νερό: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Μετάβαση στην πλοήγηση
Πήδηση στην αναζήτηση
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Ανάκληση της επεξεργασίας 5399861 του 2.87.192.25 (Συζήτηση) επισκέπτη οι λέξεις αυτές υπάρχουν στην κατηγορία νερο- Ετικέτα: Αναίρεση |
μ →{{πηγές}}: {{Π:ΑΛΝΕ |
||
(8 ενδιάμεσες εκδόσεις από 6 χρήστες δεν εμφανίζονται) | |||
Γραμμή 1: | Γραμμή 1: | ||
=={{-el-}}== |
=={{-el-}}== |
||
{{el- |
{{el-κλίση-'βουνό'}} |
||
[[Αρχείο:Stilles Mineralwasser.jpg|150px|thumb| |
[[Αρχείο:Stilles Mineralwasser.jpg|150px|thumb|Νερό σε [[ποτήρι]].]] |
||
[[Αρχείο:Water droplet blue bg05.jpg|thumb|150px|[[σταγόνα]] νερού]] |
[[Αρχείο:Water droplet blue bg05.jpg|thumb|150px|[[σταγόνα|Σταγόνα]] νερού.]] |
||
==={{ετυμολογία}}=== |
==={{ετυμολογία}}=== |
||
: '''{{PAGENAME}}''' < {{κλη|gkm|el |
: '''{{PAGENAME}}''' < {{κλη|gkm|el|νερόν|νερό(ν)}} με [[χαμήλωση]] του /i/ σε /e/ δίπλα σε υγρό<ref>[https://www.cambridge.org/core/books/cambridge-grammar-of-medieval-and-early-modern-greek/AC4E278FCDE9FF002873D56BDE4ABDBB Holton, David, et al. ''The Cambridge Grammar of Medieval and Early Modern Greek''. Cambridge University Press, 2019] σελ. 68-71</ref> < {{ετυμ|grc-koi|el|νηρόν}} (''{{λ|νηρός|grc|νηρόν}} {{l|ὕδωρ|grc}}'': [[φρέσκο]] νερό) {{βλ|και=2|νεαρός}} |
||
==={{προφορά}}=== |
==={{προφορά}}=== |
||
{{ΔΦΑ|el|neˈɾo}} |
{{ΔΦΑ|el|neˈɾo}} |
||
: {{συλλ|νε|ρό}} |
|||
==={{ουσιαστικό|el}}=== |
==={{ουσιαστικό|el}}=== |
||
'''{{PAGENAME}}''' {{ο}} |
|||
# (χημικός τύπος: '''H<sub>2</sub>O''') το άχρωμο και συνήθως άοσμο και άγευστο [[υγρό]] στοιχείο της φύσης, που προκύπτει από τη χημική ένωση δύο ατόμων υδρογόνου και ενός ατόμου οξυγόνου· σχηματίζει τα ποτάμια, τις λίμνες, τις θάλασσες, τις πηγές, τη βροχή, αποτελεί το 70% του ανθρώπινου οργανισμού και συντελεί καταλυτικά στη ζωή και την ανάπτυξη όλων των φυτικών και ζωικών οργανισμών· μπορεί να παίρνει, υπό κατάλληλες συνθήκες, στερεά μορφή, οπότε ονομάζεται [[πάγος]], ή αέρια, οπότε λέγεται [[υδρατμός]] |
# (χημικός τύπος: '''H<sub>2</sub>O''') το άχρωμο και συνήθως άοσμο και άγευστο [[υγρό]] στοιχείο της φύσης, που προκύπτει από τη χημική ένωση δύο ατόμων υδρογόνου και ενός ατόμου οξυγόνου· σχηματίζει τα ποτάμια, τις λίμνες, τις θάλασσες, τις πηγές, τη βροχή, αποτελεί το 70% του ανθρώπινου οργανισμού και συντελεί καταλυτικά στη ζωή και την ανάπτυξη όλων των φυτικών και ζωικών οργανισμών· μπορεί να παίρνει, υπό κατάλληλες συνθήκες, στερεά μορφή, οπότε ονομάζεται [[πάγος]], ή αέρια, οπότε λέγεται [[υδρατμός]] |
||
#: ''πόσιμο '''''νερό''''', ''πίνω '''''νερό''''', ''βρώμικα '''''νερά''''' |
#: {{πχ}} ''πόσιμο '''''νερό''''', ''πίνω '''''νερό''''', ''βρώμικα '''''νερά''''' |
||
#: '''ιαματικό''' νερό : νερό με θεραπευτικές ιδιότητες, συνήθως χάρη στην υψηλή θερμοκρασία του |
#: {{πχ}} '''ιαματικό''' νερό : νερό με θεραπευτικές ιδιότητες, συνήθως χάρη στην υψηλή θερμοκρασία του |
