Aretxabaleta Kirol Elkartea

Debagoiena Bailara Futbol Taldea
Sorrera	1990 (UDA); 2017 (Leintz Arizmendi); 2023 (Debagoiena Bailara)
Entrenatzailea	Aitor Guridi "Txisto"
Liga	Gipuzkoako Gorengoen Maila
2023-24	15.a (jaitsi)
	<img alt="Taldearen koloreak" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6f/Kit_shorts.png" decoding="async" width="100" height="36" class="mw-file-element" data-file-width="100" data-file-height="36">
	<img alt="Taldearen koloreak" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2b/Kit_socks.png" decoding="async" width="100" height="25" class="mw-file-element" data-file-width="100" data-file-height="25">

	Etxekoa

Aretxabaleta Kirol Elkartea
Ezizena(k)	UDA
Sorrera	1946 (78 urte)
Futbol zelaia	Ibarra ; Aretxabaleta; edukiera: 500 lagun; inaugurazioa: 1995
Presidentea	Agurtzane Elkoro
Entrenatzailea	Unai Calzon
Liga	Hirugarren Federazioa
2023-24	Gipuzkoako Erregionala, 2.a (igo)
Webgunea	http://www.udaretxabaleta.eus/

	Etxekoa

	Kanpokoa

Aretxabaleta Kirol Elkartea Aretxabaletako kirol kluba da, 1946an sortua, futbola, txirrindularitza eta pilota sailak ditu. Herrian eta probintzian UDA ezizenaz ezagutzen da.

Historia

Taldearen sorrera

Aretxabaleta Kirol Elkartearen armarria.

1920. hamarkadan iritsi zen futbola Aretxabaletara. Federatu gabe bada ere 1923 eta 1928 artean Zarayamendi izeneko taldea izan zen eta Leintz bailarako zein Gasteiz inguruko txapelketetan hartu zuen parte.

1946an, Arrasateko Juventud Deportiva de Mondragón taldeko presidentea zen Jose Ayalak animatuta aretxabaletarrek futbol taldea eratu zuten, hasiera hartan Aretxabaleta, Arrasate eta Eskoriatzako kideekin. Lehenengo partida urte hartako irailaren 15ean jokatu zuten Arrasateko Iturripe zelaian, haiek utzitako materialarekin (Mondra-ren bigarren ekipamendua, urdin argia banda zuriarekin) eta izena ere Juventud Deportiva Arechavaleta ezarri zioten taldeari. Partida hura Ondarroako Aurrera taldearen aurka jokatu zuten eta 3-5 emaitzaz galtzaile atera ziren. Bigarren erregionaleko ligaren barneko partida izan zen eta irabazitako partida bakarra itzulerakoan izan zen Ondarroan bertan (0-1). Mariano Otero izan zen garaipeneko golaren egilea. Hurrengo urtean estatutuak finkatu zirenean Unión Deportiva Arechavaleta izena ezarri zioten, eta U.D.A. esateko erraza zenez berehala bihurtu zen taldearen ezizena. Urte honetan bigarren erregionala irabazi eta Gipuzkoako Kopako final erdiak jokatu zituen. Iturripen jokatzen jarraitzen zuen eta partida egunetan tren bereziak jartzen hasi ziren, halakoa baitzen ikusle kopurua hasierako urte haietan. Jokalariak kamioi batean joaten ziren.

1950-51 denboraldian Aretxabaletan Bedarretako zelaia inauguratu zuen UDAk, Lagun Onak taldeari 3-0 irabaziz. 1952-53ko denboraldia amaitzerakoan aretxabaletako Bixente Etxeandia jokalaria Alavések eraman zuen eta bi urtetan Lehen mailan aritu zen jokatzen^[1]. 1954 urtean Ibarra zelaia inauguratu zen, UDAren zelai historikoa. Aurreneko partidan 3-0 emaitzaz irabazi zion Mutrikuri.

Urrezko aroa

Arrasateren aurkako derbia.

