1908
Itxura
1908. urtea | |
---|---|
Kronologia | |
Mendeak | XIX.a • XX.a • XXI.a |
Hamarkadak | 1880(e)koa • 1890(e)koa • 1900(e)koa • 1910(e)koa • 1920(e)koa |
Urteak | 1905 • 1906 • 1907 • 1908 • 1909 • 1910 • 1911 |
Beste egutegi batzuetan | |
Gregoriotar egutegia | 1908 MCMVIII |
Ab urbe condita | 2661 |
Armeniar egutegia | 1357 ԹՎ ՌՅԾԷ |
Bahá'í egutegia | 64 – 65 |
Bengaliar egutegia | 1315 |
Berber egutegia | 2858 |
Egutegi budista | 2452 |
Myanmarko egutegia | 1270 |
Bizantziar egutegia | 7416 – 7417 |
Koptoen egutegia | 1624 – 1625 |
Etiopiar egutegia | 1900 – 1901 |
Hebrear egutegia | 5668 – 5669 |
Egutegi hinduak | |
Bikram Samwat | 1964 – 1965 |
Shaka Samvat | 1830 – 1831 |
Kali Yuga | 5009 – 5010 |
Iraniar egutegia | 1286 – 1287 |
Islamiar egutegia | 1325 – 1326 |
Japoniar egutegia | Meiji 41 (明治41年) |
Korear egutegia | 4241 |
Thailandiar eguzki egutegia | 2451 |
Holozeniar egutegia | 11908 |
Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!
Gertaerak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ekainaren 30a – Tunguskako gertakaria: Meteorito edo kometa bat lehertu zen Tunguska gainean (Siberian) 20 megatoiko indarrez, 2000 km2 baso suntsituz.
Arte eta kultura
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abuztuaren 17a – Lehen aldiz marrazki bizidunetako film bat eman zuten: "Fantasmagorie", Emile Cohl zuzendari frantziarrak egindakoa.
Zientzia eta teknologia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Irailaren 16a – General Motors auto konpainia sortu zuten Flint herrian, Michiganen (AEB).
Kirolak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1908ko Olinpiar Jokoak (Londres, Erresuma Batua; apirilaren 27a – urriaren 31):
- Joko hauetan ez zen izan euskal herritar kirolaririk.
Jaiotzak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Urtarrila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urtarrilaren 9a – Simone de Beauvoir, frantziar idazle, filosofo eta feminista (h. 1986).
- Urtarrilaren 10a – Paul Henreid, estatubatuar zinema-aktore eta zuzendaria (h. 1992).
- Urtarrilaren 11 – Eduardo García Máynez, mexikar filosofo eta legegizona (h. 1993).
- Urtarrilaren 12a – Jean Delannoy, frantziar zinemagilea (h. 2008).
- Urtarrilaren 15a – Edward Teller, hungariar-estatubatuar fisikaria, hidrogeno bonbaren aita (h. 2003).
- Urtarrilaren 16a – Ethel Merman, estatubatuar aktore eta abeslaria (h. 1984).
- Urtarrilaren 21a – Bengt Strömgren, daniar astrofisikaria, espazioko gas-hodeiei buruzko azterketetan aitzindaria (h. 1987).
- Urtarrilaren 22a – Lev Landau, sobietar fisikaria, 1962ko Fisikako Nobel Saria (h. 1968).
- Urtarrilaren 22a – Sinclair Ross, ingelesezko kanadar idazlea (h. 1996).
- Urtarrilaren 23a – Raimundo Lanas, nafar jota abeslaria (h. 1939).
- Urtarrilaren 26a – Stéphane Grappelli, jazzeko biolin-jotzaile frantziarra (h. 1997).
- Urtarrilaren 28a – Paul Misraki, greziar musikagilea (h. 1998).
- Urtarrilaren 30a – Mercedes Viguera, Emakume Abertzale Batzaren kidea eta maistra.
- Urtarrilaren 31 – Atahualpa Yupanqui, argentinar kantautore, gitarrajole, antropologo eta idazlea (h. 1992).
Otsaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Otsailaren 1a – George Pal, hungariar zinema zuzendari, ekoizle eta animatzailea (h. 1980).
- Otsailaren 5a - Daisy eta Violet Hilton, britainiar siamdar-biki pigópagoak, noizbehinkako aktoreak eta zirkuko ikuskizun ibiltariaren musikariak (h. 1969).
- Otsailaren 6a – Amintore Fanfani, Italiako 32. lehen ministroa (h. 1999).
- Otsailaren 6a – Herbert Southworth, estatubatuar historialaria (h. 1999).
