پرش به محتوا

مرغ حق: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Sarasattaribonjar (بحث | مشارکت‌ها)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱۱ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات آرایه زیستی
{{جعبه آرایه زیستی
| name = مرغ حق
| name = مرغ حق‌ها
| image = Hibou Petit-Duc.JPG
| image = Hibou Petit-Duc.JPG
| image_caption = [[مرغ حق اوراسیایی]]<ref>''Otus scops''</ref>
| image_caption = [[مرغ حق اوراسیایی]]<ref>''Otus scops''</ref>
خط ۹: خط ۹:
| infraclassis = [[نوآروارگان]]<ref>Neognathae</ref>
| infraclassis = [[نوآروارگان]]<ref>Neognathae</ref>
| superordo = [[نوپرندگان]]<ref>Neoaves</ref>
| superordo = [[نوپرندگان]]<ref>Neoaves</ref>
| ordo = [[بوف‌سانان]]<ref>Strigiformes</ref>
| ordo = [[جغدسانان]]<ref>Strigiformes</ref>
| familia = [[جغدان معمولی|جغدان]]<ref>Strigidae</ref>
| familia = [[جغدان راستین]]<ref>Strigidae</ref>
| genus = '''''مرغ‌های حق'''''<ref>Otus</ref>
| genus = '''''مرغ حق‌ها'''''<ref>Otus</ref>
| genus_authority = [[توماس پنانت|پنانت]]، ۱۷۶۹
| genus_authority = [[توماس پنانت|پنانت]]، ۱۷۶۹
| subdivision_ranks = [[گونه‌ها]]
| subdivision_ranks = [[گونه‌ها]]
| subdivision =
| subdivision =
در حدود ۴۵ گونه
در حدود ۴۵ گونه
| synonyms =
| synonyms =
سرده:
سرده:
* ''Scops'' <small>[[Marie Jules César Savigny|Savigny]], 1809{{سخ}}(''non'' Moehring, 1758, [[Morten Thrane Brünnich|Brünnich]], 1772: [[hammerkop|preoccupied]])</small>
* ''Scops'' <small>[[Marie Jules César Savigny|Savigny]], 1809{{سخ}}(''non'' Moehring, 1758, [[Morten Thrane Brünnich|Brünnich]], 1772: [[سرچکشی]])</small>
* ''Scopus'' <small>[[Lorenz Oken|Oken]] 1817{{سخ}}(''non'' [[ماتورن ژاک بریسون|Brisson]], 1760: [[hammerkop|preoccupied]])</small>
* ''Scopus'' <small>[[Lorenz Oken|Oken]] 1817{{سخ}}(''non'' [[ماتورن ژاک بریسون|Brisson]], 1760: [[سرچکشی]])</small>
}}
}}

'''مُرغ حَقّ''' یا '''هوگویک''' سرده‌ای از پرندگان خانواده [[جغدان معمولی|جغدان]] است.
'''مُرغ حق‌ها''' {{علمی|Otus}} یا '''هوگویک''' یا '''چوک''' سرده‌ای از پرندگان خانواده [[جغدان راستین]] است.
این سرده ۴۵ گونه زنده دارد.
این سرده ۴۵ گونه زنده دارد.
نام‌های دیگر این پرنده، شب‌آهنگ. مرغ شباهنگ. شب‌آویز، دشت‌ماله، بیل‌باقلی، چوک، هوگویک. چوکک، مرغ حقگو و مرغ حقگوی است.<ref name="لغت‌نامهٔ دهخدا، سرواژهٔ مرغ حق">لغت‌نامهٔ دهخدا، سرواژهٔ مرغ حق</ref>
نام‌های دیگر این پرنده، شب‌آهنگ. مرغ شباهنگ. شب‌آویز، دشت‌ماله، بیل‌باقلی، چوک، هوگویک. چوکک، مرغ حقگو و مرغ حقگوی است.<ref name="لغت‌نامهٔ دهخدا، سرواژهٔ مرغ حق">لغت‌نامهٔ دهخدا، سرواژهٔ مرغ حق</ref>


