Proyeutu Manhattan

El Proyeutu Manhattan foi'l nome en clave d'un proyeutu científicu lleváu a cabu mientres la Segunda Guerra Mundial polos Estaos Xuníos con ayuda del Reinu Xuníu y Canadá. L'oxetivu final del proyeutu yera'l desenvolvimientu de la primera bomba atómica primero que l'Alemaña nazi consiguir. La investigación científica foi dirixida pol físicu Julius Robert Oppenheimer ente que la seguridá y les operaciones militares corríen a cargu del xeneral Leslie Richard Groves. El proyeutu llevar a cabu en numberosos centros d'investigación siendo'l más importante d'ellos el Distritu d'Inxeniería Manhattan asitiáu nel llugar conocíu anguaño como Llaboratoriu Nacional de Los Álamos.

Proyeutu Manhattan
proyecto militar (es) , tarea (es) , grupu d'humanos, esperimentu y megaproyecto (es)
Llocalización
Sede	Oak Ridge
Direición	Estaos Xuníos Reinu Xuníu Canadá
Sector
Productos destacaos	Fat Man Little Boy The Gadget (en) Fisible (es)
Participación empresarial
Formáu por	calutrón (es)

Planta K-25, en Oak Ridge, una de les principales instalaciones del Proyeutu Manhattan

Prueba Trinity: Primer esplosión nuclear en Alamogordo, culminación del proyeutu (16 de xunetu de 1945).

El proyeutu arrexuntó a una gran cantidá d'eminencies científiques como Robert Oppenheimer, Niels Böhr, Enrico Fermi, Ernest Lawrence, Luis Walter Álvarez, etc. Yá que, tres los esperimentos n'Alemaña previos a la guerra, sabíase que la fisión del átomu yera posible y que los nazis taben yá trabayando nel so propiu programa nuclear, axuntáronse delles mentes brilloses. Exiliaos xudíos munchos d'ellos, fixeron causa común de la llucha contra'l fascismu apurriendo'l so granu de sable a la causa: consiguir la bomba primero que los alemanes.

El primer ensayu atómicu esitosu asocedió nel desiertu d'Alamogordo, en Nuevu Méxicu el 16 de xunetu de 1945. El test llamóse Trinity y el dispositivu españáu denominar con nome en clave Gadget. Trátase d'una bomba-A de plutoniu del tipu Fat Man, el mesmu tipu de bomba que sería llanzada sobre Nagasaki díes dempués, el 9 d'agostu de 1945. Na actualidá esti llugar ta marcáu por un monolitu cónicu negru de siliciu resultáu de la fusión del sable sol efeutu del calor.

Na carrera pola bomba nuclear, los alemanes teníen el Proyeutu Uraniu y los soviéticos la Operación Borodino.

Centros d'investigación

Selección de centros d'investigación venceyaos al Proyeutu Manhattan.

El proyeutu Manhattan empezó primeramente en distintes universidaes estauxunidenses, notablemente la Universidá de Chicago colos primeros tests de reacción en cadena producíos so la direición del físicu italianu Enrico Fermi. Darréu establecióse'l Llaboratoriu Nacional de Los Álamos en Nuevu Méxicu, dirixíu pola Universidá de California.

Los principales centros nos que llevó a cabu'l proyeutu fueron:

• Hanford Site, Washington; Qu'algamó una estensión de 1 000 milles cuadraes (2 589 km²) ya incluyó terrenes de les pequeñes ciudaes cercanes de Hanford y White Bluffs.
• Llaboratoriu Nacional Los Álamos, Nuevu Méxicu.
• El Llaboratoriu Nacional de Oak Ridge, Tennessee; con una estensión de más de 60.000 acres (243 km²).
• El Complexu Nacional de Seguridá Y-12,
• Y otros numberosos centros.

La esistencia d'estos centros foi caltenida de callao hasta'l final de la guerra. En munchos casos los trabayadores desconocíen el proyeutu nel que taben trabayando, esponiendo les sos vides.

