Le Sacre du printemps: Diferenzas entre revisións
Contido eliminado Contido engadido
m Reemplazos con Replacer: «os pasaxes» |
|||
| (Non se amosan 40 revisións feitas por 12 usuarios.) | |||
Liña 2:
{{Artigo de calidade}}
{{Ballet
| título = Весна священная
| título_traducido = A Consagración da Primavera
| imaxe = [[Ficheiro:Roerich Rite of Spring.jpg|300px]]
Liña 23:
'''''Le Sacre du printemps''''' (en [[lingua francesa|francés]]) ou '''''Весна священная''''' (en [[lingua rusa|ruso]], transliterado ''Vesna sviashchennaia'') é un [[ballet]] e concerto orquestral do compositor [[Rusia|ruso]] [[Igor Stravinskii]]. Foi escrito para a tempada dos [[Ballets Russes]] de [[Sergei Diagilev]] de [[1913]];<ref name= Hartog52/> a coreografía orixinal foi obra de [[Vatslav Nizhinskii]], con deseños de escena de [[Nikolai Rerikh]].<ref name=White177 /> Cando foi estreada, no [[Théâtre des Champs-Élysées]] o [[29 de maio]] de 1913, a natureza [[vangardas|vangardista]] da música e a coreografía causaron sensación e case orixinaron disturbios na audiencia.<ref name=H28/> Aínda que creou a obra para a escena, con pasaxes específicas acompañando ás personaxes e á acción, a música conseguiu o mesmo, senón maior recoñecemento como peza de concerto, e é amplamente considerada unha das obras máis influentes da música do [[século XX]].<ref name=Bernstein /><ref name= Smac/>
Stravinskii era un compositor novo e practicamente descoñecido cando Diagilev o recrutou para crear obras para os Ballets Russes. ''Le Sacre du printemps'' foi o terceiro proxecto deste tipo, despois do aclamado ''[[L'oiseau de feu]]'' (1910) e ''[[Petrushka]]'' (1911).<ref name= Hartog52/> O concepto detrás de ''Le Sacre du printemps'', desenvolvido por Rerikh a partir da idea dun bosquexo de Stravinskii, é suxerida polo seu subtítulo, «Imaxes da Rusia pagá en dúas partes»; no escenario, despois de varios rituais primitivos que celebran a chegada da primavera, unha moza é escollida como vítima dun sacrificio e baila ata a morte. Despois dunha recepción mixta por parte da crítica na súa forma orixinal e unha pequena xira por [[Londres]], o ballet non volveu ser representado ata a década de 1920, cando unha versión
A partitura de Stravinskii contén moitas características novidosas para a época, entre as que se inclúen experimentos na [[tonalidade (música)|tonalidade]], a [[métrica (música)|métrica]], o ritmo, a [[Acentuación (música)|acentuación]] e a [[consonancia a disonancia|disonancia]].<ref name="Morgan1"/> Os analistas teñen observado na partitura unha base significativa na música popular rusa, unha relación que Stravinskii tendía a negar. A música de ''Le Sacre du printemps'' influíu a moitos dos principais compositores do [[século XX]], e é unha das obras máis gravadas do repertorio clásico.<ref name=H162/>
Liña 29:
== Antecedentes ==
[[Ficheiro:Stravinsky Igor Postcard-1910.jpg|miniatura|esquerda|Stravinskii en [[1903]].]]
[[Igor Stravinskii]] era o fillo de [[Fedor Stravinskii]], o principal [[baixo (voz)|baixo]] da [[Teatro Mariinsky|Ópera Imperial]] de [[San Petersburgo]], e Anna, nada Kholodovskaia, unha cantante afeccionada competente e pianista dunha antiga familia rusa. A asociación de Fedor con moitas figuras importantes da música rusa, entre as que se inclúen [[Nikolai Rimskii-Korsakov|Rimskii-Korsakov]], [[Aleksandr Borodin|Borodin]] e [[Modest Musorgskii|Musorgskii]], fixo que Igor medrase nun fogar intensamente musical.<ref>{{Cita web |apelidos=Walsh |nome=Stephen |título=Stravinsky, Igor, §1: Background and early years, 1882–1905 |url=http://www.oxfordmusiconline.com/subscriber/article/grove/music/52818pg1#S52818.1 |páxina-web=Grove Music Online |ano=2012 |dataacceso=15 de outubro de 2014 |lingua=en}}</ref> En [[1901]] Stravinskii comezou a estudar dereito na [[Universidade Estatal de San Petersburgo|Universidade de San Petersburgo]], mentres tomaba clases particulares de harmonía e [[contrapunto]]. Tendo impresionado a Rimskii-Korsakov con algúns dos primeiros esforzos compositivos, Stravinskii traballou baixo a guía do vello compositor. No tempo da morte do seu mentor en [[1908]] Stravinskii tiña realizado varias obras, entre elas a [[Sonata para piano en Fa
En [[1909]] ''Feu d'artifice'' foi interpretada nun concerto en San Petersburgo. Entre os que se encontraban na audiencia estaba o empresario [[Sergei Diagilev]], que daquela estaba planeando introducir a música e
Stravinskii traballou durante o inverno de 1909–10, nunha estreita asociación con Fokin, que foi coreografiando ''L'oiseau de feu''. Durante este período Stravinskii coñeceu a Nizhinskii que, aínda que non bailaba no ballet, era un agudo observador do seu desenvolvemento. Stravinskii era pouco favorable cando rexistrou as súas primeiras impresións sobre o bailarín, dicindo que parecía inmaturo e torpe para a súa idade (tiña 21 anos). Por outra banda, Stravinskii encontrou unha inspiración en Diagilev, "a esencia mesma dunha gran personalidade".<ref>{{Cita Harvard|Stravinskii|1962|sp=sí|pp=24–28}}</ref> ''L'oiseau de feu'' foi estreado o [[25 de xuño]] de [[1910]], con [[Tamara Karsavina]] no papel principal, e foi un grande éxito de público.<ref>{{Cita web |apelidos=Walsh |nome=Stephen |título=Stravinsky, Igor, §3: The early Diaghilev ballets, 1910–14 |url=http://www.oxfordmusiconline.com/subscriber/article/grove/music/52818pg3#S52818.3 |páxina-web=Grove Music Online |ano=2012|dataacceso=15 de outubro de 2014 |lingua=inglés}}</ref> Isto asegurou que a colaboración entre Diagilev e Stravinskii continuase, en primeira instancia con ''[[Petrushka]]'' ([[1911]]) e despois con ''Le Sacre du printemps''.<ref name=Hartog52 />
Liña 48:
! colspan="4" | Part I: ''L'Adoration de la Terre'' (Adoración da Terra)<ref name=VdT26 />
|-
| align="center" | <br/>''Introduction''<br/>
| align="center" | Introdución
|Antes de que se abra o pano, unha introdución orquestral aseméllase, segundo Stravinskii, a "un enxame de gaitas de primavera [''dudki'']"<ref>{{Cita Harvard|Taruskin|1996|sp=sí|p=874}}</ref>
Liña 61:
|-
| align="center" | ''Rondes printanières''
| align="center" |
| As mozas bailan o ''Khorovod'', as "Rondas primaverais".
