Palencia

Palencia é unha cidade e concello español situada na comunidade de Castela e León, capital da provincia do mesmo nome situada na chaira de Terra de Campos, na beira do río Carrión. Situada a 749 m de altitude, dista 235 km de Madrid e conta cunha poboación de 80.649 habitantes (INE 2013) sobre unha extensión de 94,71 km². É a terceira cidade máis industrializada de Castela e León tras os focos de Valladolid, Burgos e diante de Miranda de Ebro.

Palencia

Brasón
Localización
42°01′N 4°32′O
Estado	España
Comunidade autónoma	Castela e León
Provincia	provincia de Palencia
Capital de	provincia de Palencia
Capital	Palencia
Contén a división administrativa	Palencia Paredes de Monte (en)
Poboación
Poboación	76.331 (2023) (805,94 hab./km²)
Xeografía
Superficie	94,71 km²
Altitude	749 m
Comparte fronteira con	Villamuriel de Cerrato Husillos Fuentes de Valdepero Villalobón Grijota Santa Cecilia del Alcor Autilla del Pino Dueñas Magaz de Pisuerga
Organización política
• Alcalde	Alfonso Polanco
Identificador descritivo
Código postal	34001–34006
Fuso horario	UTC+01:00
Prefixo telefónico	979
Código INE	34120
Outro
Irmandado con	Bourges
Páxina web	aytopalencia.es

Toponimia

O nome de Palencia procede de Pallantia, zona que estaba ocupada polos vacceos. Pallantia procede da raíz prerromana pala que significa "meseta" ou "chaira amesetada", mentres que o sufijo "nt" é moi produtivo nas linguas celtas onde serve para formar derivados, aínda que a súa orixe non é celta, e si probablemente ilirio onde se acha formando derivados adxectivais, e nalgunhas ocasións posúe valor intensivo co sentido de "grande".

Por iso é polo que Pallantia poida equivaler a "a gran chaira" ou simplemente "a chaira".

Símbolos

Bandeira

A bandeira de Palencia é de cor morada (usado para distinguir as posesións de altas dignidades), do mesmo xeito que a da provincia. No centro da bandeira atópase o escudo. Non hai moitos datos sobre a orixe desta,

Crese que foi empregada polas tropas palentinas dirixidas e custeadas por bispos de Palencia, na guerra das comunidades e polos palentinos e casteláns que participaron na guerra de sucesión.

Escudo

Escudo de Palencia.

O escudo de Palencia é un cuarteado que no primeiro e cuarto cuartel de azul reúne a cruz outorgada á cidade polo rei Afonso VIII de Castela polo comportamento dos palentinos que participaron na batalla das Navas de Tolosa; no segundo e terceiro de goles (vermello), un castelo de ouro almenado de tres ameas con (o brasón do antigo Reino de Castela), mamposteado de sabre (negro) e aclarado de azur (azul). O escudo figura sobre pergamiño heráldico de ouro.

Ao timbre coroa real antiga, aberta, composta por un círculo de ouro engastado de pedras preciosas que sostén oito florones, de follas de acanto, visibles cinco, interpolado de perlas.

A cruz que aparece representada no escudo simboliza a "Cruz da Vitoria" que foi entregada polo rei Afonso VIII de Castela ao bispo Tello Téllez de Meneses pola actuación dos palentinos na batalla das Navas de Tolosa que tivo lugar no ano 1212.

O castelo de ouro sobre o campo de goles é o símbolo que representa ao antigo Reino de Castela, do que formou parte Palencia.

Artigo principal: Escudo de Palencia.

Historia

Idade Antiga

As orixes históricas da cidade quedan incertos, pero do que si hai constatación arqueolóxica é de asentamentos prerromanos no terreo da cidade actual, á que os celtíberos denominaron Pallantia. O pobo que a ocupou foi o dos vacceos, o máis culto das tribos celtiberas, agrario e cunha poderosa organización militar.

O único rastro de romanización que queda na cidade é a ponte Puentecillas, cuxo primitiva orixe romana foi remodelada varias veces. Esta ponte permitía o acceso á illa do Sotillo de los Canónigos cuxo Bolo da Paciencia foi o mentidero da cidade. Foi restaurado e remodelado na Idade Media.

Cos visigodos chegou unha das etapas de maior esplendor para a cidade, pois a constituíron en sede da corte, ademais que desde o século IV tamén era sede episcopal de relevo (dise que a súa diocese era a máis importante de España tras a Toledana). Quedan restos do vestixio visigodo na Cripta de San Antolín (que é a actual cripta da Catedral) e na próxima localidade de Baños de Cerrato coa súa igrexa de San Juan de Baños (século VII), situada a tan só 7 km da capital que está considerada a óbra cume da arquitectura visigoda.

