Μετάβαση στο περιεχόμενο

Περίανδρος

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Για άλλες χρήσεις, δείτε: Περίανδρος (αποσαφήνιση).
Περίανδρος
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Περίανδρος (Αρχαία Ελληνικά)
Γέννηση7ος αιώνας π.Χ.
Κόρινθος
Θάνατος585 π.Χ. (περίπου)[1]
Κόρινθος
Χώρα πολιτογράφησηςΑρχαία Κόρινθος
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςαρχαία ελληνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφιλόσοφος
συγγραφέας
ποιητής
Οικογένεια
ΣύζυγοςMelissa
ΤέκναΛυκόφρων της Κορίνθου
ΓονείςΚύψελος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωματύραννος
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Περίανδρος ο Κορίνθιος (668 π.Χ. – 584 π.Χ.) ήταν ο δεύτερος τύραννος της Κορίνθου, διαδέχθηκε τον πατέρα του Κύψελο ο οποίος ανέτρεψε την πανίσχυρη Δωρική οικογένεια Βακχιάδαι που ήταν βασιλείς στην πόλη. Η βασιλεία του Περίανδρου έφερε τεράστια ευημερία στην πόλη, με την ικανότατη διοίκηση του η Κόρινθος έγινε μια από τις πλουσιότερες πόλεις-κράτη στην Αρχαία Ελλάδα.[2] Μερικές πηγές τον καταγράφουν σαν εξαιρετικό ωμό και βίαιο, άλλες σαν έναν σοφό και δίκαιο βασιλιά που εξόντωσε τις αδικίες και μοίρασε δίκαια τον πλούτο ανάμεσα στους κατοίκους. Η ανάμνηση της σοφίας του τον 6ο αιώνα π.Χ. διατηρήθηκε σε πολλούς αιώνες σε βαθμό που κατατάχθηκε ανάμεσα στους 7 σοφούς της αρχαιότητας. Οι υπόλοιποι έξι σοφοί ήταν ο Θαλής, ο Σόλων ο Αθηναίος, ο Κλεόβουλος, ο Χίλων ο Λακεδαιμόνιος, ο Βίας ο Πριηνεύς, και ο Πιττακός.[2]

Βίαιες συμπεριφορές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Περίανδρος ήταν ο δεύτερος τύραννος της Κορίνθου, γιος και διάδοχος του τυράννου Κύψελου, ιδρυτή της δυναστείας των Κυψελιδών. Η μητέρα του ονομαζόταν Κρατέα, υπάρχουν πολλές φήμες ότι ο Περίανδρος κοιμόταν μαζί της.[3] Ο Περίανδρος παντρεύτηκε τη Λυσίδη που αναφερόταν συχνά σαν "Μέλισσα" κόρη του Προκλή βασιλέως της Επιδαύρου και της Εριστενέας της Επιδαύρου.[3] Μαζί της απέκτησε δυο γιους τον Κύψελο που ακούγεται ότι ήταν διανοητικά καθυστερημένος και τον Λυκόφρονα της Κορίνθου έναν άντρα μεγάλης εξυπνάδας.[3] Ο Ηρόδοτος μας πληροφορεί ότι κάποτε ο Περίανδρος ζήτησε συμβουλή από τον τύραννο της Μιλήτου Θρασύβουλο πώς να στερεώσει καλύτερα την αρχή του και έλαβε με συμβολική πράξη την απάντηση ότι θα πρέπει να εξοντώσει κάθε ισχυρό αντίπαλο ή αντιδρώντα στο έργο του. Έκτοτε ο Περίανδρος δεν δίστασε ακόμη και να διαπράξει φόνους οικείων του. Έτσι σύμφωνα με το βιβλίο "Ζωή και γνώμες των επιφανών φιλοσόφων" σε μια κρίση τρέλας χτύπησε άγρια τη γυναίκα του που αποκαλούσε θωπευτικά «Μέλισσα» και την έριξε από τις σκάλες με αποτέλεσμα να σκοτωθεί.[3][4]