|-
Liña 78:
! colspan="3" | Part II: ''Le Sacrifice'' (O sacrificio)<ref name=VdT26 />
|-
| align="center" | <br/>''Introduction''<br/>
| align="center" | Introdución
|
Liña 105:
== Creación ==
=== Concepción ===
[[Ficheiro:Bakst
Lawrence Morton, nun estudo sobre as orixes de ''Le Sacre du printemps'', rexistra que en 1907–08 Stravinskii musicalizou dous poemas da colección de [[Sergei Gorodetskii]] ''Iar (Ярь)''. Outro poema na antoloxía, que Stravinskii non considerou pero é probable que tivera lido, é "Iarila" que, sinala Morton, contén moitos dos elementos básicos que ''Le Sacre du printemps'' desenvolve, incluíndo ritos pagáns, anciáns sabios, e o propiciatorio sacrificio dunha moza: «A semellanza é demasiado próxima para ser unha coincidencia».<ref>{{Cita publicación periódica|apelidos=Morton |nome=Lawrence |título=Footnotes to Stravinsky Studies: Le Sacre du printemps |url=http://journals.cambridge.org/action/displayAbstract?fromPage=online&aid=6072712 |revista=Tempo (New Series) |issue= 128 |data=Marzo de 1979|páxinas=9–16 |lingua=en}}</ref><ref>{{Cita Harvard|Hill|2000|sp=sí|pp=102–104}}</ref> O propio Stravinskii deu versións contraditorias sobre a xénese de ''Le Sacre du printemps''. Nun artigo de [[1920]] fixo fincapé en que as ideas musicais xurdiron primeiro, que o marco pagán fora suxerido pola música en lugar de ser ao revés.<ref>{{Cita Harvard|Hill|2000|sp=sí|p=3}}</ref> Con todo, na súa autobiografía de [[1936]] describiu a orixe da obra así: "Un día [en 1910], cando estaba rematando as últimas páxinas de ''L'Oiseau de Feu'' en San Petersburgo, tiven unha efémera visión ... vin na miña imaxinación un solemne rito pagán: anciáns sabios, sentados nun círculo, vendo a unha moza bailar ata a morte. Eles estábana a sacrificar para aplacar ao deus da Primavera. Tal foi o tema de Sacre du Printemps".<ref>{{Cita Harvard|Stravinskii|1962|sp=sí|p=31}}</ref>
Liña 116:
Os libros de anotacións de Stravinskii mostran que antes de regresar á súa casa en [[Ustyluh]] ([[Ucraína]]) en setembro de 1911, traballou en dous movementos, «Les Augures printaniers» e «Rondes printanières».<ref name=VdT24>{{Cita Harvard|Van den Toorn|1987|sp=sí|p=24}}</ref> En outubro deixou Ustyluh para ir a [[Clarens, Suíza|Clarens]] en [[Suíza]], onde nunha pequena e escasamente amoblada habitación de oito metros cadrados, con tan só un piano, unha mesa e dúas cadeiras traballou na partitura.<ref name=H13>{{Cita Harvard|Hill|2000|sp=sí|p=13}}</ref> En marzo de 1912, segundo a cronoloxía do seu libro de anotacións, Stravinskii completara a Parte I e redactara gran parte da Parte II.<ref name=VdT24 /> Tamén preparou unha versión para piano a dúas mans, posteriormente perdida,<ref name=H13 /> que puido ter empregado para mostrar a obra a Diagilev e ao director dos Ballets Russes [[Pierre Monteux]] en abril de 1912.<ref>{{Cita Harvard|Van den Toorn|1987|sp=sí|p=35}}</ref> Tamén fixo un arranxo para piano a catro mans que se converteu na primeira versión publicada de ''Le Sacre du printemps''; el e o compositor [[Claude Debussy]] tocaron xuntos a primeira metade dela en xuño de 1912.<ref name=H13 />
Seguindo a decisión de Diagilev de atrasar a estrea ata 1913, Stravinskii deixou ''Le Sacre du printemps'' a un lado durante o verán de 1912.<ref>{{Cita Harvard|Van den Toorn|1987|sp=sí|p=34}}</ref> A decisión do empresario obedecía a unha doenza de Nizhinskii, e levou ao compositor a compoñer a súa obra ''[[Les noces]]'' mentres acompañaba aos Ballets Russes na súa xira por [[Budapest]], [[Londres]] e [[Venecia]] para asistir ás representacións de ''L<nowiki>'</nowiki>oiseau de feu'' e ''Petrushka''.<ref name="OSG">{{Cita web |url=http://www.sinfonicadegalicia.com/wp-content/uploads/2014/03/Programa-18-abono_T-13-14_af.pdf |título=Programa 18 da tempada 2013-14 da OSG |páxina-web=[[Orquestra Sinfónica de Galicia]] |data=28 de marzo de 2014 |dataacceso=13 de novembro de 2014 |lingua=galego e castelán |urlarquivo=https://web.archive.org/web/20140712141149/http://www.sinfonicadegalicia.com/wp-content/uploads/2014/03/Programa-18-abono_T-13-14_af.pdf |dataarquivo=12 de xullo de 2014 |urlmorta=yes }}</ref> Nesta época gozou da tempada de [[París]], e acompañou a Diagilev ao [[Festival de Bayreuth]] para asistir a unha representación de ''[[Parsifal]]'', e asistiu a unha interpretación en [[Berlín]] de ''[[Pierrot Lunaire]]'' dirixida por [[Arnold Schönberg]], dúas pezas que influirían no seu proxecto.<ref name="OSG"/><ref>{{Cita Harvard|Stravinskii|1962|sp=sí|pp=37–39}}</ref> Stravinskii retomou o seu traballo en ''Le Sacre du printemps'' en outono; o libro de notas indica que terminara o bosquexo da danza do sacrificio final o [[17 de novembro]] de 1912.<ref name=VdT24 /> Durante os meses seguintes do inverno traballou na partitura orquestral completa, que asinou e datou «completada en Clarens, 8 e marzo, 1913».<ref name=VDT36 /> Ensinoulle o manuscrito a [[Maurice Ravel]], que quedou entusiasmado e predixo, nunha carta a un amigo, que a estrea de ''Le Sacre du printemps'' sería tan importante coma ''[[Pelléas et Mélisande (Dubussy)|Pelléas et Mélisande]]'' de Debussy.<ref>{{Cita libro |last=Orenstein |first=Arbie |title=Ravel: Man and Musician |url=https://archive.org/details/ravelmanmusician0000oren |location=Nova York |publisher=Columbia University Press |year=1975 |isbn=978-0-231-03902-4|lingua=en|páxina=[https://archive.org/details/ravelmanmusician0000oren/page/66 66]}}</ref> Despois de que a finais de marzo comezasen os ensaios da orquestra, Monteux chamou a atención do compositor en varias pasaxes que causaran problemas: trompas inaudibles, un solo de frauta afogado polos metais e as cordas, e numerosos problemas co balance entre os instrumentos da sección de metais durante as pasaxes en [[fortissimo]].<ref name=VDT36>{{Cita Harvard|Van den Toorn|1987|sp=sí|pp=36–38}}</ref> Stravinski modificou estas pasaxes, e aínda en abril estaba revisando e reescribindo os últimos compases da «Danse sacrale». A revisión da partitura non finalizou coa versión preparada para a estrea de 1913; máis ben, Stravinskii continuou a facer cambios durante os seguintes 30 anos ou máis. De acordo con Van den Toorn, «ningunha outra obra de Stravinskii se someteu a tal serie de revisións post-estrea».<ref name=VdT39>{{Cita Harvard|Van den Toorn|1987|sp=sí|pp=39–42}}</ref>
