A trofalaxia ou trofalaxe (/ks/) é a transferencia de comida ou outros fluídos entre membros dunha comunidade xa sexa por medio dunha alimentación boca a boca (estomodeal) ou ano-boca (proctodeal). Está máis amplamente desenvolvida nos insectos sociais como as formigas, térmites, avespas e abellas. A palabra foi introducida polo entomólogo William Morton Wheeler en 1918.[1] Este comportamento foi utilizado no pasado como apoio de teorías sobre a orixe da socialidade nos insectos.[2] O psicólogo e entomólogo suízo August Forel tamén cre que a compartición de comida foi a clave da sociedade das formigas e utilizou unha ilustración diso como portada para o seu libro The Social World of the Ants Compared with that of Man (O mundo social das formigas comparado co do home).[3]

Trofalaxia nas formigas de Asia e Australia Oecophylla smaragdina.
Trofalaxia nas formigas Camponotus sp.

En formigas como a formiga de fogo (Solenopsis invicta) os membros individuias das colonias almacenan alimento nos seus boches e intercambiano regularmente con outros membros da colonia e larvas para formar unha sorte de "estómago comunal" de toda a colonia. Nas térmites e cascudas,[4] a trofalaxia proctodeal é esencial para recuperar os microorganismos endosimbiontes do aparato dixestivo que se perden despois de cada muda. Isto non debería confundirse coa coprofaxia.

Moitas avespas, como Protopolybia exigua e Belonogaster petiolata, mostran un comportamento de alimentación no que os adultos realizan a trofalaxia con outros adultos e coas larvas.[5][6]

Ademais, as avespas Vespula austriaca tamén realizan a trofalaxia cos seus obreiros hóspedes para obter nutrientes.[7]

Algúns vertebrados, como algunhas espeices de aves, lobos grises, e vampiros tamén alimentan as súas crías dun modo similar á trofalaxia.

A trofalaxia serve como un medio para a comunicación polo menos nas abellas e formigas. Nalgunhas especies de formigas, pode xogar un papel no espallamento do olor da colonia que identifica aos seus membros.[8]

  1. Wheeler, W. M. (1918). "A study of some ant larvae with a consideration of the origin and meaning of social habits among insects". Proc. Am. Philos. Soc. 57 (4): 293–343. JSTOR 983940. 
  2. Roubaud, E. (1916). "Recherches biologiques sur les guepes solitaires et sociales d'Afrique. La genese de la vie sociale et l'evolution de l'instinct maternel chez les vespides". Ann Sci Nat (en francés) 1: 1–160. 
  3. Sleigh, Charlotte (2002). "Brave new worlds: Trophallaxis and the origin of society in the early twentieth century". Journal of History of the Behavioral Sciences 38 (2): 133–156. doi:10.1002/jhbs.10033. 
  4. Kitade, Osamu (2004). "Comparison of Symbiotic Flagellate Faunae between Termites and a Wood-Feeding Cockroach of the Genus Cryptocercus". Microbes and Environments 19 (3): 215–220. doi:10.1264/jsme2.19.215. 
  5. Rocha, AA, and Carlos Costa Bichara Filho. "Resources Taken to the Nest by Protopolybia Exigua (Hymenoptera, Vespidae) in Different Phases of the Colony Cycle, in a Region of the Medio Sao Fransisco River, Bahia, Brazil."Sociobiology54.2 (2009): 439-56. Print.
  6. Keeping, Malcolm G. "Social Behavior and Brood Decline in Reproductive-phase Colonies OfBelonogaster Petiolata(Degeer) (Hymenoptera: Vespidae)." Journal of Insect Behavior 10.2 (1997): 265-78. Web. 20 Sept. 2014.
  7. Reed, H.C.; Akre, R.D. (1983). "Colony behavior of the obligate social Vespula austriaca (Panzer) (Hymenoptera Vespidae)". Insectes Sociaux 30 (3): 259–273. doi:10.1007/bf02223984. 
  8. Dahbi, A.; Hefetz, A.; Cerda, X.; Lenoir, A. (1999). "Trophallaxis mediates uniformity of colony odor in Cataglyphis iberica ants (Hymenoptera, Formicidae)". Journal of Insect Behavior 12 (4): 559–567. doi:10.1023/A:1020975009450. 

Véxase tamén

editar