Pa mediaos de 1945, el proyeutu emplegaba a más de 130.000 persones con un costu total de cerca de dos mil millones de dólares d'Estaos Xuníos de la dómina - venti mil millones de dólares actuales afaciendo les variaciones por inflación. [1]

Historia

Concepción del Proyeutu

Los científicos nucleares Leó Szilárd, Edward Teller y Eugene Wigner, abellugaos xudíos provenientes de Hungría creíen que la enerxía lliberada pola fisión nuclear podía ser utilizada pa la producción de bombes polos alemanes, polo que persuadieron a Albert Einstein, el físicu más famosu n'Estaos Xuníos, por qu'alvirtiera al presidente Franklin D. Roosevelt d'esti peligru per mediu d'una carta que Szilárd escribió y foi unviada'l 2 d'agostu de 1939. En respuesta a l'alvertencia, Roosevelt amontó les investigaciones alrodiu de les implicaciones na seguridá nacional de la fisión nuclear. Dempués de la detonación sobre Hiroshima, Einstein comentaría: "tendría de quemar los deos colos qu'escribí aquella primer carta a Roosevelt."

Entamu del Proyeutu

Roosevelt creó un comité del Uraniu ad hoc al cargu de Lyman Briggs, entós xefe del National Boureau of Standards, que empecipió les sos investigaciones en 1939 nel Naval Research Laboratory en Washington, onde'l físicu Philip Abelson investigó la separación de los isótopos d'uraniu.

Na Universidá de Columbia, el físicu Enrico Fermi construyó prototipos de reactores nucleares utilizando distintes configuraciones de grafitu y uraniu.

En 1940 Vannevar Bush, direutor del Institutu Carnegie de Washington, entamó'l Comité d'Investigación de la Defensa Nacional pa movilizar los recursos científicos de los Estaos Xuníos escontra'l sofitu de les investigaciones empobinaes a la guerra.

El Conseyu d'Investigación de la Defensa Nacional fíxose depués cargu del "Proyeutu Uraniu", como se conocía'l programa de física nuclear, y en 1940 V. Bush y Roosevelt crearon la Oficina de Desenvolvimientu n'Investigación Científica col fin d'ampliar estos esfuercios.

El 9 d'ochobre de 1941, Roosevelt autorizó finalmente'l desenvolvimientu de l'arma atómica.

Desenvolvimientu del Proyeutu

Paneles de control y operadores del sistema de cálculu principal del Proyeutu Manhattan asitiáu n'Oak Ridge, Tennessee. Mientres el proyeutu Manhattan los operadores yeren muyeres que trabayaben en veces de 24 hores ensin conocer el propósitu o consecuencies del so trabayu.

El 7 d'avientu de 1941 col ataque xaponés a Pearl Harbor, Estaos Xuníos entró na Segunda Guerra Mundial. Un día antes, V. Bush creó'l Comité S-1 coles mires d'emponer les investigaciones.

Los esfuercios pa llograr material pa la bomba amontar nel Llaboratoriu de Metalurxa de la Universidá de Chicago, el Llaboratoriu de Radiación de la Universidá de California y el Departamentu de Física de la Universidá de Columbia. Pa llograr isótopos de plutoniu tiense que bombardiar con neutrones el Uraniu-238, que absuerbe los neutrones tresformándose n'Uraniu-239, emite una partícula beta convirtiéndose en Neptuniu-239, y finalmente emite otra partícula beta pa pasar a plutoniu-239. Con esti fin, en 1942 construyéronse enormes plantes n'Oak Ridge (Sitiu X) Tennessee, y Hanford (Sitiu W) Washington, pa realizar esta separación.

A principios de 1942 el físicu y Premiu Nobel Arthur Holly Compton entamó'l Llaboratoriu de Metalurxa de la Universidá de Chicago pa estudiar el plutoniu y les piles de fisión. Compton solicitó al físicu teóricu J. Robert Oppenheimer de la Universidá de California que s'encargara de realizar los cálculos sobre neutrones d'alta velocidá, esenciales pa la viabilidá del arma nuclear. John Manley, un físicu del Llaboratoriu de Metalurxa de la Universidá de Chicago, foi designáu p'ayudar a Oppenheimer a topar respuestes contactando y coordinando dellos grupos de físicos esperimentales esvalixaos en tol país.

