Βενετία

Μνημείο Παγκόσμιας
Κληρονομιάς της UNESCO

Βενετία και η λιμνοθάλασσά της
Επίσημο όνομα στον κατάλογο μνημείων Π.Κ.
Χώρα μέλος	Ιταλία
Τύπος	Πολιτιστικό
Κριτήρια	i, ii, iii, iv, v, vi
Ταυτότητα	394
Περιοχή	Ευρώπη και Βόρεια Αμερική
Ιστορικό εγγραφής
Εγγραφή	1987 (11η συνεδρίαση)

Η Βενετία ή , παλαιότερα Ενετία (Ιταλικά: Venezia) είναι πόλη της βόρειας Ιταλίας, πρωτεύουσα της περιοχής Βένετο, με πληθυσμό 271.663 (εκτίμηση 2004). Η πόλη βρίσκεται επάνω σε πολυάριθμα μικρά νησιά σε μια λιμνοθάλασσα της Αδριατικής. Η άλλοτε Ρεπούμπλικα Σερενίσσιμα (= Γαληνότατη Δημοκρατία) ήταν μια μεγάλη ναυτική και εμπορική δύναμη κατά τον Μεσαίωνα και την Αναγέννηση.

Μια όψη της Βενετίας

Ιστορία της Βενετίας

Η απελπισία από τις αλλεπάλληλες επιδρομές,των Γότθων αρχικά και των Ούνων στη συνέχεια, ανάγκασε τους κατοίκους της βόρειας Ιταλίας να βρουν καταφύγιο σε δυσπρόσιτα μέρη. Κάποιοι απ' αυτούς κατέφυγαν στις νησίδες της λιμνοθάλασσας από το 400 μ.Χ. περίπου. Η άσχημη κατάσταση των γύρω περιοχών σε συνδυασμό με την ασφάλεια που παρείχε η λιμνοθάλασσα με τα αβαθή νερά, είχε ως αποτέλεσμα την προσέλκυση κι άλλων προσφύγων. Η μόνη, σχεδόν, δυνατότητα βιοπορισμού ήταν η θάλασσα. Έτσι σιγά σιγά αναπτύχθηκε η θαλασσοκράτειρα Γαληνότατη Δημοκρατία της Βενετίας.

Η Βενετία από δορυφόρο.

Η κατάρρευση της Βυζαντινής κυριαρχίας στην Ιταλία, μετά το θάνατο του Ιουστινιανού, σήμανε την απαρχή της δημιουργίας του ανεξάρτητου κράτους της Βενετίας. Κάτω από την πίεση των Λογγοβάρδων, μεγάλος αριθμός κατοίκων των γύρω περιοχών, άρχισε να καταφεύγει στη λιμνοθάλασσα. Με τη δημιουργία του Εξαρχάτου της Ραβέννας, η άμυνα της περιοχής πέρασε στα χέρια των ντόπιων. Σταδιακά, η απώλεια εδαφών και ο περιορισμός του Εξαρχάτου στην Πεντάπολη, παράλληλα με την εμφάνιση των Σλάβων στα παράλια της Αδριατικής, αύξησε τη στρατηγική σημασία της Βενετίας. Η δημιουργία αξιόμαχου ναυτικού από τους Βενετούς τούς κατέστησε πολύ σημαντικούς για την αντιμετώπιση της πειρατικής δραστηριότητας των Σλάβων στην περιοχή και την υποστήριξη της άμυνας των παραλιακών πόλεων του Εξαρχάτου. Έτσι παραχωρούνται στην περιοχή κάποια φορολογικά και διοικητικά προνόμια, ενώ παράλληλα δημιουργούνται νέα λιμάνια για την υποστήριξη της δράσης του Βυζαντινού ναυτικού στην περιοχή.