مرغِ حق یکی از کوچک‌ترین انواع جغد است، اندازه‌اش ۱۹ سانتی‌متر است و بر روی شاخه‌های درختان زندگی می‌کند. این پرنده بیشتر در درخت‌های نزدیک به مناطق مسکونی، باغ‌ها و باغچه‌ها و هم‌چنین در ساختمان‌های قدیمی دیده می‌شود و پرنده منزوی و گوشه‌گیری است.<ref name="پرندگان ایران">[http://www.iranbirds.com/fa/2009-02-11-08-43-36/13--.html پرندگان ایران]، بازدید: اوت ۲۰۰۹.</ref>
مرغِ حق یکی از کوچک‌ترین انواع جغد است، اندازه‌اش ۱۹سانتی‌متر است و بر روی شاخه‌های درختان زندگی می‌کند. این پرنده بیشتر در درخت‌های نزدیک به مناطق مسکونی، باغ‌ها و باغچه‌ها و همچنین در ساختمان‌های قدیمی دیده می‌شود و پرنده منزوی و گوشه‌گیری است.<ref name="پرندگان ایران">[http://www.iranbirds.com/fa/2009-02-11-08-43-36/13--.html پرندگان ایران]{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot}}، بازدید: اوت ۲۰۰۹.</ref>
همان‌گونه که در جغدها معمول است، مادهٔ مرغ حق نیز جثه بزرگ‌تری از نر آن دارد. همهٔ گونه‌های مرغ حق کوچک‌جثه و چابک هستند.
همان‌گونه که در جغدها معمول است، مادهٔ مرغ حق نیز جثه بزرگ‌تری از نر آن دارد. همهٔ گونه‌های مرغ حق کوچک‌جثه و چابک هستند.


مرغ حق در شب برای شکار و تغذیه از لانه‌اش خارج می‌شود. جثه‌اش کمی از [[کبوتر]] بزرگتر است و دارای سر گردی است و پرهای خاکستری سیر متمایل به صورتی دارد و زیر شکمش زردرنگ است. این پرنده برخلاف شهرتی که دارد پرنده بسیار مفیدی است زیرا از جانوران کوچک و موذی و برخی حشرات زیان‌آور تغذیه می‌کند.<ref name="لغت‌نامهٔ دهخدا، سرواژهٔ مرغ حق"/>
مرغ حق در شب برای شکار و تغذیه از لانه‌اش خارج می‌شود. جثه‌اش کمی از [[کبوتر]] بزرگتر است و سر گردی دارد و پرهای خاکستری سیر متمایل به صورتی دارد و زیر شکمش زردرنگ است. این پرنده برخلاف شهرتی که دارد پرنده بسیار مفیدی است زیرا از جانوران کوچک و موذی و برخی حشرات زیان‌آور تغذیه می‌کند.<ref name="لغت‌نامهٔ دهخدا، سرواژهٔ مرغ حق"/>


مرغ حق معمولاً تمام شب را بی‌حرکت و ساکت روی شاخه‌ها می‌نشیند و هر از گاهی با صدایی لرزان، سکوت شب را می‌شکند. صدای این پرنده طوری است که بعضی از مردم فکر می‌کنند «حق، حق» می‌گوید.<ref name="پرندگان ایران"/>
مرغ حق معمولاً تمام شب را بی‌حرکت و ساکت روی شاخه‌ها می‌نشیند و هر از گاهی با صدایی لرزان، سکوت شب را می‌شکند. صدای این پرنده طوری است که بعضی از مردم فکر می‌کنند «حق، حق» می‌گوید.<ref name="پرندگان ایران"/>


مرغ حق قدرت [[شنوایی]] بسیار نیرومندی دارد و صدای طعمه را در هر مکانی که نشسته تشخیص می‌دهد. فصل تولید مثل آنان از اواخر زمستان آغاز می‌شود. در طی دوره‌ای که ماده روی تخم‌ها خوابیده‌است، نر غذای او را تامین می‌کند. هر پرندهٔ ماده، حدود ۳ تا۶ تخم می‌گذارد.<ref name="پرندگان ایران"/>
مرغ حق قدرت [[شنوایی]] بسیار نیرومندی دارد و صدای طعمه را در هر مکانی که نشسته تشخیص می‌دهد. فصل تولید مثل آنان از اواخر زمستان آغاز می‌شود. در طی دوره‌ای که ماده روی تخم‌ها خوابیده‌است، نر غذای او را تأمین می‌کند. هر پرندهٔ ماده، حدود ۳ تا ۶ تخم می‌گذارد.<ref name="پرندگان ایران"/>