||
#: '''επιτραπέζιο''' νερό : το νερό που διατίθεται εμφιαλωμένο και συνήθως αντλείται από ελεγχόμενες πηγές |
#: {{πχ}} '''επιτραπέζιο''' νερό : το νερό που διατίθεται εμφιαλωμένο και συνήθως αντλείται από ελεγχόμενες πηγές |
||
#: '''ανθρακούχο''' νερό : το νερό που διατίθεται εμφιαλωμένο με το αέριο της πηγής |
#: {{πχ}} '''ανθρακούχο''' νερό : το νερό που διατίθεται εμφιαλωμένο με το αέριο της πηγής |
||
# (''στον πληθυντικό'') {{βλ|νερά}} |
# (''στον πληθυντικό'') {{βλ|νερά}} |
||
===={{εκφράσεις}}==== |
===={{εκφράσεις}}==== |
||
''Δείτε τις εκφράσεις με το [[νερά|''νερά'' μόνο στον πληθυντικό]]<br> |
''Δείτε τις εκφράσεις με το [[νερά|''νερά'' μόνο στον πληθυντικό]]<br> |
||
Εκφράσεις με το '''νερό''' μόνο στον ενικό: |
''Εκφράσεις με το'' '''νερό''' ''μόνο στον ενικό:'' |
||
* [[αμίλητος|αμίλητο]] '''νερό''' / [[πίνω|ήπιε]] [[το αμίλητο νερό]]: για κάποιον που δεν μιλάει πολύ |
|||
⚫ | |||
* |
* [[βάζω νερό στο κρασί μου]]: γίνομαι πιο διαλλακτικός ή λιγότερο απαιτητικός |
||
* [[βάζω]] [[το νερό στ' αυλάκι]]: οδηγώ μια υπόθεση σε καλό δρόμο |
|||
* |
* [[ένα ποτήρι νερό]]: η στοιχειώδης φροντίδα και περιποίηση σε κάποιον |
||
* '''[[το αίμα νερό δε γίνεται]]''' : οι οικογενειακοί δεσμοί δεν επιτρέπουν έχθρητες |
|||
⚫ | |||
* '''[[βάζω νερό στο κρασί μου]]''' : γίνομαι πιο διαλλακτικός ή λιγότερο απαιτητικός |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
* [[κάνω νερά]] |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
* '''[[κάνω νερά]]''': φέρομαι ύποπτα, αλλάζω τη στάση μου απέναντι σε κάποιον με αρνητικές συνέπειες γι' αυτόν, τα γυρνάω |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
* |
* [[σα δυο σταγόνες νερό]] / [[μοιάζω|μοιάζουν]] [[σαν δυο σταγόνες νερό]]: για κάποιους μου μοιάζουν πάρα πολύ, σχεδόν ίδιοι |
||
* |
* [[το αίμα νερό δε γίνεται]]: οι οικογενειακοί δεσμοί δεν επιτρέπουν έχθρητες |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
===={{συγγενικά}}==== |
===={{συγγενικά}}==== |
||
Γραμμή 44: | Γραμμή 45: | ||
* [[νερουλιάζω]] |
* [[νερουλιάζω]] |
||
* [[νερώνω]] |
* [[νερώνω]] |
||
⚫ | |||
{{))}} |
{{))}} |
||
⚫ | |||
===={{σύνθετα}}==== |
===={{σύνθετα}}==== |
||
Γραμμή 51: | Γραμμή 52: | ||
* [[-νερο]] {{π-κατ||-νερο}} |
* [[-νερο]] {{π-κατ||-νερο}} |
||
* '''-νέρι''' {{π-κατ||-νέρι}} ''κυρίως τοπωνύμια'' |
* '''-νέρι''' {{π-κατ||-νέρι}} ''κυρίως τοπωνύμια'' |
||
''όπως ενδεικτικά'' |
|||
{{((|width=80%|κολόνες=3}} |
|||
* [[νεροβράζω]] |
|||
* [[νερόβρασμα]] |
|||
* [[νερόβραστος]] |
|||
* [[νεροδεσιά]] |
|||
* [[νεροζούμι]] |
|||
* [[νεροκαμένος]] |
|||
* [[νεροκανάτα]] |
|||
* [[νερολαδιά]] |
|||
* [[νερόλακκος]] |
|||
* [[νερομάζωμα]] |
|||
* [[νερομάνα]] |
|||
* [[νερομπογιά]] |
|||
* [[νερόμυλος]] |
|||
* [[νεροσωλήνας]] |
|||
* [[νεροτσουλήθρα]] |
|||
* [[νερόφιδο]] |
|||
* [[αγγουρόνερο]] |
