Frank P. Ramsey
Frank Plumpton RAMSEY (la 22-a de februaro 1903 - la 19-an de januaro 1930) estis brita matematikisto, kiu ankaŭ okupiĝis pri filozofio kaj ekonomiko.
Vivo
[redakti | redakti fonton]Frank Ramsey naskiĝis en 1903 en Kembriĝo. Lia patro, Arthur, estis matematikisto kaj prezidanto de Kolegio Magdaleno. Li estis la plej aĝa de du fratoj kaj du fratinoj. Lia frato, Michael Ramsay, estis la Ĉefepiskopo de Canterbury. Li komencis siajn studojn en Winchester College en 1915 kaj poste translokiĝis al Kembriĝo por studi matematikon en Trinity College. Kiel adoleskanto li estis interesita pri multaj subjektoj, de angla literaturo kaj klasikaĵo ĝis matematiko kaj politiko.
Ramsey suferis de depresio ekde juna aĝo. Li interesiĝis pri psikanalizo kaj kiam li verkis sian disertacion, li iris al Vieno por sperti psikanalizan terapion. Por pravigi tion, li skribis al sia patrino ke la nekonscio povus influi lian laboron kiel matematikisto. En septembro 1925 li geedziĝis kun Lettice Baker. La geedziĝo okazis en registra oficejo ĉar Ramsey estis, laŭ sia edzino, batalema ateisto. Ili havis du filinojn.
Ramsay revenis al Anglio en 1924 kaj kun la subteno de la fama ekonomikisto John Maynard Keynes iĝis ulo (angle fellow) ĉe King's College ĉe la Universitato de Kembriĝo. En 1926 li iĝis matematika lektoro kaj poste direktoro de matematikaj studoj en King's College [1][2][3].
Ramsey suferis de kronikaj hepatproblemoj. Li kontraktis ikteron post kirurgio kaj kiel rezulto mortis en Londona hospitalo en januaro 1930 en la aĝo de 26. Li estis entombigita en Cambridge Cemetery.
Verkado
[redakti | redakti fonton]En 1927 Ramsey publikigis la artikolon "Faktoj kaj Propozicioj" en kiu li proponis filozofian teorion de vereco.
En 1930 en la artikolo "Pri problemo de formala logiko" Ramsey formulis teoremon kiu poste iĝis konata kiel la Ramsey-teoremo. Kvankam tio eble estas lia plej konata laboro, li fakte nur pruvis la teoremon kiel lemon parte solvi la decidproblemon de Hilbert por predikatkalkulo (trovante algoritmon kiu decidas la veron de iu propono; la ĝenerala kazo poste estis montrita al esti nesolvebla). Tiu pruvo kaŭzis la evoluon de tuta kampo de matematiko nomita laŭ li, Ramsey-teorio - kampo en kombinatoriko kiu traktas la demandon de kiom granda matematika strukturo devus esti por certigi ke ĝi konservas certan trajton.
Keynes kaj la ekonomikisto Arthur Pigou instigis Ramsey labori pri ekonomiko ekde la aĝo de 16. En respondo, Ramsey verkis tri artikolojn en ekonomia teorio, ĉiu el kiuj havis decidan efikon al ekonomiko. La artikoloj de Ramsey traktis Bajezan probablecon kaj servaĵon (1926), optimuman impostadon (1927) kaj optimuman kreskon de ununura sektoro (1928).
Laboro kun Wittgenstein
[redakti | redakti fonton]Ramsey tradukis la libron de la aŭstra filozofo Ludwig Wittgenstein Tractatus Logico-Philosophicus (1921) el la germana en la anglan. Li faris tion 19-jaraĝa post lerni, laŭ unu versio, la germanan en malpli ol semajno. Ramsay aprezis la laboron de Wittgenstein kaj post kompletigado de siaj matematikstudoj en 1923, li vojaĝis al Aŭstrio por renkonti Wittgenstein dum li instruis matematikon en bazlernejo en malgranda komunumo. Dum du semajnoj ili diskutis la malfacilaĵojn kiujn Ramsay renkontis en la Tractatus, kaj poste Wittgenstein faris plurajn korektojn en la angla traduko kaj kelkajn ŝanĝojn en la originalteksto. Tiuj ŝanĝoj aperis en la dua eldono de la Tractatus en 1933.