Stravinskii recoñeceu que a melodía do [[fagot]] que abre a obra era derivada dunha antoloxía de cancións populares [[Lituania|lituanas]],<ref>{{Cita Harvard|Taruskin|1980|sp=sí|p=502}}</ref> mais sostivo que este foi o único préstamo destas fontes;<ref name=VdT10>{{Cita Harvard|Van den Toorn|1987|sp=sí|p=10}}</ref> se outros elementos soaban como a música tradicional aborixe, dixo, foi a causa de «algunha certa memoria “popular” inconsciente».<ref name=VdT12>{{Cita Harvard|Van den Toorn|1987|sp=sí|p=12}}</ref> Con todo, Morton identificou varias melodías máis na Parte I que teñen as súas orixes na colección lituana.<ref>{{Cita Harvard|Taruskin|1980|sp=sí|p=510}}</ref><ref name=Hvii>{{Cita Harvard|Hill|2000|sp=sí|pp=vii–viii}}</ref> Máis recentemente [[Richard Taruskin]] descubriu na partitura unha melodía adaptada dunha das «Cen Cancións Nacionais Rusas» de Rimskii-Korsakov.<ref name=VdT12 /><ref>{{Cita Harvard|Taruskin|1980|sp=sí|p=513}}</ref> Taruskin sinala o paradoxo de que ''Le Sacre du printemps'', xeralmente recoñecida como a máis revolucionaria das primeiras composicións do compositor, está en realidade enraizada nas tradicións da música rusa.<ref>{{Cita Harvard|Taruskin|1980|sp=sí|p=543}}</ref>
Liña 124:
Taruskin enumerou numerosas fontes que Rerikh consultou cando creou os seus deseños. Entre elas está a ''[[Crónica de Néstor]]'', un compendio de indumentarias pagás de principios do [[século XII]], e o estudo de [[Aleksandr Afanasev]] sobre o folclore campesiño e a historia pagá.<ref name=Vdt14>{{Cita Harvard|Van den Toorn|1987|sp=sí|pp=14–15}}</ref> A colección de traxes da princesa Tenisheva foi unha das primeiras fontes de inspiración.<ref name=H4 /> Cando os deseños estiveron rematados, Stravinskii expresou o seu pracer e os declarou como «un verdadeiro milagre».<ref name=Vdt14 />
A relación de Stravinskii co seu outro principal colaborador, Nizhinskii, foi máis complicada. Diagilev decidira que o xenio de Nizhinskii como bailarín debía traducirse no papel de mestre de ballet, non foi disuadido cando o primeiro intento de Nizhinskii como coreógrafo, ''[[L'après-midi d'un faune (ballet)|L'après-midi d'un faune]]'' de Debussy, causou controversia e case un escándalo a causa dos novos movementos estilizados e os seus xestos abertamente sexuais ao final da obra.<ref>{{Cita Harvard|Stravinskii|1962|sp=sí|p=36}}</ref><ref>{{Cita Harvard|Kelly|2000|sp=sí|p=263}}</ref> Da correspondencia contemporánea despréndese que, canto menos inicialmente, Stravinskii viu os talentos de Nizhinskii con aprobación; unha carta que enviou a Findeyzen louva «o celo apaixonado e a completa modestia» do bailarín.<ref name=H109>{{Cita Harvard|Hill|2000|sp=sí|p=109}}</ref> Con todo, nas súas memorias de 1936 Stravinskii escribe que a decisión de contratar a Nizhinskii neste papel o encheu de aprehensión; aínda que admiraba a Nizhinskii como bailarín non confiaba nel como coreógrafo: «... o pobre rapaz non sabe nada de música. Non pode nin ler nin tocar ningún instrumento».<ref>{{Cita Harvard|Stravinskii|1962|sp=sí|pp=40–41}}</ref><ref>A irmá de Nizhinskii, Bronislava Nizhinska, posteriormente insistiu en que o seu irmán podía tocar varios instrumentos, entre os que incluía a [[balalaica]], o [[clarinete]] e o [[piano]]. {{Cita Harvard|Kelly|2000|pp=273–77}}</ref> Aínda máis tarde, Stravinskii ridiculizou ás bailarinas de Nizhinskii como «Lolitas patexas e trenzadas».<ref>{{Cita Harvard|Stravinskii|Craft|1981|sp=si|p=143}}</ref> Stephen Walsh, un destacado analista de Stravinskii, suxeriu que o tardío rexeitamento á coreografía de Nizhinskii, xunto coa negación das influencias da música popular, formaban parte dun intento por parte do compositor, daquela no exilio, de restar importancia ás raíces e influencias rusas da música.<ref>{{Cita web |apelidos=Walsh |nome=Stephen |título=Proms 2012: Programme note: Stravinsky – The Rite of Spring |url=
O relato autobiográfico de Stravinskii fai referencia a moitos «incidentes dolorosos» entre o mestre de ballet e os bailaríns durante o período de ensaios.<ref>{{Cita Harvard|Stravinskii|1962|sp=sí|p=42}}</ref> A principios de 1913, cando Nizhinskii estaba gravemente atrasado na planificación, Stravinskii foi advertido por Diagilev que «a non ser que veñas aquí inmediatamente [...] ''Le Sacre'' non se levará a cabo». Os problemas foron superados lentamente, e cando tiveron lugar os ensaios finais en maio de 1913 os bailaríns parecían ter superado as dificultades da obra. Mesmo o escéptico director de escena, Serge Grigoriev, estaba cheo de loanzas pola orixinal e dinámica coreografía de Nizhinskii.<ref>{{Cita libro |last=Grigoriev |first=Serge |title=The Diaghilev Ballet 1909–1929 |publisher=Constable |year=1952 |location=Londres|lingua=en|páxina=84}}</ref>
Liña 130:
O director Pierre Monteux traballara con Diagilev dende 1911, e estivera á fronte da orquestra na estrea de ''Petrushka''. A primeira reacción de Monteux ante ''Le Sacre'', despois de escoitar a Stravinskii tocar a versión para piano, foi marchar da habitación e procurar unha esquina tranquila. A pesar de que podía exercer as súas obrigas con conciencia profesional, nunca chegou a gozar da obra; cerca de cincuenta anos despois da estrea dixo ás solicitudes de información que a detestaba.<ref>{{Cita Harvard|Kelly|2000|sp=sí|pp=273–74}}</ref> O 30 de marzo Monteux informou a Stravinskii de modificacións que consideraba necesarias para a partitura, todas elas levadas a cabo polo compositor.<ref>{{Cita Harvard|Hill|2000|sp=sí|p=29}}</ref> A orquestra, composta principalmente a partir da [[Concerts Colonne]] de París, era con 99 músicos moito máis grande que a que se empregaba normalmente no teatro, e tiña dificultades para coller dentro do foso da orquestra.<ref name="Kelly, p. 280">{{Cita Harvard|Kelly|2000|sp=sí|p=280}}</ref>
Despois de que a primeira parte do ballet recibira dous ensaios orquestrais completos en marzo, Monteux e a compañía partiron para actuar en [[Monte Carlo]]. Os ensaios continuaron cando regresaron; o número
O papel da vítima do sacrificio ía ser bailado pola irmá de Nizhinskii, [[Bronislava Nizhinska]]; pero quedou embarazada durante os ensaios e foi substituída pola relativamente descoñecida Maria Piltz.<ref name=K273>{{Cita Harvard|Kelly|2000|sp=sí|pp=273–77}}</ref>
Liña 151:
=== Primeiras interpretacións e reavivamentos ===
[[Ficheiro:Massine, Leonide (1895-1979) - 1914 - Ritratto da Leon Bakst.jpg|miniatura|esquerda|[[Léonide Massine]], quen fixo a coreografía do reavivamento de [[1920]].]]
