Цыкл трыкарбонавых кіслот: Розніца паміж версіямі
| [недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Новая старонка: ''''Цыкл трыкарбонавых кіслот''' (цыкл Крэбса, цытратны цыкл, цыкл лімоннай кіслаты) — цэнтра...' |
Няма тлумачэння праўкі |
||
| Радок 5: | Радок 5: | ||
Цыкл ператварэння лімоннай кіслаты ў жывых клетках быў адкрыты і вывучаны нямецкім біяхімік [[Ханс Крэбс|Хансам Крэбсам]], за гэтую працу ён (сумесна з Ф. Ліпманэ) атрымаў [[Нобелеўская прэмія|Нобелеўскую прэмію]] (1953 год). |
Цыкл ператварэння лімоннай кіслаты ў жывых клетках быў адкрыты і вывучаны нямецкім біяхімік [[Ханс Крэбс|Хансам Крэбсам]], за гэтую працу ён (сумесна з Ф. Ліпманэ) атрымаў [[Нобелеўская прэмія|Нобелеўскую прэмію]] (1953 год). |
||
{{Link FA|hr}} |
|||
{{Link FA|it}} |
|||
[[ar:دورة حمض الستريك]] |
|||
[[bg:Цикъл на Кребс]] |
|||
[[ca:Cicle de Krebs]] |
|||
[[ckb:سوڕی کریبس]] |
|||
[[cs:Citrátový cyklus]] |
|||
[[da:Citronsyrecyklus]] |
|||
[[de:Citratzyklus]] |
|||
[[el:Κύκλος του Κρεμπς]] |
|||
[[en:Citric acid cycle]] |
|||
[[eo:Ciklo de Krebs]] |
|||
[[es:Ciclo de Krebs]] |
|||
[[et:Tsitraaditsükkel]] |
|||
[[eu:Krebs zikloa]] |
|||
[[fa:چرخه اسید سیتریک]] |
|||
[[fi:Sitruunahappokierto]] |
|||
[[fr:Cycle de Krebs]] |
|||
[[gl:Ciclo do ácido cítrico]] |
|||
[[he:מעגל קרבס]] |
|||
[[hr:Krebsov ciklus]] |
|||
[[hu:Citromsavciklus]] |
|||
[[id:Siklus asam sitrat]] |
|||
[[is:Sítrónsýruhringur]] |
|||
[[it:Ciclo di Krebs]] |
|||
[[ja:クエン酸回路]] |
|||
[[ko:TCA 회로]] |
|||
[[lb:Zitratzyklus]] |
|||
[[lt:Krebso ciklas]] |
|||
[[lv:Trikarbonskābju cikls]] |
|||
[[mk:Кребсов циклус]] |
|||
[[ml:ക്രെബ്സ് പരിവൃത്തി]] |
|||
[[ms:Kitar Krebs]] |
|||
[[nl:Citroenzuurcyclus]] |
|||
[[no:Sitronsyresyklus]] |
|||
[[oc:Cicle de Krebs]] |
|||
[[pl:Cykl kwasu cytrynowego]] |
|||
[[ps:د سېټريک اسيد څرخ]] |
|||
[[pt:Ciclo de Krebs]] |
|||
[[ro:Ciclul acidului citric]] |
|||
[[ru:Цикл трикарбоновых кислот]] |
[[ru:Цикл трикарбоновых кислот]] |
||
[[simple:Krebs cycle]] |
|||
[[sk:Citrátový cyklus]] |
|||
[[sl:Krebsov cikel]] |
|||
[[sr:Кребсов циклус]] |
|||
[[su:Daur asam sitrat]] |
|||
[[sv:Citronsyracykeln]] |
|||
[[ta:சிட்ரிக் அமில சுழற்சி]] |
|||
[[th:วัฏจักรกรดซิตริก]] |
|||
[[tl:Pag-ikot ng asido sitriko]] |
|||
[[tr:Krebs döngüsü]] |
|||
[[uk:Цикл трикарбонових кислот]] |
|||
[[vi:Chu trình Krebs]] |
|||
[[zh:三羧酸循环]] |
|||
[[zh-min-nan:Lê-bóng-sng sûn-khoân]] |
|||
Версія ад 22:43, 23 студзеня 2013
Цыкл трыкарбонавых кіслот (цыкл Крэбса, цытратны цыкл, цыкл лімоннай кіслаты) — цэнтральная частка агульнага шляху катабалізму, цыклічны біяхімічны аэробных працэс, падчас якога адбываецца ператварэнне двух-і трохвугляродных злучэнняў, якія ўтвараюцца як прамежкавыя прадукты ў жывых арганізмах пры распадзе вугляводаў, тлушчаў і бялкоў, да CO2. Пры гэтым вызвалены вадарод накіроўваецца ў ланцуг тканкавага дыхання, дзе ў далейшым акісляецца да вады, прымаючы непасрэдны ўдзел у сінтэзе універсальнага крыніцы энергіі - АТФ.
Цыкл Крэбса - гэта ключавы этап дыхання ўсіх клетак, якія выкарыстоўваюць кісларод, цэнтр перасячэння мноства метабалічных шляхоў у арганізме. Акрамя значнай энергетычнай ролі цыклу адводзіцца таксама і істотная пластычная функцыя, гэта значыць гэта важная крыніца малекул-папярэднікаў, з якіх у ходзе іншых біяхімічных ператварэнняў сінтэзуюцца такія важныя для жыццядзейнасці клеткі злучэнні як амінакіслоты, вугляводы, тлустыя кіслоты і інш.
Цыкл ператварэння лімоннай кіслаты ў жывых клетках быў адкрыты і вывучаны нямецкім біяхімік Хансам Крэбсам, за гэтую працу ён (сумесна з Ф. Ліпманэ) атрымаў Нобелеўскую прэмію (1953 год).