Drina
Drina je rijeka u istočnoj Bosni i Hercegovini koja većim dijelom toka čini prirodnu granicu te zemlje sa Srbijom.
| Drina | |
|---|---|
 | |
 | |
| Izvorno ime | Drina |
| Države |  Bosna i Hercegovina Srbija |
| Dužina | 346 km |
| Izvor | Nastaje spajanjem rijeka Tare i Pive 43°20′25″N 18°50′22″E / 43.34028°N 18.83944°E |
| NV izvora | 441 m |
| Ušće | kod Sremske Rače, Srbija 44°53′25″N 19°21′14″E / 44.89028°N 19.35389°E |
| NV ušća | 90 m |
| Ulijeva se u | Savu |
| Sliv | Crnomorski sliv |
| Prosječni protok | 395 |
| Površina sliva | 19.926 km2 |
| Lijeve pritoke | Sutjeska, Bistrica, Kolina, Osanica, Odska rijeka, Podhranjenski potok, Prača, Janja |
| Desne pritoke | Ćehotina, Lim, Rzav, Žepa, Ljuboviđa, Drinjača, Jadar |
Nastaje spajanjem crnogorskih rijeka Tare i Pive u Šćepan Polju. Od rijeka koje protiču Bosnom i Hercegovinom jedino je rijeka Sava duža od Drine. Ujedno je i najduža pritoka Save. Svojim tokom dužine od oko 346 kilometara prolazi kroz mnogobrojna mjesta u Bosni i Hercegovini. U donjem Podrinju (Semberiji) Drina jednim dijelom čini granicu između Bosne i Hercegovine i Srbije. Drina se uliva u Savu blizu Sremske Rače. Nadmorska razlika između Šćepan Polja i ušća Drine u Savu iznosi 358 metara.
Tok
uredi
Nedugo nakon svog nastajanja na Šćepan Polju, Drina ulazi u Bosnu i Hercegovinu. Ovaj dio Bosne i Hercegovine također je dobio ime prema toj rijeci - Gornje Podrinje. Prolazeći kroz Foču, Goražde i Višegrad, u rijeku Drinu se uliva više manjih i većih rijeka, kao što su Kolina, Ćehotina, Janjina, Lim, Prača, Rzav i Vrelo.
Historijski gledano, rijeka Drina je ovdje bila prepuna brzaka i prolazila kroz kanjone i klisure. Nažalost, ova jedinstvena priroda je djelomično uništena izgradnjom hidrocentrala u Višegradu i Bajinoj Bašti. Pravac njenog toka je od juga ka sjeveru i ima dosta pritoka. Veće pritoke sa lijeve strane su Sutjeska, Bistrica, Kolina, Osanica, Prača, Drinjača i Janja, a sa desne Ćehotina, Lim, Rzav, Ljubovija i Jadar.
Sjeverno od Višegrada, između Žepe i Klotijevca, nalazi se najduži kanjon ove rijeke (24 km).
Hidroelektrane
uredi
Na Drini su izgrađene tri hidroelektrane (HE): Višegrad, Bajina Bašta i Zvornik.
HE Višegrad zvanično je puštena u pogon 26. novembra 1989, kada je proradio prvi agregat. Instalirana su tri agregata ukupne snage 315 MW. Korisna zapremina akumulacije je 101 milion m3.
HE "Bajina Bašta" u Perućcu je najveći objekat sagrađen na rijeci Drini. Rijeka je pregrađena branom visokom 90 i dugačkom 460 metara. Puštena je u rad 22. novembra 1966. Instalirana su četiri agregata ukupne snage 365 MW. Korisna zapremina akumulacije je 340 miliona m3. HE "Bajina Bašta" godišnje proizvede oko 1500 GWh.[1]
HE "Zvornik" puštena je u rad 26. jula 1955. godine. Instalirana su četiri vertikalna agregata ukupne snage od 92 MW. Korisna zapremina akumulacije je 89 miliona m3. HE "Zvornik" godišnje u prosjeku proizvodi oko 500 GWh.[1]
Mostovi
uredi
Na svom toku Drina je na dosta mjesta premošćena. Od svih mostova najpoznatiji je stari most u Višegradu, zadužbina Mehmed-paše Sokolovića, izgrađen 1571. godine. Most je u romanu "Na Drini ćuprija" opisao nobelovac Ivo Andrić.
Noviji mostovi na Drini su:
- "Pavlovića ćuprija" - most izgrađen 1992, koji spaja Semberiju i Mačvu (Srbija).
- most u centru Foče
- viseći most ispod mosta Alije Izetbegovića u Goraždu - izgrađen u ratu za prebacivanja hrane, lijekova i ranjenih civila s jedne strane grada na drugu
- most Skelani - Bajina Bašta
- most u Ustokolini
- most na Osanici
- most na Sadbi
- most u Vitkovićima
- most u Baćcima (Goražde)
- most Alije Izetbegovića (Goražde)
- most Most Žrtava genocida u Srebrenici (Goražde)
- most u Kopačima
- most u Međeđi
- most na ušću Lima
- most Bratoljub (Bratunac)
- most Bratunac - Ljubovija
- most Zvornik - Mali Zvornik
- most Karakaj - Mali Zvornik
- most Šepak - Loznica
- uskotračni željeznički most kod ušća Lima u Drinu - bio je važan strateški objekat, koji je nekoliko puta rušen i obnavljan tokom dva Svjetska rata, da bi 1989. godine bio potopljen akumulacionim jezerom HE Višegrad
Zanimljivosti
uredi
- Drina je bila granica između Zapadnog i Istočnog Rimskog Carstva.
- Duž Drine, granice Austro-Ugarske i kraljevine Srbije, 1914–1915. vođene su velike ratne operacije.
- Drina je 27. marta 1896. dostigla vodostaj 14 m viši od normalnog i poplavila ćupriju u Višegradu.
- Krajem 19. vijeka rijekom su krstarili austrougarski parobrodi i dolazili do Zvornika.
- Za Drinu se veže izreka "nemoj ispravljati krivu Drinu" i znači "raditi beskoristan posao".
Drina u književnosti
urediIvo Andrić, koji je dio djetinjstva proveo u Višegradu, često je koristio Drinu kao pozadinu svojih djela. Jedno od njegovih najpoznatijih djela je roman Na Drini ćuprija.
Također pogledajte
urediReference
uredi- ^ a b "Arhivirana kopija". Arhivirano s originala, 9. 12. 2008. Pristupljeno 29. 12. 2008.CS1 održavanje: arhivirana kopija u naslovu (link)
