Ciúiriam
Is é an ciúiriam dúil cheimiceach uimhir a 96, agus is ceann de na dúile radaighníomhacha trasúránacha é. Is féidir ciúiriam a tháirgeadh tríd an bplútóiniam a bhombardú le halfa-cháithníní, is é sin, le núicléis héiliam. Fuair an ciúiriam a ainm ó Pierre agus Marie Curie, an bheirt cheannródaithe i gcúrsaí taighde na radaighníomhaíochta. Ba iad Glenn Seaborg, Albert Ghiorso agus Ralph A. James a bhí in ann ciúiriam a shintéisiú roimh aon duine eile agus a d'ainmnigh é. Rinne siad a bhfionnachtain sa bhliain 1944 in Ollscoil California, Berkeley.
Substaint cheimiceach | dúil cheimiceach agus dúile sintéiseacha |
---|---|
Ciúiriam sa tábla peiriadach | |
Siombail cheimiceach | Cm |
Uimhir adamhach | 96 |
Mais adamhach | 247.07 |
Peiriad, Grúpa | peiread 7 achtainíd |
Airíonna fisiceacha | |
Dlús | kg/m⁻³ |
Leictridhiúltacht | 1.28 |
Ga ianach | 0.97, 0.85 agus 0.95 |
Stair | |
Aimsitheoir | Glenn Theodore Seaborg |
Fionnachtain | 1944 |
Eapainm | Marie Curie agus Pierre Curie |
Is é an t-iseatóp is cobhsaí atá aige ná 248Cm, agus é 1.56 x 107 bliain ar leathré (is é sin, 15.600.000 bliain, cúig mhilliún déag agus sé chéad míle bliain). Is féidir eiseamail chiúiriam a tháirgeadh a cheadaíonn do na ceimiceoirí saintréithe an chiúiriam mar dhúil a aithint. Miotal airgeadgheal atá ann, agus é sách araiciseach chun imoibriú. Is é +3 an uimhir ocsaídiúcháin a bhíonn aige ina chuid comhdhúl. Is féidir leis an bhfluairín, áfach, ciúiriam a ocsaídiú go +4 - sin é an uimhir ocsaídiúcháin atá aige sa teatrafluairíd chiúiriam, CmF4.
Tagairtí
cuir in eagarIs síol faoin substaint cheimiceach é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid.
Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |