Ver o código fonte de "Ducado de Spoleto"

{{sen referencias}}
O '''ducado de Spoleto''' foi un territorio [[Longobardos|longobardo]] independente fundado aproximadamente no [[570]] ao sur de [[Italia]].

[[Ficheiro:Mappa Italia bizantina e longobarda-ca.png|dereita|300px|Mapa da Italia bizantina e longobarda.]]

==Historia==
O ano [[568]] os [[longobardos]] entraron na Península Itálica, ocupando gran parte dela. Crearon o [[reino longobardo]] con capital en [[Pavia]] e foi dividido en diversos ducados. Parte destes territorios situáronse ao sur do [[exarcado de Rávena]], que aínda controlaba o [[Imperio Bizantino|emperador]] de [[Constantinopla]]. Un deles foi o ducado de Spoleto (na actual [[Umbría]]) onde entraron o [[570]]. O interregno longobardo á morte do rei [[Alboíno]] deixou os duques independentes de feito e, na práctica, os ducados do sur (Spoleto e Benevento) tiveron un status de estado independente respecto aos reis longobardos, con breves períodos onde os reis puideron impoñer o seu poder.

Á sombra do [[ducado de Benevento]], Spoleto mantívose nun segundo plano dentro da historia longobarda, pero nalgúns momentos os seus territorios eran importantes (Umbría, Lacio, as Marcas, e os Abruzzos). Cabe destacar as incursións que o duque [[Ariúlfo]] fixo contra os Bizantinos (579-592 contra [[Rávena]]; 592 contra [[Roma]]). Sucedeuno [[Teodelapo]], fillo do primeiro duque [[Faroaldo I]]. [[Faroaldo II]] gobernou conxuntamente co seu irmán [[Waquilapo]], e conquistou [[Classis]], o porto de Rávena e saqueouno, pero o rei dos longobardos fíxolle restituír o botín. Faroaldo II foi derrubado polo seu fillo [[Transamundo II|Transamundo]] ou Trasimundo II ([[724]]), que se sublevou contra o rei longobardo e se aliou co Papa [[Gregorio III, papa|Gregorio III]], que o acolleu en Roma cando foi derrubado ([[739]]). [[Hilderico de Spoleto|Hilderico]], que o substituíra, foi asasinado por Trasimundo, que recuperou o poder ([[740]]), pero o rei longobardo o depuxo e o enviou a un mosteiro ([[742]]) e nomeou duque a [[Axiprando]], pero á morte do rei [[Liutprando]], Trasimundo recobrou o ducado ata a súa morte o [[745]]. Os reis longobardos ocuparon a miúdo o ducado persoalmente. Durante a segunda metade do [[século VIII]] diversos duques de Spoleto serían tamén reis dos longobardos.

[[Ficheiro:Italy 1000 AD-es.svg|350px|miniatura|esquerda|O ducado de Spoleto polo ano 1000.]]
Dous anos despois da caída do [[reino longobardo]] e da ocupación de Benevento, o propio ducado de Spoleto caeu en mans dos francos [[Dinastía carolinxia|carolinxios]] de [[Carlomagno]] que tomara o título de rei dos longobardos. A pesar de que o territorio foi dado á igrexa, Carlomagno reservou o dereito de nomear os duques.

O duque [[Guido I de Spoleto|Guido I]] que recibira ademais a señoría de [[Camerino]], repartiu o ducado entre os seus fillos, [[Lamberto II de Spoleto|Lamberto]] en Spoleto e [[Guido II de Spoleto|Guido II]] en Camerino (con título de duque de Camerino). Lamberto loitou con [[sarracenos]] e bizantinos ([[867]]) e foi deposto o [[871]], pero restaurado o [[875]] e finalmente excomungado polo papa [[Xoán VIII, papa|Xoán VIII]]. O [[883]] Guido II reuniu os feudos de Spoleto e Camerino.

Á morte de [[Carlos II o Calvo|Carlos o Calvo]] o [[888]] Guido fíxose coroar emperador e rei de Italia polo Papa [[Estevo V, papa|Estevo V]] ([[891]]) e no [[892]] o papa [[Formoso, papa|Formoso]] coroou ao fillo de Guido, [[Lamberto II de Spoleto|Lamberto II]], como duque, rei de Italia e emperador.

