Prijeđi na sadržaj

Zlatna palma

Izvor: Wikipedija

Zlatna palma (fra. Palme d'Or) ime je najprestižnije nagrade koja se dodjeljuje jednom godišnje na Filmskom festivalu u Cannesu u Francuskoj.

Pravila

[uredi | uredi kôd]
Logo Zlatne palme

Svake godine u svibnju održava se festival na kojem se prezentira 20-ak nominiranih filmova. Žiri, sastavljen svake godine od različitih filmskih ličnosti, odlučuje o dodjeli nagrada za najbolje glumice, glumca, režije, scenarija, velike nagrade žirija te glavne nagrade, Zlatne palme.

Do sada dvaput su Zlatnu palmu osvojili samo Alf Sjöberg, Francis Ford Coppola, Shohei Imamura, Emir Kusturica, Bille August te braća Luc i Jean-Pierre Dardenne. Jane Campion je za sada jedina žena koja je ikada osvojila tu nagradu. Hrvatski kratki film Čovjek koji nije mogao šutjeti redatelja Nebojše Slijepčevića osvojio je Zlatnu palmu za najbolji kratki film 2024. kao prvi hrvatski film kojemu je to uspjelo.

Povijest

[uredi | uredi kôd]

Prvi festival održan je 1939. kao protuteža Venecijanskom filmskom festivalu koji je bio previše naklonjen Benitu Mussoliniju, a drugi tek 7 godina kasnije, 1946. Nagradu je vijeće organizatora festivala uvelo 1955. godine, preimenovanjem dotadašnje nagrade Grand Prix du Festival international du film (Grand Prix kanskog festivala danas se dodjeljuje kao zasebna nagrada, manjeg značaja od Zlatne palme).

Danas se Zlatna palma smatra jednom od najcjenjenijih filmskih nagrada filmske industrije.

Dobitnici nagrade

[uredi | uredi kôd]

Grand Prix Međunarodnog filmskog festivala (1939. – 1954.)

[uredi | uredi kôd]
Godina Film Redatelj Nacionalnost redatelja
1939. Union Pacific Cecil B. DeMille SAD
1946. Mučenje (Hets) Alf Sjöberg Švedska
Izgubljeni vikend (The Lost Weekend) Billy Wilder SAD
Crvene nizine (De røde enge) Bodil Ipsen i Lau Lauritzen Jr. Danska
Crni grad (नीचा नगर) Chetan Anand Indija
Kratki susret (Brief Encounter) David Lean Ujedinjeno Kraljevstvo
Portret Marije (Maria Candelaria) Emilio Fernández Meksiko
Velika prekretnica (Великий перелом, Velikiy perelom) Fridrik Markovič Ermler SSSR
Pastoralna simfonija (La symphonie pastorale) Jean Delannoy Francuska
Posljednja prilika (Die Letzte Chance) Leopold Lintberg Švicarska
Ljudi bez krila (Muži bez křídel) František Čáp Čehoslovačka
Rim, otvoreni grad (Roma, città aperta) Roberto Rossellini Italija
1947. nagrada nije dodijeljena
1948. festival nije održan
1949. Treći čovjek (The Third Man) Carol Reed Ujedinjeno Kraljevstvo
1950. festival nije održan
1951. Gospođica Julie (Fröken Julie) Alf Sjöberg Švedska
Čudo u Milanu (Miracolo a Milano) Vittorio De Sica Italija
1952. Othello (The Tragedy of Othello: The Moor of Venice) Orson Welles SAD
Malo nade (Due soldi di speranza) Renato Castellani Italija
1953. Nadnica za strah (Le salaire de la peur) Henri-Georges Clouzot Francuska
1954. Vrata Pakla (地獄門, Jigokumon) Teinosuke Kinugasa Japan

Zlatna palma (1955. – 1963.)

[uredi | uredi kôd]
Godina Film Redatelj Nacionalnost redatelja
1955. Marty Delbert Mann SAD
1956. Svijet tišine (Le monde du silence) Jacques-Yves Cousteau i Louis Malle Francuska
1957. Prijateljsko uvjeravanje (Friendly Persuasion) William Wyler SAD
1958. Ždralovi lete (Летят журавли, Letyat zhuravli) Mihail Kalatozišvilij SSSR
1959. Crni Orfej (Orfeu Negro) Marcel Camus Francuska
1960. Slatki život (La dolce vita) Federico Fellini Italija
1961. Dugo odsutstvo (Une aussi longue absence) Henri Colpi Francuska
Viridiana Luis Buñuel Španjolska
1962. Održana obećanja (O Pagador de Promessas) Anselmo Duarte Brazil
1963. Gepard (Il gattopardo) Luchino Visconti Italija

Grand Prix Međunarodnog filmskog festivala (1964. – 1974.)