A estrea foi seguida de cinco representacións máis de ''Le Sacre'' no Théâtre des Champs-Élysées, a última delas o [[13 de xuño]]. Aínda que nestas ocasións foron relativamente pacíficas, algo do estado anímico da primeira noite se mantivo; o compositor [[Giacomo Puccini|Puccini]], que asistiu á segunda representación do [[2 de xuño]],<ref>{{Cita Harvard|Kelly|2000|sp=sí|p=294}}</ref><ref>{{Cita Harvard|Hill|2000|sp=sí|p=116}}</ref> describiu a coreografía como ridícula e a música cacofónica: «a obra dun home tolo. O público asubiou, riu e aplaudiu».<ref>{{Cita libro |last=Adami |first=Giuseppe|outros=Traducido por Makin, Ena |title=Giacomo Puccini: Letters |url=https://archive.org/details/lettersofgiacomo0000pucc_d4g6 |publisher=Harrap |location=Londres |year=1974 |isbn= 0-245-52422-3|lingua=en|p=[https://archive.org/details/lettersofgiacomo0000pucc_d4g6/page/251 251]}}</ref> Stravinskii, confinado na súa cama por [[febre tifoide]],<ref>{{Cita Harvard|Stravinskii|1962|sp=sí|p=49}}</ref> non se uniu á compañía cando foi a [[Londres]] para realizar catro representacións no [[Theatre Royal, Drury Lane]].<ref>{{Cita web |título= Diaghilev London Walk |url= http://www.vam.ac.uk/content/articles/d/diaghilev-london-walk/ |páxina-web=[[Victoria and Albert Museum]] |dataacceso=25 de outubro de 2014 |lingua=inglés}}</ref> Nunha recensión da produción de Londres, o crítico de ''[[The Times]]'' estaba impresionado de como os elementos diferentes da obra se unían para formar un todo coherente, mais era menos entusiasta sobre a música en si, opinando que Stravinskii sacrificara por completo a melodía e a harmonía en favor do ritmo: «Se M. Stravinskii tivera querido ser realmente primitivo, tería sido intelixente para..., escribir o seu ballet só para tambores».<ref>{{Cita publicación periódica|title= The Fusion of Music and Dancing|journal= The Times|date= 26 July 1913|page= p. 8}}</ref> O historiador do ballet Cyril Beaumont comentou sobre os «movementos lentos e groseiros» dos bailaríns, encontrándoos «en completa oposición ás tradicións do ballet clásico».<ref name=White177>{{Cita Harvard|White|1966|sp=si|pp=177–178}}</ref>
Despois da estrea en París e as representacións de Londres, os acontecementos conspiraron para impedir máis representacións do ballet. A coreografía de Nizhinskii, que Kelly describe como «tan sorprendente, tan escandalosa, tan fráxil en canto á súa conservación», non se viu de novo ata os intentos que se fixeron para reconstruíla na década de 1980.<ref name=K292 /> O [[19 de setembro]] de 1913 Nizhinskii casou con [[Romola de Pulszky]] cando os Ballets Russes estaban de xira sen Diagilev en [[Suramérica]]. Diagilev desgustouse e enfureceu cando se decatou de que o seu amante casara, e despediu a Nizhinskii. Entón Diagilev viuse obrigado a volver a contratar a Fokin, que dimitira en 1912 porque Nizhinskii pedira facer a coreografía de ''Faune''. Fokin puxo como condición ao seu recontrato que non se levase a cabo ningunha coreografía de Nizhinskii.<ref>{{Cita Harvard|Buckle|1979|sp=si|p=268}}</ref> Nunha carta ao crítico de arte e historiador [[Alexandre Benois]], Stravinskii escribiu: «A posibilidade marchou por algún tempo ver algo valioso no campo da danza e, aínda máis importante, doutra vez vendo esta descendencia miña».<ref>{{Cita Harvard|Walsh|1999|sp=si|p=219}}, citando a carta do 20 de setembro/3 de outubro de 1913</ref>
O inicio da [[
=== Coreografías posteriores ===
O ballet foi mostrado por primeira vez nos Estados Unidos o [[1 de abril]] de [[1930]], cando a versión de Massine de 1920 foi interpretada pola [[Philadelphia Orchestra]] en [[Filadelfia]] baixo a dirección de [[Leopold Stokowski]], con [[Martha Graham]] bailando o papel da Escollida.<ref name=Juillard>{{Cita publicación periódica|apelidos=Berman |nome=Greta |título=Painting in the Key of Color: The Art of Nicholas Roerich |url=http://www.juilliard.edu/journal/painting-key-color-art-nicholas-roerich |obra=the Juilliard Journal Online|data=maio de 2008 |dataacceso=27 de outubro de 2014 |lingua=en}}</ref> A produción trasladouse a [[Nova York]], onde Massini se sentiu aliviado ao encontrar ao público receptivo, un signo, pensou, de que os neoiorquinos estaban finalmente a tomar en serio o ballet.<ref name=J233>{{Cita Harvard|Johnson|1992|sp=si|pp=233–234}}</ref> A primeira produción deseñada en América, en [[1937]], foi a que fixo o expoñente da [[Danza contemporánea|danza moderna]] [[Lester Horton]], cuxa versión substituíu
[[Ficheiro:Moscow Bolshoi Theatre 2011.JPG|miniatura|O [[Teatro Bolshoi]] de [[Moscova]], onde a produción de [[1965]] de ''Le Sacre'' foi descrita por un crítico como "a propaganda soviética no seu mellor momento".]]
