فارسی کویتی

گویشی از زبان فارسی در کشور کویت

فارسی کویتی، همچنین با نام عَیَمی و گاهی عِیمی[۱] یک گویش در معرض انقراض از زبان فارسی است. این زبان ترکیبی از گویش‌های مختلف زبان پارسی و زبان اچمی است. زبان فارسی از ابتدای تأسیس کویت به خصوص در ناحیهٔ شرق شهر کویت دارای سخنور بوده‌است.[۲]

فارسی کویتی
زبان بومی درکویت
منطقهکویت
فارسی
کدهای زبان
ایزو ۳–۶۳۹-

به ایرانیان کویت «عَیَم» گفته می‌شود. عبدالرحمن دشتی، استاد دانشگاه کویت پس از یک پژوهشی دربارهٔ کاربرد زبان فارسی در کویت در سال ۲۰۰۴ نتیجه گرفت که زبان فارسی تا دو نسل دیگر به‌طور کامل از میان خانواده‌های عیم برچیده می‌شود. دولت کویت نیز می‌کوشد تا دامنه کاربرد فارسی را روز به روز کمتر کند و این رفتار در نهایت منجر به از بین رفتن زبان فارسی در جامعه کویت خواهد شد.[۳]

تاریخچه

ویرایش

کویت یک کشور بدون جمعیت بومی است.[نیازمند منبع] در آغاز قرن هجدهم، بسیاری از مردم برای یافتن زندگی بهتر و فرار از آزار و اذیت های منطقه‌ای به کویت مهاجرت کردند. این مهاجرت‌ها به طور عمده از سرزمین‌های نزدیک از نظر جغرافیایی بوده است، سرزمین‌هایی از جمله استان شرقی از کشوری که امروزه عربستان سعودی نامیده می‌شود، نجد، ایران و عراق. از آنجایی که مهاجران ایرانی، زبانی کاملا متفاوت و جدا نسبت به عربی با خود به کویت آوردند، مهاجرت‌های از ایران اساس و پایهٔ چندزبانگی در کویت است. پیش‌بینی می‌شود بیش از ۳۰٪ شهروندان کویت عیم هستند.

فارسی در کویت

ویرایش

به‌طور کلی در کویت برخی از اسلامگرایان اهل سنت زبان فارسی را به عنوان یک تهدید نگاه می‌کنند. در سال ۲۰۱۲، محمد حسن الکندری، نماینده مجلس کویت خواستار «اقدام قاطع» علیه تبلیغ برای آموزش فارسی شد.[۴] پخش یک سریال تلویزیونی کویتی به نام «کریمو» که بازیگران کویتی آن به فارسی صحبت می کردند انتقاداتی را در پی داشت. بعضی‌ها آن را تحمیل فرهنگ ایرانی بر جامعه کویت نامیدند.

در میان قشر تحصیل کرده کویت، زبان فارسی به عنوان زبانی با ارزش فرهنگی بالا دیده می‌شود. به گفته رایزن فرهنگی ایران در کویت، عباس خامه‌یار بسیاری از کویتی‌ها با افتخار به فارسی صحبت می‌کنند. وی همچنین بیان کرد که بسیاری از مقامات دولتی و همینطور غیرعیم‌ها مکالمه را به زبان فارسی انجام می‌دهند. خامه‌یار همچنین از درخواست‌های بسیار برای آموزش زبان فارسی ابراز تعجب کرده بود.[۵]

فارسی در مراکز بسیاری در کویت از جمله دانشگاه کویت، بخش فرهنگی سفارت ایران و همچنین حوزه علمیه الامام المجتبی و موسسات آموزش زبان مختلف مثل برلتز آموزش داده می‌شود.[۶]

واژگان

ویرایش

جدول زیر مقایسه واژگان فارسی کویتی با فارسی معیار و عربی کویتی است. بیشتر واژگان متفاوت این گویش با فارسی معیار، در گویش‌های فارسی جنوب ایران نیز کاربرد دارند.

فارسی کویتی فارسی معیار عربی کویتی عربی معیار
چَس/چاس نهار غَدَا غداء
پوز دماغ خَشِم أنف
دایا مادر أمی أمی
قشنگین قشنگ حلو (ة) جمیل (ة)
شوم شام عَشَا عشاء
بِیو بیا تَعَالْ تَعالَ
چیتین؟ چِته؟ شِنُو مشْکِلْتَه (ـَا)؟ ما مشکلته (ا)؟
بِبَخْشین ببخشید السّمُوحَة عذرًا
پِسَرو اون پسر هَذَاکْ الوَلَدْ ذلک الولد
یَک یک وَاحِدْ واحد
اَرزون ارزان رْخِیصْ رخیص
او آب مَایْ ماء
یا خدا یا خدا یا رب یا إلهی
سی چه برای چه لیش لماذا

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. در نوشتار عربی به صورت «عيمي» نوشته می‌شود، و در عربی کویتی به صورت /ʕi:mi/ و در فارسی کویتی به صورت /:ʔ]i:mi]/ تلفظ می‌شود. گاهی اوقات به «ایراني» هم اشاره می‌کند (اما این می‌تواند برای اشاره به زبان پارسی نیز استفاده شود).
  2. "The Shia Migration from Southwestern Iran toKuwait: Push-Pull Factors during the LateNineteenth and Early Twentieth Centuries". scholarworks.gsu.edu. July 15, 2010. Retrieved 2019-07-08.
  3. Language Maintenance or Shift? An Ethnographic Investigation of the Use of Farsi among Kuwaiti Ajams: A Case Study. AbdulMohsen Dashti. Arab Journal for the Humanities. Volume 22 Issue: 87. 2004.
  4. الالکترونیة, جریدة الآن. "لیس مقبولاً ربط الشیعة فی الخلیج بإیران.. بنظر د. صلاح الفضلی". Alaan Online Newspaper.
  5. "زبان فارسی در کویت با بار فرهنگی بالایی شناخته می‌شود- اخبار فرهنگی - اخبار تسنیم - Tasnim". خبرگزاری تسنیم - Tasnim.
  6. "وضعیت زبان فارسی در کویت". motaleaatfarhangi.persianblog.ir. Archived from the original on 11 June 2020. Retrieved 27 June 2021.