Karviná

Eble vi serĉas: Fryštát, informojn pri miljara historio de centro de Karviná.

Karviná (antaŭe Fryštát/Freistadt) estas urbo en Ĉeĥio kaj centro de orienta parto de la ostrava-karvina karbobaseno. Vivas ĉi tie 49 724 loĝantoj (2024). En la jaro 1968 ĝi solenis 700 jarojn de skriba historio. Centro de la urba teritorio estas kvartalo Karviná – Město (en pasinteco tio estis distrikta urbo nomata Fryštát/Freistadt), ĉirkaŭ kiu etendiĝas kvartaloj: Staré Město – menciata en la jaro 1305, Nové Město, Hranice, Mizerov kaj Ráj, Darkov kaj Doly. Pli granda parto de la tn. malnova Karviná estas subminigita pro karbominado, ĉar ĉi tie estas la plej grandaj karbominejoj en la karbotrovejo. La unua mencio pri la urbo devenas el la jaro 1331, pli poste ĝi estis kunigita kun iama Fryštát/Freistadt. En la jaro 1776 ĉi tie estis trovitaj karbotrovejoj. Malnova renesanca urbodomo kun gotika turo devenas el la jaro 1504, finita ĝi estis en la jaro 1571 kaj renovigita en la jaro 1823.

Karviná (Fryštát/Freistadt)
germane Karwin, pole Karwina
Urbo
Flago Blazono
Oficiala nomo: Karviná
Lando	Ĉeĥio
Regiono	Moraviasilezia regiono
Distrikto	Distrikto Karviná
Historia regiono	Ĉeĥa Silezio
Parto de	Teŝinio
Baseno	Ostrava baseno
Urbo	Statuta urbo
Situo	Karviná
- alteco	221 m s. m.
- koordinatoj	49° 51′ 15″ N 18° 32′ 34″ O (mapo)
Areo	57,49 km² (5 749 ha)
Loĝantaro	49 724 (2024)
Denseco	864,92 loĝ./km²
Unua skribmencio	1268
Horzono	MET (UTC+1)
- somera tempo	MET (UTC+2)
Poŝtkodo	733 01, 733 24, 735 06, 734 01
NUTS 3	CZ080
NUTS4	CZ0803
NUTS5	CZ0803 598917
Situo enkadre de Ĉeĥio Situo enkadre de Ĉeĥio
Situo enkadre de Moraviasilezia regiono Situo enkadre de Moraviasilezia regiono
Vikimedia Komunejo: Karviná
Retpaĝo: www.karvina.cz
Portalo pri Ĉeĥio

Preĝejo de sankta Petro el Alkantara en Karviná-Doly

Placo de Masaryk en Karviná

La najbaraj municipoj de la setlejo estas Havířov, Horní Suchá, Dětmarovice, Doubrava, Chotěbuz, Petrovice u Karviné, Albrechtice, Orlová kaj Stonava.

Loĝantaro

Evoluo de nombro de loĝantoj

La datoj devenas el datumbazo de Vikidatumoj

Jaro	Loĝantoj
1869	8 900
1880	5 488
1890	16 305
1900	24 195
1910	29 880
1921	35 748

Jaro	Loĝantoj
1930	22 317
1950	36 172
1961	46 883
1970	78 546
1980	78 334
1991	68 405

Jaro	Loĝantoj
2001	65 141
2014	56 848
2016	55 163
2017	54 413
2018	53 522
2019	52 824

Jaro	Loĝantoj
2020	52 128
2021	48 473
2022	49 881
2023	50 172
2024	49 724

Membrigo de urbo

Karviná membriĝas en 6 katastrajn teritoriojn, sur kiuj situas 9 lokaj partoj:

• Darkov – parto Lázně Darkov
• Karviná-Doly – parto Doly
• Karviná-město – partoj Fryštát, Hranice, Mizerov, Nové Město
• Louky nad Olší – parto Louky
• Ráj – parto Ráj
• Staré Město u Karviné – parto Staré Město

La lokaj partoj estas iam numerigitaj:

• Karviná 1 – Fryštát – la loka parto Fryštát
• Karviná 2 – Doly – la loka parto Doly
• Karviná 3 – Darkov – la loka parto Lázně Darkov
• Karviná 4 – Ráj – la loka parto Ráj
• Karviná 5 – Staré Město – la loka parto Staré Město
• Karviná 6 – Nové Město – la loka parto Nové Město
• Karviná 7 – Mizerov – la loka parto Mizerov
• Karviná 8 – Hranice – la loka parto Hranice
• Karviná 9 – Louky – la loka parto Louky nad Olší

Memorindaĵoj

• Preĝejo de Laŭdego de la Sankta Kruco
• Statuo de sankta Patriko

Esperanto en Karviná

Pola Socialista Partio aranĝis oficialajn kursojn de Esperanto dufoje semajne en Karviná, 1922. Dek jaroj post, la 21-an de februaro 1932 okazis en Karviná publika diskutado pri Esperanto. Ĉeestis ĝin 200 personoj, aranĝis du neŭtralaj kultursocietoj: la pola kleriga komisiono kaj la memeduka rondeto ĉe la pola Lerneja Societo „Macierz Szkolna”. Prezidis distrikta lerneja inspektoro P. Rakus (neesperantisto), ĝenerala raportanto estis Rudolf Z. Kobiela, oficisto de la pola konsulejo. Unue parolis J. Waleczko, redaktoro de la pola gazeto „Právo Ludu” el Český Těšín (neesperantisto), kiu prezentis laŭ sia vidpunkto la problemon de la lingvo internacia, deklarante ke Esperanto estas la plej taŭga solvo. Poste pastro K. Maultz atentigis, ke la latina lingvo ne kapablas esprimi ĉiujn modernajn ideojn, kaj tial Esperanto estas preferinda. Parolis ankaŭ pollingve Józef Poncza, Jaroslav Hladký ĉeĥe en la nomo de ČAE kaj Ludwik Krysta. Sekvis libera diskuto, Ĉiuj parolantoj, reprezentantoj de diversaj partioj kaj de tri nacioj konsentas tamen en unu punkto: ke Esperanto estas konsiderata plej bona solvo de la problemo. Tion esprimas ankaŭ la akceptita rezolucio, kiu krome adresas al ĉiuj lernejaj aŭtoritatoj kaj lernejestroj la peton, ke ili en la kadro de la nunaj lernejaj leĝoj akcelu la enkondukon de Esperanto kiel nedeviga fako de instruado.

Vidu ankaŭ

• Septaga milito

Rilataj temoj

• Karwin-Freistadt

Eksteraj ligiloj

• Oficiala urba retpaĝaro