En [[1944]] Massine comezou unha nova colaboración con Rerikh, quen antes da súa morte en [[1947]] fixera numerosos bosquexos para unha nova produción que Massine realizou con éxito en [[Teatro alla Scala|La Scala]] de [[Milán]] en [[1948]].<ref name=Juillard /> Isto anunciou unha serie de producións significativas de posguerra en Europa. [[Mary Wigman]] en Berlín ([[1957]]) seguiu a Horton en destacar os aspectos eróticos do sacrificio da virxe, como fixo [[Maurice Béjart]] en [[Bruxelas]] ([[1959]]). A representación de Béjart substituíu o sacrificio culminante por unha representación do que o crítico Robert Johnson describiu como «coito cerimonial».<ref name=J233 /> A [[Le Sacre du printemps (MacMillan)|produción de 1962]] do [[Royal Ballet]],
En [[1975]] [[Pina Bausch]], que se fixera cargo da compañía de ballet de [[Wuppertal]], causou un gran rebumbio no mundo do ballet coa súa crúa representación, levada a cabo nun escenario cuberto de terra, no que a Elixida é sacrificada para gratificar a misoxinia dos homes que a rodean.<ref>{{Cita publicación periódica|last= Wakin|first= Daniel J.|title= Pina Bausch, German Choreographer, Dies at 68|url= http://www.nytimes.com/2009/07/01/arts/dance/01bausch.html?_r=1|journal= The New York Times|date= 30 de xuño de 2009|accessdate=27 de outubro de 2014|lingua=inglés}}</ref> Ao final, segundo Luke Jennings, de ''The Guardian'', «o elenco é suorento, sucio e audiblemente arquexante».<ref>{{Cita publicación periódica|last= Jennings|first= Luke|title= Obituary: Pina Bausch|url= http://www.guardian.co.uk/stage/2009/jul/01/pina-bausch-obituary-dance|journal= The Guardian|date= 1 de xullo de 2009|accessdate=27 de outubro de 2014|lingua=en}}</ref> Parte desta danza aparece no filme [[Pina (filme)|Pina]]. En América, en [[1980]], Paul Taylor empregou a versión da partitura para piano a catro mans de Stravinskii como fondo para un guión baseado en asasinatos de nenos e imaxes de filmes de gángsters.<ref name=J233 /> En febreiro de [[1984]] Martha Graham, no seu 90º aniversario, retomou a súa asociación con ''Le Sacre'' coreografiando unha nova produción no [[David H. Koch Theater|State Theater]] de Nova York.<ref>{{Cita Harvard|Johnson|1992|sp=si|pp=235–236}}</ref> O crítico do ''[[The New York Times]]'' declarou a representación como «un triunfo [...] totalmente elemental, como unha expresión de emoción primaria como calquera cerimonia tribal, como inquietantemente representada na súa desolación deliberada, xa que é rica en implicación».<ref>{{Cita publicación periódica|last= Kisselgoff|first= Anna|title= Dance: The Rite, by Martha Graham|url= http://www.nytimes.com/1984/02/29/arts/the-dance-rite-by-martha-graham.html|journal= The New York Times|date= 29 de febreiro de 1984|accessdate=31 de outubro de 2014|lingua=inglés}}</ref>
O 30 de setembro de 1987, o [[Joffrey Ballet]] de [[Os Ánxeles]] representou ''Le Sacre'' baseado nunha reconstrución da coreografía de Nizhinskii de 1913, que ata aquela pensábase que permanecía perdida no recordo. A representación foi o resultado de anos de investigación, primeiro por [[Millicent Hodson]], quen reconstruíu a coreografía a partir dos libros orixinais dispoñibles, bosquexos e fotografías da época, e os recordos de Marie Rambert e outros sobreviventes.<ref name="Fink299">{{Cita publicación periódica|last= Fink|first= Robert|title= The Rite of Spring and the Forging of a Modern Style|journal= Journal of the American Musicological Society|volume= 52|issue= 2|date= Verán de 1999|pages= p. 299|jstor= 832000|doi= 10.1525/jams.1999.52.2.03a00030|lingua=inglés}}</ref> A versión de Hodson xa foi realizada polo [[Ballet do Mariinsky|Ballet Kirov]], no [[teatro Mariinsky]] en 2003 e posteriormente ese mesmo ano no Covent Garden.<ref>{{Cita web |título=The Joffrey Ballet Resurrects The Rite of Spring |url=
Os editores musicais [[Boosey and Hawkes]] estimaron que dende a súa estrea, o ballet foi obxecto de canto menos 150 producións, moitas das cales se converteron en clásicos e foron representadas en todo o mundo.<ref name=BH /> Entre as interpretacións máis radicais se encontra a versión de [[Glen Tetley]] de 1974, na que a elixida era un mozo novo.<ref>{{Cita web |título=The Rite of Spring |url=http://www.pnb.org/AboutPNB/Repertory/TheRiteofSpring.aspx |páxina-web=Pacific Northwest Ballet |dataacceso=1 de novembro de 2014 |lingua=inglés |urlarquivo=https://web.archive.org/web/20120319004727/http://www.pnb.org/AboutPNB/Repertory/TheRiteofSpring.aspx |dataarquivo=19 de marzo de 2012 |urlmorta=yes }}</ref> Máis recentemente houbo versións de danza en solitario ideadas por [[Molissa Fenley]]<ref>Kisselgoff, Anna. "In 'State of Darkness', a Dancer's Rite of Passage", ''The New York Times'', 8 de outubro de 1988.</ref><ref>D'Aoust, Renée E. "Lowenberg en Pacific Northwest Ballet & School", The Dance Insider. Xullo de 2007.</ref> e [[Javier de Frutos]], unha interpretación de punk rock de [[Michael Clark (bailarín)|Michael Clark]],<ref name= BH>{{Cita web |título=Stravinsky: towards The Rite of Spring's centenary |url=http://www.boosey.com/cr/news/Stravinsky-towards-The-Rite-of-Spring-s-centenary/12217 |páxina-web=Boosey & Hawkes |data=marzo de 2011 |dataacceso=1 de novembro de 2014 |lingua=inglés}}</ref> e ''Rites'' (2008), de [[The Australian Ballet]] en colaboración con [[Bangarra Dance Theatre]], que representa percepcións aborixes dos elementos da terra, aire, lume e auga.<ref>{{Cita web |título=Aboriginal ballet hits Paris stage |url=http://www.abc.net.au/news/2008-09-30/aboriginal-ballet-hits-paris-stage/527590 |páxina-web=Australian Broadcast Company |data=3 de outubro de 2008 |dataacceso=1 de novembro de 2014 |lingua=inglés}}</ref>
=== Interpretacións de concerto ===