Ο ιστορικός Ηρόδοτος αναφέρεται σε Νεκροφιλία του Περίανδρου απέναντι στη σύζυγο του με τη φράση "έψησε το ψωμί σε κρύο φούρνο".[5] Σε επίσημη εορτή στην αυλή του, κάλεσε τις επιφανέστερες γυναίκες της Κορίνθου, τις ξεγύμνωσε και έκαψε τα ενδύματα και τα κοσμήματά τους στην εστία. Η θλίψη του Λυκόφρονα για τον βίαιο θάνατο της μητέρας του ήταν τόσο μεγάλη που κατέφυγε στην Κέρκυρα, αποικία των Κορινθίων. [3] Όταν ο Περίανδρος έφτασε σε προχωρημένο γήρας και αναζητούσε τον γιο του να τον διαδεχτεί έστειλε απεσταλμένους στην Κέρκυρα που του ζήτησαν να επιστρέψει στην Κόρινθο, ο ίδιος για να τον πείσει συμφώνησε να αποσυρθεί στην Κέρκυρα για να κυβερνήσει ανενόχλητος.[3] Ο λαός της Κέρκυρας φοβήθηκε την άφιξη του Περίανδρου στο νησί τους και δολοφόνησε τον Λυκόφρονα πριν αποχωρήσει. Ο Περίανδρος τότε, για να τους τιμωρήσει, συγκέντρωσε 300 παιδιά των καλλιτέρων οικογενειών της Κέρκυρας και τους έστειλε στον βασιλιά της Λυδίας Αλυάττη για να τους ευνουχίσει κατά το Ασιατικό έθιμο. Το πλοίο όμως προσάραξε στη Σάμο και οι νέοι ελευθερώθηκαν. Η δολοφονία του Λυκόφρονα έφερε μεγάλη θλίψη στον Περίανδρο που τον οδήγησε τελικά στον θάνατο.[3] Τον Περίανδρο διαδέχθηκε ο ανεψιός του Ψαμμήτιχος, ο τελευταίος τύραννος της δυναστείας των Κυψελιδών.[6]

Λαμπρή διακυβέρνηση, προστάτης των γραμμάτων και των τεχνών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Περίανδρος αν και αγαπούσε τις στρατιωτικές επιδείξεις φαίνεται πως δεν ενεπλάκη σε εξωτερικούς πολέμους. Τον μοναδικό που οργάνωσε ήταν κατά του πεθερού του Προκλέα, τυράννου της Επιδαύρου, με αιτία τον θάνατο της κόρης του. Επί εποχής του η Κόρινθος ανυψώθηκε σε δύναμη και ακμή και έφθασε να γίνει θαλασσοκράτειρα. Εκτός όμως αυτού ο Περίανδρος υπήρξε και κοινωνικός αναμορφωτής, νομοθέτησε κατά της ασωτίας και της πολυτέλειας, υπέρ της εύρεσης εργασίας σε φτωχούς και φορολογίας των πλουσίων. Προστάτευσε τα γράμματα και τις τέχνες και κατέστησε την αυλή του κέντρο πνευματικής και καλλιτεχνικής δημιουργίας.[7] Αποίκησε την Ποτίδαια στη Χαλκιδική, την Ιλλυρική Απολλωνία, κατέκτησε την Επίδαυρο, είχε καλές σχέσεις με τη Μίλητο και τη Λυδία και προσάρτησε την Κέρκυρα που έζησε μεγάλο μέρος της ζωής του.[7] Το μεγαλύτερο έργο της βασιλείας του ήταν η Δίολκος για τη μεταφορά πλοίων, στη θέση που έγινε στα σύγχρονα χρόνια ο Ισθμός της Κορίνθου. Τα διόδια για τη μεταφορά των πλοίων από τη Δίολκο ήταν ισότιμα με τα ετήσια Κορινθιακά έσοδα, με τα χρήματα αυτά έκτισε ναούς, δημόσια κτίρια και προήγαγε τις τέχνες και τον πολιτισμό. Φιλοξένησε τον ποιητή Αρίων από τη Λέσβο έκανε πολλά πανηγύρια και οικοδόμησε πολλά κτίρια με τον Δωρικό ρυθμό. Η Κορινθιακή μορφή κεραμικής δημιουργήθηκε στην εποχή του από έναν καλλιτέχνη που ζούσε στην αυλή του με βάση τη Δωρική. Ο τρόπος διακυβέρνησης του Περίανδρου στην εποχή του έμεινε γνωστός σαν "Τυραννία". Οι τύραννοι στην εποχή του ευνοούσαν σημαντικά τους φτωχούς σε βάρος των πλουσίων με στόχο την ισότητα, έκαναν κατασχέσεις γης στους πλούσιους και περιόριζαν τα προνόμια τους. Οικοδόμησε πολλούς ναούς, λιμάνια και φρούρια, κατασκεύασε εκτεταμένο σύστημα για την υδραγώγηση της πόλης, πήρε και πολλά μέτρα για την ανάπτυξη του εμπορίου.[8]