1969-70 denboraldian bigarren erregionalean ari zen Aretxabaleta, mailarik baxuenean. Juan Arriaran entrenatzaile zuela liga irabazi zuen eta 1971 urtean Gipuzkoako Kopa irabazi zuen Tolosan Euskaldunaren aurka jokaturiko partidan^[2]. 1971-72 denboraldian Afizionatuen Espainiako futbol txapelketa irabazi zuen, final erdietan Celta B eta finalean Real Murcia Imperial (Murcia B) gaindituta. Etxean zein kanpoan 2-1 emaitza izan zenez luzapena jokatu zen eta Isidro Calvoren golari esker garaikurra ekarri zuen Aretxabaletara^[2]. Urte horretan bertan liga irabazi zuen, Atotxan jokaturiko finalean Tolosari 2-0 irabaziz eta Hirugarren Mailara igo zen aurreneko aldiz bere historian. Talde horretan besteak beste Santi Idigoras oñatiarrak jokatu zuen^[3], gerora Errealarekin liga irabaziko zituenak.

Garai hartan ez zen Bigarren B mailarik eta 3. mailan kategoria handiko taldeak zeuden. Aretxabaletarren taldean esate baterako Eibar, Alavés, Salamanca eta klub handien harrobiko talde ugari zeuden (Real Madril, Atlético Madril, Erreala, Osasuna...). Espainiako Errege Kopa ere jokatu zuen eta ibilbide bikaina egin zuen, lehenengo kanporaketan Baskonia eta bigarrenean Eibar gainditu zituen. Hirugarren kanporaketa bigarren mailan ari zen Pontevedraren aurka jokatzea tokatu zitzaion. Pasarón futbol zelaian 2-0 galdu zuen^[4] eta Ibarran husna eginez txapelketatik kanpora gelditu zen. Kopan ibilbide aparta egin bazuen ere ezin izan zion mailari eutsi eta Erregionalera itzuli zen.

1979-80 denboraldian Gipuzkoako preferente maila irabazi zuen eta mailaz igotzea lortu ez bazuen ere Gipuzkoako Afizionatu mailako txapelketa irabazi eta Espaina mailako txapelketarako sailkatu zen. Lehen kanporaketan Berceo errioxarra gainditu zuen eta bigarren kanporaketa Levantek gainditu zuen valentzian 2-0 galdu eta Ibarran 1-0 baino ez baitzuen irabazi. Urte hartan izenean euskarazko grafia ezarri zuen, Unión Deportiva Aretxabaleta bihurtuz^[5]. 1982-83 denboraldian Arrasaterekin lehia estua izan ondoren bigarren egin zuen ligan, hala ere Hirugarren Mailara igotzea lortu zuten biek. Aretxabaletak urtebete baino ez zuen egin bertan. 1986an berriz igo zen eta bi denboraldi egin zituen Hirugarren mailan. Han Alavés aurkitu zuen maila berean eta etxean 1-1 eta Gasteizen 0-0 emaitzak lortu zituen lehen denboraldian.

Azken urteak

Arrasateren aurkako derbia, 2021ean.

1996 urtean 50. urteurrena izanik Ibarra estadio berria inauguratu zuen, belar artifizialduna. Errealak eta Alavések elkarren aurka jokatu zuten partidan donostiarrak 2-0 nagusitu ziren.

Ordutik aurrera Gipuzkoako Preferentean aritu izan da. 2003an Aretxabaleta Kirol Elkartea izena jarri zioten, baina UDA ezizenaz ezagutzen da oraindik ere. 2009an Preferenteko liga irabazi eta 3.mailara igo zen urtebeterako. 2015ean bigarren egin zuen Gipuzkoako Ohorezko Erregional mailan eta igoera play-offean bigarren gelditu bazen ere, hirugarren mailatik 2.B-ra igo ziren taldeei esker, berriz ere hirugarren mailara itzultzea lortu zuen, oraingoan ere urtebeterako.

2023-24 denboraldian jardunaldi askotan zehar liderra izan zen eta azken aurreko partidan Eibar B-ek hartu zion aurre. Play-offetan ordea Hirugarren Federaziora igotzea lortu zuen.

Uniformea





Zarayamendi





UDA (gizonezk.)





UDA (emakumezk.)

Futbol Zelaia

Sakontzeko, irakurri: «Ibarra futbol zelaia»

Hainbat futbol zelai izan ditu elkarteak historian zehar. Lehenengoa Bedarretakoa izan zen eta ondoren Ibarra futbol zelaia inauguratu zuten 1954. urtean. 500 ikusleentzako tokia eta 104x68 metro zituen [1]. Gaur egungo Ibarra futbol zelaia aurrekoaren gainean eraiki zen, pixka bat hegoalderago kokatu bazen ere. 1995ean inauguratu zen.

