Pare txirikordatu

Sare eta teknologia protokoloak*

Aplikazio geruza	DNS, FTP, HTTP, HTTPS, IMAP, IRC, NFS, NNTP, NTP, POP3, SMB/CIFS, SMTP, SNMP, SSH, Telnet, SIP, gehiago
Aurkezpen geruza	ASN.1, MIME, SSL/TLS, XML, gehiago
Saio geruza	NetBIOS, gehiago
Garraio geruza	SCTP, SPX, TCP, UDP, gehiago
Sare geruza	AppleTalk, IP, IPX, NetBEUI, X.25, gehiago
Lotura geruza	ATM, Ethernet, Frame Relay, HDLC, PPP, Token Ring, Wi-Fi, STP, gehiago
Geruza fisikoa	Kable ardazkide, Zuntz optiko, Pare kordatu, Mikrouhin-sarea, Irrati bidezko sarea, RS-232, gehiago
*OSI ereduaren arabera

.

Pare txirikordatuzko kablea kable pare motetako bat da. Kobrezko hariez osatuta egoten dira, euren artean txirikordatuak. 2, 4, 25 eta 100 hariko kableak daude, baita gehiagokoak ere. Txirikordatuak propietate elektrikoak egonkortzen ditu kablean zehar eta inguruan egon daitezken beste kable pareek sortutako interferentziak murrizten ditu.

Sare telefoniko publikoan erabiltzeko kable pareen hurrengo propietateak dituzte:

• Eroaleak elektrolisi bidez lortutako eta suberatutako kobrezkoak dira.
• Espainian erabilitako kalibreak 0.404, 0.51, 0.64 y 0.91 mmkoak dira.
• Isolatzailea dentsitate altuko polietilenozkoa izango da, kable zaharretan izan ezik, non paperezkoa den.
• Tortsio luzera desberdina da kapazitatea eta beraz pareen arteko diafonia murrizteko.
• Pareak haien artean elkartzen dira gerua kontzentrikoak lortzeko..
• Kasu batzuetan kableen arteko lekua pterolatoz betetzen da, honela hezetasuna edo ura ez sartzeko kablearen estalkia apurtzen bada. Estalki hau gaur egun polietilenozkoa da, aintzinean berunezkoa izan ohi zen.

UTP

UTP ingelesezko Unshielded twisted pair edo apantailatu gabeko pare txirikordaturen siglak dira. Honela deitzen dira apantailatuez bereizteko. Apantailamentuak ez du babes handirik ematen, baina IBMk bere Token Ringen erabiltzen duena denez dexente hedatu da.

Gaur egun ordenagailu sareetan erabiltzeko hurrengo kategoriak existitzen dira:

• CAT3 25 MHzko banda zabalera duena 100mko luzeretan.
• CAT5 125 MHzko banda zabalera duena 100mko luzeretan.
• CAT5e CAT5 hobetua full Duplex transmisioa lortzeko pare bakoitzean, honela banda zabalera berdina erabiliz 1Gbps ethernet sareetan erabili daitekelarik.
• CAT6 ez dago estandarizatua gaur egun erabiltzen den arren. Bere ezaugarriak 250 MHzeko banda zabalera batentzat definituko dira.
• CAT7 ez dago definitua eta hare gutxiago estandarizatua. 600 Mhzeko banda zabalera batentzat definituko da. Bere desabantaila handiena aukeratutako konektorea da, pin bateko RJ-45a.

Jarraian ematen da UTP kablea krinpatzeko jarraitu beharreko bi arauen mapak: Zbk Pin 1.Kolorea 2.aukera Izena 1.Pare 4 Urdina Gorria R1 5 Txuria/Urdina Berdea T1 2.Parea 3 Txuria/Naranja Beltza T2 6 Laranja Horia R2 3.Parea 1 Txuria/berdea Urdina T3 2 Berdea Laranja R3 4.Parea 7 Txuria/marroia Marroia T4 8 Marroia R4

STP

STP (Shielded Twisted Pair):

• Hari pare 2.
• Interferentziak gutxitzeko eta transferentzia-abiadura handitzeko, kanpoko isolatzailearen eta kobrezko 2 harien artean aluminiozko estalki bat dago
• UTP baino garestiagoa

Kableak alderazteko taulak

Irizpideak	Pare kordatua	Banda zabaleko ardazkidea (mehea)	Banda zabaleko ardazkidea (lodia)	Zuntz optikoa
Banda-zabalera (0-N Hz)	Erdiko	Erdiko	Altu	Oso altua
Datu-transferentziaren fidagarritasuna	Baxu	Altu	Altu	Oso altua
Interferentzia probabilitatea	Altua	Erdiko	Baxu	Bat ere ez
Transmisioaren segurtasuna	Baxu	Baxu	Baxu	Altu
Luzera	Baxu	Erdiko	Altu	Oso altua
Instalazioa	Erraza	Erraza	Erdiko	Oso zaila

beste irizpideekin:

Irizpideak	Pare kordatua (10BaseT)	Ardazkide mehea (10Base2)	Ardazkide lodia (10Base5)	Zuntz optikoa
Prezioa	Merkeena	Pare kordatua baino garestiagoa	Ardazkide mehea baino garestiagoa	Garestiena
Gehienezko luzera erabilgarria*	100* metro	185 metro	500 metro	2* kilometro
Transmisio-abiadura**	10-100 Mb/s	10-100 Mb/s	10-1000 Mb/s edo eghaigo	1-2Gb/s edo gehiago
Kablearen malgutasuna	Malguena	Pare kordatua baino malgutasun gutxiago	Pare kordatua baino malgutasun gutxiago	Ez malgua
Instalazioa	Oso erraza	Erraza	Erraza	Zaila
Interferentzien kontrako babesa	Txarra	Ona	Ona	Oso ona
Errepikagailuen arteko distantzia	2-10 km	1-10 km	1-10 km	10-100 km
Konektore mota	RJ-45 (ISO 8877)	BNC	AUI	SC, ST
Transmisioren segurtasuna	Gutxi	Gutxi	Gutxi	Asko
Erabilera nagusiak	Bulegoko ia sare guztietan (ethernet). UTP: instalazio txikietan STP: Token Ring sareko edozein tamainetan	Segurtasun handiko instalazio erdi eta handietan	Segurtasun handiko instalazio erdi eta handietan	Abiadura eta segurtasun handiko edozein motatako instalazioetan

* Teknologia aurreratzen doan heinean gehienezko luzera handitzen da.

** Kable batentzako transmisio-abiadurak ez daude hertsiki mugatuak. (hau da, abiadura muga gaindi daiteke)

Ze lekutarako erabilgarriak:

Kable mota	ERABILI	EZ ERABILI
Pare kordatua	Instalazio errazetan non ekipoen arteko konexioak errazak gertatzen diren	LAN sareak uhin elektromagnetikoen aurka babesa behar duenetan
Kable ardazkidea	Distantzia handiagoko transmisioak egiteko	Ekipoak lekuz maiz aldatzen direnetan
Zuntz optikoa	Datuak distantzia handietan, abiadura handiz eta modu seguruan bidali nahi direnean	Aurrekontu apala. Ez baduzu eskarmenturik honelako gailuak instalatzen.

Ikus, gainera

• Kable ardazkide
• Zuntz optiko
• Lurreko mikrouhin
• Izpi infragorri
• Satelite bidezko mikrouhin
• Irrati-uhin