[[Alberico I de Spoleto|Alberico I]], duque de Camerino ([[897]]) e despois de Spoleto ([[898]]), casou coa romana [[Marozia]], a amancebada do Papa [[Serxio III, papa|Serxio III]] (904-911), pero foi asasinado polos romanos o [[924]]. O seu fillo [[Alberico II]] derrocou a Marozia en [[932]]. O [[949]] o ducado foi ocupado polo rei de Italia e emperador [[Berengario II]]. O emperador [[Otón I do Sacro Imperio Romano Xermánico|Odón I]] segregoulle a terra chamada ''Sabina Longobardica'' e cedeuna ao Papa.

Desde entón o ducado foi de nomeamento imperial. O [[967]] Odón reuniuno ao ducado Benevento e Capua baixo [[Pandulfo I de Benevento|Pandulfo]] chamado Testa di ferro (‘Cabeza de ferro’) pero á súa morte pasou a [[Transamundo IV]] ou Trasimundo IV, que foi duque de Camerino (982-989) e o [[989]] a [[Hugo de Toscana|Hugo duque de Toscana]] que o reuniu aos seus dominios ata o [[999]], e despois outra vez o [[1010]] (ata o [[1020]]) e o [[1043]] (ata o [[1057]]). O [[1057]] Godofredo de Lorena casou con Beatriz, viúva de [[Bonifacio de Toscana]] e Spoleto e permaneceu en posesión da casa de Toscana ata o [[1158]] (agás de [[1093]] a [[1119]] en que foi duque Werner II, margrave de [[Ancona]], nomeado polo emperador durante a guerra das investiduras).

O [[1155]], [[Frederico I do Sacro Imperio Romano Xermánico|Frederico I Barbarroxa]] destruíu a cidade pero foi reconstruída. O [[1158]] o ducado foi dado a [[Guelfo VI de Este]]. A partir de [[1172]] os duques nomeados polo emperador pertencían á casa alemá dos Urslingen. Á morte de [[Conrado de Urslingen]] o [[1198]] foi cedido ao Papa [[Inocencio III, papa|Inocencio III]], pero o [[1209]] foi ocupado por [[Odón de Brunswick]], que nomeou duque a Dipoldo de Vohburg. Finalmente o [[1228]] pasou ao Papa baixo un gobernador, xeralmente un cardeal. Aínda que a nivel local foi teatro de loitas entre [[güelfos e xibelinos]], o cardeal Albornoz restaurou o pleno dominio pontificio o [[1354]].

O título de duque de Spoleto foi usado no século XIX pola [[casa de Savoia]].

==Listaxe dos Duques de Spoleto==

===Dependentes do reino dos Longobardos===

*[[Faroaldo I]]: [[570]]-[[592]].
*[[Ariúlfo]]: [[592]]-[[602]].
*[[Teodelapo]]: [[602]]-[[650]].
*[[Attón de Spoleto]]: [[650]]-[[665]].
*[[Transamundo I]]: (ou [[Transamundo I|Trasimundo I]]) [[665]]-[[703]].
*[[Faroaldo II]]: [[703]]-[[724]].
*[[Transamundo II]]: [[724]]-[[739]] (ou [[Transamundo II|Trasimundo II]]).
*[[Hilderico de Spoleto]]: [[739]]-[[740]].
*Transamundo II (segunda vez): [[740]]-[[742]].
*[[Axiprando]]: [[742]]-[[744]].
*Transamundo II (terceira vez): [[744]]-[[745]].
*[[Lopo de Spoleto]]: [[745]]-[[752]].
*[[Unnolfo de Spoleto]]: [[752]].
*[[Aistolfo|Aistolfo de Friúl]]: (rei dos longobardos [[749]]-[[756]]) [[752]]-[[756]].
*[[Ratchis|Ratchis de Friúl]]: (rei dos longobardos [[744]]-[[749]]) [[756]]-[[757]].
*[[Alboíno de Spoleto]]: [[757]]-[[759]].
*Daufer ou [[Desiderio]]: (rei dos longobardos [[756]]-[[774]]) [[758]]-[[759]].

===Duques independentes===

*[[Xisulfo]]: [[759]]-[[763]] (duque independente).
*[[Teodicio]] ou [[Teodicio|Teodorico de Spoleto]]: [[763]]-[[773]] (duque independente).
*[[Hildeprando de Spoleto]]: [[774]]-[[776]].

===Duques feudatarios do Reino dos Francos===

*[[Hildeprando de Spoleto]]: [[776]]-[[788]].
*[[Winixiso de Spoleto]]: [[789]]-[[822]].
*[[Suppón I]]: [[822]]-[[824]].
*[[Adelardo]]: [[824]].
*[[Mauringo]]: [[824]].
*[[Adelchis I de Spoleto]]: [[824]]-[[834]].
*[[Lamberto I de Nantes]]: [[834]]-[[836]].
*[[Berengario de Spoleto]]: [[836]]-[[841]].
*[[Guido I de Spoleto]]: [[841]]-[[843]].

