Morgan Freeman

Morgan Freeman
Freeman 2023.
Rođenje	(1937-06-01) 1. juni 1937 Memphis, Tennessee, SAD
Zanimanje	Glumac, filmski narator
Godine aktivnosti	1964–sada
Supružnik/ci	Jeanette Adair Bradshaw (v. 1967; raz. 1979) Myrna Colley-Lee (v. 1984; raz. 2010)
Djeca	4, uključujući Alfonso Freeman

Morgan Freeman američki je filmski glumac i režiser. Postao je poznat u 1990-im nakon što je nastupio u seriji uspješnih holivudskih filmova.

Biografija

Rani život

Freeman je rođen u Memphisu u porodici brijača Morgana Porterfielda Freemana Sr., koji je 1961. umro od ciroze jetre, i čistačice Mayme Edne Revere. Ima još troje starije braće i sestara. Freemanova porodica često se selila tokom njegovog djetinjstva, pa je tako živjela u Greenwoodu (Mississippi), Garyju (Indiana) i konačno u Chicagu. Freeman je prvi put glumio s 8 godina, u školskoj predstavi. Sa 12 godina pobijedio je na državnom dramskom takmičenju, a tokom srednje škole nastupao je u radiodramama u Nashvilleu. 1955. godine odbio je stipendiju dramske škole univerziteta u Jacksonu, odabravši umjesto toga rad u Američkom vojnom vazduhoplovstvu.

Početkom 1960-ih preselio se u Los Angeles, gdje je radio kao zapisničar na koledžu. U to vrijeme je boravio i u New Yorku, radeći kao plesač na Svjetskoj izložbi, i San Franciscu, gdje je bio član muzičke grupe Opera Ring.

Karijera

Iako mu je filmski debi bio film iz 1971, Who Says I Can't Ride a Rainbow?, Freeman je postao poznat u američkim medijima kroz uloge u sapunici Another World i PBS-ovom dječijem showu The Electric Company. Sredinom 1980-ih Freeman se počinje pojavljivati u poznatijim sporednim ulogama, postavši poznat po ulogama mudrih i očinskih likova. Kako je stjecao slavu, pojavljivao se u sve većim ulogama, kao što su vozač Hoke u filmu Vozeći gospođicu Daisy i vojnik Rawlins u filmu Rat za slavu (oba iz 1989). 1994. portretirao je Reda, zatvorenika koji se iskupljuje za svoja nedjela, u hvaljenom filmu Iskupljenje u Shawshanku. Status zvijezde potvrdio je u nekim od najvećih filmova 1990-ih: Robin Hood: Princ lopova, Sedam i Duboki udar. 1997. godine, zajedno s Lori McCreary, osnovao je filmsku produkcijsku kompaniju Revelations Entertainment.

Freeman je prepoznatljiv po svom specifičnom glasu, što mu je često donosilo uloge pripovjedača. 2005. godine pojavio se kao pripovjedač u dva najuspješnija filma te godine, Rat svjetova i u dokumentarcu nagrađenom Oscarom, Marš pingvina. Nakon 3 prethodne nominacije (za sporednu ulogu za film Street Smart 1987, i glavne uloge u filmovima Vozeći gospođicu Daisy i Iskupljenje u Shawshanku, 2004. godine konačno je osvojio Oscara za najbolju sporednu ulogu za nastup u filmu Djevojka od milion dolara.

Privatni život

Freeman i njegova kćerka Morgana, dodjela "Oscara" 1990.

Freeman je bio u braku sa Jeanette Adair Bradshaw od 22. 9. 1967. do 1979. 16. 6. 1984. oženio je Myrnu Colley-Lee. Ima dva sina iz bivših veza, Alphonsa i Saifoulayjea. Usvojio je kćerku svoje prve žene, Deenu, a par ima i četvrto dijete, Morganu. Freeman živi u Charlestonu (Mississippi) i New Yorku. Ima pilotsku licencu za privatni avion, a suvlasnik je i restorana Madidi i blues-kluba Ground Zero, u Clarksdaleu (Mississippi).

Freeman je istupio protiv proslave Mjeseca historije crnaca te ne učestvuje u takvim događajima, o čemu je rekao: "Ne želim mjesec historije crnaca. Historija crnaca je američka historija." Rekao je kako je jedini način da se okonča rasizam taj da se prekine pričati o njemu, te naglasio kako ne postoji "mjesec historije bijelaca". Freeman je u intervjuu u emisiji "60 Minutes" rekao Mikeu Wallaceu: "Prestat ću te nazivati bijelcem, ali zamolit ću i tebe da me ne nazivaš crncem."

Izabrana filmografija

• Street Smart (1987)
• Rat za slavu (1989)
• Vozeći gospođicu Daisy (1989)
• Robin Hood: Princ lopova (1991)
• Nepomirljivi (1992)
• Iskupljenje u Shawshanku (1994)
• Sedam (1995)
• Lančana reakcija (1996)
• Amistad (1997)
• Bolničarka Betty (2000)
• Svemogući Bruce (2003)
• Djevojka od milion dolara (2004)
• Rat svjetova (2005)
• Batman: Početak (2005)
• Svemogući Evan (2007)
• Lucy (2014)

Vanjski linkovi

• Morgan Freeman na IMDb-ju
• Revelations Entertainment (produkcijska kompanija kojoj je Freeman suosnivač (en)
• Detaljna biografija (en)