Ramsay kaj Keynes laboris kune por alporti Wittgenstein reen al Kembriĝo (Wittgenstein estis studento de la matematikisto kaj filozofo Bertrand Russell antaŭ Unua Mondmilito ). Kiam Wittgenstein revenis al Kembriĝo, Ramsay iĝis sia tutoro. Wittgenstein prezentis sian libron Tractatus logico-philosophicus kiel doktoran disertacion. La filozofoj G.E. Moore kaj Bertrand Russell ekzamenis Wittgenstein en la defendo de la disertaĵo kaj laŭ la rakontanto li konsolis ilin post kiam ili ne komprenis lian libron. La tri tiam aranĝis financan subtenon por Wittgenstein por helpi lin daŭrigi sian esplorlaboron. En 1929, Ramsey kunlaboris kun Wittgenstein kaj la itala ekonomiisto Piero Sraffa pri matematikaj kaj filozofiaj verkoj. Tiuj kontribuoj poste estis menciitaj en siaj verkoj.
Verkaro
[redakti | redakti fonton]- Ramsey, F.P. (1927), "Facts and Propositions," Aristotelian Society Supplementary Volume 7, 153–170.
- Ramsey F.P. (1927), "A Contribution to the Theory of Taxation," Economic Journal, Vol. 37, No 145, pp. 47–61
- Ramsey F.P. (1928), "A Mathematical Theory of Saving," Economic Journal, Vol. 38, No 152, pp. 543 559
- Ramsey F.P. (1929), "On a problem in formal logic," Proc. London Math. Soc., Vol. 30, pp. 264–286
- Ramsey F.P. (1931), Foundations – Essays in Philosophy, Logic, Mathematics and Economics, Humanities Press
Fontoj
[redakti | redakti fonton]- (1980) “Review: Foundations: Essays in Philosophy, Logic, Mathematics and Economics”, Journal of Political Economy 88 (3), p. 636–638. doi:10.1086/260894.
- (1932) “Review: The Foundations of Mathematics, and other Essays by Frank Plumpton Ramsey, edited by R. B. Braithwaite, preface by G. E. Moore”, Bull. Amer. Math. Soc. 38 (9), p. 611–612. doi:10.1090/s0002-9904-1932-05470-2.
- (2009a) “Frank P. Ramsey: A Cambridge Economist”, History of Political Economy 41 (3), p. 445–470. doi:10.1215/00182702-2009-035. 144949987.
- (2009b) “Frank Ramsey's Notes on Saving and Taxation”, History of Political Economy 41 (3), p. 471–489. doi:10.1215/00182702-2009-048.
- (2004) “Freud in Cambridge”, Critical Quarterly 46 (2), p. 1–26. doi:10.1111/j.0011-1562.2004.t01-1-00560.x. Alirita 26 July 2010..
- Galavotti, M. C. (Ed.) (2006), Cambridge and Vienna: Frank P. Ramsey and the Vienna Circle, Dordrecht, The Netherlands: Springer.
- Grattan-Guinness, Ivor (2000), The Search for Mathematical Roots 1870–1940, Princeton University Press, Princeton, NJ.
- Keynes, John Maynard (1933), "F. P. Ramsey", in Essays in Biography, New York, NY.
- (1995) “Cambridge Philosophers I: F. P. Ramsey”, Philosophy 70 (272), p. 243–262. doi:10.1017/s0031819100065396. 143786971.
- “Ramsey model”, The New Palgrave: A Dictionary of Economics 4, p. 46–48.
- (1987) “Ramsey, Frank Plumpton”, The New Palgrave: A Dictionary of Economics 4, p. 41–46.
- (1927) “Facts and Propositions”, Aristotelian Society Supplementary 7, p. 153–170. doi:10.1093/aristoteliansupp/7.1.153.
Arkivigite je 2020-10-31 per la retarkivo Wayback Machine* (1928) “A Mathematical Theory of Saving”, Economic Journal 38 (152), p. 543–559. doi:10.2307/2224098.
