Asid wrig: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
B r2.7.1) (robot yn ychwanegu: be:Мачавая кіслата |
B r2.7.2) (robot yn ychwanegu: lt:Šlapimo rūgštis |
||
| Llinell 58: | Llinell 58: | ||
[[ja:尿酸]] |
[[ja:尿酸]] |
||
[[ko:요산]] |
[[ko:요산]] |
||
[[lt:Šlapimo rūgštis]] |
|||
[[mk:Мочна киселина]] |
[[mk:Мочна киселина]] |
||
[[ms:Asid urik]] |
[[ms:Asid urik]] |
||
Fersiwn yn ôl 06:55, 13 Ebrill 2012
Cyfansoddyn organig ydy asid wrig neu asid iwrig (Saesneg: uric asid) wedi ei wneud allan o garbon, nitrogen, ocsigen a hydrogen a chanddo isfformiwla o: C5H4N4O3.
Bioleg
Mewn bodau dynol a theulu'r epaod, asid iwric ydy diwedd y broses o ocsideiddio (neu dorri i lawr) y piwrin y metaboledd, gan wedyn ei ysgarthu yn yr wrin (neu biso). Gwelir ar unwaith fod cysylltiad rhwng y ddau air: wrin a wrig. Yn y rhan fwyaf o anifeiliaid, fodd bynnag, mae'r ensym wricas (uricase) yn ocsideiddio'r asid wrig ymhellach fyth gan ei droi'n allantoin. [1]
Asid wrig uchel
Gowt
Math o wynegon (neu arthritis) ydy gowt sy'n cael ei achosi gan ormod o asid wrig.
Syndrom Lesch-Nyhan
Credir fod yr afiechyd prin hwn yn etifeddol, ond mae'n ymwneud hefyd gyda gormod o asid wrig yn y corff.
Afiechydon cardiofasgiwlar
er fod yr asid hwn yn gweithredu fel gwrthocsidant, mae gormodedd ohono'n cael ei gysylltu gyda phroblemau'n ymwneud â'r galon.
Clefyd y siwgwr
Gwyddys am y cysylltiad rhwng gormodedd o asid wrin a chlefyd y siwgwr ers cychwyn yr 20ed ganrif.
Syndrom metabolaidd
Cysylltiad arall.
Asid wrig yn creu cerrig
Pan nad yw'n hydoddi, gall yr asid hwn grisialu gan greu cerrig.
Asid wrig isel
Multiple sclerosis
Mae ychwanegu asid wrin (drwy dabledi inosine) yn gymorth i'r claf.