Idade Media

Catedral de Palencia.

Desenvolveuse como cidade durante a reconquista polos reis asturleonenses. A Idade Media é o período máis turbulento da historia da cidade, pero tamén o de maior proxección nos acontecementos na historia do Reino de León e do Reino de Castela.

Afonso VIII de Castela foi o máis decidido impulsor da cidade, ao concederlle foros e o primeiro concello libre, e establecer nela en 1208 e a instancias do bispo Tello Téllez de Meneses, o primeiro Estudo Xeral de España, que acabou desaparecendo unhas décadas máis tarde.

Loitou nobremente na Batalla de As Navas de Tolosa, o que lle outorgou numerosos bens.

É tamén de destacar que, en 1388, mentres os palentinos estaban fóra da cidade, tropas do duque de Lancaster chegaron con intención de saquear a cidade, a cal foi defendida valorosamente polas mulleres palentinas evitando que Lancaster sometese a Palencia. Por iso premiouse á muller palentina coa banda amarela de honra, que só podían levar os homes, e que hoxe día queda patente no traxe rexional.

É no século XIV cando a importancia e o volume que fora adquirindo a cidade obrigan á edificación dunha nova catedral capaz de satisfacer as necesidades dunha poboación puxante. O edificio construíuse sobre as ruínas do anterior de estilo románico, e á súa vez sobre as anteriores da catedral visigoda, quedando de todas elas vestixios na edificación actual. Aínda que a primeira pedra da nova catedral colocouse en 1321, as obras non "concluíron" ata finais do século XVI. Dise "concluíron" porque este gran templo non está finalizado xa que se cre que quedaría por facer algunha capela máis, a renovación da torre e quizais a construción de dúas torres na fachada principal como era costume na época.

Idade Moderna

A prosperidade económica do século XVI converteu a Palencia, xunto coas outras provincias castelás, no corazón económico e demográfico do Imperio Español. O acontecemento máis beneficioso para a vida da cidade durante o século XVIII foi a construción do Canle de Castela por Carlos III de España, unha das máis xeniais obras de enxeñería da época en Europa.

Durante a Idade Moderna construíronse as grandes igrexas que ten hoxe Palencia como a Compañía, San Pablo, as Claras, San Francisco en estilos gótico e renacentista.

Cristo del Otero

Idade Contemporánea

Século XX

Estatua á Inmaculada Concepción (1914).

O XX foi un século de gran prosperidade para a cidade:

• As guerras do século XX, como a primeira guerra mundial ou a guerra civil española, favoreceron, ata certo punto, o desenvolvemento económico da cidade, cuxas industrias (fariñeira, laneira e de armas) eran imprescindibles para o abastecemento dos belixerantes. Na actualidade é sobre todo unha cidade de servizos, aínda que ten unha grande importancia a industria do automóbil e auxiliares, agroalimentarias e de materiais de construción.
• A remodelación da cidade propiciou a creación de multitude de espazos verdes como o Parque da Carcavilla ou a Illa dúas Augas que levaron á cidade a ser a primeira en xardíns de España por habitante.
• A aparición dos grandes xenios das artes palentinas como o escultor Victorio Macho co seu soado Cristo do Otero e o seu Monumento a Berruguete ou o arquitecto Jerónimo Arroyo que decorou a cidade con multitude de edificios e palacios como a Deputación, o Colexio Villandrando , o IES Jorge Manrique ou o actual centro de Saúde de a Pobóa.

Guerra civil

En Palencia capital o partido maioritario e con maior forza era o Partido Socialista mentres que na provincia o partido máis importante era Acción Popular Agraria. A Falanxe Española tiña moi poucos afiliados, a maioría deles no cárcere.

O 19 de xullo de 1936 saíu unha columna militar cara a Venta de Baños que tomou a estación de tren e, acto seguido, toda a cidade sen que apenas alguén se decatase diso. Ás sete da mañá, outra forza saíu cara ao centro da capital provincial para declarar o estado de guerra e ocupar os edificios máis importantes. Ao contrario que en Venta de Baños houbo unha forte resistencia, producíronse tiroteos polas rúas e unha gran resistencia no Goberno Civil republicano durante dúas horas a cargo de gardas de Asalto e Carabiñeiros concentrados polo gobernador, López Muñiz quen despois de ser detido morreu fusilado. A Deputación, o Concello e a estación de trens foron ocupados con máis facilidade. O xeneral Ferrer de Miguel fíxose cargo da Deputación Provincial e do Goberno Civil, aínda que durante uns días desde o 19 de xullo ocupounos outro militar. Como alcalde quedou un capitán de artillaría.

