Жан-Поль Марат

Жан-Поль Марат
Жан-Поль Марат
	Jean-Paul Marat
Род дзейнасці	палітык, журналіст, урач
Дата нараджэння	24 мая 1743
Месца нараджэння	Будры, Княства Нёўшатэль
Дата смерці	13 ліпеня 1793 (50 гадоў)
Месца смерці	Парыж, Першая французская рэспубліка
Месца пахавання	Пантэон;
Грамадзянства	Францыя;
Бацька	Jean-Baptiste Marat[d]
Альма-матар	Сент-Эндрускі ўніверсітэт;
Партыя	якабінцы;
Аўтограф
	Медыяфайлы на Вікісховішчы
	Творы ў Вікікрыніцах

Жан-Поль Марат (традыцыйная перадача, французскае вымаўленне Мара; фр.: Jean-Paul Marat; 24 мая 1743, Будры, княства Нёўшатэль (цяпер - кантон Нёўшатэль) — 13 ліпеня 1793, Парыж) — адзін з правадыроў Вялікай Французскай Рэвалюцыі, радыкальны журналіст, лідар якабінцаў. Вядомы пад мянушкай «Сябар народа», у гонар газеты, якую ён выдаваў. Адзін з найбольш заўзятых прыхільнікаў якабінскага тэрору.

Забойства

Забойства Жан-Поля Марата было адной з ключавых падзей Вялікай французскай рэвалюцыі.

На 1793 год Марат быў хворы на себарэйны дэрматыт, ускладнены другаснымі бактэрыяльнымі інфекцыямі, якія выклікалі, у прыватнасці, атапічную экзему і акне^[1]. Каб аблегчыць свой боль, ён увесь час знаходзіўся ў ванне і праводзіў аўдыенцыі побач з ваннай.

13 ліпеня 1793 года яго наведала Шарлота Кардэ — маладая жанчына з Кана, якая заявіла, што ў яе ёсць інфармацыя аб жырандыстах, якія ўцяклі ў Нармандыю. Пасля інтэрв’ю каля ванны Кардэ дастала са свайго гарсэта кухонны нож і забіла ў грудзі Жан-Поля Марата^[2].

Забойства Марата спрыяла росту пакаранняў смерцю супернікаў якабінцаў (як раялістаў, так і жырандыстаў) падчас Тэрору. Сама Шарлота Кардэ была гільяцінаваная 17 ліпеня 1793 года за забойства^[2].

Зноскі

↑ Кровь Марата рассказала про его происхождение и болезнь (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 30 верасня 2020. Праверана 27 снежня 2019.
↑ ^а ^б Donnelly, Marea (13 July 2018). "French convent girl Charlotte Corday 'killed one man to save thousands'". The Daily Telegraph. Sydney. Праверана 24 December 2022.

Літаратура

Вытрымкі з сачыненняў М. надрукаваў Vermorel («Œuvres de Marat», 1869),
падрабязную біяграфію напісаў Alfred Bougeart («Marat», 1865; у дадатку поўная бібліяграфія прац М.).
Гл. яшчэ Ch. Brunet, «Marat, dit l’Ami du peuple» (1862);
Louis Combes, «Episodes et curiosités révolutionnaires» (1872);
Aulard, «L'éloquence parlementaire pendant la révolution française. Les orateurs de la Législative et de la Convention» (П., 1885).
Jean-Paul-Marat — Œuvres Politiques 1789—1793 (10 vol.), textes et guide de lecture établis par Jacques De Cock et Charlotte Goëtz, Pôle Nord, Bruxelles, 1989—1995.
Marat corrigé par lui-même, Chantier Marat 1, Pôle Nord, Bruxelles, 1990.
Marat en entier et plus que Marat, Vrais et faux journaux de Marat à la Bibliothèque de Lunel (Chantier Marat 5), Pôle Nord, Bruxelles, Montpellier: Centre d’Etude du XVIIIe siècle, 1995.
Marat: Sur le Jugement du chef de l’Exécutif, Chantier Marat 6, Pôle Nord, Bruxelles, 1998.
Marat en famille: la saga des Mara(t) (2 vol. Chantiers Marat 7-8), Pôle Nord, Bruxelles, 2001
Plume de Marat — Plumes sur Marat, pour une bibliographie générale, Chantiers Marat 9-10), Pôle Nord, Bruxelles, 2 vol., 2006.
http://www.metavolution.org/modx/les-publivations-sur-jean-paul-marat.html(недаступная спасылка)

Спасылкі

	Жан-Поль Марат у Вікіцытатніку
	Жан-Поль Марат у Вікікрыніцах
	Жан-Поль Марат на Вікісховішчы

[1] Кровь Марата рассказала про его происхождение и болезнь (нявызн.). Архівавана з першакрыніцы 30 верасня 2020. Праверана 27 снежня 2019.

[Donnelly-2] а ^б Donnelly, Marea (13 July 2018). "French convent girl Charlotte Corday 'killed one man to save thousands'". The Daily Telegraph. Sydney. Праверана 24 December 2022.

[1]

[2]