Na primavera de 1942, Oppenheimer y Robert Serber de la Universidá d'Illinois trabayaron nos problemes del espardimientu de neutrones (movimientu de neutrones na reacción en cadena) ya hidrodinámica (comportamientu de la esplosión producida pola reacción en cadena). Esti estudiu preliminar foi revisáu'l mesmu branu por un grupu de físicos teóricos integráu por Hans Bethe, John Van Vleck, Edward Teller, Felix Bloch, Emil Konopinski, Wisam Ankah, Robert Serber, Stanley S. Frankel y Eldred C. Nelson quien concluyeron que la bomba de fisión yera vidable. Los científicos suxirieron que la reacción podía empecipiase acoplando una masa crítico, yá sía disparando dos mases subcríticas de plutoniu o uraniu; o per mediu de implosionar o estruyir una esfera bueca de los mesmos materiales. Pela so parte, Teller contemplaba la posibilidá de fabricar un dispositivu muncho más poderosu o Superbomba al arrodiar la bomba de fisión con deuteriu y tritiu, sicasí, el dispositivu nun sería probáu hasta 1952 yá rematada la guerra, la bomba termonuclear, utilizando'l Procesu Teller-Ulam.

Edward Teller tamién especuló cola posibilidá de que la bomba atómica pudiera amburar l'atmósfera terrestre al desencadenar una hipotética reacción de fusión en cadena del hidróxenu. Nun primer momentu Oppenheimer tomóse bien en serio esi riesgu, y poner en conocencia de Arthur H. Compton. Pero tanto Bethe como Serber, Teller o'l mesmu Oppenheimer refugar casi de momentu, considerándolo teóricamente imposible. En 1946, acabada la guerra, Edward Teller ocuparíase, xunto colos sos collaboradores de Los Alamos Konopinsky y Marvin, de redactar un informe -desclasificáu en 1973- refugando por completu la posibilidá de quema de l'atmósfera, "inclusive asumiendo les hipótesis más estravagantes".

Distintos métodos d'ensamblaxe de bombes de fisión consideraos mientres la conferencia de xunetu de 1942.

Por desgracia, según Oppenheimer, Compton "nun tuvo'l sentíu común abondu como pa caltener la boca zarrada" y mentanto peneró l'asuntu a Washington, lo que fizo que la cuestión "enxamás quedara soterrada", y nun s'atayara hasta la detonación de la Prueba Trinity. Amás, tres la guerra volvió salir delles vegaes a la lluz, especialmente en 1959, 1975, y 1992, y en gran parte por cuenta de un tracamundiu per parte de la prensa: l'informe de Teller referir a ello non como daqué "imposible" sinón "improbable" -una y bones la probabilidá de que daqué asemeyada asocediera quedaba fora de cualquier planteamientu científicu- y Compton concedió en 1959 una entrevista a Pearl S. Buck qu'esta malinterpretó dafechu al trescribir que tal probabilidá yera "una ente un millón". Esti aserto sirvió de la mesma al periodista H.C. Dudley y al New York Times pa considerar plausible l'amenaza d'una fusión del hidróxenu terrestre causada pola esplosión d'una bomba atómica.

La resultancia de les xuntes foi resumíu por Serber en "The Los Alamos Primer" (LA-1 en llinia), y suministraron la base teórica orixinal pal diseñu de la bomba atómica, que se convirtió na xera principal de Los Alamos mientres la guerra; y la idea de la bomba H, que se caltuvo nel llaboratoriu mientres la posguerra.

En setiembre de 1942 les dificultaes atopaes al desenvolver investigaciones n'universidaes esvalixaes por tol país fixeron evidente la necesidá de crear un nuevu llaboratoriu dedicáu puramente a esta xera. Sicasí, esta necesidá foi puesta en segundu planu dada la demanda de plantes que pudieren producir abondu uraniu y plutoniu pa crear les bombes atómiques.

