Σιβύλλα της Ιερουσαλήμ
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Η Σίβυλλα (όχι Σιβύλλα) των Ιεροσολύμων (1160 - 1190) ήταν κόμησσα της Γιάφας και της Ασκαλών από το 1176 και βασίλισσα της Ιερουσαλήμ από το 1186 έως το 1190. Ήταν μεγαλύτερη κόρη του βασιλιά της Ιερουσαλήμ Αμαλρίκ Α΄ και της πρώτης συζύγου του Αγνής του Κουρτεναί και αδελφή του Βαλδουίνου Δ΄ της Ιερουσαλήμ, καθώς και ετεροθαλής αδελφή της Ισαβέλλας της Ιερουσαλήμ και μητέρα του Βαλδουίνου Ε΄ της Ιερουσαλήμ.
| Σιβύλλα της Ιερουσαλήμ | |
|---|---|
 | |
Βασίλισσα της Ιερουσαλήμ Κόμισσα της Γιάφας και της Ασκαλών | |
| Περίοδος | 1186 - 1190 |
| Προκάτοχος | Βαλδουίνος Ε΄ της Ιερουσαλήμ |
| Διάδοχος | Ισαβέλλα Α΄ της Ιερουσαλήμ |
| Γέννηση | 1160 Βασίλειο της Ιερουσαλήμ |
| Θάνατος | 25 Ιουλίου 1190 (30 ετών) Άκρα |
| Σύζυγος | Γουλιέλμος του Μομφερράτου Γκυ των Λουζινιάν |
| Επίγονοι | Βαλδουίνος Ε΄ της Ιερουσαλήμ Αλίκη Μαρία |
| Οίκος | Οίκος του Ανζού |
| Πατέρας | Αμωρί Α΄ της Ιερουσαλήμ |
| Μητέρα | Αγνή του Κουρτεναί |
 Σχετικά πολυμέσα | |
| δεδομένα () | |
Πρώτος γάμος της με τον Γουλιέλμο του Μομφερράτου
Επεξεργασία
Ο πατέρας της ήθελε να της εξασφαλίσει γάμο με μεγάλο Ευρωπαίο ευγενή, αφού γνώριζε ότι ο γιος του, Βαλδουίνος (Δ΄), έπασχε από λέπρα και δεν μπορούσε να τον διαδεχθεί. Υποψήφιος ήταν ο Στέφανος Α΄ του Σανκέρ, γιος του Θεοβάλδου Β΄ της Καμπανίας, ένας γενναίος πολεμιστής που ήρθε στα Ιεροσόλυμα, προκειμένου να νυμφευτεί την Σίβυλλα, αλλά άλλαξε γνώμη και επέστρεψε στην πατρίδα του.
Με τον θάνατο του πατέρα τους, Αμαλρίκ, ο αδελφός της Βαλδουίνος Δ΄, έγινε βασιλιάς (1174), ενώ ο ίδιος με τον αντιβασιλιά Ραϊμόνδο Γ΄ της Τρίπολης κανόνισαν τον γάμο της Σίβυλλας με τον πρίγκηπα του Μομφερράτου Γουλιέλμο τον Μακρόξιφο, μεγαλύτερο γιο του Γουλιέλμου Ε΄ μαρκησίου του Μομφερράτου και εξάδελφο του Λουδοβίκου Ζ΄ της Γαλλίας. Ο γάμος έγινε το φθινόπωρο του 1176, όμως ο σύζυγός της πέθανε τον Ιούνιο του επόμενου χρόνου, έχοντας ήδη αφήσει την Σίβυλλα έγκυο. Το παιδί που γεννήθηκε έγινε ο Βαλδουίνος Ε΄ της Ιερουσαλήμ.