Jokalari ezagunak

Bixente Etxeandia
Santi Idigoras
Juanjo Diaz de Gereñu
Andoni Zubizarreta
Luis Maria Lopez Rekarte (UDAko jubenilen taldean)
Igor Arenaza
Jose Javier Barkero
Mikel Etxabe

Datuak

2024-25 denboraldia barne.

Denboraldiak Lehenengo Mailan: 0
Denboraldiak Bigarren Mailan: 0
Denboraldiak Bigarren B Mailan: 0
Denboraldiak Lehen Federazioan: 0
Denboraldiak Bigarren Federazioan: 0
Denboraldiak Hirugarren Mailan: 6
Denboraldiak Hirugarren Federazioan: 1
Emaitzarik onena: 10. (Hirugarren Maila, IV. Multzo 86-87 denboraldia)

Hirugarren mailan egindako denboraldiak

Denboraldia	#	Maila	Emaitza
1972-73	3	3. maila	15.a

1983-84	4	3. maila	17.a

1986-87	4	3. maila	10.a
1987-88	4	3. maila	20.a

2009-10	4	3. maila	18.a

2015-16	4	3. maila	20.a

2024-25	5	Hirugarren Federazioa

Azken denboraldiak

Denboraldia	#	Maila	Emaitza
2004-05	5	Gipuzkoako Ohorezko Erregionala	13.a
2005-06	5	Gipuzkoako Ohorezko Erregionala	3.a
2006-07	5	Gipuzkoako Ohorezko Erregionala	4.a
2007-08	5	Gipuzkoako Ohorezko Erregionala	6.a
2008-09	5	Gipuzkoako Ohorezko Erregionala	1.a (igo)
2009-10	4	Hirugarren Maila	18.a (jeitsi)
2010-11	5	Gipuzkoako Ohorezko Erregionala	4.a
2011-12	5	Gipuzkoako Ohorezko Erregionala	4.a
2012-13	5	Gipuzkoako Ohorezko Erregionala	4.a
2013-14	5	Gipuzkoako Ohorezko Erregionala	3.a
2014-15	5	Gipuzkoako Ohorezko Erregionala	2.a (igo)
2015-16	4	Hirugarren Maila	20.a (jeitsi)
2016-17	5	Gipuzkoako Ohorezko Erregionala	3.a
2017-18	5	Gipuzkoako Ohorezko Erregionala	10.a
2018-19	5	Gipuzkoako Ohorezko Erregionala	12.a
2019-20	5	Gipuzkoako Ohorezko Erregionala	6.a
2020-21	5	Gipuzkoako Ohorezko Erregionala	4.a/5.a
2021-22	6	Gipuzkoako Ohorezko Erregionala	4.a
2022-23	6	Gipuzkoako Ohorezko Erregionala	11.a
2023-24	6	Gipuzkoako Ohorezko Erregionala	2.a (igo)
2024-25	5	Hirugarren Federazioa

Palmaresa

Afizionatuen Espainiako futbol txapelketa (1): 1972.
Gipuzkoako Ohorezko Erregionala (4): 1972, 1980, 1982, 2009.

Emakumezkoen taldea

Sakontzeko, irakurri: «Debagoiena Bailara Futbol Taldea»

Aretxabaletako emakumezkoen futbol taldea 1990 urtean sortu zen eta aurreneko partida Ibarrako Anexoan jokatu zuen Urretxuren aurka. Sabin Arriola izan zen aurreneko urteetako entrenatzailea eta Gipuzkoako txapelketan lehiatu izan zuen beti. 2017an Arizmendi Futbol Taldeak (Arrasate-Aretxabaleta) Euskal Ligara igotzea lortu zuen eta denboraldi berrirako Aretxabaleta Kirol Elkarteak eta Arrasateko Futbol Taldeak bat egin dute proiektuarekin^[6]. 2017-18 denboraldian taularen erdialdean gelditu bazen ere uko egin zion mailari^[7].

2023an Arrasatek proiektua uztea erabaki zuen eta 2023-24 denboraldirako bere talde propioa ateratzea. Leintz Arizmendi taldeak Arizmendi, Aretxabaleta eta Aloña Mendirekin jarraituko du aurrera^[8].