== گونه‌ها ==
== گونه‌ها ==
{{شنیدن|filename=Otus sunia.ogg|title=آوای مرغ حق شرقی|description=ضبط شده در [[پارامبیکولام]] [[هند]]|pos=left|format=[[OGG]]}}
* [[مرغ حق بزرگ]], ''Otus gurneyi''
* [[مرغ حق سینه‌سفید]], ''Otus sagittatus''
* [[مرغ حق بزرگ]]، ''Otus gurneyi''
* [[مرغ حق آندامان]], ''Otus balli''{{بازبینی منبع|date=January 2008}}<!-- why is this here and not between irenae and alfredi as in HBW? Has it been included in molecular studies or other recent phylogenetic research? -->
* [[مرغ حق سینه‌سفید]]، ''Otus sagittatus''
* [[مرغ حق آندامان]]، ''Otus balli''{{بازبینی منبع|date=January 2008}}<!-- why is this here and not between irenae and alfredi as in HBW? Has it been included in molecular studies or other recent phylogenetic research? -->
* [[مرغ حق سرخ‌گون]], ''Otus rufescens''
* [[مرغ حق سرخ‌گون]]، ''Otus rufescens''
** Sulu reddish scops owl, ''Otus rufescens burbidgei'' – doubtfully distinct, [[انقراض]] (mid-20th century)
** Sulu reddish scops owl, ''Otus rufescens burbidgei'' – doubtfully distinct, [[انقراض]] (mid-20th century)
* [[مرغ حق شنی]], ''Otus icterorhynchus''
* [[مرغ حق شنی]]، ''Otus icterorhynchus''
* [[مرغ حق سوکوکه]], ''Otus ireneae''
* [[مرغ حق سوکوکه]]، ''Otus ireneae''
* [[مرغ حق فلورس]], ''Otus alfredi''
* [[مرغ حق فلورس]]، ''Otus alfredi''
* [[مرغ حق کوهی]], ''Otus spilocephalus''
* [[مرغ حق کوهی]]، ''Otus spilocephalus''
* [[مرغ حق راجه]], ''Otus brookii''
* [[مرغ حق راجه]]، ''Otus brookii''
* [[مرغ حق جاوه]], ''Otus angelinae''
* [[مرغ حق جاوه]]، ''Otus angelinae''
* [[مرغ حق منتاوای]], ''Otus mentawi''
* [[مرغ حق منتاوای]]، ''Otus mentawi''
* [[مرغ حق طوقی]], ''Otus lettia''
* [[مرغ حق طوقی]]، ''Otus lettia''
* [[جغد هندی شاعر]], ''Otus bakkamoena''
* [[جغد هندی شاعر]]، ''Otus bakkamoena''
* [[مرغ حق سوندا]], ''Otus lempiji''
* [[مرغ حق سوندا]]، ''Otus lempiji''
* [[مرغ حق ژاپنی]], ''Otus semitorques''
* [[مرغ حق ژاپنی]]، ''Otus semitorques''
* [[مرغ حق والاس]], ''Otus silvicola''{{بازبینی منبع|date=January 2008}}<!-- why is this here and not between megalotis and mirus as in HBW? Has it been included in molecular studies or other recent phylogenetic research? OTOH megalotis might have been studies and turned out closer to mirus than believed, and then biogeography alone would make the present sequence of taxa necessary -->
* [[مرغ حق والاس]]، ''Otus silvicola''{{بازبینی منبع|date=January 2008}}<!-- why is this here and not between megalotis and mirus as in HBW? Has it been included in molecular studies or other recent phylogenetic research? OTOH megalotis might have been studies and turned out closer to mirus than believed, and then biogeography alone would make the present sequence of taxa necessary -->
* [[مرغ حق پالاوان]], ''Otus fuliginosus''
* [[مرغ حق پالاوان]]، ''Otus fuliginosus''
* [[مرغ حق فیلیپینی]], ''Otus megalotis''
* [[مرغ حق فیلیپینی]]، ''Otus megalotis''
* [[Everett's scops owl]], ''Otus everetti''
* [[Everett's scops owl]], ''Otus everetti''
* [[Negros scops owl]], ''Otus nigrorum''
