Галоўная старонка

Дагледжаная версія гэтай старонкі, зацверджаная 26 сакавіка 2021, была заснавана на гэтай версіі.

свабоднай энцыклапедыі, якую можа правіць кожны.

праект у альтэрнатыўнай літаратурнай норме беларускай мовы («тарашкевіца») знаходзіцца тут

У беларускім раздзеле — 247 179 артыкулаў

Выдатны артыкул

Андрэй Тадэвуш Банавентура Касцюшка (1746 — 1817) — ваенны дзеяч Рэчы Паспалітай, нацыянальны герой у Беларусі, Польшчы і ЗША. Удзельнік барацьбы Рэчы Паспалітай з Расіяй і Прусіяй, а таксама вайны за незалежнасць ЗША. У 1783 годзе, у прызнанне заслуг, Кантынентальны кангрэс надаў яму званне брыгаднага генерала.

Вярнуўшыся ў 1784 годзе на радзіму, Касцюшка далучыўся да арміі Рэчы Паспалітай у званні генерал-маёра ў 1789 годзе. Праз два гады пасля вайны Расіі з Рэччу Паспалітай, якая прывяла да другога падзелу, ён арганізаваў паўстанне ў сакавіку 1794 года і ўзначаліў яго (далей…).

Украінская мова — нацыянальная мова ўкраінцаў. Адносіцца да славянскай галіны індаеўрапейскай моўнай сям'і. Колькасць носьбітаў — каля 45 млн, большасць з якіх жыве ва Украіне. З'яўляецца дзяржаўнай мовай ва Украіне, адна з дзяржаўных у Прыднястроўі. Распаўсюджаная таксама ў Беларусі, Малдове, Польшчы, Расіі, Румыніі, Славакіі, Казахстане, Аргенціне, Бразіліі, Вялікабрытаніі, Канадзе, ЗША і іншых краінах, дзе жывуць украінцы. Украінскай мовай у свеце карыстаюцца ад 41 да 45 млн чалавек, яна з'яўляецца другой або трэцяй славянскай мовай па колькасці носьбітаў (пасля рускай і, магчыма, польскай) і ўваходзіць у трэці дзясятак распаўсюджаных моў свету.

(далей…)

Гронка вінаграда.

Экс-прэзідэнт Перу Алехандра Таледа прысуджаны да турэмнага зняволення за карупцыю. (21 кастрычніка)
На рэферендуме ўхвалены папраўкі ў Канстытуцыю Малдовы, якімі стратэгічнай мэтай краіны абвяшчаецца членства ў Еўрапейскім Саюзе. (20 кастрычніка)
Адкрыўся для наведвальнікаў Вялікі Егіпецкі музей у Гізе. (16 кастрычніка)
Кенійка Рут Чэпнгеціч на Чыкагскім марафоне ўстанавіла сусветны жаночы рэкорд у марафонскім бегу. (13 кастрычніка)
Камета C/2023 A3 (Цзыцзіньшань — ATLAS) максімальна зблізілася з Зямлёй. (12 кастрычніка)

Адзіны ў свеце падводны пласціністы грыб расце ў верхнім басейне ракі Роўг у ЗША.
Паводле генетычных даследаванняў сучасная буйная рагатая жывёла паходзіць ад васьмідзесяці тураў, прыручаных^[en] у Анатоліі і Сірыі.
У многіх раёнах Аўстраліі сустракаюцца здзічэлыя коні.
Пасля далучэння зямель Беларусі да Расійскай імперыі пачаліся масавыя падараванні сялян чыноўнікам.
Лідскі аэрадром з’яўляецца адным з найстарэйшых у свеце.
Беларускія спецслужбы дапамаглі літоўскім уладам затрымаць кіраўніка Камуністычнай партыі Літвы.
Ужыванне трусінага малака можа дапамагчы людзям пасля трансплантацыі.

27 кастрычніка

Туркменістан — Дзень Незалежнасці (1991)

97: Рымскі імператар Нерва усынаўляе Траяна і робіць яго сваім намеснікам у Верхняй Германіі.
939: Эдмунд I стаў каралём Англіі.
1469: Нарадзіўся Эразм Ратэрдамскі, нідэрландскі гуманіст.
1782: Нарадзіўся Нікало Паганіні, італьянскі скрыпач-віртуоз і кампазітар.
1904: Адкрыты першыя падземныя ўчасткі Нью-Ёркскага метрапалітэна.
1939: Літоўскія войскі ўвайшлі ў Вільнюс, які СССР перадаў Літве.
1989: На вайсковай базе пад Станькава (Дзяржынскі раён), паводле савецка-амерыканскага дагавору, знішчана апошняя пускавая ўстаноўка АТР-23 «Ака».

Прырода Жыццё Зямля Космас Матэрыя	Грамадства Народы Мовы Краіны Палітыка Сям’я Эканоміка	Беларусы Краіна Гісторыя Мова Культура Постаці	Гісторыя Падзеі Перыяды Гістарычныя вобласці
Чалавек Асобы Антрапалогія Веды Філасофія	Культура Архітэктура Літаратура Мастацтва Рэлігія Спорт	Навука Астраномія Біялогія Геалогія Матэматыка Фізіка Хімія Гуманітарныя навукі	Тэхніка Абсталяванне Зброя Інфарматыка Космас Транспарт Электроніка