Moitos homes foron detidos o 19 en Palencia capital cando chegaron armados desde os seus pobos, respondendo á convocatoria que a noite anterior fixera o Gobernador Civil. Pola súa banda, o xefe da Falanxe palentina, foi liberado e organizou rapidamente unha escuadra mixta de falanxistas e gardas civís que percorreu os pobos da provincia eliminando todo tipo de resistencia.

Século XXI

Proxecto para a rede ferroviaria de alta velocidade española onde se aprecia o nó que suporá a intersección das vías na capital palentina.

Os anos seguintes contemplaron cambios urbanísticos profundos na cidade, o que a converteu nunha cidade agradable para vivir e con boas comunicacións.

Conta coa maior cantidade de espazos verdes por habitante de España e o centro ten poucas rúas que non sexan peonís. Estas zonas, do mesmo xeito que os parques, seguen crecendo. Crece tamén o número de muíños eólicos que fornecerán enerxía limpa para a cidade. O Concello de Palencia está decorando todas as rotondas da cidade.

• O día 10 de outubro do ano 2006 inaugurouse o Estadio Nueva Balastera. Trátase dun estadio de metal e cristal, con catro torres inclinadas no seu punto medio translúcidas e con focos que iluminan o campo. Sorprendeu aos palentinos polo seu gran tamaño e espectacularidade a pesar de que está feito para o Club de Fútbol Palencia, equipo que, no momento da súa construción atopábase en segunda división B.
• Xunto a este estadio desenvolveuse o barrio da Nueva Balastera ou Sector 8 que en 2010 inaugurará un novo Centro Comercial e de Lecer. Anexo a este barrio desenvolverase outro que chegara ata a Estrada de Benavente-Palencia que bordea a cidade, no que se atopa a cidade deportiva do Club de Fútbol Palencia.
• No ano 2008 creáronse dous importantes centros deportivos na cidade: O Centro Deportivo "La Lanera" e o Centro de Prevención de Riscos en Actividades de Tempo Libre (coñecido como "o Rocódromo"). É a instalación máis moderna de Europa na súa clase, que dispón de rápidos, rocódromos, fervenzas, covas sobre e baixo a auga entre outras atraccións. Será utilizado para realizar cursos sobre a práctica de deportes que van desde o piragüismo ou a escalada ata o submarinismo ou a espeleoloxía. Ademais destas instalacións o centro ten previstas ampliacións no futuro.
• Construirase un novo pavillón deportivo entre os barrios de Ave María e O Cristo
• No panorama ferroviario está previsto que para o ano 2011 chegue a alta velocidade á cidade e posteriormente cando se estenda este tipo de vías, Palencia converterase nun dos principais nós ferroviarios nacionais con catro saídas (cara a León, Cantabria, Burgos e Valladolid). O precedente do AVE foi o Alvia que chegou á cidade no ano 2007 e é un tren híbrido entre alta velocidade (cara ao sur de Valladolid) e a convencional (ao norte de Valladolid) cuxa maior beneficiada foi Palencia pola súa proximidade a Valladolid.

Nos próximos anos está previsto o soterramento do tren, para eliminar a barreira urbanística que limita o desenvolvemento da cidade cara á zona Este. A obra, que se atopa aprobada, permitiría unir ambos os sectores para beneficio da poboación. Unindo "as dúas Palencias" quedará un grande espazo que se utilizará para crear vivendas, grandes edificios, parques, monumentos e unha grande avenida.

• Durante o ano 2009 está prevista a ampliación do carril-bici.
• Iniciarase a urbanización da marxe dereita do río actualmente bastante deshabitada, onde se atopa o barrio de Allende do Río. Nesa mesma zona, onde se atopa a Dársena de Palencia crearase o museo da auga que ten prevista a súa apertura para o ano 2010.
• O bispado está decidindo remodelar completamente a fachada occidental da súa sede, a catedral, xa que o seu estilo neoclásico sobrio desentoa co resto do conxunto. (ver páxina oficial:[3])
• A Praza de touros será cuberta e remodelada no seu exterior mellorando tamén os seus espazos internos. Convocouse, ademais, un concurso popular para bautizala.
• Promoverase a recuperación medio ambiental do cerro do Cristo do Otero e outras zonas urbanas.