O 18 de febreiro de [[1914]] realizouse a primeira interpretación en versión de concerto (a música sen o ballet) de ''Le Sacre du printemps'', en San Petersburgo baixo a dirección de [[Sergei Koussevitzky]].<ref>{{Cita Harvard|Hill|2000|sp=sí|p=8}}</ref> O 5 de abril dese ano, Stravinski experimentou por si mesmo o popular éxito de ''Le Sacre'' como obra de concerto, no Casino de París. Despois da interpretación, de novo dirixida por Monteux, o compositor foi levado triunfalmente da sala a ombreiros dos seus admiradores.<ref name=Vdt6>{{Cita Harvard|Van den Toorn|1987|sp=sí|p=6}}</ref> ''Le Sacre'' foi interpretada por primeira vez en versión de concerto no Reino Unido o 7 de xuño de [[1921]], no [[Queen's Hall]] de Londres baixo a batuta de [[Eugene Aynsley Goossens|Eugene Goossens]]. Por outra banda, a estrea americana da versión de concerto tivo lugar o 3 de marzo de [[1922]], cando Leopold Stokowski a incluíu nun programa da Philadelphia Orchestra.<ref>{{Cita libro |last=Smith |first=William Ander |url=http://books.google.com/?id=Mt4RB5JO4qYC&pg=PA94 |title=The Mystery of Leopold Stokowski |year=1996 |location=Cranbury, NJ |publisher=Association of University Presses |isbn=0-8386-3362-5|lingua=en|p=94}}</ref> Goossens foi tamén o responsable da introdución de ''Le Sacre'' en [[Australia]] o 23 de agosto de [[1946]] no Sydney Town Hall, como director principal da [[Sydney Symphony Orchestra]].<ref>{{Cita web |título=Australian Composition 1945–1959 |url=http://www.australianmusiccentre.com.au/guides/1945-1959 |páxina-web=Australian Music Centre |dataacceso=1 de novembro de 2014 |lingua=inglés}}</ref><ref>{{Cita novas|xornal=Sydney Morning Herald|título=Sydney to hear "Rite of Spring"|data= 22 de agosto de 1946|páxina=5|lingua=en}}</ref>
Stravinski dirixiu por primeira vez a obra en [[1926]], nun concerto ofrecido pola [[Koninklijk Concertgebouworkest]] en [[Ámsterdan]];<ref name=VdT39 /><ref>{{Cita Harvard|Stravinskii|1962|sp=sí|p=129}}</ref> dous anos despois levouna á [[Salle Pleyel]] de París, onde realizou dúas interpretacións baixo a súa batuta. Sobre estas ocasións posteriormente escribiría que «grazas á experiencia que gañara con todo tipo de orquestras [...] chegara a un punto no que podía obter exactamente o que eu quería, como eu quería».<ref>{{Cita Harvard|Stravinskii|1962|sp=sí|p=137}}</ref> Os comentaristas están de acordo en termos xerais en que a obra tivo un maior impacto nas salas de concerto que no escenario; moitas das revisións que Stravinski fixo da música foron realizadas para a sala de concertos máis que para a mentalidade do teatro.<ref>{{Cita web |apelidos=Freed |nome=Richard |título=The Rite of Spring: About the work |url=http://www.kennedy-center.org/calendar/?fuseaction=composition&composition_id=2841 |páxina-web=The Kennedy Center |data=20 de novembro de 2004 |dataacceso=1 de novembro de 2014 |lingua=inglés}}</ref> A obra converteuse nunha peza fundamental nos repertorios de todas as principais orquestras, e foi descrita por [[Leonard Bernstein]] como «a máis importante obra musical do século XX».<ref name=Bernstein>{{Cita web |título=The Rite of Spring at 100; The History |url=https://www.theriteofspringat100.org/the-history/ |páxina-web=Carolina Performing Arts: The University of North Carolina |lingua=inglés |data-acceso=12 de outubro de 2014 |urlarquivo=https://web.archive.org/web/20181214094235/https://www.theriteofspringat100.org/the-history/ |dataarquivo=14 de decembro de 2018 |urlmorta=yes }}</ref>
En [[1963]], 50 anos despois da estrea, Monteux (daquela con 88 anos) accedeu a dirixir unha interpretación conmemorativa no [[Royal Albert Hall]] de Londres. Segundo [[Isaiah Berlin]], un amigo achegado ao compositor, Stravinski o informou de que non tiña intención de escoitar a súa música sendo «asasinada por ese carniceiro espantoso». No seu lugar mercou entradas para a representación desa noite en particular da ópera de [[Wolfgang Amadeus Mozart|Mozart]] ''[[Le nozze di Figaro]]'', na [[Royal Opera House]]. Baixo a presión dos seus amigos, Stravinski foi persuadido de marchar da ópera logo do primeiro acto. Chegou ao Albert Hall xusto cando a interpretación de ''Le Sacre'' estaba finalizando;<ref>Nunha narración diferente dos feitos, o historiador musical [[Richard Morrison (crítico musical)|Richard Morrison]] escribe que Stravinski chegou ao final da primeira parte, en lugar de ao final da obra. {{Cita Harvard|Morrison|2004|pp=137–138}}</ref> compositor e director compartiron unha cálida aperta en fronte á audiencia inconsciente e aplaudindo salvaxemente.<ref>{{Cita Harvard|Hill|2000|sp=sí|p=102}}</ref> O biógrafo de Monteux John Canarina ofrece un punto de vista distinto para esta ocasión, rexistrando que ao final da noite Stravinski afirmara que «Monteux, case só entre os directores, nunca desvalorizou ''Le Sacre'' nin buscou a súa propia gloria nela, e continuou a interpretala toda a súa vida coa maior fidelidade».<ref>{{Cita Harvard|Canarina|2003|sp=sí|p=301}}</ref>
Liña 184:
Malia as innovacións que presenta ''Le Sacre du printemps'', o ballet estendeu e intensificou unha serie de técnicas que o compositor xerara nos seus primeiros ballets, especialmente en ''Petrushka''. De acordo con [[Robert P. Morgan]], a novidade viña do ton da obra: «unha nova calidade agresiva, de propulsión que colocaba á música fora do exotismo de ''L'Oiseau de feu'' ou do humor distanciado e do vigoroso esplendor de ''Petrushka''. A forza brutal coa que se realiza ''Le Sacre'' pode verse nos seus momentos máis relaxados, nos que proxecta unha intensidade expresiva descoñecida ata o momento na música de Stravinskii, e que permaneceu como algo excepcional na súa obra».<ref name="Morgan1"/>
As innovacións máis destacadas da obra están relacionadas co ritmo, e tiveron unhas implicacións tan radicais como o abandono da tonalidade. Unha técnica rítmica constante na obra é a superposición de múltiples ostinatos con diferentes valores rítmicos de duracións distintas, o que dá como resultado unha estrutura rítmica de varios niveis. Tamén relacionado co ritmo, salienta a acentuación de pequenos fragmentos melódicos que posúen unha simplicidade similar á das cancións folclóricas e que se combinan para producir unidades máis complexas e extensas, unha característica que comparte con ''Petrushka''. Un trazo significativo de ''Le Sacre'' son