* [[Negros scops owl]], ''Otus nigrorum''
خط ۵۹: خط ۶۱:
* [[Luzon scops owl]], ''Otus longicornis''
* [[Luzon scops owl]], ''Otus longicornis''
* [[Mindoro scops owl]], ''Otus mindorensis''
* [[Mindoro scops owl]], ''Otus mindorensis''
* [[مرغ حق رنگ‌پریده]], ''Otus brucei''
* [[مرغ حق رنگ‌پریده]]، ''Otus brucei''
* [[مرغ حق آفریقایی]], ''Otus senegalensis''
* [[مرغ حق آفریقایی]]، ''Otus senegalensis''
* [[Arabian scops owl]]. ''Otus pamelae''
* [[Arabian scops owl]]. ''Otus pamelae''
* [[Socotra scops owl]]. ''Otus socotranus''
* [[مرغ حق سقطرا]]. ''Otus socotranus''
* [[مرغ حق اوراسیایی]], ''Otus scops''
* [[مرغ حق اوراسیایی]]، ''Otus scops''
* [[Madeiran scops owl]], ''Otus mauli'' (extinct, c.15th century)
* [[Madeiran scops owl]], ''Otus mauli'' (extinct, c.15th century)
* [[São Miguel scops owl]], ''Otus frutuosoi'' (extinct, c.15th century)
* [[São Miguel scops owl]], ''Otus frutuosoi'' (extinct, c.15th century)
* [[مرغ حق شرقی]], ''Otus sunia''
* [[مرغ حق شرقی]]، ''Otus sunia''
* [[مرغ حق ملوکی]], ''Otus magicus''
* [[مرغ حق ملوکی]]، ''Otus magicus''
* [[Rinjani scops owl]], ''Otus jolandae''<ref>{{cite journal | doi = 10.1371/journal.pone.0053712 | title = A New Owl Species of the Genus Otus (Aves: Strigidae) from Lombok, Indonesia | year = 2013 | editor1-last = Clarke | editor1-first = Rohan H | last1 = Sangster | first1 = George | last2 = King | first2 = Ben F. | last3 = Verbelen | first3 = Philippe | last4 = Trainor | first4 = Colin R. | journal = PLoS ONE | volume = 8 | issue = 2 | pages = e53712 | pmid = 23418422 | pmc = 3572129}}</ref> – formerly included in ''O. magicus''
* [[Rinjani scops owl]], ''Otus jolandae''<ref>{{cite journal | doi = 10.1371/journal.pone.0053712 | title = A New Owl Species of the Genus Otus (Aves: Strigidae) from Lombok, Indonesia | year = 2013 | editor1-last = Clarke | editor1-first = Rohan H | last1 = Sangster | first1 = George | last2 = King | first2 = Ben F. | last3 = Verbelen | first3 = Philippe | last4 = Trainor | first4 = Colin R. | journal = PLoS ONE | volume = 8 | issue = 2 | pages = e53712 | pmid = 23418422 | pmc = 3572129}}</ref> – formerly included in ''O. magicus''
* [[مرغ حق مانتانانی]], ''Otus mantananensis''
* [[مرغ حق مانتانانی]]، ''Otus mantananensis''
* [[Ryūkyū scops owl]], ''Otus elegans''
* [[Ryūkyū scops owl]], ''Otus elegans''
* [[Sulawesi scops owl]], ''Otus manadensis''
* [[Sulawesi scops owl]], ''Otus manadensis''
خط ۸۹: خط ۹۱:
* [[Serendib scops owl]], ''Otus thilohoffmanni''{{بازبینی منبع|date=January 2008}}<!-- this is also an unlikely neighbor to African taxa -->
* [[Serendib scops owl]], ''Otus thilohoffmanni''{{بازبینی منبع|date=January 2008}}<!-- this is also an unlikely neighbor to African taxa -->
* [[São Tomé scops owl]], ''Otus hartlaubi''
* [[São Tomé scops owl]], ''Otus hartlaubi''
* [[جغد کاج زرد]], ''Psiloscops flammeolus'' – provisionally placed here
* [[جغد کاج زرد]]، ''Psiloscops flammeolus'' – provisionally placed here


