Τετραρχία

Χάρτης που δείχνει τις περιοχές ευθύνης στις οποίες μοιράστηκε η αυτοκρατορία κατά την Τετραρχία.

Η Τετραρχία (Αρχή των τεσσάρων) ήταν ένα σύστημα διακυβέρνησης που δημιουργήθηκε το 293 μ.Χ. από τον Αυτοκράτορα Διοκλητιανό, με σκοπό να λυθούν τα σοβαρά στρατιωτικά και πολιτικά προβλήματα της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Αρχικά διαίρεσε την αυτοκρατορία σε ανατολικό και δυτικό τομέα: ο ίδιος κράτησε την διοίκηση της Ανατολής και ο Μαξιμιανός ανέλαβε τη διοίκηση της Δύσης. Οκτώ χρόνια αργότερα, και με σκοπό την περαιτέρω βελτίωση του συστήματος, επέκτεινε την διαίρεση της εξουσίας, διορίζοντας από ένα "Υφιστάμενο Αυτοκράτορα" ή Καίσαρα κάτω από κάθε "Πρεσβύτερο Αυτοκράτορα" ή Αύγουστο. Έτσι, εγκαθιδρύθηκε η Τετραρχία που κράτησε ως το 324 μ.Χ.

Οι πρώτοι Τετράρχες ήταν:

• Διοκλητιανός, Αύγουστος της Ανατολής (Ανατολή). Τον διαδέχτηκε ο Λικίνιος.
• Γαλέριος, Καίσαρας της Ανατολής (Ιλλυρία).
• Μαξιμιανός, Αύγουστος της Δύσης (Ιταλία). Τον διαδέχτηκε ο γιος του ο Μαξέντιος και γαμπρός του Γαλέριου
• Κωνστάντιος Α' ο Χλωρός, Καίσαρας της Δύσης (Γαλατία). Τον διαδέχτηκε ο γιος του ο Κωνσταντίνος

Τετραρχίες υπήρχαν κι αλλού στον αρχαίο κόσμο: για παράδειγμα, το βασίλειο της Γαλιλαίας υπό τον Ηρώδη Αντύπα ήταν μια Τετραρχία.