Izvorni kôd stranice Miller–Diekerov sindrom

{{Infokutija bolest
| ime            = Miller–Diekerov sindrom<br>(Sindrom Miller–Diekerove lisencefalije)
| slika          = Autosomal dominant - en.svg
| opis_slike        = Miller–Diekerov sindrom nasljeđuje se kao autosomno domonantno obilježje 
|  DiseasesDB     = 29494 
|  ICD10          = 
|  ICD9           = {{ICD9|758.33}} 
|  ICDO           = 
|  OMIM           = 247200 
|  MedlinePlus    = 
|  eMedicineSubj  = 
|  eMedicineTopic = 
|  MeshID         = D054221 
|  Orphanet       = 531
|  Scholia        = Q2200977
| field           = 
| symptoms        = 
| complications   = 
| onset           = 
| duration        = 
| types           = 
| causes          = 
| risks           = 
| diagnosis       = 
| differential    = 
| prevention      = 
| treatment       = 
| medication      = 
| prognosis       = 
| frequency       = 
| deaths          = 
}}
'''Miller–Dieker sindrom''', '''sindrom Miller–Diekerovw lisencefalije''' (MDLS)  '''sindrom delecije hromosoma 17p13.3'''<ref name="pmid9473821">{{cite journal|last1=Huang|first1=HC|last2=Bautista|first2=SL|last3=Chen|first3=BS|last4=Chang|first4=KP|last5=Chen|first5=YJ|last6=Wuu|first6=SW|title=Miller-Dieker syndrome with microdeletion of chromosome 17p13.3: report of one case.|journal=Zhonghua Minguo Xiao Er Ke Yi Xue Hui Za Zhi [Journal]. Zhonghua Minguo Xiao Er Ke Yi Xue Hui|date=1996|volume=38|issue=6|pages=472–6|pmid=9473821}}</ref> je [[sindrom mikrodelecije]] koju karakteriziraju [[kongenitalna malformacija|kongenitalne malformacije]]. Kongenitalne malformacije su fizički nedostaci koji se mogu otkriti kod [[novorođenče]]ta pri rođenju i mogu zahvatiti mnoge različite dijelove tijela, uključujući [[mozak]], [[srce]], [[pluća]], [[jetra|jetru]], [[kost]]i ili [[crijevni trakt]].

MDS je susjedni sindrom gena – poremećaj uslijed  višestruke [[delecija (genetika)|delecije]] susjednih genskih lokusa. Poremećaj proizlazi iz [[delecija (genetika)|delecije]] dijela kratkog kraka hromozoma 17p (koji uključuje gene  i  [[LIS1]]  i [[14-3-3 epsilon]]), što dovodi do djelimične [[monosomije]]. Može postojati  i neuravnotežena  [[translokacija (genetika)|translokacija]] (tj. 17q: 17p ili 12q: 17p) ili prisustvo [[prstenasti hromozom|prstenastog]]  hromosoma 17.

Ovaj sindrom ne treba miješati sa [[Millerov sindrom|Millerovim sindromom]], nepovezanim rijetkim [[genetički poremećaj|genetičkim poremećajem]] ili Miller-Fisherovim sindromom, oblikom [[Guillain–Barréov sindrom|Guillain–Barréovog sindroma]].

==Prezentacija==
Mozak je neobično gladak, sa manje nabora i brazdi. Lice, posebno kod djece, ima izrazite karakteristike, uključujući kratki nos s prevrnutim norama, zadebljanu gornju usnu s tankom gornjom granicom crvenila, frontalnu isturenost, male vilice, nisko postavljene straga okrenute uši, udubljena sredina lica, široko razmaknute oči i hipertelorizam. Čelo je istaknuto sa bisljepoočnim udubljenjima.<ref>{{cite journal|last1=Herman|first1=T E|last2=Siegel|first2=M J|title=Miller–Dieker syndrome, type 1 lissencephaly|journal=Journal of Perinatology|date=april 2008|volume=28|issue=4|pages=313–315|doi=10.1038/sj.jp.7211920|pmid=18379572|doi-access=free}}</ref>

Nevizuelne karakteristike  uključuju [[mentalna retardacija|intelektualne smetnje]], pre i postnatisno zaostajanje u rastu, [[epilepsija|epilepsiju]] i skraćen životni vijek. Često i su neuspjesi, poteškoće u hranjenju, [[epileptički napad|napadi]] i smanjena spontana aktivnost. [[Smrt]] se obično javlja u djetinjstvu i dječaštvu.

Mogu se javiti višestruke abnormalnosti mozga, bubrega i gastrointestinalnog trakta (želudac i crijeva).

