Jesús Larrañaga Churruca
Jesús Larrañaga Churruca, coñecido como Goierri, nado en Urretxu (Guipúscoa) o 17 de abril de 1901 e finado en Madrid o 21 de xaneiro de 1942, foi un político comunista español, un dos fundadores do Partido Comunista de Euskadi.
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 17 de abril de 1901  Urretxu, España |
| Morte | 21 de xaneiro de 1942 (40 anos) Madrid, España |
| Causa da morte | ferida por arma de fogo |
| Outros nomes | Goierri |
| Actividade | |
| Ocupación | político, sindicalista |
| Partido político | Partido Comunista de España |
| Membro de | |
 | |
Traxectoria
editarDe familia vascofalante, sendo mozo adscribiuse ao nacionalismo vasco: foi militante das Euzko Gaztedi Indarra, as xuventudes do Partido Nacionalista Vasco, e do sindicato ELA-STV. Posteriormente abandonou a militancia nacionalista para pasarse á militancia obreira revolucionaria e ingresar nas filas do Partido Comunista de España (PCE). Membro da dirección do PCE, en 1935 foi un dos impulsores da sección vasca do partido, o Partido Comunista de Euskadi (PCE-EPK), xunto con Dolores Ibárruri e Juan Astigarrabía. Durante a guerra civil foi nomeado Comisario de Guerra en Guipúscoa, onde ordenou fusilar aos sublevados. Enfrontouse ao lehendakari José Antonio Aguirre en 1937 pola decisión de evacuar Bilbao sen combater o avance das tropas sublevadas. Logo da caída da Fronte do Norte, vuelveu a Madrid, onde se dedicou a tarefas organizativas dentro do PCE. Opúxose en Levante ao golpe de Estado do coronel Segismundo Casado e organizou a evacuación de numerosos militantes comunistas.
Ao finalizar a guerra exiliouse en Francia. Despois trasladouse a Cuba e a Nova York. En 1941 a dirección do PCE decidiu enviarlo de volta a España para reconstruír o PCE xunto a Jesús Hernández e Pedro Checa. Logo de viaxar clandestinamente nun barco portugués desde Estados Unidos, foi detido pola policía portuguesa en Lisboa, sendo entregado ás autoridades franquistas. Xulgado en consello de guerra, foi condenado a morte. Foi fusilado xunto a outros membros da dirección do PCE, como Francisco Barreiro Barciela, Eladio Rodríguez González, Manuel Asarta Imaz, Jaime Girabau Estévez e Isidoro Diéguez Dueñas, nas tapias do Cemiterio da Almudena en 1942.[1]
Recoñecementos
editarEn decembro de 1979 fundouse en Beasain unha asociación denominada "Sociedad Cultural Jesús Larrañaga".[2]
Notas
editar- ↑ "Listado alfabético de personas fusiladas en las tapias del Cementerio del Este (1939-1945)". Arquivado dende o orixinal o 13 de agosto de 2022. Consultado o 17 de febreiro de 2023.
- ↑ IVAP. "Datos de la asociación". Arquivado dende o orixinal o 30 de outubro de 2016. Consultado o 29 de outubro de 2016.
Véxase tamén
editarBibliografía
editar- Garai Bengoam, Juan Ramón (2008). Celestino Uriarte: clandestinidad y resistencia comunista. Madrid: Txalaparta. pp. 162 e ss. ISBN 978-84-8136-524-5.
- Estruch Tobella, Joan (1998). El PCE en la clandestinidad. 1939-1956. Madrid: Siglo XXI. ISBN 84-932232-8-X.
- Fernández Rodríguez, Carlos (2020). Los otros camaradas: El PCE en los orígenes del franquismo (1939-1945) (en castelán). Zaragoza: Prensas Universitarias de Zaragoza. pp. 348–351. ISBN 9788417873707.