Etnik qrup: Redaktələr arasındakı fərq

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
Tarixə interaktiv şəkildə baxın
← Əvvəlki redaktəSonrakı redaktə →
Silinən məzmun Əlavə edilmiş məzmun
VizualVikimətn
VolkovBot (müzakirə | töhfələr)
34.498 redaktə
k Bot redaktəsi əlavə edilir: gu:વંશીય જૂથ
Keçid tövsiyələri funksiyası: 1 keçid əlavə edildi.
(31 istifadəçi tərəfindən edilmiş 46 dəyişiklik göstərilmir)
Sətir 1: Sətir 1:
'''Etnik qrup''' — müəyyən qrup fərdlərin, adətən dil, əcdad, tarix, cəmiyyət, mədəniyyət, milliyət və ya sosial davranış bənzərliklərinə və ya eyniliyinə əsaslanaraq digər insanlar tərəfindən təsnifləndirilməsidir. Etnik qrup anlayışı tez-tez milliyət, etnik milliyət və bir qrup insanın digərlərindən milli zəmində fərqləndirilməsi üçün istifadə edilir.
'''Etnikon''' - toponim ilə əlaqələndirilən, müəyyən rayonun (dairənin) sakinlərinin adı. Məsələn: Bakı - Bakılı, Moskva - Moskvalı və s.


Etnik qrup - etnososial təhsil, xüsusi etnik, oxşar etnopsixoloji, etnomədəni, dil və dini əlamətlərə malikdir. Onun başa düşülməsi siyasi-hüquqi terminlərdə “milli azlıq” kimi şərh edilir. Beynəlxalq hüquqi aktlarda, BMT Konvensiyalarında “milli azlıq” və “etnik azlıq” (qrup) çox zaman adekvat kimi işlənilir.<ref>Azlıq Anlayışı, Cavid, '''Xalq Cəbhəsi.- 2016.- 22 aprel.- S.13'''http://www.anl.az/down/meqale/xalqcebhesi/2016/aprel/486773.htm {{Vebarxiv|url=https://web.archive.org/web/20220318090907/http://www.anl.az/down/meqale/xalqcebhesi/2016/aprel/486773.htm |date=2022-03-18 }}</ref> Etnik qruplar '''etnik ərazidə''' yaranır və inkişaf edir. Etnik ərazi dedikdə, müəyyən xalqın yerləşdiyi vilayət başa düşülür. Bu ərazi onu başqa xalqlardan fərqləndirən mühüm əlamətlərdən biridir.
Çox tez-tez etnikon rayonun tarixi adından formalaşdırılır. Məsələn, çoxlu Avropa dilində, müasir toponimlərdən formalaşan etnikon ilə birlikdə, Latın adlarından formalaşan etnikon geniş istifadə edilir. Məsələn, mankunianlar - Mançesterin sakinləri ([[Latın dili]]ndən - Mancunium, bunu əsasən "[[Mançester Yunayted]]" futbol klubunun oyunçularını adlandırmaq üçün istifadə etdirlər).


== Azərbaycanda etnik qruplar ==
⚫
{{etnos-qaralama}}
Azərbaycanda ləzgilər, avarlar, saxurlar, rutullar, udinlər, xınalıqlar, qrızlar, buduqlar, gürcülər, talışlar, tatlar, türklər, [[ruslar]] kimi onlarla fərqli etnik qrup yaşayır. Еtnik qruplаr tаtlаr, tаlışlаr, kürdlərin dilləri – Аvrоpа dil аiləsinin İrаn budаğınа аiddir. Qafqaz dilli xalqlar isə ləzgilər, avarlar, saxurlar, udinlər, buduqlar, qrızlar, xınalıqlar, yengiloylardır ki, bunlar da başlıca olaraq Azərbaycanın şimalşərq və şimal-qərb rayonlarında məskunlaşmışlar.


