Georgo la 3-a (Britio)

Georgo la 3-a Vilhelmo Frederiko, germane Georg III. Wilhelm Friedrich, angle George William Frederick (naskiĝinta la 4-an de junio 1738 en Londono, mortinta la 29-an de januaro 1820 en Kastelo Windsor) estis ekde 1760 ĝis 1801 reĝo de Britio kaj de Irlando, poste ĝis sia morto reĝo de la Unuiĝinta Reĝlando de Britio kaj Irlando.

Georgo la 3-a
Reĝo de Britio kaj Hanovro
Persona informo
George III
Naskiĝo	24-an de majo 1738 (1738-05-24) en Norfolk House, Londono,  Reĝlando de Granda Britio
Morto	29-an de januaro 1820 (1820-01-29) (81-jaraĝa) en Kastelo Windsor, Windsor,  Unuiĝinta Reĝlando de Granda Britio kaj Irlando (1801–1922)
Mortis pro	Naturaj kialoj vd
Mortis per	Malsano vd
Tombo	Kapelo de Sankta Georgo vd
Religio	Anglikanismo • luteranismo vd
Etno	Britoj vd
Lingvoj	angla • germana vd
Ŝtataneco	Reĝlando de Granda Britio Unuiĝinta Reĝlando de Granda Britio kaj Irlando (1801–1922) vd
Subskribo
Familio
Dinastio	Hanovra dinastio vd
Patro	Frederiko, Princo de Kimrio vd
Patrino	Princess Augusta of Saxe-Gotha (en) vd
Gefratoj	Aŭgustino de Britio, Prince Edward, Duke of York and Albany (en) , Princess Elizabeth of Great Britain (en) , Prince William Henry, Duke of Gloucester and Edinburgh (en) , Prince Henry, Duke of Cumberland and Strathearn (en) , Princess Louisa of Great Britain (en) , Prince Frederick of Great Britain (en) kaj Caroline Matilda de Granda Britio vd
Edz(in)o	Charlotte of Mecklenburg-Strelitz (en) (1761–) Hannah Lightfoot (en) (1759–) vd
Infanoj	Georgo la 4-a  ( Charlotte of Mecklenburg-Strelitz (en) ) Frederiko Aŭgusto, Duko de Jorko  ( Charlotte of Mecklenburg-Strelitz (en) ) Vilhelmo la 4-a  ( Charlotte of Mecklenburg-Strelitz (en) ) Ĉarloto Princino Reĝa de Britio  ( Charlotte of Mecklenburg-Strelitz (en) ) princo Edvardo Aŭgusto, duko de Kent kaj Strathearn  ( Charlotte of Mecklenburg-Strelitz (en) ) Aŭgustino Sofio Princino de Britio  ( Charlotte of Mecklenburg-Strelitz (en) ) Elizabeto Princino de Britio  ( Charlotte of Mecklenburg-Strelitz (en) ) Ernesto Aŭgusto la 1-a de Hanovro  ( Charlotte of Mecklenburg-Strelitz (en) ) Aŭgusto Frederiko  ( Charlotte of Mecklenburg-Strelitz (en) ) Adolfo Duko de Kembriĝo  ( Charlotte of Mecklenburg-Strelitz (en) ) Princess Mary of the United Kingdom (en)  ( Charlotte of Mecklenburg-Strelitz (en) ) Princess Sophia of the United Kingdom (en)  ( Charlotte of Mecklenburg-Strelitz (en) ) Oktavio de Britio  ( Charlotte of Mecklenburg-Strelitz (en) ) Prince Alfred of Great Britain (en)  ( Charlotte of Mecklenburg-Strelitz (en) ) Princess Amelia of the United Kingdom (en)  ( Charlotte of Mecklenburg-Strelitz (en) ) vd
Profesio
Okupo	artkolektanto politikisto aristokrato reganto mecenato monarko vd
Aktiva dum	1760–1820 vd
Postenoj Postenoj reĝo de Hanovro (1814–1820) monarch of the United Kingdom of Great Britain and Ireland (en) (1801–1820) Duke of Brunswick-Lüneburg (en) (1760–1814) princo-elektisto (1760–1806) monarko de Grand-Britio (1760–1801) monarko de Irlando (1760–1801) heir apparent (en) (1751–1760) Duko de Edinburgo (1751 (Julia)–1760) vd
Honorigoj Honorigoj (22-a de junio 1749)  Knight of the Garter (en) vd
Membrecoj Membrecoj Reĝa Societo de Londono vd
Princo-elektisto de Hanovro
Dum	1760-1806
Antaŭulo	Georgo la 2-a
Sekvanto	li mem kiel reĝo
Reĝo de Hanovro
Dum	1815-1820
Antaŭulo	li mem kiel princo-elektisto
Sekvanto	Georgo la 4-a
Reĝo de Britio
Dum	1760-1801
Antaŭulo	Georgo la 2-a
Sekvanto	li mem kiel reĝo de Unuiĝinta Reĝlando
Reĝo de Irlando
Dum	1760-1801
Antaŭulo	Georgo la 2-a
Sekvanto	li mem kiel reĝo de Unuiĝinta Reĝlando
Reĝo de Unuiĝinta Reĝlando de Britio kaj Irlando
Dum	1801-1820
Antaŭulo	li mem kiel reĝo de Britio kaj Irlando
Sekvanto	Georgo la 4-a
Duko de Saksio-Lauenburg
Dum	1760-1813
Antaŭulo	Georgo la 2-a
Sekvanto	(Napoleona tempo) Frederiko la 6-a de Danio
Duko de Bremen-Verden
Dum	1760-1810
Antaŭulo	Georgo la 2-a
Sekvanto	(Napoleona tempo)
2-a periodo
Dum	1813-1820
Antaŭulo	(Napoleona tempo)
Sekvanto	Georgo la 4-a
vd	Fonto: Vikidatumoj

En la Sankta Romia Imperio li estis ĝis ties fino en 1806 princo-elektisto de Hanovro, poste ekde la Viena Kongreso en 1815 ĝis sia morto reĝo de la restarigita lando Hanovro.

Georgo estis la tria brita monarko el la dinastio Hanovro, sed la unua kiu fakte naskiĝis en Britio kaj parolis la anglan denaske. Dum lia regado Britio perdis la koloniojn en Norda Ameriko kiuj fariĝis Usono. Krome la du reĝlandoj Britio kaj Irlando, kiuj ĝis tiam estis apartaj reĝlandoj en persona unio, estis unuigitaj al la unueca Unuiĝinta Reĝlando.

Dum la dua duono de lia regado li trafiĝis, plurfoje portempe kaj finfine permanente, de mensmalsano, probable kaŭzata de porfirio. Ekde 1811 lia filo Georgo regis kiel regento anstataŭ li. En 1820 tiu fariĝis reĝo Georgo la 4-a post la morto de sia patro.

Georgo la 3-a havis kromnomon Farmer George ("kamparano Georgo") pro sia relative ŝparema kaj kamparema vivostilo; kaj poste ankaŭ "la freneza reĝo Georgo" pro sia mensmalsano.

Filmo

Pri la vivo kaj sorto de reĝo Georgo la 3-a temas la brita filmo The Madness of King George ("La Frenezeco de Reĝo Georgo") el 1994.