Les operaciones a gran escala rellacionaes col proyeutu fueron asignaes al exércitu pol presidente Roosevelt, y el Cuerpu d'Inxenieros del Exércitu asignó al Coronel James Marshall pa supervisar la construcción de fábriques pa la separación d'isótopos d'uraniu y producción de plutoniu.

Nesi tiempu, l'únicu métodu que paecía prometedor pa la separación a gran escala yera la separación electromagnética, desenvuelta por Ernest Lawrence nel Llaboratoriu de Radiación de la Universidá de California, anque los científicos siguieron estudiando otros métodos alternativos por cuenta del so altu costu y a que yera improbable que pudiera producir suficiente material antes del final de la guerra.

L'exércitu determinó qu'un allugamientu cerca de Knoxville Tennessee sería'l llugar más apropiáu pa construyir la planta de separación, pero por cuenta de que los oficiales a cargu desconocíen qué estensión sería necesaria, retrasóse la so adquisición.

Otramiente, por cuenta de la so naturaleza esperimental, el proyeutu nun pudo competir coles demás prioridaes del exércitu en tiempu de guerra, como la demanda d'aceru pa la construcción de fábriques, lo cual causó-y retrasos.

Na seronda de 1943, el Coronel Marshall tuvo la idea d'una operación d'intelixencia independiente, xestionada pol Xefe de Distritu del Proyeutu Manhattan, col fin de pescudar los progresos alemanes na investigación atómica: la Operación Alsos.

Culminación del Proyeutu

Esplosión de la bomba nuclear de la prueba Trinity, el 16 de xunetu de 1945 cerca d'Alamogordo, Nuevu Méxicu.

El proyeutu Manhattan consiguió'l so oxetivu de producir la primer bomba atómica nun tiempu de 2 años 3 meses y 16 díes, españando la primer prueba nuclear del mundu (Prueba Trinity) el 16 de xunetu de 1945 cerca d'Alamogordo, Nuevu Méxicu. La continuación del proyeutu condució a la producción de dos bombes-A conocíes como Little Boy y Fat Man con pocos díes d'intervalu, que s'españaron en Hiroshima el 6 d'agostu de 1945 y en Nagasaki el 9 d'agostu respeutivamente.

Resultáu, dos bombes distintes

Artículu principal: Bomba atómica

Little Boy esplotó sobre Hiroshima, Xapón, el 6 d'agostu de 1945 (izda);
Fat Man esplotó sobre Nagasaki, Xapón, el 9 d'agostu de 1945 (dcha)

El mayor problema que resolver pa la construcción d'una bomba atómica foi'l llogru de suficiente material fisible y d'abonda pureza. El problema foi encetáu simultáneamente por dos enfoques, representaos en caúna de los dos armes esplegaes nes ciudaes xaponeses.

La bomba de Hiroshima, Little Boy, taba basada nel isótopu d'uraniu O-235, un isótopu bastante raru que tien de ser separáu del isótopu más común del uraniu, l'O-238 que nun ye afechu pa la fabricación de bombes atómiques. La separación llevar a cabu nes instalaciones d'Oak Ridge utilizando principalmente'l métodu d'espardimientu gaseosu de hexafloruro d'uraniu (UF₆), y tamién otros como'l calutrón, qu'utiliza'l principiu de separación magnética nun espectrómetru de masa; y la espardimientu térmicu.

La bomba de Nagasaki, Fat Man, en contraste utilizó l'isótopu de plutoniu Pu-239, un elementu sintéticu, pero más complicáu tocantes al so sistema de detonación, que s'empecipia per mediu d'un dispositivu d'implosión que foi desenvueltu mientres el proyeutu nes instalaciones de Los Alamos.

Científicos destacaos que trabayaron nel Proyeutu Manhattan

J. Robert Oppenheimer y Leslie Groves nos restos de la prueba Trinity en setiembre de 1945.

Esta ye una llista parcial de dalgunos de los científicos que participaron nesti proyeutu. Albert Einstein robló una carta redactada por Leo Szilard (científicu xudíu abellugáu n'EE.XX.) antes del entamu del proyeutu pa convencer al presidente Roosevelt de la necesidá d'establecer un programa asemeyáu. Amás de esta carta, él nunca trabayó nel desenvolvimientu de bombes nucleares.