Patrimonio e turismo

Palencia, como a maioría de cidades castelás, conta cun gran patrimonio histórico-artístico, lembranza da importancia que tivo no pasado. A pesar de contar con importantes monumentos como a Catedral, unha das máis grandes de España, o Cristo do Otero que é unha das imaxes de Jesús máis grandes do mundo ou seis Monumentos Nacionais e singulares festas de grande interese como a Semana Santa ou a Romaría de Santo Toribio, Palencia non é unha cidade favorita para o turismo e aínda que crece ano a ano o número de turistas faio moi lentamente.

Monumentos

Monumentos Civís

Deputación de Palencia.

Ponte de Ferro

• Praza Maior e Concello: a Praza Maior foi construída no século XVII para celebrar nela os festexos públicos e o mercado. Tres dos seus lados están soportalados e está presidida pola Casa Consistorial, construción neoclásica do século XIX.
• Rúa Maior: trátase da vía principal da cidade e centro da actividade comercial, administrativa e cultural de Palencia. Nesta rúa e nas súas inmediacións atópanse os edificios civís de maior interese.
• Casa do Cordón: edificio do século XVI rematado na súa fachada cun cordón franciscano. No seu interior atópase o Museo Arqueolóxico Provincial. É o único monumento civil renacentista da cidade.
• Puentecillas: ponte de orixe romana, reformado no século XVI. O máis típico e antigo.
• Palacio da Deputación de Palencia: edificio de 1914 de estilo neorrenacentista, proxectado polo arquitecto palentino Jerónimo Arroyo. Destaca a súa fachada principal e as obras de artistas palentinos que alberga no seu interior.
• Ponte Maior: construción en pedra do século XVI, reformado e ampliado a finais do XVIII.
• Ponte de Ferro: de principios do século XX.
• Edificio de Correos: construído en 1916 segundo o proxecto de Jacobo Romeu.
• Teatro principal: construído no século XIX segundo o modelo dos teatros italianos. Tras sufrir un incendio en 1826 é reconstruído e remodelado.
• IES Jorge Manrique: é o maior instituto de Palencia e na súa última planta atópase o museo de Jerónimo Arroyo.
• Colexio Villandrando: notable edificio da Rúa Maior. Proxectado por Jerónimo Arroyo, destaca a cerámica que remata a fachada de Daniel Zuloaga.
• Mercado de Abastos: Notable edificio palentino por albergar un gran mercado e por ser a única obra de ferro e cristal de Palencia, proxectado por Juan Agapito Revilla foi construído no ano 1889.
• Hospital de San Bernabé: situado nas inmediacións da Catedral. Fundado no século XII e reconstruído no século XV.
• Palacio Barroco: construción nobiliaria do século XVIII, de estilo barroco. Situado na Rúa Maior.
• Casino de Palencia
• Casa de Flora Germán: Edificio modernista de Jerónimo Arroyo, salientan os seus miradoiros e a súa cúpula ovoide que sobresae notablemente por entre os tellados da rúa Maior.
• Consello de Contas de Castela e León (Casa de Ramón Alonso): Edificio de Jerónimo Arroyo situado na confluencia da rúa Bocaplaza coa rúa Maior (unha das zonas máis sofisticadas da cidade). Presenta dúas interesantes torres con vitrales coloreados. Fronte a el atópase a estatua ao seu autor.