Polo que respecta á harmonía, cómpre destacar a nova concepción da tonalidade que, aínda que enormemente independente da tradicional, é capaz de integrar extensas estruturas musicais. Como sinalou o propio Stravinskii no seu libro publicado en [[1942]] ''[[Poétique musical]]'': «O que nos preocupa, pois, non é tanto a tonalidade propiamente dita coma aquilo que se podería denominar a polaridade do son, dun intervalo ou, mesmo, dun complexo sonoro. O polo do ton constitúe en certo modo o eixo esencial da música».<ref>{{Cita libro |apelidos=Stravinskii|nome=Igor |título=Poética musical |editorial=Acantilado |ano=2008 |lugar=Barcelona |edición=1ª |lingua=es|isbn=978-84-96489-37-0}}</ref> Esta idea de centralidade tonal transformou o que fora un concepto dinámico e esencialmente diatónico noutro enormemente estático que se podía aplicar tanto a contextos diatónicos como cromáticos. Esta técnica permitiulle a Stravinskii o desenvolvemento do tipo de técnicas que aparecen nos seus tres grandes ballets, cun brusco corte transversal entre os planos harmonicamente estáticos que sería imposible manter dentro dun contexto tonal tradicional.<ref name="Morgan1"/>
Liña 226:
A melodía inicial está interpretada por un fagot solista nun rexistro moi alto, o que fai que o instrumento case non sexa identificable;<ref>{{Cita Harvard|Kelly|2000|sp=sí|p=259}}</ref> gradualmente soan outros instrumentos de madeira e finalmente únenselles as cordas.<ref name=Berger /> O son acumúlase antes de deterse de súpeto; Hill di, «do mesmo xeito que está estoupando en éxtase na floración». Despois hai unha repetición do solo de fagot inicial, agora interpretado un semitón máis baixo.<ref name=Hill62>{{Cita Harvard|Hill|2000|sp=sí|pp=62–63}}</ref>
A primeira danza, «Les Augures printaniers», está caracterizada por un repetitivo acorde nas trompas e nas cordas, con base en Mi♭ superposto a unha [[tríade (música)|tríade]] de Mi, Sol♯ e Si.<ref>{{Cita Harvard|Van den Toorn|1987|sp=sí|p=138}}</ref> White suxire que esta combinación bitonal, que Stravinskii consideraba o punto central de toda a obra, foi ideado no piano, xa que os acordes constituíntes son cómodos para as mans no teclado.<ref>{{Cita Harvard|White|1961|sp=si|p=57}}</ref> O ritmo do acorde é perturbado polo constante desprazamento do [[acento (música)|acento]], dentro e
| people = Berger, Arthur (liner notes)
| title = ''Stravinsky'': The Rite of Spring. ''Antal Dorati conducting the Minneapolis Symphony Orchestra''
Liña 249:
| url =}}</ref> De acordo con Kelly, a estrea de 1913 podía ser considerada «o momento máis importante na historia da música do século XX», e as súas repercusións continúan a reverberar no século XXI.<ref name=K258>{{Cita Harvard|Kelly|2000|sp=sí|p=258}}</ref> Ross ten descrito ''Le Sacre'' como unha obra profética, presaxiando a era da «segunda vangarda» na composición de música clásica do corpo máis que da mente, na que «melodías seguirían os patróns do discurso; os ritmos corresponderían coa enerxía da danza ... as sonoridades terían a dureza da vida tal como é realmente vivida».<ref>{{Cita Harvard|Ross|2008|sp=si|p=76}}</ref>
Entre os compositores máis influenciados por ''Le Sacre du printemps'' se encontra o case contemporáneo de Stravinskii, [[Edgard Varèse]], quen asistiu á estrea en 1913. Varèse, segundo Ross, foi particularmente atraído polas «crueis harmonías e ritmos estimulantes» de ''Le Sacre'', que el mesmo empregou completamente na súa obra de concerto ''[[Amériques]]'' (1921), escrita para unha grande orquestra coa adición de efectos de son entre os que se encontran o ruxido dun león e o xemido dunha serea.<ref>{{Cita Harvard|Ross|2008|sp=si|p=137}}</ref><ref>{{
| apelidos = Gammond|nome= Peter
| title = Stravinsky: The Rite of Spring. Simon Rattle conducting the National Youth Orchestra
Liña 257:
| location = Londres
| date = 1988
| lingua =en}}</ref> Copland adoptou a técnica de Stravinskii de compoñer en pequenas seccións que despois mestura e reordena, en lugar de traballar dende o principio ata o fin.<ref>{{
Despois da estrea o escritor Leon Vallas opinou que Stravinskii escribira música 30 anos por diante do seu tempo, axeitada para ser escoitada en 1940. Coincidindo, foi nese ano no que [[Walt Disney]] lanzou ''[[Fantasia (filme)|Fantasia]]'', un filme de animación que empregou música de ''Le Sacre du printemps'' e outras composicións clásicas.<ref name=K258 /> O fragmento de ''Le Sacre'' que aparece no filme representa a prehistoria da Terra, que conduce á extinción dos dinosauros. Entre os impresionados polo filme estaba [[Gunther Schuller]], posteriormente compositor, director e estudoso do jazz. A secuencia de ''Le Sacre du printemps'', di, atordouno e determinou a súa futura carreira na música: «Espero que [Stravinskii] aprecie que centos, talvez milleiros de músicos se transformaron sobre ''Le Sacre du printemps'' [...] a través de ''Fantasia,'' músicos que posiblemente doutro xeito non terían escoitado nunca a obra, ou canto menos non o farían ata moitos anos despois».<ref>{{Cita publicación periódica|last= Teachout|first= Terry|title= Why 'Fantasia' Mattered—Just Ask Gunther Schuller|url= http://online.wsj.com/article/SB10001424052970204644504576653263235079674.html?mod=googlenews_wsj%3Cbr%20/%3E|journal= [[The Wall Street Journal]]|date= 28 de outubro de 2011}}</ref> Nos últimos anos da súa vida Stravinskii mostrou desgusto pola adaptación, aínda que como sinala Ross, non dixo nada crítico no momento; segundo Ross, o compositor [[Paul Hindemith]] observou que «Igor parece amala».<ref>{{Cita Harvard|Ross|2008|sp=si|pp=297–298}}</ref>
Liña 271:
== Edicións ==
[[Ficheiro:Boosey and Hawkes logo.jpg|miniatura|A editorial británica [[Boosey and Hawkes]] publicou varias edicións das distintas revisións da partitura de Stravinskii.]]