Μετά την πρόωρη χηρεία της αναζήτησε νέους συζύγους, ενώ δεν παντρεύτηκε ξανά ως το 1180. Αναφέρεται σαν πρώτος μεγαλύτερος εραστής της ο Βαλδουίνος του Ιμπελέν, δύο φορές χήρος, που σχεδίαζε να τον παντρευτεί, αλλά δεν τα κατάφερε, διότι αυτός αιχμαλωτίστηκε από τον Σαλαντίν (1179). Η Σίβυλλα ικέτευε τον Σαλαντίν, ο οποίος ζητούσε πολύ υψηλά λύτρα για να τον ελευθερώσει και τελικά τον απελευθέρωσε, αφού πήρε την υπόσχεση ότι θα εισπράξει σύντομα τα λύτρα. Αυτός μετά την ελευθέρωσή του πήγε στην Κωνσταντινούπολη στον Μανουήλ Α΄ Αυτοκράτορα των Ρωμαίων, προκειμένου να ζητήσει την βοήθειά του, που τον δέχτηκε με τιμές. Ο Μανουήλ Α΄ του πρόσφερε σύζυγο την μικρανιψιά του Μαρία Κομνηνή, κάτι που θα γινόταν αιτία της διάλυσης της σχέσης του με την Σίβυλλα. Η μητέρα της, Αγνή του Κουρτεναί, βρήκε τότε την ευκαιρία να πείσει τον γιο της να την παντρέψει με τον Γκυ των Λουζινιάν, μικρότερο αδελφό του ευνοούμενού της, Αμαλρίκ των Λουζινιάν.
Ο Βαλδουίνος Δ΄ δεν είχε αντίρρηση, αφού γνώριζε ότι ο Γκυ ήταν υποτελής του Ερρίκου Β΄ της Αγγλίας, την εποχή που ο Φίλιππος Β΄ της Γαλλίας ήταν ανήλικος. Στην συνέχεια, ανέτρεψε τις φιλοδοξίες των Ιμπελέν, αφού αρραβώνιασε την μικρή, ετεροθαλή αδελφή του Ισαβέλλα με τον Χάμφρεϋ Δ΄ κύριο του Τορόν. Η Σίβυλλα και ο Γκυ είχαν δύο θυγατέρες, την Αλίκη και τη Μαρία. Ο Γκυ αρχικά ορίστηκε αντιβασιλιάς και διάδοχος του Βαλδουίνου Δ΄. Όμως αργότερα ο βασιλιάς τον καθαίρεσε (1183) λόγω της δειλίας που έδειξε στην επίθεση του Σαλαντίν στο Κεράκ, ζητώντας από την αδελφή του να ακυρώσει τον γάμο της, αφού την όρισε διάδοχο με τον ανήλικο γιο της, Βαλδουίνο Ε΄.
Ο λεπρός Βαλδουίνος Δ΄ πέθανε από την ασθένειά του την άνοιξη του 1185, αφήνοντας τον γιο της Σίβυλλας, τον Βαλδουίνο Ε΄ σαν μοναδικό βασιλιά, κάτω από την προστασία του Ζοσλέν Γ΄ της Έδεσσας. Ο παππούς του μικρού παιδιού Γουλιέλμος Ε΄ του Μομφερράτου ήρθε, προκειμένου να υπερασπίσει τα δικαιώματα αυτού, αλλά ο Βαλδουίνος Ε΄, άρρωστος συνέχεια από βρέφος, απεβίωσε το καλοκαίρι του 1186. Η Σίβυλλα κέρδισε την υποστήριξη του λαού και της Εκκλησίας και ο πατριάρχης Ηράκλειος της Ιερουσαλήμ την όρισε σαν τον νομιμότερο δικαιωματικά κληρονόμο, ενώ μία μερίδα ευγενών αντιπαρατέθηκε στον σύζυγό της Γκυ των Λουζινιάν, που δεν είχε την υποστήριξη του βασιλιά Βαλδουίνου Δ΄ στην διαδοχή του. Η Σίβυλλα αρνήθηκε πεισματικά να δώσει διαζύγιο στον σύζυγό της και τον έστεψε συμβασιλέα. Παράλληλα, ο σύζυγος της Ισαβέλλας, Χάμφρεϋ Δ΄ κύριος του Τορόν, δήλωσε την υποστήριξή του στην Σίβυλλα και τον Γκυ, απορρίπτοντας τα δικά του δικαιώματα· έτσι δεν υπήρχε κάποια αμφισβήτηση στην κατοχή της εξουσίας από το ζεύγος.