Monumentos relixiosos

Cristo del Otero

• Catedral de San Antolín (coñecida popularmente como "a Bela Descoñecida"): principal monumento da cidade de Palencia e unha das maiores catedrais de España. Ten gran cantidade e calidade de patrimonio histórico-artístico que garda no seu interior. É Monumento Nacional desde 1929.
  • Retablo maior da catedral de Palencia
  • Tapicería da catedral de Palencia
  • Cripta de San Antolín
  • Museo Catedralicio de Palencia
    • O martirio de San Sebastián (O Greco)
• Cristo do Otero: obra clave do escultor palentino Victorio Macho. Erixida en 1931 sobre un dos cerros que rodean a cidade, trátase dunha escultura de 30 metros de altura (a segunda máis grande detrás do Cristo de Río de Xaneiro) que domina toda a cidade e que constitúe o principal símbolo da capital palentina.
• Igrexa de San Francisco: fundación franciscana do século XIII, sufriu modificacións no século XVI, que alteraron o seu primitivo carácter gótico. Foi sede das Cortes Xerais no século XIV e residencia de reis. No interior destacan os seus artesoados mudéxares e unha capela completamente cuberta de caveiras. Monumento Nacional desde 1962.
• Convento de San Pablo: quedan pequenos restos da fundación de Santo Domingo de Guzmán no século XIII. A igrexa actual data dos séculos XV e XVI, e a espadana da fachada principal do XVIII.No exterior destaca a ábsida con ventás renacentistas. No interior sobresaen o retablo maior e os sepulcros dos Marqueses de Poza. Declarado Monumento Nacional en 1931.
• Mosteiro de Santa Clara: foron fundadores e protectores deste convento gótico os Almirantes de Castela. A igrexa data do século XV, con retablo maior do século XVIII. Destaca o Cristo xacente, talla rodeada de misterio e lendas do que se di que foi atopado no mar dentro dunha urna e que lle crece o pelo e as uñas. Unamuno dedicoulle un poema. Neste convento Zorrilla situou a lenda de Margarita a Tornera.
• Igrexa da Compañía (tamén chamada igrexa A nosa Señora da Rúa): igrexa xesuítica construída en 1584. Nela gárdase a talla de 40 cm da Virxe da Rúa, patroa da cidade. Foi declarada Monumento Nacional no ano 1982.
• Igrexa de San Miguel: a súa torre de carácter relixioso-militar é outra das iconas máis representativas de Palencia. Templo do século XII, é a expresión máis pura do estilo oxival primitivo. No interior destaca un Cristo do século XIV, altares dos séculos XVII e XVIII, un deles cunha Piedade flamenga, e o mural gótico. A lenda di que aquí casou o Cid Campeador, pero a data de construción deste templo resta credibilidade á mesma; o máis probable é que tivese lugar nun templo anterior situado neste mesmo lugar. Declarada Monumento Nacional en 1931
• Palacio Episcopal: neste palacio sitúase o Museo Diocesano.
• Igrexa de San Lázaro: con torre tardorománica, a nave data do século XVI. Nela apréciase unha clara e perfecta unión entre o gótico e o románico tardío. Na súa orixe foi hospital para leprosos.
• Igrexa de Santa Mariña: templo do século XVIII.
• Igrexa de San Bernardo: actualmente só se conserva a fachada plateresca.
• Seminario Maior
• Ermida de San Juan Bautista: pequeno pero fermoso templo románico. A súa estrutura foi trasladada e reconstruída en Palencia cando o pobo no que se situaba (Villanueva del Río) quedou alagado polas augas do pantano. É Monumento Nacional desde 1981.
• Convento da Piedade: construído no século XVI, de relixiosas dominicas.
• Convento das Agostiñas Canónigas: do século XVII. Sede da Irmandade da Virxe da Piedade que desfila en Semana Santa
• Convento das Agostiñas Recoletas: construído no século XVII.
• Capela da Soidade. Encostada ao convento de San Francisco é a sede da confraría da súa mesmo nome. Destaca o seu retablo, xeserías barrocas e a súa imaxe da Nosa Señora da Soidade, quizais a máis venerada das que desfilan en Semana Santa.
• Igrexa de San Agustín
• Igrexa de San José: con algo máis de cincuenta anos de antigüidade é posiblemente a igrexa moderna máis grandiosa de Palencia.
• Igrexa de Santa María Reina Inmaculada: igrexa recentemente centenaria.
• Igrexa de San Antonio: Igrexa moderna, parroquia do barrio ao que dá nome.
• Igrexa do Carmen: É unha igrexa moderna de ladrillo. Os soportais que a flanquean esténdense por gran parte do barrio.
• Igrexa do Salvador: Igrexa edificada a principios do s. XXI.