- Otsailaren 7a – Henri Grenet, Baionako alkatea eta Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorreko lehendakaria (h. 1995).
- Otsailaren 8a – Rafael Lapesa, espainiar idazle eta hizkuntzalaria (h. 2001).
- Otsailaren 11 – Vivian Ernest Fuchs, britainiar geologo eta ikertzailea (h. 1999).
- Otsailaren 12a – Olga Benario, alemaniar komunista (h. 1942).
- Otsailaren 14a – Felipe Garín, espainiar artista (h. 2005).
- Otsailaren 15a – Pedro Laín Entralgo, espainiar sendagile eta idazlea (h. 2001).
- Otsailaren 22a – Santos Begiristain, nafar apaiz katolikoa (h. 1994).
- Otsailaren 22a – Rómulo Betancourt, Venezuelako presidentea (h. 1981).
- Otsailaren 22a – John Mills, ingeles zinema, telebista eta antzerkiko aktorea (h. 2005).
- Otsailaren 23a – William McMahon, Australiako lehen ministroa (h. 1988).
- Otsailaren 26a – Tex Avery, estatubatuar marrazki bizidun egile, marrazkilari, ahots bikoiztaile eta zuzendaria (h. 1980).
- Otsailaren 29a – Balthus, frantziar margolaria (h. 2001).
Martxoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Martxoaren 3a – Marga Gil Roësset, 27ko Belaunaldiko eskultorea, ilustratzailea eta poeta (h. 1932).
- Martxoaren 5a – Rex Harrison, ingeles zinema eta antzerki aktorea (h. 1990).
- Martxoaren 7a – Anna Magnani, italiar aktorea (h. 1973).
- Martxoaren 10a – Sofia Montaner Arnau, Vansa haraneko trementinaire katalana. lanbide horretan azkena (h. 1996).
- Martxoaren 11 – Joani Lertxundi Elizalde, lapurtar fraide beneditarra eta euskal idazlea (h. 1995).
- Martxoaren 12a – David Saul Marshall, lehendabiziko Singapurgo lehen ministroa (h. 1995).
- Martxoaren 13a – Felicidad Duce, kataluniar jostuna, metodo baten sortzailea eta erreferentea moda diseinuan (h. 2000).
- Martxoaren 14a – Maurice Merleau-Ponty, frantziar filosofoa (h. 1961).
- Martxoaren 16a – Kastora Irigoien, bizkaitar panderojolea (h. 1994).
- Martxoaren 16a – Robert Rossen, estatubatuar gidoigile eta zinemagilea (h. 1966).
- Martxoaren 17a – José Luis Iturralde, gipuzkoar musikagilea (h. 1985).
- Martxoaren 17a – Boris Nikolaievitx Polevoi, errusiar idazlea (h. 1981).
- Martxoaren 20a – Michael Redgrave, britainiar aktorea (h. 1985).
- Martxoaren 22a – Louis L'Amour, estatubatuar idazlea (h. 1988).
- Martxoaren 25a – David Lean, ingeles zinema zuzendaria (h. 1991).
- Martxoaren 25a – Mário Peixoto, brasildar zinemagilea (h. 1992).
- Martxoaren 26a – Samuel Bronston, besarabiar jatorrizko estatubatuar zinema ekoizlea (h. 1994).
- Martxoaren 28a – Juan Uribe Echevarría, txilen aritutako bizkaitar irakasle, idazle eta ikertzailea (h. 1988).
Apirila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Apirilaren 1a – Abraham Maslow, estatubatuar psikologo humanista, Maslow piramidearen asmatzailea (h. 1970).
- Apirilaren 3a – Benigno Baskaran, gipuzkoar politikaria (h. 1984).
- Apirilaren 4a – Antony Tudor, ingeles-estatubatuar ballet dantzaria eta koreografoa (h. 1987).
- Apirilaren 5a – Bette Davis, estatubatuar aktorea (h. 1989).
- Apirilaren 5a – Mary Welsh Hemingway, estatubatuar kazetaria eta Ernest Hemingwayen laugarren emazte eta alarguna (h. 1986).
- Apirilaren 5a – Herbert von Karajan, austriar orkestra-zuzendaria (h. 1989).
- Apirilaren 9a – Paula Nenette Pepín, frantziar konpositore, piano-jole eta kanta-idazlea (h. 1990).
- Apirilaren 11 – Masaru Ibuka, japoniar industrialaria eta Sonyren sortzaileetako bat (h. 1997).
- Apirilaren 12a – Carlos Lleras Restrepo, Kolonbiako presidentea (h. 1994).