• Robert Oppenheimer: Direutor del proyeutu, oponer al usu militar de la enerxía nuclear una vegada terminada la guerra.
• Enrico Fermi: Fuxíu del so Italia natal, foi'l creador de la primer pila atómica na Universidá de Chicago.
• Edward Teller: Unu de los munchos xudíos fuxíos del réxime nazi. Unu de los más fervosos defensores del programa armamentístico nuclear estauxunidense.
• Hans Bethe: Importante teóricu del proyeutu, direutor de la división téunica.
• Richard Feynman: Responsable de la división teórica y de los cálculos por ordenador. Na so biografía cunta numberoses anécdotes sobre la so etapa nel Proyeutu Manhattan y el so sentimientu de culpabilidá al esplotar la primer bomba.
• John von Neumann: Espertu en materia d'esplosivos, ente otres habilidaes, foi-y encamentada la misión d'ayudar nel diseñu d'esplosivos de contautu pa la compresión del nucleu de plutoniu del dispositivu utilizáu nel ensayu Trinity y la bomba Fat Man llanzada sobre Nagasaki. Tamién foi l'encargáu de calcular a qué altor teníen d'esplotar les bombes antes de tocar el suelu por que'l so efeutu fuera más devastador. Asina mesmu tamién tuvo nel comité encargáu pa escoyer oxetivos potenciales xaponeses (ciudaes), onde faer cayer les bombes atómiques.

Proyeutos similares

Na URSS intentóse llevar a cabu un proyeutu asemeyáu, lideráu por Ígor Vasílievich Kurchátov, pero con una diferencia fundamental: dalgunes de les investigaciones de Kurchátov veníen de segunda mano de los países arreyaos nel Proyeutu Manhattan gracies a los espíes. Había siquier dos nel equipu científicu de Los Álamos, Klaus Fuchs y Theodore Hall, que nun se conocíen ente ellos. Mientres la Guerra, tamién se llevaron a cabu dalgunos intentos simbólicos n'Alemaña, (lideraos por Werner Heisenberg), y en Xapón (vease: Programa atómicu de Xapón).

El Proyeutu Manhattan, xunto coles investigaciones criptográfiques y el desenvolvimientu del radar de microondes, representen dellos exemplos de proyeutos secretos, a gran escala y extraordinariamente esitosos, niciaos pol conflictu de la Segunda Guerra Mundial.

Ver tamién

• Arma nuclear
• Bomba atómica
• Hiroshima
• Nagasaki
• Efeutos de les armes nucleares
• Operación Alsos
• Proyeutu Uraniu
• Prueba Trinity
• Little Boy
• Fat Man
• Estratexa de les armes nucleares
• Guerra atómica
• Armes de destrucción masiva
• Programa soviéticu de les armes nucleares

Enllaces esternos

• Wikimedia Commons acueye conteníu multimedia sobre Proyeutu Manhattan.

N'español

• El Proyeutu Manhattan (Artículu centráu na perspeutiva histórica).
• Científicos nucleares d'Estaos Xuníos mientres la II Guerra Mundial. (Curties biografíes. Artículos complementarios sobre la II Guerra Mundial).
• Carta d'Einstein al Presidente Roossevelt
• Orde del bombardéu d'Hiroshima
• Les esposes de Los Álamos TaraShea Nesbit. Turner 2014 ISBN 978-84-16142-02-6

N'inglés

• National Atomic Museum | The Manhattan Project
• Rellatu per parte de testigos oculares de los tests Trinity
• Comunicáu de prensa del presidente Truman anunciando la esplosión atómica n'Hiroshima 6 d'agostu de 1945.
• Desenvolvimientu de la Bomba Atómica
• Oríxenes del Proyeutu
• Neños del Proyeutu Manhattan

• Datos: Q127050
• Multimedia: Manhattan Project