กลาย: difference between revisions
Jump to navigation
Jump to search
Content deleted Content added
Octahedron80 (talk | contribs) No edit summary |
m cancel th-der |
||
| (23 intermediate revisions by 5 users not shown) | |||
| Line 6: | Line 6: | ||
===Etymology 1=== |
===Etymology 1=== |
||
Cognate with {{cog|lo|ກາຍ}}, {{cog|khb|ᦂᦻ}}, {{cog|shn|ၵၢႆ}}. Compare {{cog|km|ក្លាយ}}, {{cog|mnw|ကၠဲာ}}, {{cog|vi|trái}}. |
Cognate with {{cog|lo|ກາຍ}}, {{cog|khb|ᦂᦻ}}, {{cog|tdd|ᥐᥣᥭᥰ}}, {{cog|shn|ၵၢႆ}}. Compare {{cog|km|ក្លាយ}}, {{cog|mnw|ကၠဲာ}}, {{cog|vi|trái}}. |
||
====Verb==== |
====Verb==== |
||
{{th-verb}} |
{{th-verb}} |
||
# {{lb|th|transitive}} to [[change]]; to [[transform]]; to [[turn]]. |
|||
# to [[become]]. |
|||
#* {{quote-web|th|url=http://legacy.orst.go.th/?knowledges=%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B5-%E0%B9%98-%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B8%A5%E0%B8%B2%E0%B8%84%E0%B8%A1-%E0%B9%92%E0%B9%95%E0%B9%95%E0%B9%93|title=กากี|author=กนกวรรณ ทองตะโก|date=2010-10-08|accessdate=2022-08-17|location=กรุงเทพฯ|work=คลังความรู้|publisher=สำนักงานราชบัณฑิตยสภา}} |
|||
# to [[mutate]]. |
|||
#*: {{th-x|ครุฑ จึง อุ้ม นาง บิน กลับ ไป วิมาน ฉิมพลี{ฉิม-พะ-ลี} กลาย เพศ เป็น เทพบุตร|The garuda, carrying her [in his arms], then flew back to [his] cotton castle, [where he] '''transformed''' [his own] appearance into a deity.}} |
|||
# {{lb|th|intransitive}} to change, transform, turn, or [[grow]] (into, to be, etc); to [[become]]. |
|||
#* {{quote-book|th|page=106|chapter=[[s:th:ประชุมจดหมายเหตุ สมัยอยุธยา ภาค 1/หมวด 5/เรื่อง 1|พระราชกระแสพระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าหลวงสอบเรื่องราวตำราพระเมรุกรมหลวงโยธาเทพกับพระราชพงศาวดาร]]|year=1902|author=จุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว, พระบาทสมเด็จพระ|location=พระนคร|year_published=1967|title=ประชุมจดหมายเหตุ สมัยอยุธยา|volume=1|publisher=โรงพิมพ์สำนักทำเนียบนายกรัฐมนตรี}} |
|||
#*: {{th-x|ผู้ดี กลาย เปน ไพร่ ๆ กลาย เปน ผู้ดี ถึง ๗{เจ็ด} ครั้ง ใน ๙{ก้าว} ๐{สิบ} ปี นั้น|Gentry '''turned''' into peasantry [and] peasantry '''turned''' into gentry on as many as seven occasions during those ninety years.}} |
|||
#* {{quote-book|th|page=24|chapter=[[s:th:พงษาวดารกรุงศรีอยุทธยา ภาษามคธ แลคำแปล/คำแปล|คำแปล]]|author=พจนสุนทร (เรือง อติเปรมานนท์), พระยา|year=1916|location=พระนคร|title=พงษาวดารกรุงศรีอยุทธยา ภาษามคธ แลคำแปล|publisher=โรงพิมพ์ไทย}} |
|||
#*: {{th-x|ฤดู หนาว ก็ กลาย เปน ฤดู ร้อน ฤดู ร้อน ก็ กลาย เปน ฤดู หนาว|So the cold season '''turns''' to be a hot season [and] the hot season then '''turns''' to be a cold season.}} |
|||
#* {{quote-book|th|page=118|chapter=[[s:th:กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ว่าด้วยตั๋วเงิน/หมวด 11|หมวด ๑๑ อาวัล]]|title=กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ว่าด้วยตั๋วเงิน|author=ธรรมนูญวุฒิกร (ประวัติ ปัตตพงศ์), หลวง|year=1939|location=พระนคร|publisher=มหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง}} |
|||
#*: {{th-x|ถ้า ลง ใน ด้าน หลัง จะ กลาย เป็น สลักหลัง{สะ-หฺลัก-หฺลัง}|If [the signature] is affixed to the rear side [of the bill, it] would '''turn''' to be an endorsement.}} |
|||
# {{lb|th|intransitive}} to [[turn out]] (that, to be, etc). |
|||