|||
* [[αλατόνερο]] |
|||
* [[ανθόνερο]] |
|||
* [[ασβεστόνερο]] |
|||
* [[βαλτόνερο]] |
|||
* [[βουρκόνερο]] |
|||
* [[βρομόνερο]] |
|||
* [[βροχόνερο]] |
|||
* [[θαλασσόνερο]] |
|||
* [[λασπόνερο]] |
|||
* [[πηγαδόνερο]] |
|||
* [[ροδόνερο]] |
|||
* [[ρυζόνερο]] |
|||
* [[σαπουνόνερο]] |
|||
* [[σταχτόνερο]] |
|||
* [[τριανταφυλλόνερο]] |
|||
* [[χιονόνερο]] |
|||
{{))}} |
|||
===={{βλέπε}}==== |
===={{βλέπε}}==== |
||
Γραμμή 93: | Γραμμή 58: | ||
{{ΒΠ}} |
{{ΒΠ}} |
||
{{clear}} |
{{clear}} |
||
===={{μεταφράσεις}}==== |
===={{μεταφράσεις}}==== |
||
{{μτφ-αρχή}} |
{{μτφ-αρχή}} |
||
Γραμμή 153: | Γραμμή 117: | ||
* {{lt}} : {{τ|lt|vanduo}} ''α'' |
* {{lt}} : {{τ|lt|vanduo}} ''α'' |
||
* {{jbo}} : {{τ|jbo|djacu|noentry=1}} |
* {{jbo}} : {{τ|jbo|djacu|noentry=1}} |
||
{{μτφ-μέση}} |
|||
* {{lb}} : {{τ|lb|Waasser}} ''ο'' |
* {{lb}} : {{τ|lb|Waasser}} ''ο'' |
||
* {{ms}} : {{τ|ms|air}} |
* {{ms}} : {{τ|ms|air}} |
||
Γραμμή 216: | Γραμμή 179: | ||
==={{πηγές}}=== |
==={{πηγές}}=== |
||
* {{Π: |
* {{Π:ΛΚΝ}} |
||
* {{Π: |
* {{Π:Κάτος|αρ=9983}} |
||
*: <small>Με πολλά παραδείγματα εκφράσεων.</small> |
|||
* {{Π:ΑΛΝΕ|-νερο-|νερο-|0=-}}, {{Π:ΑΛΝΕ|-νέρι}} |
|||
---- |
|||
=={{-gkm-}}== |
|||
==={{ουσιαστικό|gkm}}=== |
|||
'''{{PAGENAME}}''' {{ο}} |
|||
* {{γρ|νερόν|μορφή|gkm}} |
|||
{{κλείδα-ελλ}} |
{{κλείδα-ελλ}} |
Τελευταία αναθεώρηση της 10:40, 26 Σεπτεμβρίου 2024
Νέα ελληνικά (el)
[επεξεργασία]↓ πτώσεις | ενικός | πληθυντικός | ||
---|---|---|---|---|
ονομαστική | το | νερό | τα | νερά |
γενική | του | νερού | των | νερών |
αιτιατική | το | νερό | τα | νερά |
κλητική | νερό | νερά | ||
Κατηγορία όπως «βουνό» - Παράρτημα:Ουσιαστικά |
Ετυμολογία
[επεξεργασία]- νερό < (κληρονομημένο) μεσαιωνική ελληνική νερό(ν) με χαμήλωση του /i/ σε /e/ δίπλα σε υγρό[1] < ελληνιστική κοινή νηρόν (νηρόν ὕδωρ: φρέσκο νερό) → δείτε και τη λέξη νεαρός
Προφορά
[επεξεργασία]- ΔΦΑ : /neˈɾo/
- τυπογραφικός συλλαβισμός : νε‐ρό
Ουσιαστικό
[επεξεργασία]νερό ουδέτερο
- (χημικός τύπος: H2O) το άχρωμο και συνήθως άοσμο και άγευστο υγρό στοιχείο της φύσης, που προκύπτει από τη χημική ένωση δύο ατόμων υδρογόνου και ενός ατόμου οξυγόνου· σχηματίζει τα ποτάμια, τις λίμνες, τις θάλασσες, τις πηγές, τη βροχή, αποτελεί το 70% του ανθρώπινου οργανισμού και συντελεί καταλυτικά στη ζωή και την ανάπτυξη όλων των φυτικών και ζωικών οργανισμών· μπορεί να παίρνει, υπό κατάλληλες συνθήκες, στερεά μορφή, οπότε ονομάζεται πάγος, ή αέρια, οπότε λέγεται υδρατμός
- ↪ πόσιμο νερό, πίνω νερό, βρώμικα νερά
- ↪ ιαματικό νερό : νερό με θεραπευτικές ιδιότητες, συνήθως χάρη στην υψηλή θερμοκρασία του
- ↪ επιτραπέζιο νερό : το νερό που διατίθεται εμφιαλωμένο και συνήθως αντλείται από ελεγχόμενες πηγές
- ↪ ανθρακούχο νερό : το νερό που διατίθεται εμφιαλωμένο με το αέριο της πηγής
- (στον πληθυντικό) → δείτε τη λέξη νερά
Εκφράσεις
[επεξεργασία]Δείτε τις εκφράσεις με το νερά μόνο στον πληθυντικό
