Пётр Аляксеевіч Крапоткін: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др →‎Анархізм і дзяржава: вікіфікацыя з дапамогай AWB
 
(Не паказана 4 прамежкавыя версіі 3 удзельнікаў)
Радок 2:
| Імя = Пётр Аляксеевіч Крапоткін
| Арыгінал імя =
| Фота = KropotkinAtelier Nadar - Pierre Kropotkine.jpg
| Шырыня = 200px
| Подпіс = Пётр Крапоткін, фатаграфія [[Надар]]а
Радок 21:
Нарадзіўся 27 лістапада ([[9 снежня]]) [[1842]]. Яго бацька, генерал князь Аляксей Пятровіч Крапоткін (1805—1871), паходзіў, з малодшай галіны князёў Смаленска, з’яўляўся багатым памешчыкам. Яго маці, Кацярына Мікалаеўна, дачка генерала Мікалая Сямёнавіч Сулімы (1777—1840), героя [[Напалеонаўскія войны|напалеонаўскіх войнаў]].
 
Сярэднюю адукацыю атрымаў у 1-й Маскоўскай гімназіі, скончыў з адзнакай ПажскіПажаскі корпус (1862 год), быў пазначаны ў афіцэры. Пасля заканчэння ПажскагаПажаскага корпуса, добраахвотна выбраў вайсковую службу ў Сібіры ў казачых частках. [[8 кастрычніка]] [[1862]] года 19-гадовы Пётр быў прызначаны ў [[Чыта|Чыту]] ў чыне есаула чыноўнікам па асобых даручэннях пры выконваючым абавязкі губернатара Забайкальскай вобласці [[генерал-маёр]]ы Баляславе Казіміравічы Кукелі.
 
Удзельнічаў у камісіях — па падрыхтоўцы праекта рэформ турмаў і сістэм ссылкі, а таксама над складаннем праекта гарадскога самакіравання, аднак неўзабаве быў расчараваны існуючым кіраўніцкім апаратам і страціў цікавасць да ідэі рэфармісцкага пераўтварэння.
Радок 28:
[[21 сакавіка]] [[1874]] года 31-гадовы Пётр Крапоткін зрабіў сенсацыйны даклад у Геаграфічным таварыстве аб існаванні ў недалёкім мінулым [[Ледавіковы перыяд|ледавіковай эпохі]]. На наступны дзень ён быў арыштаваны за прыналежнасць да таемнага рэвалюцыйнага гуртка і заключаны ў [[Петрапаўлаўская крэпасць|Петрапаўлаўскую крэпасць]].
 
Значнасць зробленага вучоным у навуцы была настолькі вялікая, што яму, па асабістым распараджэнні [[Аляксандр II, (імператар расійскі)|Аляксандра II]], былі прадастаўлены пяро, папера і магчымасць працаваць у турме, дзе ім была напісана праца «Даследаванні аб ледавіковым перыядзе», якая абгрунтоўвае ледавіковую тэорыю — адну з найважнейшых у навуках аб Зямлі.
 
[[30 ліпеня]] [[1876]] Крапоткін здзейсніў уцёкі з арыштанцкага аддзялення.
 
=== Эміграцыя (1876-1917) ===
Неўзабаве Крапоткін пакінуў Расійскую імперыю, прабраўшыся праз Фінляндыю, Швецыю і Нарвегію, з Хрысціяніі адплыў у [[Горад Кінгстан-апан-Хал|Гуль (Англія)]]. Пакідаючы Расію, Крапоткін спадзяваўся праз некалькі месяцаў, калі актыўныя пошукі будуць спыненыя, вярнуцца пад іншым імем. Спачатку ён прыбыў у [[Вялікабрытанія|Вялікабрытанію]], дзе знаходзіўся нядоўга. Рэвалюцыйныя інтарэсы клікалі яго ў [[Швейцарыя|Швейцарыю]], і, як толькі гэта стала магчымым (у студзені [[1877]]), ён выехаў з [[Лондан]]а.
[[18 сакавіка]] [[1877]] года, у шостую гадавіну [[Парыжская камуна|Парыжскай камуны]], разам з іншымі членамі Юрскага федэрацыі прыняў удзел у дэманстрацыі, якая адбылася ў [[Берн]]е.
 
Радок 41:
 
=== Вяртанне ў Расію ===
У чэрвені [[1917]] года, пасля [[Лютаўская рэвалюцыя, Расія|Лютаўскай рэвалюцыі]], 74-гадовы Пётр Аляксеевіч Крапоткін вярнуўся ў Расію.
 
[[30 мая]] [[1917]] года ў 2 гадзіны 30 хвілін Крапоткін прыбыў на Фінляндскі вакзал у [[Горад Санкт-Пецярбург|Петраград]]. У зале яго чакалі ваенны міністр [[Аляксандр Фёдаравіч Керанскі|Аляксандр Керанскі]] і стары сябар Мікалай Чайкоўскі, які стаў пасля [[Лютаўская рэвалюцыя, Расія|Лютаўскай рэвалюцыі]] дэпутатам Петраградскага савета рабочых і салдацкіх дэпутатаў. Друк шырока адзначыла прыезд старога эмігранта. З нагоды вяртання Крапоткін атрымліваў віншаванні як ад прыватных асоб, так і ад грамадскіх і дзяржаўных арганізацый.
 
У пачатку [[1921]] года Крапоткін цяжка захварэў на [[Пнеўманія|запаленне лёгкіх]]. Пётр Аляксеевіч Крапоткін памёр у ноч на [[8 лютага]] [[1921]] года ва ўзросце 78 гадоў.
Радок 56:
Дзеля абгрунтавання гэтага ён адзначае, што ў XII-XVI стагоддзях [[Еўропа]] была пакрыта мноствам багатых [[горад|гарадоў]], іх рамеснікі, навукоўцы, архітэктары выраблялі цуды мастацтва, адкрывалі многае ў розных галінах ведаў, іх універсітэты закладвалі аснову навукі, караваны, перасякаючы акіяны, не толькі папаўнялі казну, але і ўскладалі новыя веды на алтар [[геаграфія|геаграфіі]]. Сучаснае ж мастацтва, на думку Крапоткіна, пераўзыходзіць сярэдневяковае толькі ў хуткасці, у дынаміцы свайго развіцця, а зусім не ў якасці.
{{зноскі}}
{{Продкі}}
{{Бібліяінфармацыя}}
 
Радок 70 ⟶ 71:
[[Катэгорыя:Рэвалюцыянеры Расіі]]
[[Катэгорыя:Рэвалюцыянеры Францыі]]
[[Катэгорыя:ПостаціФілосафы рускай філасофііРасіі]]
[[Катэгорыя:Эвалюцыяністы]]
[[Катэгорыя:Сацыялісты]]