#* {{quote-web|1=th|author=ทักษิณ ชินวัตร|date=2021-07-27|title=ทักษิณเล่านาทีรัฐประหาร 49 รับยอมจบเพราะคิดว่า ปฏิวัติแล้วจะทำอะไรฉลาด ๆ|url=https://www.matichon.co.th/politics/news_2852990|accessdate=2022-08-17|location=กรุงเทพฯ|work=มติชนออนไลน์|publisher=มติชน|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210727215921/https://www.matichon.co.th/politics/news_2852990|archivedate=27 July 2021}} |
|||
#*: {{th-x|นึก ว่า ปฏิวัติ แล้ว จะ ทำ อะไร ที่ ฉลาด ๆ แต่ กลาย เป็น ว่า ก็ โง่ จน ถึง ทุกวันนี้{ทุก-วัน-นี้}|[I] thought that [they] would do anything wise[r after they] had carried out the coup, but [it] '''turns out''' to be that [they] remain stupid up to these days.}} |
|||
=====Derived terms===== |
|||
{{col3|th|กลับกลาย|กลาย ๆ|กลายพันธุ์}} |
|||
===Etymology 2=== |
===Etymology 2=== |
||
From {{inh|th|tai-pro|*klaːjᴬ||last (year)}}. Cognate with {{cog|lo|ກາຍ}}. |
From {{inh|th|tai-pro|*klaːjᴬ||last (year)}}. Cognate with {{cog|lo|ກາຍ}}, {{cog|shn|ၵၢႆ}}. |
||
====Adjective==== |
====Adjective==== |
||
{{th-adj|-}} |
{{th-adj|-}} |
||
# [[last]] |
# {{lb|th|of a year}} [[last]]; [[past]]; [[previous]]. |
||
Latest revision as of 06:50, 29 November 2023
See also: กล้าย
Thai
[edit]Pronunciation
[edit]| Orthographic | กลาย k l ā y | |
| Phonemic | กฺลาย k ̥ l ā y | |
| Romanization | Paiboon | glaai |
| Royal Institute | klai | |
| (standard) IPA(key) | /klaːj˧/(R) | |
Etymology 1
[edit]Cognate with Lao ກາຍ (kāi), Lü ᦂᦻ (k̇aay), Tai Nüa ᥐᥣᥭᥰ (käay), Shan ၵၢႆ (kǎai). Compare Khmer ក្លាយ (klaay), Mon ကၠဲာ, Vietnamese trái.
Verb
[edit]กลาย • (glaai) (abstract noun การกลาย)
- (transitive) to change; to transform; to turn.
- 2010 October 8, กนกวรรณ ทองตะโก, “กากี”, in คลังความรู้[1], กรุงเทพฯ: สำนักงานราชบัณฑิตยสภา, retrieved 2022-08-17:
- (intransitive) to change, transform, turn, or grow (into, to be, etc); to become.
- 1902, จุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว, พระบาทสมเด็จพระ, “พระราชกระแสพระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าหลวงสอบเรื่องราวตำราพระเมรุกรมหลวงโยธาเทพกับพระราชพงศาวดาร”, in ประชุมจดหมายเหตุ สมัยอยุธยา, volume 1, พระนคร: โรงพิมพ์สำนักทำเนียบนายกรัฐมนตรี, published 1967, page 106:
- 1916, พจนสุนทร (เรือง อติเปรมานนท์), พระยา, “คำแปล”, in พงษาวดารกรุงศรีอยุทธยา ภาษามคธ แลคำแปล, พระนคร: โรงพิมพ์ไทย, page 24:
- 1939, ธรรมนูญวุฒิกร (ประวัติ ปัตตพงศ์), หลวง, “หมวด ๑๑ อาวัล”, in กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ว่าด้วยตั๋วเงิน, พระนคร: มหาวิทยาลัยวิชาธรรมศาสตร์และการเมือง, page 118:
- (intransitive) to turn out (that, to be, etc).
- 2021 July 27, ทักษิณ ชินวัตร, “ทักษิณเล่านาทีรัฐประหาร 49 รับยอมจบเพราะคิดว่า ปฏิวัติแล้วจะทำอะไรฉลาด ๆ”, in มติชนออนไลน์[2], กรุงเทพฯ: มติชน, archived from the original on 27 July 2021:
- นึกว่า ปฏิวัติแล้วจะทำอะไรที่ฉลาด ๆ แต่กลายเป็นว่า ก็โง่จนถึงทุกวันนี้
- nʉ́k wâa · bpà-dtì-wát lɛ́ɛo jà tam à-rai tîi chà-làat chà-làat dtɛ̀ɛ glaai bpen wâa · gɔ̂ ngôo jon tʉ̌ng túk-wan-níi
- [I] thought that [they] would do anything wise[r after they] had carried out the coup, but [it] turns out to be that [they] remain stupid up to these days.
- นึกว่า ปฏิวัติแล้วจะทำอะไรที่ฉลาด ๆ แต่กลายเป็นว่า ก็โง่จนถึงทุกวันนี้
Derived terms
[edit]- กลับกลาย
- กลาย ๆ
- กลายพันธุ์ (glaai-pan)
Etymology 2
[edit]From Proto-Tai *klaːjᴬ (“last (year)”). Cognate with Lao ກາຍ (kāi), Shan ၵၢႆ (kǎai).
Adjective
[edit]กลาย • (glaai)