- Apirilaren 12a – André Martinet, frantziar hizkuntzalaria eta euskalaria (h. 1999).
- Apirilaren 16a – Luciano Montero Hernández, Ávilan jaiotako euskal txirrindularia (h. 1993).
- Apirilaren 20a – Lionel Hampton, estatubatuar jazz musikaria (h. 2002).
- Apirilaren 28a – Oskar Schindler, Sudeteetako alemaniar enpresaburua, 1.200 juduri Holokaustotik bizirik ateratzen lagundu zielako famatua (h. 1974).
- Apirilaren 30a – Eve Arden, estatubatuar aktorea (h. 1990).
- Apirilaren 30a – Felipe Lizaso Eizmendi, Muskilarri, euskal idazlea (h. 1999).
Maiatza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Maiatzaren 1a – Giovannino Guareschi, italiar idazle eta kazetaria (h. 1968).
- Maiatzaren 1a – Morris Kline, estatubatuar matematika irakaslea eta historiari eta psikologiari buruzko idazlea (h. 1992).
- Maiatzaren 5a – Juan Inazio Goikoetxea, gipuzkoar elizgizona eta euskal idazlea (h. 1983).
- Maiatzaren 5a – Jacques Massu, frantziar militarra eta jenerala (h. 2002).
- Maiatzaren 6a – Roberto Etxebarria, euskal herritar futbolaria (h. 1981).
- Maiatzaren 9a – Nikolai Piskunov, sobietar matematikaria, ekuazio diferentzial partzialetan aditua (h. 1977).
- Maiatzaren 11 – Agustín Sauto, Bata, Bilboko Athletic Klubeko jokalaria (h. 1986).
- Maiatzaren 12a – Nicolas Kaldor, britainiar ekonomialaria (h. 1986).
- Maiatzaren 13a – Carlos Iniesta Cano, espainiar militarra (h. 1990).
- Maiatzaren 15a – Lars-Erik Larsson, suediar musikagilea (h. 1986).
- Maiatzaren 15a - Helen Alma Newton Turner, australiar genetista eta estatistikaria, ardien genetikan autoritate liderra izandakoa (h. 1995).
- Maiatzaren 16a – Ana Carmona Ruiz, Veleta, gizon itxurak mantenduta jokatzea lortu zuen emakumezko futbolaria (h. 1940).
- Maiatzaren 17a – Antonio Pesenti, Il gatto di Zogno, italiar txirrindularia (h. 1968).
- Maiatzaren 20a – James Stewart, estatubatuar aktorea (h. 1997).
- Maiatzaren 23a – John Bardeen, estatubatuar fisikaria, 1956ko eta 1972ko Fisikako Nobel Saria (h. 1991).
- Maiatzaren 23a - Tomiko Itooka, japoniar emakumea, 2024ko abuztutik aurrera bizirik dagoen munduko pertsona zaharrena.
- Maiatzaren 25a – Theodore Roethke, estatubatuar olerkaria (h. 1963).
- Maiatzaren 26a – Robert Morley, ingeles aktorea (h. 1992).
- Maiatzaren 27a – Frank S. Nugent, estatubatuar gidoigile, kazetari eta zinema kritikaria (h. 1965).
- Maiatzaren 28a – Pierre Bordazarre, Etxahun-Iruri, euskal idazlea, musikaria, eta pastoralgilea (h. 1979).
- Maiatzaren 28a – Ian Fleming, ingeles idazlea, James Bond pertsonaiaren sortzailea (h. 1964).
- Maiatzaren 30a – Hannes Alfvén, suediar astronomo eta fisikaria, 1970eko Fisikako Nobel Saria (h. 1995).
- Maiatzaren 31 – Don Ameche, estatubatuar aktore eta bikoiztailea (h. 1993).
Ekaina
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ekainaren 13a – Federico Clavería, eusko-estatubatuar marinea, Pazifikoko Gerran gerra-korrespontsal gisa aritu zeba (h. 1994).
- Ekainaren 13a – Maria Helena Vieira da Silva, portugaldar-frantziar margolaria (h. 1992).
- Ekainaren 14a – Kathleen Raine, britainiar poeta (h. 2003).
- Ekainaren 16a – Sarit Thanarat, Thailandiako lehen ministroa (h. 1963).
- Ekainaren 18a – Jose Bergara, nafar fraidea (h. 1936).
- Ekainaren 19a – Eduardo Guzmán, espainiar kazetari eta idazlea (h. 1991).
