Sərsəng su anbarı
| Sərsəng su anbarı | |
 | |
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Yerləşməsi | Ağdərə rayonu |
| Tikilmə tarixi | 1976 |
| Sahəsi | 14.2 mln m² |
| Həcmi | 560 mln m³ |
| Tökülən çaylar | Tərtərçay |
| Axan çaylar | Tərtərçay |
| Bəndi | Sərsəng SES |
 | Ciddi təhlükə |
| Azərbaycanın fiziki xəritəsində Sərsəng su anbarı | |
Kəlbəcər rayonu xəritəsində Sərsəng su anbarı (göy rəngli çevrə daxilində) | |
Sərsəng su anbarı — Azərbaycana məxsus 1976-cı ildə Tərtərçayın üzərində, Ağdərə ərazisində inşa edilmiş su anbarı.[1][2] Onun ümumi su tutumu 560 mln m³, bəndinin hündürlüyü isə 125 m-dir.[3] Sərsəng su anbarı respublikada bəndinin hündürlüyünə görə ən hündür bəndli su anbarlarından biridir. Sərsəng su anbarı respublikanın 6 rayonunun (Ağdərə, Ağdam, Bərdə, Goranboy, Yevlax və Ağcabədi) 100 min hektara yaxın torpaq sahəsini suvarma suyu ilə təmin edirdi.[4] Yalnız Sərsəng su anbarının işğalı nəticəsində 100 min hektar sahədə kənd təsərrüfatı bitkilərinə suvarma suyunun verilməməsi respublikanın bu regionuna əvəzolunmaz zərər vurmuşdur. Hazırda su anbarına və onun qurğularına işğal altında 10 ildən artıq müddətdir ki, texniki xidmət göstərilmədiyi üçün o qəza vəziyyətindədir. Bu səbəbdən Sərsəng su anbarı onun aşağı byefində yerləşən əhali üçün ciddi təhlükə yaradır. Lakin anbarın işğaldan azad olunması onun yenidən işlək vəziyyətə gətirilməsi üçün şərait yaradır.
26 fevral 1993-cü ildə ermənilər Sərsəng su anbarının ətrafını tutmaqla, Tərtər–Kəlbəcər yolunu kəsib.[5] 19 sentyabr 2023-cü il antiterror əməliyyatları nəticəsində azad olunmuşdur. 15 oktyabr 2023-cü ildə Prezident İlham Əliyev Sərsəngə Azərbaycan bayrağını qaldırmışdır.[6]
Vəziyyəti
[redaktə | mənbəni redaktə et]Azərbaycanın Avropa Şurası Parlament Assambleyasındakı nümayəndə heyətinin hazırladığı “Azərbaycanın sərhəd rayonunun əhalisi sudan məhrum edilmişdir” adlı qətnamə layihəsi erməni lobbisinin ciddi maneələrinə baxmayaraq, qurumun büro iclasında müzakirə olunmuş və məruzəçi təyin edilməsi ilə əlaqədar sosial məsələlər, səhiyyə və davamlı inkişaf komitəsinə yönləndirilməsi barədə təklif büro tərəfindən yekdilliklə qəbul edilmişdir. Bu qərar həmin gün büronun iclasından dərhal sonra Assambleyanın plenar sessiyasında təsdiqlənmişdir. Sərsəng su anbarı ilə bağlı 13468 saylı sənədi 11 ölkənin 27 deputatı imzalamışdır.
Sənəddə bildirilir ki, Assambleya problemin vacibliyini nəzərə alaraq bu məsələ ilə ciddi şəkildə məşğul olmalı, bununla əlaqədar tezliklə xüsusi ölçü götürməli, beynəlxalq ictimaiyyətə çağırış səsləndirmək üçün qətnamə layihəsi qəbul etməlidir.2016-cı ilin yanvar ayında Avropa Surası Parlament Assambleyası Sərsəng su ambarı ilə bağlı 2085 saylı qətnamə qəbul etdi. Həmin ilin aprel may aylarında Azərbaycanda ABŞ Prezidentinə bu qətnamə ilə bağlı Petisiya unvanlandı. Petisiya 300 mindən artıq imza topladı. İmza toplama kampaniyasında Azərbaycanla yanaşı qardaş Türkiyə vətəndaşları da fəal iştirak etmişlər.[7]
İstinadlar
[redaktə | mənbəni redaktə et]- ↑ "Тертер, Словари и энциклопедии на Академике (rus.)". 2022-04-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-27.
- ↑ "Сарсангское водохранилище, Словари и энциклопедии на Академике (rus.)". 2022-04-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-08-27.
- ↑ AzTV. "Sərəsəng su anbarı işğaldan azad edilərsə..." (az.). Youtube.com. 30.10.2020. İstifadə tarixi: 2020-10-30.
- ↑ İctimai TV. "Sərsəng su anbarı: 560 milyon kubmetrlik anbar 96 min hektara su verəcək" (az.). Youtube.com. 01.05.2024. 2024-05-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-01.
- ↑ "İstefada olan polkovnik-leytenant İsgəndər Həmidova etiraz etdi, Fərəc Quliyevi günahkar saydı". 2022-09-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-09-08.
- ↑ İlham Əliyev Sərsəng su anbarının ərazisində Azərbaycan Respublikasının Dövlət Bayrağını ucaldıb
- ↑ Sərsəng su anbarı ilə bağlı məsələ AŞPA-nın sessiyalarının birində müzakirə olunacaqdır[ölü keçid]
Mənbə
[redaktə | mənbəni redaktə et]- sarsang.org Arxivləşdirilib 2019-02-03 at the Wayback Machine
Xarici keçidlər
[redaktə | mənbəni redaktə et]- Ermənistandan növbəti təhdid: Sərsəng su anbarı partladıla bilər
- Сарсангское водохранилище: климатическое оружие в руках армян
- "Сарсанг – угроза экологического террора" Arxivləşdirilib 2014-05-21 at the Wayback Machine
- Sərsəng su anbarına baxış keçirilib
- İlham Əliyev Sərsəng su anbarının ərazisində Azərbaycan Respublikasının Dövlət Bayrağını ucaldıb
