Coppi foi'l gran campeón más elegante, conducíu polos sos dones físicos, ente que Merckx conducir a sigo mesmu y cutía a los sos rivales ensin tregua por ser la encarnación de la voluntá pura.[18]
Bill McGann

Reconocencies y Honores

editar
  • El superlativu italianu "campionissimo" (campeón de campeones), utilizar pa calificar socesivamente a Costante Girardengo,[19] Alfredo Binda,[20] Gino Bartali y Coppi, y nun volverá ser utilizáu pa nengún otru campeón dempués de la muerte d'esti postreru.[21]
  • Pocos años dempués de la so muerte, el gobiernu italianu llevantó en Castellania un mausoléu onde reposen Fausto Coppi y el so hermanu Sese.[22]
  • Alzáronse cercos n'honor a la so memoria nel pasu del Stelvio, nel pasu Pordoi y na Col de Larche.
  • En 1965, el nome "Visu Coppi" apaez nel Giro d'Italia per primer vegada pa designar en cada edición de la carrera'l visu más altu.[23]
  • En 2001, un añu dempués de la muerte de Gino Bartali, una carrera italiana creada en 1984 pasó a llamase Selmana Internacional Coppi y Bartali, n'honor a estos dos corredores.[24]
  • En 2002, Coppi ye unu de los 44 corredores escoyíos nel "Salón de la Fama" de la Xunión Ciclista Internacional.[25]
  • Tamién anguaño, un monumentu na so memoria foi inauguráu en Turín, con 21 piedres na so base representando llugares memorables de la so carrera.[26]
  • Na mesma ciudá, un estadiu de ciclismu lleva'l so nome.
  • En 2010, l'estáu de San Marín emitió dos sellos pa conmemorar el 50ᵘ aniversariu de la muerte de Fausto Coppi y el décimu aniversariu de la de Gino Bartali. Esti dípticu representa l'intercambiu d'una botella mientres una carrera.[27]
  • Foi designáu como unu de los ciclistes más destacaos de la historia al ser escoyíu nel añu 2002 pa formar parte de la Sesión Inaugural del Cycling Hall of Fame de la UCI.
  • Acordies col so palmarés, figura nel   Nᵘ3    de la "Clasificación de los 100 meyores ciclistes de tolos tiempos" del Cycling Hall of Fame de la UCI.[28][29]

Palmarés destacáu

editar

1940

1941

1942

1946

1947

1948

1949

1950

1951

1952

1953

1954

1955

1956

1957

Resultaos en Grandes Vueltes y Campeonatu del Mundu

editar

Mientres la so carrera deportiva consiguió los siguientes puestos nes Grandes Vueltes y nos Campeonatu del Mundu en carretera:

Carrera 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959
Giro d'Italia - 1ᵘ X X X X X 2ᵘ 1ᵘ Ab. 1ᵘ Ab. 4ᵘ 1ᵘ 1ᵘ 4ᵘ 2ᵘ - - 32ᵘ -
Tour de Francia - X X X X X X X - - 1ᵘ - 10ᵘ 1ᵘ - - - - - - -
Vuelta a España X X - - X X - - - - X - X X X X - - - - Ab.
Campeonatu Mundial de Ciclismu en Ruta   X X X X X X X Ab. - Ab. 3ᵘ - - - 1ᵘ 6ᵘ - 15ᵘ - 17ᵘ -

-: Nun participa
Ab.: Abandonu
X: Ediciones ensin celebrar

Bibliografía

editar

Enllaces esternos

editar

Referencies

editar
  1. 1,0 1,1 1,2 Afirmao en: autoridaes BNF. Identificador BnF: 119361602. Data de consulta: 10 ochobre 2015. Autor: Biblioteca Nacional de Francia. Llingua de la obra o nome: francés.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Biografía de Fausto Coppi (Diccionariu Biográficu Trecani. Consultáu'l 19/9/2015. N'italianu)
  3. Airone n'italianu significa Garza; ye una clara referencia a la semeyanza del perfil del corredor (tantu de la so cara angulosa como de los sos llargos miembros) con esta ave.
  4. Museociclismo. Palmarés Fausto Coppi. Consultáu 19/10/2015. N'italianu
  5. Récor de la hora. El so rexistru foi de 45,798 km. (Diariu As. Consultáu 19/10/2015)
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 Fausto Coppi, Il Campionissimo (Diariu Mundo Deportivo. 24/6/2013. Consultáu'l 19/10/2015)
  7. 7,0 7,1 7,2 Coppi: Vida y muerte del 'Campionissimo' italianu (Diariu Marca. Consultáu'l 19/10/2015)
  8. 8,0 8,1 so-una-borraccia/?refresh_ce-cp Gazzetta dello Sport. Investigación sobre una botella
  9. so-lleenda/ Coppi engranda la so lleenda Cobbles&Hills
  10. Fausto Coppi "El Campeonísimo"(Diariu ABC. Consultáu'l 19/10/2015)
  11. (A 200 pulsaciones... 6/3/2011. Consultáu'l 19/10/2015)
  12. Bruna Ciampolini in Coppi (Consultáu'l 20/10/2015)
  13. Il Coppi segreto (Consultáu'l 28/10/2015. N'italianu)
  14. La Gazzetta dello Sport, 27 de xunetu de 1949
  15. Homenaxe a Gino Bartali nel Giro d'Italia. Diariu La Vanguardia. Edición del miércoles, 10 de mayu de 2000, páxina 83
  16. "Fostò": reproducción fonética de la forma en que los franceses pronunciaben la pallabra "Fausto".
  17. Coppi estrenó'l Alpe d'Huez (Diariu El País. Consultáu'l 22/10/2015)
  18. McGann y McGann, 2006, p. 160.
  19. Ollivier 1979, p. 32
  20. Viollet 2007, p. 97
  21. Lagrue 2004, p. 125
  22. Ollivier 1979, p. 295
  23. gazzetta.it. «Depuis 1965 la "Visu Coppi"». Consultáu'l 9 de marzu de 2013.
  24. cyclingnews.com (9 de febreru de 2001). «Coppi and Bartali memorial». Consultáu'l 9 de marzu de 2013.
  25. uci.ch (13 de febreru de 2002). «14 avril 2002 : les 100 ans de Paris-Roubaix et l'inauguration du CMC de l'UCI à Aigle». Consultáu'l 27 de marzu de 2013.
  26. dhnet.be (9 de xunu de 2002). «Inauguration d'un monument à la mémoire de Fausto Coppi». Consultáu'l 25 de marzu de 2013.
  27. adminaasfn.imcnetwork.net. «Fausto Coppi – Gino Bartali». Consultáu'l 26 de marzu de 2013. (enllaz rotu disponible n'Internet Archive; ver l'historial y la última versión).
  28. Cycling Hall of Fame TOP 100 (Consultáu'l 20/10/2015. N'inglés)
  29. Cycling Hall of Fame (Biografía de Coppi. Consultáu'l 20/10/2015. N'inglés)