- Ekainaren 20a – Santiago Zubieta, bizkaitar futbolaria (h. 2007).
- Ekainaren 25a – Willard Van Orman Quine, estatubatuar filosofoa (h. 2000).
- Ekainaren 26a – Salvador Allende, Txileko presidentea, munduko demokratikoki aukeratutako lehenengo presidente marxista (h. 1973).
- Ekainaren 27a – João Guimarães Rosa, brasildar idazlea (h. 1967).
Uztaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Uztailaren 1a – Luis Regueiro, euskal herritar futbolaria (h. 1995).
- Uztailaren 7a – Carmelo Larrea, bizkaitar musikagile eta piano-jotzailea (h. 1980).
- Uztailaren 8a – Nelson Rockefeller, AEBetako 41. presidenteordea (h. 1979).
- Uztailaren 12a – Alain Cuny, frantziar aktorea (h. 1994).
- Uztailaren 14a – Basilio Iraola, Mototxo, gipuzkoar idazlea (h. 1986).
- Uztailaren 14a – George Sherman, estatubatuar zinema-zuzendaria (h. 1991).
- Uztailaren 19a – Josefina Carabias, espainiar abokatu, idazle eta kazetaria, Espainiako lehen emakume kazetarietako bat (h. 1980).
- Uztailaren 20a - La Niña de La Puebla, espainiar abeslaria eta aktorea, flamenko- eta kopla-kantari handienetako bat (h. 1999).
- Uztailaren 23a – Frantzisko Atutxa, euskal idazlea (h. 1973).
- Uztailaren 23a – Elio Vittorini, italiar idazlea eta itzultzailea (h. 1966).
Abuztua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abuztuaren 3a – Birgit Cullberg, suediar dantzaria eta koreografoa (h. 1999).
- Abuztuaren 5a – Harold Holt, Australiako lehen ministroa (1967an desagertua).
- Abuztuaren 8a – José Goñi Aizpurua, gipuzkoar kazetari tradizionalista (h. 1964).
- Abuztuaren 9a – Tommaso Landolfi, italiar idazlea (h. 1979).
- Abuztuaren 15a – Jesús Rubio, nafar legelaria eta politikari falangista (h. 1976).
- Abuztuaren 17a – Bronisława Wajs, poloniar poeta eta abeslari ijitoa (h. 1987).
- Abuztuaren 18a – Edgar Faure, frantziar politikaria eta idazlea, Frantziako lehen ministroa (h. 1988).
- Abuztuaren 19a – Petra Cuevas, PCEko militante eta sindikalista espainiarra (h. 2014).
- Abuztuaren 22a – Henri Cartier-Bresson, frantziar argazkilaria, fotokazetaritzaren sortzailea (h. 2004).
- Abuztuaren 22a – Félix Bolico Ilundain, nafar futbolaria.
- Abuztuaren 23a – Arthur Adamov, armeniar-frantziar antzerkigile surrealista, absurduaren antzerkiaren bultzatzailea (h. 1970).
- Abuztuaren 27a – Don Bradman, The Don, australiar kriket jokalaria (h. 2001).
- Abuztuaren 27a – Lyndon Baines Johnson, Ameriketako Estatu Batuetako 36. Presidentea (h. 1973).
- Abuztuaren 29a – Frantxia Haltzuet, nafar emakumea, Comète sarearen laguntzaile nagusietako bat (h. 1945).
- Abuztuaren 30a – Fred MacMurray, estatubatuar aktorea (h. 1991).
- Abuztuaren 31 – Ricardo Gullón, espainiar literatura-kritikaria (h. 1991).
- Abuztuaren 31 – William Saroyan, estatubatuar idazlea (h. 1981).
Iraila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Irailaren 4a – Edward Dmytryk, kanadar-estatubatuar zinema zuzendaria (h. 1999).
- Irailaren 5a – Carlos Borboi-Bi Siziliak eta Orleans, Borboi etxeko espainiar militarra (h. 1936).
- Irailaren 5a – Joaquín Nin-Culmell, kubatar musikagilea eta pianista (h. 2004).
- Irailaren 5a – Cecilia Seghizzi, italiar konpositore, biolinista eta pintorea (h. 2019).
- Irailaren 6a – Francisca Bartolozzi, nafar kartelgile, marrazkilari, margolari, idazle eta haur-ipuinen ilustratzailea (h. 2004).
- Irailaren 9a – Cesare Pavese, italiar idazle eta poeta (h. 1950).
- Irailaren 13a – Georges Devereux, estatubatuar psikoanalista eta etnologoa (h. 1985).