Urtea	Maila	Postua
2017-18	Euskal Liga	10.a
2018-19	Gipuzkoako Erregionala	4.a
2019-20	Gipuzkoako Erregionala	1.a (igo)
2020-21	Euskal Liga	erretiratua
2021-22	Gipuzkoako Erregionala	5.a
2022-23	Gipuzkoako Erregionala	7.a
Debagoiena Bailara
2023-24	Gipuzkoako Erregionala	15.a (jaitsi)
2024-25	Gipuzkoako Gorengoen maila

Gainontzeko kirolak

Txirrindularitza

Zarayamendi taldeak 1920. hamarkadan futbolaz gain txirrindularitza ere jorratzen zuen, herrian zaletasun handia baitzen. 1932 urtean Euskal Herrian erreferentziazko lasterketa zen Leintz Bailarari Itzulia antzolatzen hasi zen Aretxabaletan. 1948 urtean afizionatuen taldea sortu zuen UDAk. 1960. hamarkadatik aurrera Nazioarteko ziklo-kros txapelketa antolatzen hasi zen. Munduko txapelketa antolatzeko hautagaitza ere aurkeztu zuen, lortu ez bazuen ere. 1991 urtean izan zen azken ekitaldia, ordutik aurrera afizionatuen proba bihurtu zen.

Atletismoa

1948 urtean antolatu zuen aurreneko lasterketa eta 1952an atletismo taldea sortu zen. Lehenengo izarra Fernando Aguilar izan zen "Aretxabaletako galgoa", 1959ko Espainiako gazte mailako krosa irabazi zuena. Taldekako sailkapenean ere Aretxabaleta izan zen txapelduna. Donostiako Jaizkibel Kirol Elkarteak fitxatu zuen Aguilar eta Tokioko Olinpiar Jokoetan hartu zuen parte^[9]. Espainiako txapelduna izan zen krosean (birritan) eta pistan (lautan)^[10].

Artxabaleta kirol Elkartea Otala Zelaiko krosa antolatzen hasi zen 1979an. Azken urteetan bi lasterkari bikain eman ditu Aretxabaletak, Ramon Jausoro eta Joseba Larrinaga.

Pilota

1946 urtean sortu zen UDAren pilota atala. Eskualdeko eta Gipuzkoako txapelketatan hasieratik hartu zuen parte eta Deba Arroko pilota txapelketa ere Aretxabaletan hasi zen antolatzen. 2001 urtean Gipuzkoako Herriarteko Txapelketako finala jokatu zuen baina Soraluzek gainditu zuen (2-1)^[11].

Mendizaleak

1928an Kurtzebarri mendiaren tontorrean jarritako gurutzearekin hasten da Aretxabaletako mendizaletasuna^[12]. UDAk ondoren mendi saila sortu zuen. 1948an Mendizaleentzako txapelketa antolatu zuen, gizonezkoek 15 mendi igo behar zituzten eta emakumezkoek hamar. Berrogeita bi mendizalek bete zuten proba. Hurrengo urteetan txapelketa errepikatu zen. 1950 urtean Murugaineko gurutzea ezarri zen tontorrean. 1971ean Leixargarateko aterpetxea inauguratu zen.

Nahikoa kasurik egiten ez zitzaiola iritzita 1987an bertatik atera eta Murrukixo Mendizale Elkartea sortu zuten hainbat mendizalek^[13], tartean Felix eta Alberto Iñurrategi anaiek. UDAk 1989an Zaraia Mendi Taldea sortuz erantzun zuen.

2022ko irailean Ikazkin Trail mendi asterketa antolatu zuen^[14].

