Plaisteach
Is éard atá i gceist le plaisteach nó plaistic nó plaistigh ná roisíní saorga orgánacha ar féidir iad a bhogadh trí théamh is ansin a mhúnlú nó a theilgean i bhfoirm éigin nua.
Tréithe
[cuir in eagar | athraigh foinse]Is féidir plaistic a roinnt ina dhá cuid
- Cuid acu atá teirmithéachtach (mar shampla, roisín feanóilfhormaildéid); ní féidir iad a bhogadh arís trí théamh.
- Cuid eile acu atá teirmeaplaisteach (mar shampla, poileitiléin is poilisteiréin); is féidir iad a bhogadh ar an dóigh chéanna arís is arís eile.
Is féidir plaistigh a dhearadh le breiseáin éagsúla chun go mbeidh raon airíonna acu: cobhsaíocht faoi raon teochta, seoladh leictreach, insliú leictreach nó teirmeach, dianscaoileadh nádúrtha tapa in ithir, agus eile.
Stair
[cuir in eagar | athraigh foinse]Roimh an 20ú haois, is éard a bhí i gceist le plaisteach ná aon ábhar bog domhúnlaithe.
Truailliú
[cuir in eagar | athraigh foinse]Tá plaistic ar cheann de na truailleáin is coitianta ar domhan, agus deirtear go bhfuil plaistic le fáil sa bhia a itheann muid, san uisce a ólann muid agus mar sin inár gcorp féin.
Sa bhliain 2023, tháinig eolaithe (ag obair san Elvéis agus san Artach) ar mhiocróib, atá ábalta plaistic a dhíleá ag teocht íseal. Fuarthas roinnt baictéar agus fungas a dhíleánn plaistic ag 15 chéim celsius. (Táthar eolach ar neart miocrób a bhriseann plaistic anuas ag teocht os ceann 30 céim cheana féin. Ach baineann costas ard agus truailliú leis an chleachtas sin mar gheall ar an teas a bheadh de dhíth).[1]
Féach freisin
[cuir in eagar | athraigh foinse]- Díchumadh plaisteach (fisic)
- Poileitiléin ː an plaisteach is coitianta a tháirgtear.[2]
- Micreaphlaistigh
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ Conradh na Gaeilge, Londain (13 Bealtaine 2023). "Nuacht Mhall: (Tír Eoghain)" (ga-IE). Apple Podcasts. Dáta rochtana: 2023-05-18.
- ↑ Hussey, Matt (2011). "Plaistigh". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 522.
 | Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir. |