- Irailaren 13a – Sicco Mansholt, herbeheretar politikari eta diplomazialaria, Europako Batzordeko 4. lehendakaria (h. 1995).
- Irailaren 13a – Mae Questel, estatubatuar aktorea (h. 1998).
- Irailaren 14a – Jean-Baptiste Intzegarai, euskal txirrindularia (h. 2004).
- Irailaren 18a – Viktor Hambardzumyan, sobietar astrofisikaria (h. 1996).
- Irailaren 19a – Mika Waltari, finlandiar idazlea (h. 1979).
- Irailaren 22a – Odette Bancilhon, frantziar astronomoa (h. 1998).
- Irailaren 24a – Saizo Saito, japoniar futbolaria (h. 2004).
- Irailaren 29a – Miguel María Lojendio, gipuzkoar noble eta diplomazialaria (h. 1977).
- Irailaren 30a – David Oistrakh, ukrainar biolin-jotzailea (h. 1974).
Urria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urriaren 1a – José Luis Ispizua, Athleticeko bizkaitar futbolaria (h. 1996).
- Urriaren 5a – Joshua Logan, estatubatuar zinema-zuzendaria (h. 1988).
- Urriaren 6a – Carole Lombard, Hollywoodeko itzal handiko estatubatuar aktorea (h. 1942).
- Urriaren 10a – Min-Chueh Chang, txinatar-estatubatuar ikertzailea, pilula antisorgailuaren asmatzaileetako bat (h. 1991).
- Urriaren 10a – Mercè Rodoreda, kataluniar idazlea (h. 1983).
- Urriaren 11 - Juana Abascal Nicolás, Gerra Zibilean fusilatutako kantabriar langilea (h. 1938).
- Urriaren 15a – John Kenneth Galbraith, kanadar-estatubatuar ekonomialaria eta diplomatikoa (h. 2006).
- Urriaren 15a – Macário Santiago Kastner, ingeles musikologo, pedagogo eta instrumentu-jotzailea (h. 1992).
- Urriaren 16a – Enver Hoxha, Albaniako lehen ministroa (h. 1985).
- Urriaren 18a – Félix Houphouët-Boigny, Boli Kostako lehendabiziko presidentea (h. 1993).
- Urriaren 20a – Michel Cépède, frantziar agronomo eta administratzailea (h. 1988).
- Urriaren 21a – Jorge Oteiza, oriotar eskultore eta arte-teorilaria, Txillidarekin batera XX. mendeko euskal herritar eskultorerik garrantzitsuena (h. 2003).
- Urriaren 21a – Alexander Schneider, lituaniar-estatubatuar biolin-jotzailea (h. 1993).
- Urriaren 22a – Jose Escobar, kataluniar komikigilea (h. 1994).
- Urriaren 23a – Ilia Frank, errusiar fisikaria, 1958ko Fisikako Nobel Saria (h. 1990).
- Urriaren 24a – John Tuzo Wilson, kanadar geologo eta geofisikaria (h. 1993).
- Urriaren 25a – Jose Antonio Goiria, aita Txanton, euskal idazlea, euskaltzalea, karmeldarra eta apaiz katolikoa (h. 1990).
- Urriaren 25a – Manuel Mur, galiziar zinema-zuzendaria eta idazlea (h. 2003).
- Urriaren 25a – Tauno Palo, finlandiar aktore eta abeslaria (h. 1982).
- Urriaren 25a – Nemesio Tamayo, bizkaitar futbolaria eta entrenatzailea (h. 1992).
- Urriaren 26a – Pilar Kareaga, Espainiako lehendabiziko emakume ingeniari titulatua eta Bilboko alkatea (h. 1993).
- Urriaren 27a – Lee Krasner, estatubatuar margolari espresionista abstraktua (h. 1984).
- Urriaren 28a – Arturo Frondizi, Argentinako Errepublikako presidentea (h. 1995).
- Urriaren 30a – Marcel Béalu, frantziar poeta (h. 1993).
- Urriaren 31 – Francis Daguerre, lapurtar errugbilaria (h. 1985).
Azaroa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Azaroaren 1a – Jean Bony, frantziar arte-historialaria (h. 1995).
- Azaroaren 2a – Bixente Retegi, nazien kontzentrazio esparru batean hildako euskal herritarra (h. 1944).
- Azaroaren 3a – Giovanni Leone, Italiako presidentea (h. 2001).
- Azaroaren 4a – Józef Rotblat, poloniar zientzialaria, 1995eko Bakearen Nobel Saria (h. 2005).