Erreferentziak

↑ (Gaztelaniaz) «Bixente Etxeandia, toda una vida dedicada al fútbol y a su municipio» El Diario Vasco 2019-04-26 (Noiz kontsultatua: 2020-03-07).
↑ ^a ^b (Gaztelaniaz) «UDA celebra los 40 años del título de campeón de España» El Diario Vasco 2012-07-13 (Noiz kontsultatua: 2019-09-29).
↑ «Lagunartean, Espainiako Txapelketa irabazi izana gogoan - Aretxabaleta» Goiena.eus (Noiz kontsultatua: 2021-07-19).
↑ «Pontevedra vs Aretxabaleta - Copa del Rey - 07 December 1972» www.besoccer.com (Noiz kontsultatua: 2019-09-29).
↑ «[FRE U.D. Aretxabaleta K.E. (equipo)»] www.futbol-regional.es (Noiz kontsultatua: 2019-09-29).
↑ «Leintz Arizmendi Futbol Taldea sortu da, emakumezkoen futbolaren mesedetan — TUlankide MONDRAGON» www.tulankide.com (Noiz kontsultatua: 2019-09-29).
↑ «Leintz Arizmendik Euskal Ligan jarraitzeari uko egin dio - Debagoiena» Goiena.eus (Noiz kontsultatua: 2019-09-29).
↑ «Mondrak Leintz Arizmendi proiektutik irten eta talde propioak izatea erabaki du - Arrasate» Goiena.eus (Noiz kontsultatua: 2023-05-05).
↑ «AGUILAR CAMACHO, Fernando - Auñamendi Eusko Entziklopedia» aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus (Noiz kontsultatua: 2019-09-29).
↑ (Gaztelaniaz) «Fernando Aguilar Camacho» Fundación Andalucía Olímpica (Noiz kontsultatua: 2023-08-03).
↑ http://hemeroteca-paginas.mundodeportivo.com. .
↑ «::: Euskonews & Media ::: Herriak :::» www.euskonews.eus (Noiz kontsultatua: 2019-09-29).
↑ «Mendia gertuago Murrukixo elkarteari esker - Aretxabaleta» Goiena.eus (Noiz kontsultatua: 2019-09-29).
↑ «Aitor Zunzunegi legorretarra eta Ainara Urrutia aretxabaletarra, Ikazkin Trailen onenak - Aretxabaleta» Goiena.eus (Noiz kontsultatua: 2022-09-10).

Bibliografia

UDAk 50 urte. U.D.A. Kirol Ekartea (1996). Kutxa Fundazioa. SS-1185/96

Ikus, gainera

Leintz bailarako futbol derbiak

Kanpo estekak

Webgune ofiziala

Datuak: Q1648770

[1] (Gaztelaniaz) «Bixente Etxeandia, toda una vida dedicada al fútbol y a su municipio» El Diario Vasco 2019-04-26 (Noiz kontsultatua: 2020-03-07).

[:0-2] (Gaztelaniaz) «UDA celebra los 40 años del título de campeón de España» El Diario Vasco 2012-07-13 (Noiz kontsultatua: 2019-09-29).

[3] «Lagunartean, Espainiako Txapelketa irabazi izana gogoan - Aretxabaleta» Goiena.eus (Noiz kontsultatua: 2021-07-19).

[4] «Pontevedra vs Aretxabaleta - Copa del Rey - 07 December 1972» www.besoccer.com (Noiz kontsultatua: 2019-09-29).

[5] «[FRE U.D. Aretxabaleta K.E. (equipo)»] www.futbol-regional.es (Noiz kontsultatua: 2019-09-29).

[6] «Leintz Arizmendi Futbol Taldea sortu da, emakumezkoen futbolaren mesedetan — TUlankide MONDRAGON» www.tulankide.com (Noiz kontsultatua: 2019-09-29).

[7] «Leintz Arizmendik Euskal Ligan jarraitzeari uko egin dio - Debagoiena» Goiena.eus (Noiz kontsultatua: 2019-09-29).

[8] «Mondrak Leintz Arizmendi proiektutik irten eta talde propioak izatea erabaki du - Arrasate» Goiena.eus (Noiz kontsultatua: 2023-05-05).

[9] «AGUILAR CAMACHO, Fernando - Auñamendi Eusko Entziklopedia» aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus (Noiz kontsultatua: 2019-09-29).

[10] (Gaztelaniaz) «Fernando Aguilar Camacho» Fundación Andalucía Olímpica (Noiz kontsultatua: 2023-08-03).

[11] http://hemeroteca-paginas.mundodeportivo.com. .

[12] «::: Euskonews & Media ::: Herriak :::» www.euskonews.eus (Noiz kontsultatua: 2019-09-29).

[13] «Mendia gertuago Murrukixo elkarteari esker - Aretxabaleta» Goiena.eus (Noiz kontsultatua: 2019-09-29).

[14] «Aitor Zunzunegi legorretarra eta Ainara Urrutia aretxabaletarra, Ikazkin Trailen onenak - Aretxabaleta» Goiena.eus (Noiz kontsultatua: 2022-09-10).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]