== Etnik qrup kimi azərbaycanlılar ==
⚫
[[Kateqoriya:Etnoslar]]


== İstinadlar ==
[[als:Ethnie]]
{{istinad siyahısı}}
[[ar:مجموعة عرقية]]

[[be:Этнас]]
== Mənbə ==
[[be-x-old:Этнас]]
*N.Quliyeva “Etnoqrafiya və etnologiya”, Bakı-2009
[[bg:Етническа група]]

[[bs:Etnička grupa]]
⚫
[[Kateqoriya:Etnik qruplar]]
[[ca:Ètnia]]
⚫
{{etnos-qaralama}}
[[ckb:گروپی ڕەگەزی]]
[[cs:Etnikum]]
[[cy:Grŵp ethnig]]
[[da:Etnicitet]]
[[de:Ethnie]]
[[en:Ethnic group]]
[[eo:Etno]]
[[es:Etnia]]
[[et:Etnos]]
[[eu:Etnia]]
[[fa:قومیت]]
[[fi:Etninen ryhmä]]
[[fr:Ethnie]]
[[ga:Grúpa eitneach]]
[[gl:Etnia]]
[[gu:વંશીય જૂથ]]
[[he:אתניות]]
[[hi:जातीय समूह]]
[[hr:Etnička skupina]]
[[hu:Etnikum]]
[[id:Kelompok etnik]]
[[it:Etnia]]
[[ja:民族]]
[[jv:Suku bangsa]]
[[kk:Этнос]]
[[kn:ಜನಾಂಗೀಯ ಗುಂಪುಗಳು]]
[[ko:민족]]
[[la:Ethnos]]
[[lt:Etninė grupė]]
[[lv:Etnoss]]
[[ms:Kelompok etnik]]
[[nl:Etniciteit]]
[[nn:Etnisitet]]
[[no:Etnisitet]]
[[pl:Grupa etniczna]]
[[pt:Grupo étnico]]
[[ru:Этнос]]
[[si:ජාතිය]]
[[simple:Ethnic group]]
[[sk:Etnikum]]
[[sr:Етничка група]]
[[su:Kelompok étnik]]
[[sv:Etnicitet]]
[[tl:Pangkat etniko]]
[[tr:Etnik gruplar]]
[[uk:Етнос]]
[[yi:עטנישע גרופע]]
[[yo:Ẹ̀yà ènìyàn]]
[[zh:族群 (人類社會)]]

08:54, 2 dekabr 2023 tarixinə olan versiya

Etnik qrup — müəyyən qrup fərdlərin, adətən dil, əcdad, tarix, cəmiyyət, mədəniyyət, milliyət və ya sosial davranış bənzərliklərinə və ya eyniliyinə əsaslanaraq digər insanlar tərəfindən təsnifləndirilməsidir. Etnik qrup anlayışı tez-tez milliyət, etnik milliyət və bir qrup insanın digərlərindən milli zəmində fərqləndirilməsi üçün istifadə edilir.

Etnik qrup - etnososial təhsil, xüsusi etnik, oxşar etnopsixoloji, etnomədəni, dil və dini əlamətlərə malikdir. Onun başa düşülməsi siyasi-hüquqi terminlərdə “milli azlıq” kimi şərh edilir. Beynəlxalq hüquqi aktlarda, BMT Konvensiyalarında “milli azlıq” və “etnik azlıq” (qrup) çox zaman adekvat kimi işlənilir.[1] Etnik qruplar etnik ərazidə yaranır və inkişaf edir. Etnik ərazi dedikdə, müəyyən xalqın yerləşdiyi vilayət başa düşülür. Bu ərazi onu başqa xalqlardan fərqləndirən mühüm əlamətlərdən biridir.

Azərbaycanda etnik qruplar

Azərbaycanda ləzgilər, avarlar, saxurlar, rutullar, udinlər, xınalıqlar, qrızlar, buduqlar, gürcülər, talışlar, tatlar, türklər, ruslar kimi onlarla fərqli etnik qrup yaşayır. Еtnik qruplаr tаtlаr, tаlışlаr, kürdlərin dilləri – Аvrоpа dil аiləsinin İrаn budаğınа аiddir. Qafqaz dilli xalqlar isə ləzgilər, avarlar, saxurlar, udinlər, buduqlar, qrızlar, xınalıqlar, yengiloylardır ki, bunlar da başlıca olaraq Azərbaycanın şimalşərq və şimal-qərb rayonlarında məskunlaşmışlar.

Etnik qrup kimi azərbaycanlılar

İstinadlar

  1. ↑ Azlıq Anlayışı, Cavid, Xalq Cəbhəsi.- 2016.- 22 aprel.- S.13http://www.anl.az/down/meqale/xalqcebhesi/2016/aprel/486773.htm Arxivləşdirilib 2022-03-18 at the Wayback Machine

Mənbə

  • N.Quliyeva “Etnoqrafiya və etnologiya”, Bakı-2009
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Etnik_qrup&oldid=7349985"