- Azaroaren 6a – Françoise Dolto, frantziar pediatra eta psikoanalista, haurtzaroaren psikoanalisia ikertzeagatik ospetsua (h. 1988).
- Azaroaren 6a – Teizo Takeuchi, japoniar futbolaria (h. 1946).
- Azaroaren 8a – Agustí Bartra, kataluniar olerkaria (h. 1982).
- Azaroaren 8a – Martha Gellhorn, estatubatuar kazetaria eta eleberrigilea (h. 1998).
- Azaroaren 11 – Serafín Ahedo, euskal herritar futbolaria (h. 1988).
- Azaroaren 14a – Joseph McCarthy, estatubatuar politikaria, McCarthyismo deritzan Sorgin Ehizaren bultzatzailea (h. 1957).
- Azaroaren 15a – Dolors Vives Rodón, hegazkin pilotu katalana, aitzindaria Espainiako abiazioan (h. 2007).
- Azaroaren 18a – Sancho de Beurko, gaztelaniazko euskal idazlea (h. 1989).
- Azaroaren 22a – Francisco Astitz, nafar idazle eta apaiza (h. 1986).
- Azaroaren 24a – Libertad Lamarque, argentinar kantari eta antzezlea (h. 2000).
- Azaroaren 24a – Margarita Manso, 27ko belaunaldiko espainiar margolaria (h. 1960).
- Azaroaren 25a – Katariñe Puxana, Emakume Abertzale Batzako bizkaitar kidea.
- Azaroaren 25a – Eduard Roschmann, austriar SSko teniente eta komandante nazia (h. 1977).
- Azaroaren 27a – Juan Garizurieta, bizkaitar futbolaria (h. 2001).
- Azaroaren 27a – Tameo Ide, japoniar futbolaria (h. 1998).
- Azaroaren 28a – Claude Lévi-Strauss, frantziar filosofo eta antropologoa (h. 2009).
Abendua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abenduaren 3a – Enrique Abril, gipuzkoar palaria (h. 1976).
- Abenduaren 3a – Victor Pasmore, ingeles margolaria (h. 1998).
- Abenduaren 4a – Alfred Hershey, estatubatuar bakteriologo eta genetista, 1969ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1997).
- Abenduaren 6a – Herta Freitag, austriar-estatubatuar matematikaria, Fibonacciren zenbakiekin egindako lanengatik ezaguna (h. 2000).
- Abenduaren 6a – Pierre Graber, Suitzako Konfederazioko presidentea (h. 2003).
- Abenduaren 8a – Max Roqueta, okzitanierazko idazlea (h. 2005).
- Abenduaren 9a – Aden Abdullah Osman Daar, Somaliako lehendabiziko presidentea (h. 2007).
- Abenduaren 10a – Olivier Messiaen, frantziar musikagilea, organista eta irakaslea (h. 1992).
- Abenduaren 11 – Carlos Arias Navarro, Espainiako gobernuaren presidentea frankismoan (h. 1989).
- Abenduaren 11 – Elliot Carter, estatubatuar musikagilea (h. 2012).
- Abenduaren 11 – Amon Göth, SS-etako austriar ofiziala (h. 1946).
- Abenduaren 11 – Manoel de Oliveira, portugaldar zinemagilea (h. 2015).
- Abenduaren 13a – Elizabeth Alexander, britainiar geologo eta fisikaria, irrati-astronomian egindako ekarpenengatik ezaguna (h. 1958).
- Abenduaren 13a – Van Heflin, estatubatuar aktorea (h. 1971).
- Abenduaren 14a – Eugeniusz Lokajski, poloniar atleta, gimnasta eta argazkilaria (h. 1944).
- Abenduaren 15a – Mercedes Kareaga, gipuzkoar gizarte ekintzailea eta Emakume Abertzale Batzako kidea (h. 1997).
- Abenduaren 15a – Gualberto Villarroel, Boliviako presidentea (h. 1946).
- Abenduaren 16a – Hans Schaffner, Suitzako Konfederazioko presidentea (h. 2004).
- Abenduaren 16a – Remedios Varo, margolari surrealista, idazlea eta artista grafikoa (h. 1963).
- Abenduaren 17a – Sylvia Ashton-Warner, zeelandaberritar idazle, poeta eta hezitzailea (h. 1984).
- Abenduaren 17a – Willard Libby, estatubatuar kimikaria, 1960ko Kimikako Nobel Saria (h. 1980).
- Abenduaren 19a – Gisèle Freund, alemaniar-frantziar argazkilaria (h. 2000).
- Abenduaren 21a – Édouard Ainciart, lapurtar errugbilaria (h. 1980).