{{پاک‌کن}}
{{پاک‌کن}}


== منابع و پانویس‌ها ==
== منابع ==
{{ویکی‌انبار-رده|Megascops}}
{{ویکی‌انبار-رده|Megascops}}
<small>*ویکی‌پدیای انگلیسی.
<small>*ویکی‌پدیای انگلیسی.

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۴ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۰۷:۲۷

مرغ حق‌ها
مرغ حق اوراسیایی[۱]
رده‌بندی علمی
فرمانرو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پرندگان
زیررده: نومرغان[۲]
فرورده: نوآروارگان[۳]
بالاراسته: نوپرندگان[۴]
راسته: جغدسانان[۵]
تیره: جغدان راستین[۶]
سرده: مرغ حق‌ها[۷]
پنانت، ۱۷۶۹
گونه‌ها

در حدود ۴۵ گونه

مترادف

سرده:

مُرغ حق‌ها (نام علمی: Otus) یا هوگویک یا چوک سرده‌ای از پرندگان خانواده جغدان راستین است. این سرده ۴۵ گونه زنده دارد. نام‌های دیگر این پرنده، شب‌آهنگ. مرغ شباهنگ. شب‌آویز، دشت‌ماله، بیل‌باقلی، چوک، هوگویک. چوکک، مرغ حقگو و مرغ حقگوی است.[۸]

مرغِ حق یکی از کوچک‌ترین انواع جغد است، اندازه‌اش ۱۹سانتی‌متر است و بر روی شاخه‌های درختان زندگی می‌کند. این پرنده بیشتر در درخت‌های نزدیک به مناطق مسکونی، باغ‌ها و باغچه‌ها و همچنین در ساختمان‌های قدیمی دیده می‌شود و پرنده منزوی و گوشه‌گیری است.[۹] همان‌گونه که در جغدها معمول است، مادهٔ مرغ حق نیز جثه بزرگ‌تری از نر آن دارد. همهٔ گونه‌های مرغ حق کوچک‌جثه و چابک هستند.

مرغ حق در شب برای شکار و تغذیه از لانه‌اش خارج می‌شود. جثه‌اش کمی از کبوتر بزرگتر است و سر گردی دارد و پرهای خاکستری سیر متمایل به صورتی دارد و زیر شکمش زردرنگ است. این پرنده برخلاف شهرتی که دارد پرنده بسیار مفیدی است زیرا از جانوران کوچک و موذی و برخی حشرات زیان‌آور تغذیه می‌کند.[۸]

مرغ حق معمولاً تمام شب را بی‌حرکت و ساکت روی شاخه‌ها می‌نشیند و هر از گاهی با صدایی لرزان، سکوت شب را می‌شکند. صدای این پرنده طوری است که بعضی از مردم فکر می‌کنند «حق، حق» می‌گوید.[۹]

مرغ حق قدرت شنوایی بسیار نیرومندی دارد و صدای طعمه را در هر مکانی که نشسته تشخیص می‌دهد. فصل تولید مثل آنان از اواخر زمستان آغاز می‌شود. در طی دوره‌ای که ماده روی تخم‌ها خوابیده‌است، نر غذای او را تأمین می‌کند. هر پرندهٔ ماده، حدود ۳ تا ۶ تخم می‌گذارد.[۹]

گونه‌ها

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]

*ویکی‌پدیای انگلیسی.

  1. Otus scops
  2. Neornithes
  3. Neognathae
  4. Neoaves
  5. Strigiformes
  6. Strigidae
  7. Otus
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ لغت‌نامهٔ دهخدا، سرواژهٔ مرغ حق
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ ۹٫۲ پرندگان ایران[پیوند مرده]، بازدید: اوت ۲۰۰۹.
  10. Sangster, George; King, Ben F.; Verbelen, Philippe; Trainor, Colin R. (2013). Clarke, Rohan H (ed.). "A New Owl Species of the Genus Otus (Aves: Strigidae) from Lombok, Indonesia". PLoS ONE. 8 (2): e53712. doi:10.1371/journal.pone.0053712. PMC 3572129. PMID 23418422.