Velosiraptor: Redaktələr arasındakı fərq
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
Redaktənin izahı yoxdur |
|||
Sətir 65:
[[Amerika Təbiət Tarixi Muzeyi]]nin Xarici Monqolustandakı Qobu səhrasına ekspedisiyası zamanı, 11 avqust 1923-cü ildə Pyotr Kaysen elmə məlum olan ilk Velosiraptor qalığını aşkar edib: raptorun ikinci ayaq barmağının caynaqları ilə (AMNH 6515) əlaqələndirilən əzik, ancaq tam kəllə.<ref name=osborn1924a/> 1924-cü ildə muzeyin prezidenti [[Henri Feyefild Ozborn]] kəllə və caynağı (o, bunun əlin caynağı olduğunu fərz edirdi) yeni cins - Velosiraptoru təyin edən növ olaraq qeyd etdi. Bu ad [[latın dili|Latın]] sözləri velox ('sürətli') and raptor ('oğru' və ya 'soyğunçu') sözlərindən törəyib və heyvanın sürətli hərəkətinə və ətyeyən kimi qidalanmasına əsaslanır. Ozborn cinsin təsvirində əsas götürülən növü - ''V. mongoliensis''i aid olduğu ölkənin - [[Monqolustan]]ın adına uyğun adlandırdı.<ref name=osborn1924a/> O ilin əvvəllərində Ozborn heyvanın adını məşhur məqalədə "Ovoraptor djadochtari" kimi çəkmişdi. (Oviraptorla qarışdırılmamalıdır.)<ref name=osborn1924b>{{cite_journal |last=Osborn |first=Henry F. |authorlink=Henry Fairfield Osborn |year=1924b |title=The discovery of an unknown continent |journal=Natural History |volume=24 |pages=133–149}}</ref> Ancaq "Ovoraptor" adı elmi jurnalda çap edilmədiyindən və ya elmi təsvir ilə müşayiət edilmədiyindən [[nomen nudum]] hesab edilir və Velosiraptor adı əsas götürülür.
[[Soyuq müharibə]] dövründə [[Şimali Amerika]] komandalarının [[Monqolustan Xalq Respublikası|kommunist Monqolustan]]a buraxılmadığı zaman Sovet və polyak alimlər monqol həmkarları ilə birlikdə Velosiraptorun bir çox növlərini aşkar ediblər. Onların ən məşhuru 1971-ci ildə polyak-monqol komandası tərəfindən kəşf edilmiş əfsanəvi "Döyüşən dinozavrlar" örnəyinin (GIN 100/25) bir hissəsidir. Qalıntı tək Protoseratopsa qarşı döyüşün ortasında olan tək Velosiraptoru özündə əks etdirir. <ref name=barsbold1983>{{cite journal |last=Barsbold |first=Rinchen |year=1983 |title=Carnivorous dinosaurs from the Cretaceous of Mongolia |journal=Transactions of the Joint Soviet-Mongolian Paleontological Expedition |volume=19 |pages=5–119}}</ref><ref name=kjbarsbold1972>{{cite_journal |last=Kielan-Jaworowska |first=Zofia |last2=Barsbold |first2=Rinchen |year=1972 |title=Narrative of the Polish-Mongolian Paleontological Expeditions |journal=Paleontologica Polonica |volume=27 |pages=5–13}}</ref><ref name=barsbold1974>{{cite journal |last=Barsbold |first=Rinchen |year=1974 |title=Saurornithoididae, a new family of theropod dinosaurs from Central Asia and North America |journal=Paleontologica Polonica |volume=30 |pages=5–22}}</ref> Bu örnək Monqolustanın milli xəzinəsi hesab edilir, ancaq 2000-ci ildə o, [[Nyu York]] şəhərindəki Amerika Təbiət Tarixi Muzeyinə müvəqqəti sərgi üçün borc olaraq verilib.<ref name=amnh>{{cite web |url=http://www.amnh.org/exhibitions/fightingdinos/ex-fd.php |title=Fighting Dinosaurs: New Discoveries from Mongolia: Exhibition Highlights |author=American Museum of Natural History |date=c. 2000|accessdate=2010-08-20}}</ref>
[[File:Velociraptor skeleton.jpg|left|thumb|Skelet modeli, [[Brüssel]]]]
| |||