Όταν το 726 ο Λέων Γ' Ίσαυρος διακήρυξε την αποκαθήλωση των εικόνων, οι δυνάμεις του Εξαρχάτου επαναστάτησαν. Στην επανάσταση αυτή συμμετείχαν και οι Βενετοί, οι οποίοι ανακήρυξαν ως νέο δούκα (=Δόγη) της περιοχής τους κάποιον Όρσο. Αν και τον επόμενο χρόνο ο Λέων αναγνώρισε την εκλογή ως έγκυρη, ωστόσο οι Βενετοί είχαν κάνει το πρώτο βήμα προς την αυτονόμησή τους. Με την κατάρρευση του Εξαρχάτου το 751 χάθηκε κάθε δυνατότητα ελέγχου της Βενετίας από το Βυζάντιο, αν και παρέμενε θεωρητικά ακόμη βυζαντινή επαρχία. Με την είσοδο των Φράγκων στην Ιταλία, από τα τέλη του 8ου αιώνα, οι Βυζαντινοί αναγκάστηκαν να αναγνωρίσουν και τυπικά την αυτονομία της Βενετίας. Πλέον οι Δόγηδες, εκλεγμένοι από συνέλευση πολιτών, έφεραν τον τίτλο του Σπαθάριου (από τον 10ο αιώνα του Πρωτοσπαθάριου) και λειτουργούσαν ως ανεξάρτητοι σύμμαχοι της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Η επαναδραστηριοποίηση των Βυζαντινών στη Δύση, από τον 10ο αιώνα αναβάθμισε τη σημασία της Βενετίας, η οποία ανέλαβε σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση της πειρατικής δράσης των Σαρακηνών. Για να εξασφαλιστεί η σταθερή πρόσδεση της Βενετίας στο Βυζάντιο άρχισαν να της παραχωρούνται διάφορα προνόμια. Εν τέλει ο Βασίλειος Β' Βουλγαροκτόνος απάλλαξε τους Βενετούς από κάποιους φόρους και τους έθεσε στη δικαιοδοσία του Λογοθέτη του Δρόμου. Χάρη σε αυτά τα προνόμια κατά τον 11ο αιώνα η Βενετία αναδείχτηκε σε ναυτική και εμπορική υπερδύναμη, εκτοπίζοντας τις άλλες ιταλικές ναυτικές δημοκρατίες.

Οι γόνδολες

Γόνδολα με γονδολιέρη

Λόγω ότι η Βενετία είναι χτισμένη σε πολυάριθμα μικρά νησιά είναι πολύ δύσκολο να μετακινηθεί κάποιος με αυτοκίνητο ή με άλλο μέσο. Έτσι οι κάτοικοί της χρησιμοποιούν τις γόνδολες για να μετακινηθούν μέσω του νερού που βρίσκεται ανάμεσα στα νησιά. Οι γόνδολες είναι μακρόστενες ξύλινες βάρκες. Τις οδηγούν οι γονδολιέρηδες, οι οποίοι φορούν συνήθως μπλούζες με άσπρες και κόκκινες ρίγες.

Συγκοινωνίες

Η Βενετία διαθέτει αεροδρόμιο, μέσω του οποίου συνδέεται με άλλες μεγάλες πόλεις της Ιταλίας αλλά και του εξωτερικού και το οποίο βρίσκεται 22 χιλιόμετρα ΒΑ της πόλης. Επίσης διαθέτει μεγάλο σιδηροδρομικό σταθμό που συνδέει την πόλη με τις ιταλικές μεγαλουπόλεις και την Ευρώπη. Το λιμάνι της εξυπηρετεί κρουαζιερόπλοια και ακτοπλοϊκές συνδέσεις με κάποια λιμάνια της Αδριατικής όπως το Ντουμπρόβνικ των δαλματικών ακτών αλλά και με την Ελλάδα (Κέρκυρα, Ηγουμενίτσα, Πάτρα).

Αξιοθέατα

• Άγιος Μάρκος (Βενετία)
• Άγιος Γεώργιος των Ελλήνων

Αδελφοποιημένες πόλεις

• Σαράγεβο, Βοσνία και Ερζεγοβίνη (1994)
• Ταλλίν, Εσθονία
• Suzhou, Κίνα (1980)
• Νυρεμβέργη, Γερμανία (1999)
• Κωνσταντινούπολη, Τουρκία (1993)
• Qingdao, Κίνα (2001)
• Θεσσαλονίκη, Ελλάδα (2003)

Δείτε επίσης

• Γαληνοτάτη Δημοκρατία της Βενετίας
• Su e zo per i ponti