- Abenduaren 22a – Max Bill, suitzar arkitekto, margolari, eskultore eta diseinatzailea (h. 1994).
- Abenduaren 22a – Giacomo Manzù, italiar eskultorea (h. 1991).
- Abenduaren 22a – Kočo Racin, mazedoniar poeta iraultzailea (h. 1943).
- Abenduaren 31 – Simon Wiesenthal, austriar arkitektoa, gerra kriminal naziak identifikatu eta lokalizatzen aritzeagatik ezaguna (h. 2005).
Egun ezezaguna edo zehaztugabea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Bittori Etxeberria, nafar abertzalea, Francoren kontrako euskal erresistentziaren Informazio-Zerbitzuan funtsezko emakumea (h. 1997).
- Eugenio Arraiza Vilella, nafar arkitektoa (h. 1968).
- Rafael Basterretxea, bizkaitar arkitekto arrazionalista (h. 2002).
- Maritxu Güller, Uliako sorgina, ustez ahalmen paranormalak zituen Donostiako emakumea (h. 1993).
- Sigfrido Koch Bengoetxea, gipuzkoar argazkilaria (h. 1973).
- Tomas Etxabarri, euskal musikagile eta irakaslea (h. 1990).
- Valentín Pueyo, nafar legelari eta Osasunako presidentea (h. 1982).
- Lea Niako, Berlingo Dantzaria, alemaniar dantzaria, aktorea, artista eta espioia (h. c. 1945).
- Miguel Itzigsohn, argentinar astronomoa (h. 1978).
- Petar Đurkovic, serbiar astronomoa (h. 1981).
Heriotzak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Urtarrila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urtarrilaren 14a – Holger Drachmann, daniar olerkari, antzerkigile eta margolaria (j. 1846).
- Urtarrilaren 15a – Mary Hayden Pike, estatubatuar idazlea (j. 1824).
- Urtarrilaren 17a – Fernando IV.a Toskanakoa, azken Toskanako duke handia (j. 1835).
- Urtarrilaren 28a – Sidney Paget, Viktoriar Aroko britainiar ilustratzailea (j. 1860).
- Urtarrilaren 30a – David Johnson, estatubatuar margolaria (j. 1827).
Otsaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Otsailaren 1a – Karlos I.a Portugalgoa, Portugalgo erregea (j. 1863).
- Otsailaren 9a – Clara Corral, galiziar poeta (j. 1847).
- Otsailaren 21a – Harriet Hosmer, estatubatuar eskultorea (j. 1830).
- Otsailaren 23a – Svatopluk Čech, txekiar poeta eta eleberrigilea (j. 1846).
- Otsailaren 29a – Pat Garrett, estatubatuar sheriffa, Billy Haurra hiltzeagatik ezaguna (j. 1850).
- Otsailaren 29a – John Hope, Linlithgowko I. markesa, Australiako 1. gobernadore orokorra (j. 1860).
Martxoa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Martxoaren 3a – Lorenz Leonard Lindelöf, finlandiar matematikari eta astronomoa (j. 1827).
- Martxoaren 7a – Manuel Curros Enríquez, galiziar idazlea (j. 1851).
- Martxoaren 11 – Edmundo de Amicis, italiar idazlea, eleberrigilea eta bidaia liburuen egilea (j. 1846).
- Martxoaren 14a – Lester Allan Pelton, estatubatuar ingeniaria, Pelton turbinaren asmatzailea (j. 1829).
- Martxoaren 21a – Eugène Péreire, frantziar ingeniari, finantza gizon eta politikaria (j. 1831).
Apirila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Apirilaren 9a – Eugène Lefébure, frantziar egiptologoa (j. 1838).
- Apirilaren 22a – Henry Campbell-Bannerman, Erresuma Batuko lehen ministroa (j. 1836).
- Apirilaren 28a – Belle Gunness, norvegiar-estatubatuar serieko hiltzailea (j. 1859).
Maiatza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Maiatzaren 21a – Pedro Biteri, gipuzkoar idazlea, aberats eta filantropo ospetsua (j. 1833).
- Maiatzaren 23a – François Coppée, frantziar idazlea (j. 1842).
- Maiatzaren 31 – Louis-Honoré Fréchette, kanadiar idazlea eta politikaria (j. 1839).
Ekaina
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Ekainaren 1a – Jean-Paul Habans, Paulus, lapurtar abeslaria (j. 1845).
- Ekainaren 21a – Nikolai Rimski-Korsakov, errusiar musikagilea (j. 1844).