[uredi | uredi kôd]
Godina Film Redatelj Nacionalnost redatelja
1964. Kišobrani Cherbourga (Les parapluies de Cherbourg) Jacques Demy Francuska
1965. The Knack …and How to Get It Richard Lester Ujedinjeno Kraljevstvo
1966. Jedan muškarac i jedna žena (Un homme et une femme) Claude Lelouch Francuska
Dame i gospoda (Signore e signori) Pietro Germi Italija
1967. Uvećanje (Blow-Up) Michelangelo Antonioni Italija
1968. festival nije održan
1969. Ako... (If...) Lindsay Anderson Ujedinjeno Kraljevstvo
1970. M*A*S*H Robert Altman SAD
1971. Ljubavni glasnik (The Go-Between) Joseph Losey SAD
1972. Radnička klasa ide u Raj (La classe operaia va in paradiso) Elio Petri Italija
Slučaj Mattei (Il caso Mattei) Francesco Rosi Italija
1973. Podređeni (The Hireling) Alan Bridges Ujedinjeno Kraljevstvo
Strašilo (Scarecrow) Jerry Schatzberg SAD
1974. Prisluškivanje (The Conversation) Francis Ford Coppola SAD

Zlatna palma (1975. – danas)

[uredi | uredi kôd]
Godina Film Redatelj Nacionalnost redatelja
1975. Kronike vatrenih godina (Chronique des années de braise) Mohammed Lakhdar-Hamina Alžir
1976. Taksist (Taxi Driver) Martin Scorsese SAD
1977. Ja sam bog otac (Padre padrone) Paolo Taviani i Vittorio Taviani Italija
1978. Stablo za klompe (L'albero degli zoccoli) Ermanno Olmi Italija
1979. Apokalipsa danas (Apocalypse Now) Francis Ford Coppola SAD
Limeni bubanj (Die Blechtrommel) Volker Schlöndorff Njemačka
1980. Sav taj jazz (All That Jazz) Bob Fosse SAD
Kagemusha - vojskovođin dvojnik (Kagemusha) Akira Kurosava Japan
1981. Čovjek od željeza (Człowiek z żelaza) Andrzej Wajda Poljska
1982. Nestali (Missing) Costa-Gavras SAD
Put (Yol) Yılmaz Güney i Şerif Gören Turska
1983. Balada o Narayami (楢山節考, Narayama bushiko) Shohei Imamura Japan
1984. Pariz, Teksas (Paris, Texas) Wim Wenders Njemačka
1985. Otac na službenom putu Emir Kusturica Jugoslavija
1986. Misija (The Mission) Roland Joffé Ujedinjeno Kraljevstvo
1987. Pod suncem Sotone (Sous le soleil de Satan) Maurice Pialat Francuska
1988. Pelle osvajač (Pelle Erobreren) Bille August Danska
1989. Seks, laži i videovrpce (Sex, Lies and Videotape) Steven Soderbergh SAD
1990. Divlji u srcu (Wild at Heart) David Lynch SAD
1991. Barton Fink Braća Coen SAD
1992. Najbolje namjere (Den goda viljan) Bille August Danska
1993. Zbogom moja konkubino (霸王別姬, Bàwáng bié jī) Chen Kaige NR Kina
Piano (The Piano) Jane Campion Novi Zeland
1994. Pakleni šund (Pulp Fiction) Quentin Tarantino SAD
1995. Podzemlje Emir Kusturica Jugoslavija
1996. Tajne i laži (Secrets & Lies) Mike Leigh Ujedinjeno Kraljevstvo
1997. Okus trešnje (طعم گيلاس, Ta'm-e gīlās) Abbas Kiarostami Iran
Jegulja (Unagi) Shohei Imamura Japan
1998. Vječnost i dan (Μια αιωνιότητα και μια μέρα, Mia aioniotita kai mia mera) Theo Angelopoulos Grčka
1999. Rosetta Luc Dardenne i Jean-Pierre Dardenne Belgija
2000. Ples u tami (Dancer in the Dark) Lars von Trier Danska
2001. Sinova soba (La stanza del figlio) Nanni Moretti Italija
2002. Pijanist (The Pianist) Roman Polanski Francuska
2003. Slon (Elephant) Gus Van Sant SAD
2004. Fahrenheit 9/11 Michael Moore SAD
2005. Dijete (L'Enfant) Luc Dardenne i Jean-Pierre Dardenne Belgija
2006. Vjetar koji povija ječam (The Wind That Shakes the Barley) Ken Loach Ujedinjeno Kraljevstvo
2007. 4 mjeseca, 3 tjedna i 2 dana ((4 luni, 3 săptămâni şi 2 zile)) Cristian Mungiu Rumunjska
2008. Razred (Entre les murs) Laurent Cantet Francuska
2009. Bijela vrpca (Das weiße Band) Michael Haneke Njemačka
2010. Ujak Boonmee koji se sjeća prošlih života (ลุงบุญมีระลึกชาติ, Lung Bunmi Raluek Chat) Apichatpong Weerasethakul Tajland
2011. Drvo života (The Tree of Life) Terrence Malick SAD
2012. Ljubav (Amour) Michael Haneke Francuska
2013. Život Adèle (La Vie d'Adèle) Abdellatif Kechiche Francuska
2014. Zimski san (Winter Sleep) Nuri Bilge Ceylan Turska
2015. Dheepan Jacques Audiard Francuska
2016. Ja, Daniel Blake (I, Daniel Blake) Ken Loach Ujedinjeno Kraljevstvo
2017. The Square Ruben Östlund Švedska
2018. Shoplifters Hirokazu Kore-eda Japan
2019. Parazit Joon-ho Bong Južna Koreja
2021. Titane Julia Ducournau Francuska
2024. Čovjek koji nije mogao šutjeti (The Man Who Could Not Remain Silent) Nebojša Slijepčević Hrvatska

Vanjske poveznice

[uredi | uredi kôd]
Logotip Zajedničkog poslužitelja
Logotip Zajedničkog poslužitelja
Zajednički poslužitelj ima još gradiva o temi Zlatna palma