Ιστορικές διαφωνίες για την κατάταξη του στους σοφούς

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Περίανδρος αγαπούσε πολύ τη λογοτεχνία και σχετίζεται με την αρχαιότερη φιλοσοφία, έγραψε ο ίδιος ένα ποίημα με 2.000 γραμμές.[3] Αναφέρονται σε πολλές πηγές οι σχέσεις του Περίανδρου με την αρχαία φιλοσοφία και τον πολιτισμό αλλά η κατάταξη του ανάμεσα στους Επτά Σοφούς είναι επίκεντρο διαφωνίας ανάμεσα στους ιστορικούς. Ο Διογένης ο Λαέρτιος στο έργο του "Ζωή και γνώμες των επιφανών φιλοσόφων" γράφει ότι οι βίαιες πράξεις και ο αυταρχισμός του έρχονται σε αντίθεση με την ιδιότητα του Σοφού, πιο πολύ του ταίριαζε η κατάταξη του Περίανδρου ανάμεσα στους μεγαλύτερους τυράννους.[8] Σε ένα άλλο έργο ο ίδιος συγγραφέας υποθέτει ότι υπήρχε κάποιος άλλος Περίανδρος από την αποικία της Κορίνθου Αμβρακία που ήταν ο πραγματικός σοφός. Ο συγγραφέας Αυσόνιος κατατάσσει τον Κορίνθιο τύραννο σαν έναν από τους Επτά Σοφούς στο έργο του "η μάσκα των 7 Σοφών".[9] Ο Νεάνθης ο Κυζικηνός γράφει ότι υπήρχαν δύο Περίανδροι που ήταν ξαδέλφια, ο ένας ήταν ο τύραννος και ο άλλος ο σοφός. Ο Αριστοτέλης γράφει ότι ο Κορίνθιος τύραννος ήταν ο σοφός αλλά ο Πλάτων διαφωνεί.[10] Έγραψε ένα μακρύ ποίημα με τίτλο «Υποθήκες στον ανθρώπινο βίο» από το οποίο ελάχιστα αποσπάσματα διασώθηκαν. Σώζονται ακόμη και αποφθέγματα.

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ «Periandros». (Μποκμάλ) 26  Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 19  Ιουλίου 2022.
  2. ↑ 2,0 2,1 https://www.infoplease.com/encyclopedia/history/classical/greece/seven-wise-men-of-greece
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7 https://web.archive.org/web/20110722110449/http://classicpersuasion.org/pw/diogenes/dlperiander.htm
  4. ↑ Gentleman of Cambridge (1731). The history of Periander, King of Corinth
  5. ↑ Ηροδότου Ιστορίαι, 5.92
  6. ↑ http://www.hellenicaworld.com/Greece/Geo/en/AncientCorinth.html
  7. ↑ 7,0 7,1 https://www.britannica.com/biography/Periander
  8. ↑ 8,0 8,1 Gomez, Carlos (2019). The Encyclopedia of Ancient Greece. United Kingdom: Amber Books Ltd. σσ. 89–92
  9. ↑ Ausonius. "The Masque of the Seven Sages"
  10. ↑ https://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Paus.+10.24&fromdoc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0160

Πηγές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Περίανδρος&oldid=10659651"