- Ekainaren 24a – Grover Cleveland, Ameriketako Estatu Batuetako 22. Presidentea (j. 1837).
- Ekainaren 30a – Thomas Hill, estatubatuar margolaria (j. 1829).
Uztaila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Uztailaren 3a – Joel Chandler Harris, estatubatuar kazetari, idazle eta folklorista (j. 1848).
- Uztailaren 5a – Basilio Lacort, nafar kazetari eta militarra (j. 1851).
- Uztailaren 5a – Jonas Lie, norvegiar idazlea (j. 1833).
- Uztailaren 12a – William D. Coleman, Liberiako presidentea (j. 1842).
- Uztailaren 20a – Dimitrios Vikelas, greziar negozio-gizon eta idazlea, Nazioarteko Olinpiar Batzordeko lehenbiziko presidentea (j. 1835).
- Uztailaren 22a – William Randal Cremer, bakezalea eta Ingalaterrako parlamentaria (j. 1828).
Abuztua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abuztuaren 6a – Antonio Starabba, Italiako lehen ministroa (j. 1839).
- Abuztuaren 8a – Joseph Maria Olbrich, austriar arkitektoa, Vienako Sezesioa mugimenduaren sortzaileetako bat (j. 1867).
- Abuztuaren 24a – Pedro Bilbao Arrola, Bilboko alkatea (j. 1853).
- Abuztuaren 25a – Henri Becquerel, frantziar fisikaria (j. 1852).
- Abuztuaren 27a – Thorvald Bindesbøll, daniar arkitektoa (j. 1846).
- Abuztuaren 30a – Giovanni Fattori, italiar margolaria (j. 1825).
Iraila
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Irailaren 18a – Emilia Calé, galiziar idazlea (j. 1837).
- Irailaren 20a – Pablo Sarasate, nafar musikagilea (j. 1844).
- Irailaren 20a/21a – Nicolás Salmerón, espainiar politikaria, irakaslea eta filosofoa (j. 1838).
- Irailaren 26a – Fermin Herran, arabar idazle eta ikertzaile euskaltzale eta mezenas masoia (j. 1852).
- Irailaren 29a – Joaquim Maria Machado de Assis, brasildar idazlea, Brasilgo literaturaren maisu nagusitzat hartua (j. 1839).
Urria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Urriaren 11 – Rita Cetina Gutiérrez, mexikar maistra, poeta eta feminista (j. 1846).
- Urriaren 13a – Antonieta Saxonia-Altenburgekoa, Saxonia-Altenburgeko printzesa eta Anhalteko dukesa ezkontidea (j. 1838).
Azaroa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Azaroaren 7a – Butch Cassidy, estatubatuar banku eta ganadu lapurra (j. 1866).
- Azaroaren 8a – Victorien Sardou, frantziar antzerkigilea (j. 1831).
- Azaroaren 9a – Justo Arévalo, nafar aitoren seme eta politikaria (j. 1819).
- Azaroaren 10a – Alejandro San Martin, nafar mediku eta politikari liberala (j. 1847).
- Azaroaren 13a – Achille Luchaire, frantziar historialaria (j. 1846).
- Azaroaren 14a – Guangxu, Txinako enperadorea (j. 1875).
- Azaroaren 14a – Antonio Ruiz-Cabal, andaluziar elizgizona (j. 1835).
- Azaroaren 15a – Cixi, Txinako enperatriz erregeordea edo enperatriz alarguna (j. 1835).
Abendua
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Abenduaren 5a – Jose Arana Elortza, Madrilgo Errege Antzokiko enpresaburu eta Donostiako Aste Nagusiaren sortzailea (j. 1839).
- Abenduaren 5a – William Ireland Knapp, estatubatuar filologoa eta euskalaria (j. 1835).
- Abenduaren 16a – Amerikar Zaldi, oglala leinuko siux tribu indiarreko buruzagia (j. 1840).
- Abenduaren 21a – Antero Apaolaza, gipuzkoar idazlea eta Bergarako alkatea (j. 1845).
Egun ezezaguna edo zehaztugabea
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Philippe Jolyet, frantziar margolaria (j. 1832).
- Fisika: Gabriel Lippmann
- Kimika: Ernest Rutherford
- Literatura: Rudolf Christoph Eucken
- Medikuntza: Ilya Ilyich Mechnikov, Paul Ehrlich
- Bakea: Klas Pontus Arnoldson, Fredrik Bajer
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Denbora unitateak | ||
---|---|---|
attosegundo • femtosegundo • pikosegundo • nanosegundo • mikrosegundo • milisegundo • segundo
|