Estatuas e monumentos conmemorativos

• Estatua á Inmaculada Concepción: Monumento de bronce negro asentado sobre unha columna múltiple de pedra, ten gran detalle e finura e está situado na praza que leva o seu nome, fronte á catedral. Data de 1914 e é obra de Jerónimo Arroyo.
• Monumento a Alonso Berruguete: Estatua de bronce e pedra branca na Praza Maior. Unha das máis soadas da cidade. É obra de Victorio Macho.
• Estatua á Muller Palentina: Obra de Indalecio López cuxa instalación no centro da Rúa Maior trouxo polémica no seu momento por ser demasiado moderna para a contorna. Hoxe en día é unha estatua moi coñecida por ser o punto de encontro por excelencia dos palentinos que a alcuman coloquialmente "a gorda". Está esculpida en pedra negra e posúe unha peana-banco de granito.
• Estatua a Jerónimo Arroyo: É de bronce e áchase na rúa Bocaplaza, fronte ao Consello de Contas de Castela e León. Representa a este soado arquitecto palentino cun caderno e unha pluma na man debuxando o edificio proxectado por el.
• Estatua do Pudor: Representa a unha rapariga moi nova, espida, de gran beleza e cunha expresión de leve pudor. É de bronce negro e sitúase sobre un bloque de pedra branco.
• Estatua do Toucado: Compañeira da anterior representa a unha rapariga moi parecida a aquela esta vez peiteándose. Ambas se atopan no parque Illa Dúas Augas.
• Estatua á Augadora: Trátase dun proxecto de Victorio Macho feito realidade no século XXI. A augadora é unha estatua de bronce que vai sobre un pedestal de pedra. Representa a unha muller cun cántaro e, a pesar de que é unha campesiña, o seu xesto altivo coa cabeza elevada e a súa postura outórganlle un aspecto maxestoso. Sitúase na rúa Ignacio Martínez de Azcoitia dando lugar a unha das paraxes máis belas da cidade porque fronte a ela atópase o Colexio Villandrando, á súa esquerda o Concello e tras ela as igrexas de San Francisco e Soidade.
• Estatua ao Campesiño Ibérico: Estatua colosal do ano 2006 cuxa medida é de catro metros. É de bronce verde sobre un pedestal e representa a un campesiño rexo e espido que pretende dar a benvida á cidade. Responde a outro proxecto de Victorio Macho. Está situado na rotonda onde conflúen as avenidas de Simón Nieto e Asturias, punto de paso obrigado para os que entran na cidade polo norte.
• Homenaxe aos Maiores: Homenaxe do ano 2007 aos maiores de Palencia. O grupo escultórico está formado por dúas estatuas, unha muller e un home anciáns sentados sobre o gran banco de cemento do Paseo do Salón.
• Monumento ao Confrade: Data do ano 2008, representa dous confrades realizando dúas tradicións moi típicas na Semana Santa palentinas: o que chama coa súa vara a unha hipotética porta, que realiza a chamada de irmáns e o outro que toca o tararú. Atópase situado nunha cuíña da Praza de San Pablo á dereita da igrexa homónima.
• Monumento ao Almirante Grau: Trátase dun bloque de pedra sobre o que se asenta o busto espido do Almirante Grau.
• Monumento aos Artistas Palentinos: Está situado nunha rotonda e confórmao unha fonte circular cuxo centro presenta un montículo rochoso sobre o que se asenta unha imaxe dun home espido de bronce cunhas cintas nas mans. A fonte posúe varios chorros de auga que chocan contra o pedestal envolvendo á estatua nunha nube.
• Monumento aos Comuneiros de Castela: Obra do escultor Rafael Cordero, trátase dunha especie de columna de pedra branca con inscricións coroada por tres mans de bronce enlazadas que representan aos tres comuneiros.
• Homenaxe ao Mestre: Outra obra de Rafael Cordero. Consta de dúas figuras elaboradas en bronce, un profesor sobre un asento cun libro nas mans que é escoitado con atención por unha nena sentada no chan. Ambas atópanse sobre unha peana de granito branco situada na Praza da Inmaculada, fronte á Catedral.
• Monumento ao Labrador: É unha escultura dun labrador recollendo trigo cunha fouce. O seu estilo é modernista e háxase localizado na Praza de España sobre un pedestal de pedra branca. Foi concibido para situarse no centro da Praza nunha rotonda pero, ao restar visibilidade ao tráfico optouse finalmente por colocalo na beirarrúa. Actualmente, o centro da praza está decorada cunha fonte cibernética con luces de cores e co nome da cidade coa intención de dar a benvida ao centro da cidade.
• Monumento aos Heroes e Mártires: Este monumento dedicado aos caídos na guerra civil española consta dun bloque de pedra branca cunha roca branca que leva incrustada unha imaxe en bronce do mapa de España, fronte a ela e agonizante, un soldado coa bandeira na man.
• Estatua ao abrazo: Monumento á paz e a concordia formado por dúas figuras humanas moi esquematizadas abrazándose. Están feitas de metal e ocupan un lugar privilexiado no centro da rotonda situada na Praza de León.
• Monumento á Paz: Conxunto de gran simbolismo situado no centro da Praza de Cervantes, fronte á catedral. Consta dun canón de metal colonizado por pombas do mesmo metal que simbolizan a prevalecencia da paz sobre a guerra. O canón expulsa auga que vai parar a un receptáculo de pedra onde se acumula en pequena cantidade. Grazas a esta auga acumulada e a estar no medio dun frondoso parque é moi fácil ver o canón colonizado por pombas e paxaros auténticos o que acentúa o seu simbolismo.
• Estatua da Castañeira: Trátase dunha estatua de bronce moi pequena sobre unha peana de pedra. É obra dun escultor cego o cal non réstalle precisión. Atópase entre dúas columnas da Cale Maior.
• Estatua da Nena da Corda: Atópase na confluencia das rúas Maior e Patio Castaño. Representa a unha nena saltando á corda. É de bronce sobre pedestal de pedra.
• Monumento á Primeira Universidade de España: Situado na Praza de San Pablo consta de varias figuras de corte contemporáneo e de metal que representan un aula no que se está impartindo clase.
• Monumento ao Deporte: Este monumento está composto por varias figuras abstractas que representan a deportistas. Áchase situado nas inmediacións do Pavillón Municipal de Deportes "Marta Domínguez".
• Monumento do Paseo: Atópase na rotonda que está en fronte da ponte Bispo Nicolás Casteláns e ao final do Paseo de la Julia, esta situación tan excéntrica provoca que non sexa moi coñecido pero non evita que reciba o alcume de "os extraterrestres" por ser figuras dunha parella co seu fillo de gran tamaño, extremidades moi delgadas e pel rugosa.
• Monumento aos Deportistas Palentinos. Situado nunha rotonda nos arredores da cidade, este monumento ten tres figuras humanas de bronce sobre un bloque de pedra que sosteñen un aro símbolo do deporte.
• Monumento aos republicanos fusilados. O monumento "Memorias ao cubo" conta cunha placa con 497 nomes, que recorda e homenaxea a case medio milleiro de militantes republicanos fusilados durante a guerra civil española. foi promovido pola Asociación para a Memoria Histórica de Palencia,
• Monumento a Juan Ponce de León na Praza Pio XII: Obra do escultor Pablo Serrano,que representa ao palentino Juan Ponce de León, descubridor da Florida e conquistador de Porto Rico.
• Cantóns: Os cantóns son unha serie de "columnas" prismáticas de algo máis dun metro de altura repartidos en parellas pola Rúa Maior. Na intersección das rúas Don Sancho, Cestilla e Maior existen catro cantóns, un por esquina que son considerados o centro neurálxico da cidade de Palencia e os palentinos chaman a este espazo "Os Catro Cantóns".
• Estatua a Santiago Amón

