Эстәлеккә күсергә

Люксембург

Википедия — ирекле энциклопедия мәғлүмәте
11:24, 26 ноябрь 2022 өлгөһө; InternetArchiveBot (фекер алышыу | өлөш) (Rescuing 1 sources and tagging 0 as dead.) #IABot (v2.0.9.2)
(айырма) ← Алдағы өлгө | Ағымдағы өлгө (айырма) | Киләһе өлгө → (айырма)
Люксембург Бөйөк Герцоглығы
люксем.Groussherzogtum Lëtzebuerg
франц. Grand-Duché de Luxembourg
нем. Großherzogtum Luxemburg
Люксембургтың гербы
Флаг {{{Герб урынына}}}
Девиз: «Mir wëlle bleiwe wat mir sinn»
«Беҙ нисек барбыҙ, шулай ҡалырға теләйбеҙ»
Гимн: «Ons Hémécht (Беҙҙең Ватан)»
Люксембургтың урынлашыуы (йәп-йәшел):
Европала (асыҡ-йәшел һәм ҡара-көлһыу)
Европа Берләшмәһендә (асыҡ-йәшел)
Үҙаллылыҡ датаһы 9 июнь 1815Франция)
Рәсми тел люксембург, француз, немец
Баш ҡала Люксембург ҡалаһы
Эре ҡала Люксембург ҡалаһы
Идара итеү төрө конституциялы монархия
Бөйөк Герцог
Премьер-министр
Анри (Генрих)
Жан-Клод Юнкер
Территория
• Бөтәһе
167
2 586,4 км²
Халыҡ
• Һаны (2010)
• Халыҡ тығыҙлығы

502 207 чел. (168)
171 чел./км²
ЭТП
  • Бөтәһе (2010)
  • Бер кешегә

64,306 млрд.[1] долл. (98)
128 806[1] долл.
КПҮИ (2011) Ҡалып:Артыу 0,867 [2] (Бик юғары) (25 урын)
Валюта Евро (EUR, код 978)
Интернет-домены .lu, .eu
Код ISO LU
МОК коды LUX
Телефон коды +352
Сәғәт бүлкәте +1

Люксембу́рг Бөйөк Герцоглығы (люксем.Groussherzogtum Lëtzebuerg, франц. Grand-Duché de Luxembourg, нем. Großherzogtum Luxemburg) — Көнбайыш Европала урынлашҡан дәүләт бөйөк герцоглыҡ. 1957 йылдан алып Европа Берләшмәһенең ағзаһы. Герцоглыҡ Бельгия, Германия и Франция дәүләттәре менән сикләнә. Илдең атамаһы үргенемец теленән «lucilinburch» — «бәләкәй ҡала» барлыҡҡа килә.

Политик структура

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Люксембург — конституциялы монархия. Дәүләт башлығы — Бөйөк герцог. Ил менән дәүләт-министр башлығындағы хөкүмәт идара итә. Дәүләт-министрҙы (хөкүмәт рәйесен) Бөйөк герцог билдәләй. Ҡануниәт хакимиәтенең юғары органы — биш йылға һайланған бер палаталы парламент.

Административ бүленеш

[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]

Люксембургтың округтарға һәм коммунналарға бүленеше

Люксембург округтарҙан тора, ә округтар кантондарға һәм коммунналарға бүленә.

3 округ:

  • Люксембург;
  • Дикирш;
  • Гревенмахер.

12 кантон:

  1. Вианден — Вианден ҡ.
  2. Вильц — Вильц ҡ.
  3. Гревенмахер — Гревенмахер ҡ.
  4. Дикирх — Дикирх ҡ.
  5. Эш — Эш ҡ.
  6. Эштернах — Эштернах ҡ.
  7. Капеллен — Капеллен ҡ.
  8. Клерво — Клерво ҡ.
  9. Люксембург — Люксембург ҡ.
  10. Мерш — Мерш ҡ.
  11. Ремищ — Ремиш ҡ.
  12. Роданж — Роданж ҡ.

Кантондар 118 ҡала һәм ауыл коммунналарынан тора.

Люксембургтағы хәрби парад

Люксембургтың барлыҡ халҡы 502 меңдән ашыу кеше тәшкил итә. Илдең төп халҡы — люксембурглылар, лётцебургер (үҙатама). Улар һинд-европа телдәр ғаиләһенең герман группаһының люксембург телендә аралашалар. Тағы ла немец һәм француз телдәре киң таралған.

  1. 1,0 1,1 Донъя валюта фонды (2010)
  2. Human Development Report 2011 (ингл.). United Nations Development Program (2011). Дата обращения: 6 ноябрь 2011. Архивировано 2 февраль 2012 года. 2012 йыл 4 февраль архивланған.