Artikulu hau Euskararen ondarea biltzeko ekimenari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Ahotsak (argipena)».
Euskal Herriko Ahotsakeuskararen ahozko ondarea eta herri hizkerak katalogatu eta hedatzea helburu duen ekimen bat da, Badihardugu Euskara Elkarteak abiarazia eta zuzendua. Proiektuaren oinarriak 2002-2003 urteetan landu ziren, metodologia, baliabideak eta alderdi teknikoa ezarriz. Ondorengo 3 urteetan, 2004-2007 bitartean, bilketa lana hasi zen eta jasotako materiala lantzen hasi ziren. Hortik aurrera, Interneteko webgunea[1] atontzen jardun dute. 2018an 5.000 hiztun baino gehiago zeuden elkarrizketatuta[2][3], 300 herritako hizkera jasota zeuden eta 100.000 pasarte baino gehiago. 2018an guztira 30 Terabyteko memoria behar zen datu-basea gordetzeko.
Proiektu honen helburu nagusia Euskal Herriko ahozko ondarea eta herri hizkerak katalogatu eta hedatzea da; hau da, adineko jendea elkarrizketatu eta euren euskara eta bizipenak jasotzea ondoren herritarren artean zabaltzeko.
Egitasmoaren ezaugarriak
Euskal Herri osoko datuak biltzen ditu.
Publikoa eta doakoa da.
Proiektu irekia da eta interesa duen orok har dezake parte.
Hainbat ikerlari eta proiektu biltzen ditu.
Metodologia sistematikoa eta zehatza jarraitzen da.
Informazioa herrika eta gaika antolatuta dago.
Era guztietako hartzaileak izan ditzake: ikerlariak, ikasleak, zaletuak, senideak... filologoak, historialariak, antropologoak...
Proiektuaren eta webgune honen ardura Badihardugu Euskara Elkartearena da. Hala ere, egitasmo honen asmoa da, Euskal Herriko edozein elkartek eta ikerlarik parte hartu ahal izatea Ahotsak.eus[1]-en, eta dagoeneko hainbat udal, elkarte eta ikerlarirekin ari dira elkarlanean, denon artean ahalik eta proiektu sendo eta biziena lortu ahal izateko.
Urte hauetan Euskal Herri guztian zerhar sakabanatutako zintak berreskuratu dituzte, udaletxeekin, euskara elkarteekin, ikastetxeekin, ikerlariekin… elkarlanean.
Grabazio berriak egin
Etengabe grabazio berriak egiten dituzte han eta hemen, azkenak bideo formatuan (www.ahotsak.eus gunean ikusgarri)[1]. Batez ere Bizkaia eta Gipuzkoa landu badira ere, Euskal Herriko zazpi lurraldeak lantzen ari dira.
Grabaketak egin ondoren, elkarrizketaren inguruko informazioa datu-basean txertatu eta webgunean ikusgarri egoten dira.
Horretarako:
Zinta guztiak katalogatu eta etiketatu egiten dira
Lekukoen datuak jasotzen dira (jaioteguna, biografia laburra, argazkia...)
Elkarrizketatzailearen datuak jasotzen dira
Elkarrizketaren datuak ere gorde egiten dira (elkarrizketa noiz, non, nola, zergatik... egin den)
Proiektuaren informazioa ere datu-basean sartzen da
Tradiziozko Ahozko Corpusa[4]Proiektu honen helburua da ahozko materialean oinarritutako corpus linguistiko bat osatzea. Euskal Herriko Ahotsak proiektuan zehar egindako transkripzioetan oinarrituz, 1900-1950 bitartean jaiotako euskaldunen bat-bateko hizkera naturalaren ezaugarriak bildu nahi ditu.
Gazte Gara Gazte[5]Euskal Herriko gazteei elkarrizketak egin zaizkie, batez ere bi gai lantzeko: aisialdia eta hizkuntza. Nola bizi dute aisialdia gazteenek? Nola aldatu dira ohiturak azken urteotan? Zer zaletasun dituzte? Eta euren aisialdian zer leku dauka euskarak? Nola uztartzen dituzte euskara eta erdarak? Guzti horren inguruko lekukotasunak aurkituko dituzu webgune bertan. Eta horrekin batera, gazteenek euskaraz erabiltzen duten gazte hizkeraren euskal hiztegia ere atondu dute[6].
Gerrako Ahotsak[7] 1936ko gerrari eta frankismoari buruzko testigantzen bilduma da. Historia liburuetako Gerra Zibilaren beste ikuspegi bat ematen digute, gertukoa eta zuzenekoa.Jira bueltan liburuxkaren aurkezpen bideoa[8].
Ahotsak Ikasgelan[9] Ahozko ondarea, memoria historikoa eta transmisioa ikasgelan lantzeko materiala sortzen da Euskal Herriko Ahotsakeko hiztunekin. Proiektu honekin lotuta, Jira Bueltan liburua argitaratu zuten 2017. urtean.[10][11]
Kanten Kantoia[12] Euskal kantak dira proiektu honen bizkarrezurra. Eta helburua Euskal Herri osoko kantak Interneteko erabiltzaile guztien eskura jartzea, lizentzia librearekin
Euskal Wikilarien Kultura Elkartea eta Ahotsaken arteko akordioa 2018an.Euskal Wikipediarekin Hezkuntza proiektuaren barruan egindako akordioari esker 2018an Ahotsak.eus webguneko 343 grabazio-fitxategi igo ziren Wikipediara lizentzia librearekin, horietako 200 euskarazko elkarrizketako bideoak zirela.[14]
Euskal Herrian hitz egiten diren hizkuntzen aniztasuna eta aniztasun kulturala ezagutaraztea da webgune honen helburua. Euskal Herrian 101 ele (101L) mintzo direlako. 101 L proiektua Badihardugu Euskara Elkarteak sortu zuen, Donostialdean hitz egiten diren hizkuntzak jasotzeko eta pixkanaka Euskal Herri osora zabaldu da.
Ahotsak.eus taldea Eibarren
Abadia saria jasotzen 2018an
Ahotsak.eus webgunea