Βασίλισσα με τον Γκυ των Λουζινιάν και η πτώση τους
ΕπεξεργασίαΗ Σίβυλλα στις διαπραγματεύσεις της προσπάθησε να συμφιλιωθεί με τους πολιτικούς της αντιπάλους, την οικογένεια των Ιμπελέν, που καθοδηγούνταν από τον Ραϊμόνδο Γ΄ κόμη της Τρίπολης. Κύριο μέλημά της ήταν να αντιμετωπίσει την προέλαση του Σαλαντίν. Ο Γκυ και ο Ραϊμόνδος κλήθηκαν να συμφιλιωθούν, προκειμένου να ξεκινήσουν την μάχη κατά του Σαλαντίν, αλλά δεν μπόρεσαν να συντονίσουν τις δυνάμεις τους, με αποτέλεσμα την οδυνηρή ήττα στη μάχη του Χαττίν (4 Ιουλίου 1187). Ο Γκυ πιάστηκε αιχμάλωτος και η Σίβυλλα έσπευσε να υπερασπιστεί τα Ιεροσόλυμα με τον πατριάρχη Ηράκλειο και τον Μπάλιαν του Ιμπελέν, που σώθηκε στη μάχη του Χαττίν. Δεν τα κατάφεραν και τα Ιεροσόλυμα στις 2 Οκτωβρίου κυριεύθηκαν από τον Σαλαντίν.
Η Σίβυλλα τότε δραπέτευσε με τις κόρες της στην Τρίπολη. Ο Γκυ απελευθερώθηκε το 1188, επέστρεψε και βρήκε την σύζυγό του βαδίζοντας μαζί στην κατάληψη της Τύρου, της μοναδικής πόλης του βασιλείου που δεν είχε πέσει στα χέρια των μουσουλμάνων. Τότε βρισκόταν υπό την εξουσία του Κορράδου του Μομφερράτου, αδελφού του Γουλιέλμου του Μομφερράτου, πρώτου συζύγου της Σίβυλλας, που αρνήθηκε να τους επιτρέψει την είσοδο. Τότε ο Γκυ πήρε θάρρος στο άκουσμα της εκκίνησης της Γ΄ Σταυροφορίας υπό τον Ριχάρδο Α΄ τον Λεοντόκαρδο της Αγγλίας και τον Φίλιππο Β΄ της Γαλλίας, και ξεκίνησε την πολιορκία της Άκρας. Το 1190, θανατηφόρα επιδημία έπληξε τα στρατεύματά του, από την οποία βρήκαν τον θάνατο η Σίβυλλα και οι δύο μικρές κόρες τους, αφήνοντας τον Γκυ μόνο του χωρίς ούτε καν τα δικαιώματά του.
Οικογένεια
ΕπεξεργασίαΠρώτα το 1176 παντρεύτηκε τον Γουλιέλμο τον Μακρόξιφο, που με τον γάμο του έγινε κόμης της Γιάφαςς και της Ασκαλώνος, και είχαν τέκνα:
- Βαλδουίνος Ε΄ 1177-1186, βασιλιάς της Ιερουσαλήμ, απεβίωσε 9 ετών.
Το 1177 απεβίωσε ο Γουλιέλμος και η Σίβυλλα έκανε το δεύτερό της γάμο με τον Γκυ των Λουζινιάν μετέπειτα βασιλιά της Κύπρου και είχε τέκνα:
- Αλίκη, γενν. μετά το 1177, απεβ. πριν το 1190.
- Μαρία, γενν. μετά το 1178, απεβ. πριν το 1190.
Οι δύο της κόρες απεβίωσαν περίπου 10 ετών.
Πηγές
Επεξεργασία- Hamilton, Bernard. "Women in the Crusader States: The Queens of Jerusalem." Medieval Women, edited by Derek Baker. Ecclesiastical History Society, 1978. *Hamilton, Bernard. The Leper King and his Heirs. Cambridge, 2000.