Xeografía

A cidade de Palencia está situada na España semihúmeda interior, concretamente na zona norte da submeseta norte. Sitúase no val do río Carrión preto da súa desembocadura no río Pisuerga, o primeiro que atravesa a cidade de norte a sur forma catro illas, dúas de gran tamaño: A illa Dúas Augas e a illa do Sotillo e outras dúas dun tamaño reducido, o río (dun caudal medio e constante xeralmente durante todo o ano) ábrese en tres brazos ao entrar na cidade formando a illa do Sotillo e outra pequena illa ambas as ocupadas por un parque chamado El Sotillo dos Cóengos.

O río vólvese a unir (é o lugar no que se atopa a Ponte Maior (do século XVI) e despois ábrese en dous brazos formando a maior illa (Illa Dúas Augas) que na súa zona norte ten un gran parque e a zona sur, deportiva e cun campo de golf. Na zona final desta illa fórmase o outro pequeno illote. Tamén o río Carrión é fonte das pequenas fervenzas que ten e do géyser artificial de recente creación. Nos arredores de Palencia o río vólvese a unir. A chaira cidade ten dous cerros na parte nororiental, no máis próximo ao centro da cidade sitúase a colosal imaxe do Corazón de Jesús de Palencia, o Cristo do Otero que domina a cidade.

Palencia dispón dun monte con 1438 ha de carballos e aciñeiras a 6 km de distancia e a 865 msnm. Os palentinos chámano "O Monte o Vello". O monte, que é un dos lugares de esparexemento e lecer para a poboación, é accesible por unha estrada e un carril-bici. A vexetación está formada na parte máis alta e seca por aciñeiras e algún carballo e a medida que se descende en altitude a vexetación vai tornando máis verde, a carballos e chopos. No monte áchase unha preto de gran tamaño en habítana cervos autóctonos os cales poden ser alimentados con sorte polos propios visitantes transeúntes. Ademais da reserva cinexética o Monte o Vello dispón de varias instalacións: para exercitarse (sinxelas) e para deportistas (máis complexas), as piscinas municipais do Monte, un bar e un restaurante, un refuxio e as chamadas Casa Pequena e Casa Grande, a última é unha pousada do século XVI.

Nos arredores da cidade os cultivos salpicados de bosquetes de chopos, carballos e aciñeiras son a vexetación máis abundante.

Palencia non é atravesada pola Canle de Castela mais un contraforte chamado a Dársena da Canle si penetra nos arredores da cidade. Esta dársena usábase para cargar as mercancías pero a chegada do ferrocarril deixouna en desuso. Actualmente pénsase acondicionala como atractivo turístico.