=== Feudatarios de [[Lotarinxia]] (843-855) e do [[Reino de Italia (Regnum Italiae)|Reino de Italia]] ===

*[[Guido I de Spoleto]]: [[843]]-[[860]].
*[[Lamberto I de Spoleto]]: [[860]]-[[871]].
*[[Suppón II]]: [[871]]-[[874]].
*Lamberto I (segunda vez): [[875]]-[[879]].
*[[Guido II de Spoleto]]: [[876]]-[[882]].
*[[Guido III de Spoleto]]: ([[rei de Italia]] e emperador [[891]]-[[894]]) [[880]]-[[894]].
*[[Lamberto II de Spoleto]]: ([[rei de Italia]] e emperador [[892]]-[[898]]) [[894]]-[[898]].
*[[Alberico I de Spoleto]]: [[898]]-[[924]].
*[[Bonifacio I de Spoleto]]: [[923]]-[[928]].
*[[Pedro de Spoleto]]: [[924]]-[[928]].
*[[Teobaldo de Spoleto]]: [[928]]-[[936]].
*[[Anscar de Ivrea]]: [[936]]-[[940]].
*[[Sarlione]]: [[940]]-[[943]].
*[[Huberto de Toscana]]: [[943]]-[[946]].
*[[Bonifacio II de Toscana]]: [[946]]-[[953]].
*[[Teobaldo II de Toscana]]: [[953]]-[[959]].
*[[Transamundo III]] (ou [[Trasimundo III]]): [[959]]-[[967]].
*[[Pandulfo I de Benevento|Pandulfo Testa de Ferro]]: ([[Ducado de Benevento|Duque de Benevento]] [[943]]-[[981]]) [[967]]-[[981]].
*[[Transamundo IV]] (ou [[Trasimundo IV]]) ([[Duque de Camerino]]) [[982]]-[[989]].
*[[Hugo o grande de Toscana]]: ([[Hugo I de Spoleto]]) [[989]]-[[996]].
*[[Conrado de Spoleto]]: [[996]]-[[999]].
*[[Ademar de Spoleto]]: [[999]]-[[1003]].
*[[Román de Spoleto]]: [[1003]]-[[1010]].
*[[Rainerio]]: (Marcas de Toscana [[1014]]-[[1027]]) [[1010]]-[[1020]].
*[[Hugo II]]: [[1020]]-[[1035]].
*[[Hugo III]]: [[1036]]-[[1043]].
*Á Toscana: [[1043]]-[[1056]].
*Ao Papa: [[1056]]-[[1057]].
*[[Godofredo da Baixa Lorena]]: ([[Duque da Baixa Lorena]]) [[1057]]-[[1070]].
*Á Toscana: [[1070]]-[[1082]].
*[[Rainerio II]]: [[1082]]-[[1086]].
*Á Toscana: [[1086]]-[[1093]].
*[[Werner I de Spoleto]]: ([[Werner II, Margrave de Ancona]]) [[1093]]-[[1119]].
*A Toscana: [[1119]]-[[1158]].
*[[Guelfo de Este]]: [[1158]]-[[1172]].
*[[Ridelulfo de Urslingen]]: [[1172]]-[[1183]].
*[[Conrado de Urslingen]]: ([[Conrado II de Spoleto]]) [[1183]]-[[1190]].
*[[Pandulfo II]]: [[1190]]-[[1195]].
*[[Conrado de Urslingen]] (segunda vez): [[1195]]-[[1198]].
*Ao Papa: [[1198]]-[[1222]].
*[[Odón de Brunswick]]: [[1209]]-[[1210]].
*[[Dipoldo de Vohburg]]: [[1210]]-[[1222]].
*[[Bertoldo I de Urslingen]]: [[1222]]-[[1228]].
*[[Rainaldo de Urslingen]]: [[1228]]-[[1230]].
*[[Conrado II de Urslingen]]: ([[Conrado III de Spoleto]]) [[1227]]-[[1267]].
*[[Bertoldo II de Urslingen]]: [[1251]]-[[1276]].
*[[Rainaldo de Urslingen]]: [[1251]]-[[1276]] (segunda vez).
*Cardeais gobernadores: [[1228]]-[[1860]].
*[[Guidantonio I Montefeltro]]: [[1419]]-[[1443]].

== Véxase tamén == 
=== Outros artigos ===
* [[Longobardia Minor]]

{{ducados longobardos}}
{{Control de autoridades}}

[[Categoría:Ducado de Spoleto]]