== Uzrok ==
MDS je sindrom mikrodelecije sa gubitkom gena [[PAFAH1B1]] na [[hromosom 17|hromosomu 17]] koji je odgovoran za karakteristični znak sindroma zvani [[lisencefalija]]. Gubitak drugog gena, [[YWHAE]], u istoj regiji hromosoma 17 povećava ozbiljnost lisencefalije kod pacijenata sa Miller-Diekerovim sindromom. Dodatni geni u deletiranoj regiji vjerovatno će doprinijeti raznim obilježjima Miller-Diekerovog sindroma.<ref name="GeneReviews">{{cite book |last1=Dobyns|first1=WB|last2=Das|first2=S|last3=Pagon|first3=RA|last4=Adam|first4=MP|last5=Ardinger|first5=HH|last6=Wallace|first6=SE|last7=Amemiya|first7=A|last8=Bean|first8=LJH|last9=Bird|first9=TD|last10=Dolan|first10=CR|last11=Fong|first11=CT|last12=Smith|first12=RJH|last13=Stephens|first13=K|date=1993|pmid=20301752|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK5189/|title=PAFAH1B1-Associated Lissencephaly/Subcortical Band Heterotopia|publisher=University of Washington, Seattle}}</ref>

To može biti slučajan događaj tokom stvaranja reproduktivnih ćelija ili u ranom razvoju [[fetus]]a ili zbog porodičnog hromosomskog preuređenja zvanog hromosomska [[translokacija (genetika)|translokacija]]. Za manje od 20% nasljeđivanje je autosomno dominantog obrasca. Roditelj obično nije pogođen, ali ima određeno hromosomsko preuređenje zvano [[uravnotežena translokacija]], u kojoj nije stečen niti izgubljen genetički materijal. Kod nositelja MDS-a s uravnoteženim translokacijama povećana je stopa neobjašnjivog gubitka fetusa, iako mogu biti asimptomatski.<ref>{{cite journal|last1=Pollin|first1=TI|last2=Dobyns|first2=WB|last3=Crowe|first3=CA|last4=Ledbetter|first4=DH|last5=Bailey-Wilson|first5=JE|title=Risk of abnormal pregnancy outcome in carriers of balanced reciprocal translocations involving the Miller-Dieker syndrome (MDS) critical region in chromosome 17p13.3.|journal=American Journal of Medical Genetics|date=6. 8. 1999|volume=85|issue=4|pages=369–75|doi=10.1002/(sici)1096-8628(19990806)85:4<369::aid-ajmg13>3.0.co;2-l|pmid=10398263}}</ref> Međutim,  mogu postati i neuravnotežene jer se prenose na sljedeću generaciju. Miller–Diekerov sindrom obično nije nasljedan. Do pojave delecije dolazi slučajno tokom [[gametogeneza|gametogeneze]] (formiranje jajnih ćelija ili sperme) ili u ranom razvoju fetusa. Stoga se u njihovim porodicama obično ne vidi historija poremećaja.

== Dijagnoza ==
Bolest se može dijagnosticirati citogenetičkim tehnikama poput [[FISH|fluorescencentne ''in situ'' hibridizacije]] (FISH), ispitivanjem [[mikrodelecija]] na LIS1.<ref name="pmid17437911">{{cite journal |vauthors=Izumi K, Kuratsuji G, Ikeda K, Takahashi T, Kosaki K |title=Partial deletion of LIS1: a pitfall in molecular diagnosis of Miller-Dieker syndrome |url=https://archive.org/details/sim_pediatric-neurology_2007-04_36_4/page/258 |journal=Pediatr. Neurol. |volume=36 |issue=4 |pages=258–60 |year=2007 |pmid=17437911 |doi=10.1016/j.pediatrneurol.2006.11.015}}</ref>

===Rana detekcija===
Korištenjem prenatalne ultrasonografske slike može se rano vidjeti abnormalni razvoj mozga u fetusu s MDS-om. Pri rođenju, kod novorođenčeta može biti prisutan dismorfizam lica. Pogođena mala djeca mogu patiti od poteškoća s hranjenjem, ozbiljnih intelektualnih teškoća, zastoja u razvoju i [[epileptički napad|napada]]. [[MRI]] olakšava rano otkrivanje ovog sindroma kod djece otkrivajući sliku "glatkog mozga", koja se naziva i lisencefalija.<ref>{{cite journal|last1=Chong|first1=SS|last2=Pack|first2=SD|last3=Roschke|first3=AV|last4=Tanigami|first4=A|last5=Carrozzo|first5=R|last6=Smith|first6=AC|last7=Dobyns|first7=WB|last8=Ledbetter|first8=DH|title=A revision of the lissencephaly and Miller-Dieker syndrome critical regions in chromosome 17p13.3.|journal=Human Molecular Genetics|date=februar 1997|volume=6|issue=2|pages=147–55|pmid=9063734|doi=10.1093/hmg/6.2.147|doi-access=free}}</ref>

Djeca s ovim sindromom mogu ostati nedovoljno dijagnosticirana zbog rijetkosti i rasprostranjenosti crta lica koje izgledaju dismorfično. Sindrom ima različite eksterne osobine ([[fenotip]]) slične češćim sindromima. Nedostatak relevantne porodične anamneze može odgoditi dijagnozu.
FDNA pruža uslugu koja zauzvrat povećava šanse za otkrivanje ovih različitih karakteristika, koje kada se pokažu genetičaru mogu pomoći u postavljanju prave medicinske dijagnoze.