O termo municipal de Palencia comprende tamén a localidade de Paredes de Monte.

Localización

A cidade de Palencia atópase no nordés da Península Ibérica, na Meseta Norte. O parque do Salón de Isabel II, centro xeográfico da cidade, está situado nas coordenadas: 42º00'23 de latitude Norte e 4º31'45 de lonxitude Oeste. Atópase a 749 metros sobre o nivel do mar.

Hidrografía

A localidade é atravesada polo río Carrión, ao Leste atópase a maior parte da cidade mentres que ao Oeste está o barrio de Allende del Rio. Ademais, no termo municipal é atravesado pola Canle de Castela, polo arroio de Villalobón e outras cales.

Orografía

Palencia atópase nunha chaira, rodeada por varios montes: monte "El Chivo" e monte "El Viejo".

Clima

Climograma de Palencia.

O seu carácter interior, apartada de case toda influencia marítima, determina que o clima sexa mediterráneo continentalizado, lixeiramente oceanizado debido á súa relativa proximidade ao Mar Cantábrico e a que na parte occidental de Castela e León (lugar do cal proceden as nubes do atlántico) non existen montañas que freen as frontes nubradas.

Ten unha ampla oscilación térmica. As temperaturas son particularmente frescas debidas ao seu relevo circundante, sendo unha das capitais máis frías de España. A temperatura media de xaneiro é de algo máis de 3,3º °C e a de xullo de 21°C, pero chegase a mínimas absolutas históricas de ata 14 °C baixo cero e ata dous ou tres meses de xeadas. No verán de cando en cando alcánzanse os 40 °C de temperatura.

As precipitacións anuais son escasas cunha media de 414,2 mm, cun máximo primaveral e un mínimo estival. Os días despexados son 85 como media anual.

O ano 2007 tivo a temperatura media máis baixa e as precipitacións máis abundantes de ultímaa década, e o mes de xaneiro do 2009 foi o máis frío dos últimos 10 anos.

Datos climáticos detallados

Mes	Xan	Feb	Mar	Abr	Mai	Xuñ	Xul	Ago	Sep	Out	Nov	Dec	Ano
Temperaturas medias (°C)	3,3	5	7,5	9,5	14	20	21	20,5	17	13	7,6	4,4	11,9
Precipitacións (mm)	39	28	33	40	39	11	6	23	43	80	42	32	420
Fonte: Wikipedia e Aemet.

Poboación

Evolución da poboación entre 1877-2001.

A cidade está habitada por 82.626 (segun datos do 2006) persoas, dos cales 38.863 son homes e 43.400 son mulleres. O crecemento anual relativo é do 1,01% (período 2005 - 2006), sendo unha das poucas excepcións de toda a provincia, que polo xeral perde poboación. Historicamente foi un centro receptor de migración interior, especialmente durante as décadas 1950-1970 no chamado éxodo rural, ao ter unha industria máis activa e dinámica que as comarcas circundantes como Terra de Campos ou O Cerrato.

Medio Ambiente

Vexetación

Parque do Salón de Isabel II.

O campo palentino loce verde desde outubro ata xuño véndose alterado pola neve e o carouxo invernal; a partir de xuño ou xullo a paisaxe convértese nunha estepa que recorda máis á típica imaxe seca da Castela do sur.

A vexetación, dada a súa situación dacabalo entre a España húmida do norte e a España seca do sur está composta principalmente por chopos (especie de repoboación) carballos e aciñeiras.

A cidade posúe a maior superficie axardinada de España en relación á superficie que ocupa e é unha das maiores de Europa. (15.000.000 m² de xardíns no centro urbano: Parque de Isabel II, Jardinillos da Estación, Horta de Guadián, A Carcavilla, entre outros e máis 14.000.000 de "O Monte o Vello")

Os grandes parques palentinos

Segundo o Concello da capital, Palencia é a cidade con máis zonas verdes por habitante de España e ocupa un dos primeiros lugares da Unión Europea. Isto, unido á escasa densidade do tráfico rodado propicia que o aire da cidade sexa bastante limpo. Os principais parques da cidade son:

• Salón de Isabel II (chamado normalmente "O Salón")
• Horta de Guadián (coñecida simplemente como "Horta Guadián")
• Jardinillos da Estación (coñecido simplemente como "Jardinillos")
• Parque-Illa Dúas Augas
• Sotillo de los Canónigos
• Hortas do Bispo
• Carcavilla
• Parque Ribeira Sur