- (1927) “A Contribution to the Theory of Taxation”, Economic Journal 37 (145), p. 47–61. doi:10.2307/2222721.
- (1929) “On a Problem in Formal Logic”, Proc. London Math. Soc. 30, p. 264–286. doi:10.1112/plms/s2-30.1.264.
- Ramsey, F.P. (1931), The Foundations of Mathematics, and other Essays, (ed.) R. B. Braithwaite
- Ramsey, F.P. (1978) Foundations – Essays in Philosophy, Logic, Mathematics and Economics, (ed.) D.H. Mellor, Humanities Press,
- Rescher, Nicholas and Ulrich Majer (eds.) (1991). F. P. Ramsey: On Truth , Dordrecht, Kluwer
- Sahlin, N.-E. (1990), The Philosophy of F. P. Ramsey, Cambridge University Press, Cambridge
- Sahlin, N.-E. (1996), "He is no good for my work": On the philosophical relations between Ramsey and Wittgenstein, in Knowledge and Inquiry: Essays on Jaakko Hintikkas Epistemology and Philosophy of Science, ed by M. Sintonen, Poznan Studies in the Philosophy of Sciences and the Humanities, Amsterdam, 61–84
- Sahlin, N.-E. (2005), Ramsey's Ontology Arkivigite je 2022-12-06 per la retarkivo Wayback Machine, a special issue of Metaphysica, No. 3
- (1970) “What Makes for a Beautiful Problem in Science?”, Journal of Political Economy 78 (6), p. 1372–1377. doi:10.1086/259716. 154344155.
Por plia legado
[redakti | redakti fonton]- Misak, Cheryl. (2020) Frank Ramsey: A Sheer Excess of Powers. Oxford University Press. ISBN 978-0-19875-535-7.
(Review by Simon Blackburn [author-shared Eprint])
- Paul, Margaret. (2012) Frank Ramsey (1903–1930): A Sister's Memoir. Smith-Gordon. ISBN 978-1-85463-248-7.
(Reviews: 1: de Ray Monk; 2: de David Papineau [Archived])
- Sabbagh, Karl. (2013) Shooting Star: The Brief and Brilliant Life of Frank Ramsey. Amazon Digital Services, Inc.
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Frank P. Ramsey (1925). “Universals”, Mind 34 (136), p. 401–417. doi:10.1093/mind/xxxiv.136.401.
- ↑ Frank P. Ramsey (1926). “Foundations of Mathematics”, Proc. London Math. Soc. 25, p. 338–384. doi:10.1112/plms/s2-25.1.338.
- ↑ Frank P. Ramsey (1927). “Facts and Propositions”, Proc. Aristot. Soc. Suppl. 7, p. 153–170. Arkivigite je 2020-10-31 per la retarkivo Wayback Machine
Vidu ankaŭ
[redakti | redakti fonton]Eksteraj ligiloj
[redakti | redakti fonton]- Frank Ramsey, Stanford Encyclopedia de Filozofio.
- Paperoj de Frank Plumpton Ramsey
- Better than the Stars/biografio de Frank Ramsey: biografio 1978 BBC radio portreto de Ramsey kaj 1995 artikolo derivita de ĝi, ambaŭ de David Hugh Mellor.
- Matematiko kaj filozofiaj enigmoj BBCa Radio 3 programo diskutanta la heredaĵon de Ramsey.
- foto de la tombo de Ramsey ĉe Findagrave
- Mortintoj en Londono
- Naskiĝintoj en 1903
- Mortintoj en 1930
- 0° E
- 52° N
- Viroj
- Naskiĝintoj la 22-an de februaro
- Mortintoj la 19-an de januaro
- Lernantaro de Trinity College
- Anglaj ekonomikistoj
- Kombinatorikistoj
- Probabloteoriistoj
- Filozofoj de scienco
- Filozofoj de matematiko
- Britaj matematikistoj
- Britaj logikistoj
- Britaj filozofoj
- Analizaj filozofoj
- Ateismaj filozofoj
- Anglaj ateistoj
- Filozofoj de la 20-a jarcento