Ako je par imao jedno dijete s MDS-om, može im se ponuditi prenatalni skrining u budućim [[trudnoća]]ma. Ova je opcija posebno važna za 20% porodica MDS-a kod kojih jedan roditelj ima uravnoteženo preuređivanje hromosoma. Rizik da ovi parovi dobiju drugo dijete s MDS-om ovisi o tačnoj tipu prisutnog hromosomskog rearanžmanaa i može iznositi 25–33%. Za porodice u kojima su hromosomi oba roditelja normalni, rizik od rađanja drugog djeteta s MDS-om je nizak (1% ili manje). Za studije hromosoma uzimaju se uzorci horionskih resica (CVS) ili amniocenteza u ranoj trudnoći, za dobijanje malog uzorka ćelija  [[embrion]]a u razvoju. Rana prenatalna dijagnoza ultrazvukom nije pouzdana, jer je mozak normalno gladak do kasnije trudnoće. Parovi koji razmišljaju o prenatalnoj dijagnozi trebali bi razgovarati o rizicima i koristima ove vrste testiranja s [[genetičar]]om ili u [[genetičko savjetovanje|genetičkim savjetovalištu]].

=== Vizuelni izgled mozga ===
Mozak je obično krajnje abnormalan u obrisima kada se nekome dijagnosticira Miller-Dieker sindrom. Vidi se samo nekoliko plitkih brazda i plitkih Silvijevih brazada; ovo poprima izgled pješčanog sata ili broja 8 na aksijalnom snimanju. Debljina i mjerenje za osobu bez MDS-a su 3–4&nbsp;mm. Kod MDS-a korteks osobe doseže 12–20&nbsp;mm.

== Liječenje ==
Iako još uvijek nije dostupan lijek za MDS, mnoge komplikacije povezane s ovim stanjem mogu se liječiti, a može se učiniti mnogo za podršku ili kompenzaciju funkcionalnih smetnji. Zbog raznolikosti simptoma, može biti potrebno posjetiti niz različitih stručnjaka i proći razne preglede, uključujući:
* Razvojna evaluacija
* Procjena kardiologa
* Otolaringologija
* Liječenje napada
* Urološka procjena
* Treba isključiti uravnoteženu hromosomsku translokaciju genetičkim savjetovanjem, ako roditelji s pogođenim djetetom planiraju drugu trudnoću, tj. roditelji s pogođenom djecom trebaju posjetiti genetskog savjetnika.

Ova bolest je prilično neuobičajena, pa je liječenje još oskudno.

== Prognoza ==
Većina osoba s ovim stanjem ne preživljava dalje od djetinjstva. Pogođeni obično umiru u dojenačkoj dobi i stoga ne doživljavaju doba u kojem se mogu reproducirati i prenijeti MDS svom potomstvu.
Zbog preciznije dijagnoze pomoću [[MRI]] i poboljšanog upravljanja simptomima uz medicinske tretmane, uključujući [[gastrostomiju]] (cijevi za hranjenje), usisne mašine, liječene  napada, [[traheostomija|traheostomiju]] i upravljanje sekrecijama , više djece preživljava odraslu dob i ima bolji kvalitet života. Razvoj vještina i osnovne snage mogu se poboljšati fizioterapijom, ali poboljšanje je ograničeno ozbiljnošću stanja. Neka djeca mogu sjediti, puzati ili izgovoriti nekoliko osnovnih riječi, ali većina je ozbiljno zaostala u razvoju i ostaje na nivou dojenčadi cijeli život. U svim dobnim skupinama najčešći uzrok smrti je [[upala pluća]], često nakon što su višestruki slučajevi oslabili respiratornu funkciju.<ref name="GeneReviews"/>

== Epidemiologija ==
Miller–Diekerov sindrom javlja se u manje od 1/100.000 ljudi i može se javiti u svim rasama. {
S obzirom na ovu statistiku, zaključno je da je otprilike 75.000 ljudi širom svijeta pogođeno MDS-om.

==Reference==
{{reflist}}

== Vanjski linkovi ==

* [https://www.ncbi.nlm.nih.gov/bookshelf/br.fcgi?book=gene&part=chrom17-lis Miller–Dieker NIH]
* [http://ghr.nlm.nih.gov/condition/miller-dieker-syndrome Miller-Dieker syndrome  NIH]
{{Medical resources}}

{{Hromosomske abnormalnosti}}

{{DEFAULTSORT:Miller-Dieker Syndrome}}
[[Kategorija:Autosomno dominantni poremećaji]]
[[Kategorija:Kongenitalni poremećaji]]
[[Kategorija:Rijetke bolesti]]
[[Kategorija:Sindromi]]
[[Kategorija:Autosomne monosomije i delecije]]
[[Kategorija:Geni na hromosomu 17]]