Εκφράσεις με το νερό μόνο στον ενικό:
- αμίλητο νερό / ήπιε το αμίλητο νερό: για κάποιον που δεν μιλάει πολύ
- βάζω νερό στο κρασί μου: γίνομαι πιο διαλλακτικός ή λιγότερο απαιτητικός
- βάζω το νερό στ' αυλάκι: οδηγώ μια υπόθεση σε καλό δρόμο
- ένα ποτήρι νερό: η στοιχειώδης φροντίδα και περιποίηση σε κάποιον
- (το) έμαθα νεράκι: έμαθα ένα κείμενο να το λέω γρήγορα, το αποστήθισα
- κάνω μία τρύπα στο νερό
- κάνω νερά
- είπαμε το νερό νεράκι: διψάσαμε
- νερό κι αλάτι (όσα/ό,τι είπαμε): ας ξεχάσουμε ότι είπαμε και ας δώσουμε τέλος στην παρεξήγηση
- πίνω νερό στο όνομά του: θαυμάζω κάποιον
- πνίγομαι σε μια κουταλιά νερό: είμαι ανίκανος να αντιμετωπίσω την παραμικρή δυσκολία
- σα δυο σταγόνες νερό / μοιάζουν σαν δυο σταγόνες νερό: για κάποιους μου μοιάζουν πάρα πολύ, σχεδόν ίδιοι
- το αίμα νερό δε γίνεται: οι οικογενειακοί δεσμοί δεν επιτρέπουν έχθρητες
- του γλυκού νερού / καραβοκύρης του γλυκού νερού: για όποιον είναι μόνον για εύκολα, όπως οι βαρκάρηδες που είναι συνηθισμένοι σε λίμνες και δεν ξέρουν από ανοιχτό πέλαγος
- έφτασε στην πηγή και δεν ήπιε νερό: έφτασε κοντά σε έναν στόχο, αλλά τελικά δεν τα κατάφερε να τον ολοκληρώσει επιτυχώς
Συγγενικά
[επεξεργασία]- → δείτε και τη λέξη νέος
Σύνθετα
[επεξεργασία]- νερο- Νεοελληνικές λέξεις με πρόθημα νερο- στο Βικιλεξικό
- -νερο Νεοελληνικές λέξεις με επίθημα -νερο στο Βικιλεξικό
- -νέρι Νεοελληνικές λέξεις με επίθημα -νέρι στο Βικιλεξικό κυρίως τοπωνύμια
Δείτε επίσης
[επεξεργασία]- νερό στη Βικιπαίδεια
Μεταφράσεις
[επεξεργασία] νερό
Αναφορές
[επεξεργασία]Πηγές
[επεξεργασία]- νερό - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
- νερό pdf - Κάτος, Γιώργος Β. (2016) Λεξικό της λαϊκής και της περιθωριακής μας γλώσσας. Θεσσαλονίκη, 2016 στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας- Αναζήτηση:'νερό'.
- Με πολλά παραδείγματα εκφράσεων.
- Όροι με νερο-, Όροι που λήγουν σε -νέρι — Αναστασιάδη-Συμεωνίδη, Άννα (2003) Αντίστροφο λεξικό της νέας ελληνικής Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη ISBN:960-231-097-9 & online @greek-language.gr (συντομογραφίες, αστερίσκος για λέξεις στη λογοτεχνία)
Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)
[επεξεργασία]Ουσιαστικό
[επεξεργασία]νερό ουδέτερο
- άλλη μορφή του νερόν
Κατηγορίες:
- Ουσιαστικά που κλίνονται όπως το 'βουνό' (νέα ελληνικά)
- Ουσιαστικά ουδέτερα (νέα ελληνικά)
- Κληρονομημένες λέξεις από τα μεσαιωνικά ελληνικά (νέα ελληνικά)
- Προέλευση λέξεων από τα μεσαιωνικά ελληνικά (νέα ελληνικά)
- Προέλευση λέξεων από την ελληνιστική κοινή (νέα ελληνικά)
- Λήμματα με προφορά ΔΦΑ (νέα ελληνικά)
- Νέα ελληνικά
- Ουσιαστικά (νέα ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (νέα ελληνικά)
- Μεσαιωνικά ελληνικά
- Ουσιαστικά (μεσαιωνικά ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (μεσαιωνικά ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (ελληνικά)