Hatvan

Hatvan estas urbo kun titolo vinvilaĝo en Hungario, en regiono Norda Hungario, en departemento Heves, en Distrikto Hatvan, kies centro estas. La loknomo signifas: 60 (ses dek). La urbo estas ĝuste 60 km-ojn for de Budapeŝto, sed la nomo estas mezepoka. La solvo estas tio, ke ne pli, ol 60 da peĉenegaj familioj rajtis loĝadi en tiu loko.

Hatvan
Hungaria urbo vd
Flago	Blazono
Administrado
Ĝemelurboj Kokkola Jarocin Târgu Secuiesc Tavarnelle Val di Pesa Maassluis Berehove vd
Poŝtkodo	3000
En TTT	Oficiala retejo [+]
Demografio
Loĝantaro	19 943  (2024) [+]
Loĝdenso	247 loĝ./km²
Geografio
Geografia situo	47° 40′ N, 19° 40′ O (mapo)47.66805555555619.669722222222 [+]
Areo	80,66 km² (8 066 ha) [+]
Horzono	Mezeŭropa tempo [+]
Hatvan (Hungario) DEC Situo de Hatvan
Alia projekto
Vikimedia Komunejo Hatvan [+]

Urbodomo de Hatvan

Situo

• Alto super marnivelo: 119 m

Hatvan situas sur ebenaĵo, sur ambaŭ bordoj de Zagyva, laŭ ĉefvojaj kaj fervojaj kruciĝoj Budapeŝto-Miskolc kaj Salgótarján-Szolnok. Aŭtoŝoseo M3 Budapeŝto-Miskolc preteriras. Aszód troviĝas 16, Gyöngyös 24, Salgótarján kaj Budapeŝto po 58, Eger 72, Szolnok 77 km.

Fronto de kastelo en Hatvan

Historio

La komunumo estis loĝata dum la neolitiko, kuprepoko, bronzepoko, de skitoj, keltoj, sarmatoj kaj avaroj. En 1170 abatejo ekfunkciis. La vilaĝo ricevis rangon kampurbo en 1406. En 1544 la hungaroj forbruligis la gravan fortikaĵon kaj rifuĝis de turkoj. Ili rekonstruis la fortikaĵon kaj tenis ĝin ĝis en 1686. En 1730 Antal Grassalkovich (graŝalkoviĉ) akiris la urbeton kaj setligis ankaŭ germanojn. En 1849 la hungara armeo venkis la aŭstrojn. En 1867 ekfunkciis fervojo Peŝt-Besztercebánya, en 1873 oni faris fervojan interligon inter Hatvan kaj Miskolc. En 1886 la urbeto degradiĝis je vilaĝo, en 1889 ekfunkciis sukerofabriko. En 1943 la judoj estis forpelitaj, en 1944 la stacidomo kaj la ĉirkaŭaĵo suferis de bombardadoj.

Vidindaĵoj

• Preĝejo de Sankta Adalberto (Hatvan)
• Preĝejo Stefano la 1-a (Hatvan)
• Kalvinana preĝejo (Hatvan)
• Luterana preĝejo (Hatvan)
• Kastelo de Hatvan aŭ Kastelo de Grassalkovich

Famuloj

• En Hatvan naskiĝis:
  • advokato József Ágoston
  • aktoroj Tibor Forgács kaj Vilma Gömöry
  • scenaristo Adolf Mérei
  • inĝeniero Tibor Tarnai
  • juĝisto Gyula Isaák (pli juna)
  • kritikisto Lili Hatvany
  • operetkantisto István Mester
  • operkantisto Éva Balatoni
  • orgenisto Richárd Garczik
  • Attila Szabó (violonisto).
• En Hatvan mortis:
  • agronomo Ödön Legány
  • inĝeniero János Kossalka
  • kuracisto Miklós Baranyai.

Famaj nomportantoj

• László Hatvani, matematikisto
• Béla Hatvani, pentristo
• Imre Hatvani, trupestro
• István Hatvani (kuracisto)
• István Hatvani (okulkuracisto)
• Lajos Hatvany, verkisto
• Sándor Hatvany Deutsch, fabrikestro

Ĝemelurboj

• Hódmezővásárhely, Hungario
• Jarocin, Pollando
• Kézdivásárhely, Rumanio
• Kokkola, Finnlando
• Maassluis, Nederlando
• Tavarnelle Val di Pesa, Italio