A primeira publicación da partitura foi o arranxo para piano a catro mans (Edition Russe de Musique, RV196), en 1913. O inicio da [[
En 1922 Ansermet, que estaba a preparar a representación da obra en Berlín, mandoulle a Stravinskii unha lista de erros que atopara na partitura publicada.<ref name=Craft /> En 1926, como parte da súa preparación para a representación ese mesmo ano coa [[Koninklijk Concertgebouworkest]], Stravinskii reescribiu a «Evocation des ancêtres» e realizou numerosos trocos na «Danse sacrale». O alcance destas revisións, xunto coas recomendacións de Ansermet, convenceron a Stravinskii de que era necesaria unha nova edición, e esta apareceu nun formato longo e de peto en 1929. Con todo, a nova edición non incorporaba todos os trocos de Ansermet e, confusamente, levaba a data e o código RV da edición de 1921, facendo difícil identificar a nova edición.<ref name=VdT39 />
Liña 279:
A partitura de 1929 e a versión revisada de 1948 crearon a base das interpretacións máis modernas de ''Le Sacre''. Boosey and Hawkes publicou de novo a súa edición de 1948 en 1965, e realizou unha nova edición (B&H 19441) en 1967. A empresa tamén publicou unha reimpresión sen modificar da redución para piano de 1913 en 1952 (B&H 17271) e unha versión revisada para piano, incorporando as revisións de 1929, en 1967.<ref name=VdT39 />
A [[Paul Sacher|Paul Sacher Foundation]], en asociación con Boosey and Hawkes, anunciou en maio de [[2013]], como parte das celebracións polo centenario de ''Le Sacre du printemps'' a súa intención de publicar a partitura autógrafa orixinal de 1913, e empregada nas primeiras representacións. Despois de permanecer en Rusia durante décadas, o manuscrito foi adquirido por Boosey and Hawkes en 1947. A compañía presentou a partitura a Stravinski en 1962, no seu 80 aniversario. Despois da morte do compositor en 1971 o manuscrito foi adquirido pola Paul Sacher Foundation. Así como a partitura de orquestra manuscrita, publicaron tamén o manuscrito da partitura para piano a catro mans.<ref>{{Cita Harvard|Van den Toorn|1987|sp=sí|p=36|texto=note 30}}</ref><ref>{{
En 2000, [[Kalmus]] Music Publishers levou a cabo unha edición que o antigo arquiveiro da Philadelphia Orchestra, Clint Nieweg realizara con 21 000 correccións da partitura xeral e das partes. Dende aquela unha lista de erratas publicada engadiu algo máis de 310 correccións, e é considerada a versión máis exacta da obra na actualidade.<ref>{{
== Notas ==
Liña 287:
== Véxase tamén ==
{{Portal|Ballet|Música clásica|Rusia}}▼
{{Commonscat|Le Sacre du printemps}}
[[Ficheiro:W.gl.Le Sacre du printemps.png|125px|dereita]]
=== Bibliografía ===
* {{Cita libro |first=Richard |last=Buckle |year=1979 |title=Diaghilev |url=https://archive.org/details/diaghilev0000buck_x6n8 |isbn=0-297-77506-5 |publisher=Weidenfeld e Nicholson |location=Londres|lingua=en|ref=harv}}
* {{Cita libro |last=Bullard |first=Truman |title=The first performance of Igor Stravinsky's Sacre du printemps |publisher=Ann Arbor University |location= Ann Arbor, Michigan |year=1971|oclc= 937514|lingua=en|ref=harv}}
* {{Cita libro |last=Calvocoressi |first= Michel-Dimitri|title= Music and Ballet |publisher=Faber & Faber |location=Londres|year=1934 |oclc=3375044|lingua=en|ref=harv}}
* {{Cita libro |last=Canarina |first=John |year=2003 |title= Pierre Monteux, Maître |url=https://archive.org/details/pierremonteuxmai00cana |location=Pompton Plains, Nova Jersey |publisher=Amadeus Press |isbn=1-57467-082-4|lingua=en|ref=harv}}
* {{Cita libro |authorlink2=Claude V. Palisca |last1=Grout |first1=Donald Jay |first2=Claude V. |last2=Palisca |title=A History of Western Music |edition=3rd |year=1981 |location=Londres e Melbourne |publisher=J. M. Dent & Sons |isbn=0-460-04546-6|lingua=en|ref=harv}}
* {{Cita libro |last= Hill |first=Peter |year=2000 |title=Stravinsky: The Rite of Spring |publisher=Cambridge University Press |isbn=0-521-62714-1|lingua=en|ref=harv}}
* {{Cita libro |last=Hodson |first=Millicent |year=1996 |title=Nijinsky's Crime Against Grace: Reconstruction of the Original Choreography for Le sacre du printemps |url=https://archive.org/details/nijinskyscrimeag0000hods |publisher=Pendragon Press |lingua=en|ref=harv}}
* {{Cita publicación periódica |last=Johnson |first=Robert |title=Sacred Scandals |journal=Dance Chronicle |volume=15 |issue=2|year=1992 |pages=227–36 |jstor=1567675 |doi=10.1080/01472529208569095|lingua=en|ref=harv}}
* {{Cita libro |last=Kelly |first=Thomas Forrest |year=2000 |title=First Nights: Five Musical Premieres |url=https://archive.org/details/firstnightsfivem0000kell |location=New Haven |publisher=Yale University Press |isbn=0-300-07774-2|lingua=en|ref=harv}}
* {{Cita libro|nome= Robert P.|apelidos= Morgan|ano= 1998|título=Antología de la Música del siglo XX|editorial=Akal|lingua=es|isbn=9788446006381|ref=harv}}
* {{Cita libro |last=Morrison |first=Richard |year=2004 |title=Orchestra |url=https://archive.org/details/orchestralsocent0000morr |location=Londres|publisher=Faber e Faber |isbn=0-571-21584-X|lingua=en|ref=harv}}
* {{Cita libro |last=Ross|first=Alex|title=The Rest Is Noise|publisher=Fourth Estate |location=Londres|year=2008 |isbn= 978-1-84115-475-6|lingua=en|ref=harv}}
* {{Cita libro |authorlink=Igor Stravinskii|last=Stravinskii|first=Igor |year=1962 |title=An Autobiography |location=Nova York |publisher=W. W. Norton |oclc=2872436|lingua=en|ref=harv}}
* {{Cita libro |last1=Stravinskii|first=Igor |last2=Craft |first2=Robert |title=Conversations with Igor Stravinsky |url=https://archive.org/details/dli.ernet.151251|publisher=Doubleday |location=Nova York |year=1959 |oclc=896750|lingua=en|ref=harv}}
* {{Cita libro |last1=Stravinskii|first1=Igor |last2=Craft |first2=Robert |title=Expositions and Developments |url=http://books.google.com/?id=2weWzRoq3roC&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false |publisher=University of California Press |location=Berkeley e Os Ánxeles |year=1981 |origyear=1959 |isbn=0-520-04403-7|lingua=en|ref=harv}}
* {{Cita libro |last1= Stravinskii|first1= Igor |last2=Craft |first2=Robert |title=Dialogues |url=http://books.google.com/?id=_13CPSTh1oAC&printsec=frontcover#v=onepage&q&f=false |publisher= University of California Press |location=Berkeley e Os Ánxeles |year=1982 |origyear=1961 |isbn=0-520-04650-1|lingua=en|ref=harv}}
Liña 320 ⟶ 319:
* {{Cita web|url=http://www.youtube.com/watch?v=BryIQ9QpXwI|título= Representación de ''Le Sacre du printemps'' na súa versión de 1913 no Teatro Mariinski|páxina-web=[[YouTube]]}}
* {{Cita web|url=http://www.keepingscore.org/sites/default/files/swf/stravinsky/full|páxina-web=Keeping Score|título=Revolutions in Music: Stravinsky's ''The Rite of Spring''|lingua=en}}
* {{Cita web|url=http://www.merlot.org/merlot/viewMaterial.htm?id=751353|título=Stravinsky Rite of Spring with Music Animation Machine|lingua=en|páxina-web=MERLOT II}}
{{Ballets Russes}}
{{Control de autoridades}}
{{ORDENAR:Sacre du printemps, Le}}
[[Categoría:Ballets de 1913]]
[[Categoría:Ballets de Igor Stravinskii]]
Liña 333 ⟶ 331:
[[Categoría:Ballets deseñados por Nikolai Roerich]]
[[Categoría:Producións dos Ballets Russes]]
[[Categoría:Artigos destacados]]
| |||