Colonia alministrativa
Una colonia, en política, pue ser o un asentamientu o forma de poblamientu (dau hasta'l sieglu XIX), o bien un territoriu suxetu a l'alministración y gobiernu d'un país remotu, llamáu metrópolis (sieglu XIX). Nuna situación colonial, los nativos del territoriu colonizáu escarecen d'autonomía —anque puen tar políticamente representaos en cuerpos gubernamentales— y tán suxetos a la soberanía del gobiernu metropolitanu. Gran parte d'África y la totalidá d'América fueron colonies de les potencies europees mientres sieglos, hasta que les guerres d'independencia del sieglu XIX y el procesu de descolonización fechu poles Naciones Xuníes dempués de la Segunda Guerra Mundial dexaron a los territorios ganar la so independencia. Anque la denominación de posesiones d'ultramar contién a un bon númberu d'entidaes suxetes a un estatus xurídicu asemeyáu.
Na actualidá, colonia ye xeneralmente estremada d'una posesión d'ultramar:
- Nel casu d'una colonia, la población llocal, siquier la parte d'ella que nun provién de la metrópolis, nun gocia de plenos derechos de ciudadanía. Los procesos políticos son xeneralmente acutaos, especialmente esclúyese les cuestiones relatives a la independencia. Nesti casu, hai colonos del país dominante y de cutiu les propiedaes en manes de los pueblos indíxenes del llugar son escases. Los sistemes llegal, relixosu, etc. son impuestos y en dellos casos la población llocal foi esclavizada o entá sometida a xenocidiu.
- Nel casu d'una posesión d'ultramar, los ciudadanos son formalmente iguales al respective de los de la metrópolis, permítese-yos formar movimientos pro independencia, pero pa llograla tienen d'algamar una mayoría, por casu nun referendu. Sicasí, en dellos casos los colonos de la metrópolis pueden superar en númberu a los indíxenes de la posesión d'ultramar y polo tanto ye posible que'l territoriu nun llogre independizase en contra de los deseos de los sos habitantes indíxenes.
Territorios non autónomos
[editar | editar la fonte]En 2010 el Comité de Descolonización de les Naciones Xuníes consideraba 16 territorios non autónomos a ser descolonizaos:[1] Anguila, Bermudes, Gibraltar, Guam, Islles Caimán, Islles Malvines, Islles Turques y Caicos, Islles Vírxenes Britániques, Islles Vírxenes Americanes, Montserrat, Nueva Caledonia, Islles Pitcairn, Sáḥara Occidental, Samoa Americana, Saint Helena y Tokeláu.
Les potencias qu'entá controlen territorios non autónomos son:
- Gran Bretaña (10): Anguila, Bermudes, Gibraltar, Islles Caimán, Islles Malvines, Islles Turques y Caicos, Islles Vírxenes Britániques, Montserrat, Islles Pitcairn, Saint Helena
- Estaos Xuníos d'América (3): Guam, Islles Vírxenes Americanes, Samoa Americana
- Francia (1): Nueva Caledonia.
- Territorios tresferíos:
- España a Marruecos y Mauritania: en 1976 España tresfirió la ex colonia de Sáḥara Occidental a Marruecos y Mauritania, pero les Naciones Xuníes nun reconocieron esi actu.
- Gran Bretaña a Nueva Zelanda: En 1948 Gran Bretaña tresfirió la soberanía de Tokeláu a Nueva Zelanda, actu non reconocíu poles Naciones Xuníes.
Ver tamién
[editar | editar la fonte]- Territoriu dependiente
- Colonialismu
- Descolonización
- Territoriu non autónomu
- Llista de les Naciones Xuníes de territorios non autónomos
Referencies
[editar | editar la fonte]Bibliografía
[editar | editar la fonte]- Comellas, José Luis (2001): Los grandes imperios coloniales, Rialp, Madrid, ISBN 84-321-3334-5