Hłowna sudetska šćežka

Hłowna sudetska šćežka Mieczysława Orłowicza (pólsce Główny Szlak Sudecki imienia Mieczysława Orłowicza, skrótka GSS) je z čerwjenej barbu woznamjenjena pućowanska hórska šćežka, kotraž wjedźe ze Świeradowa-Zdroja do Prudnika přez najzajimawše dźěle Sudetow.

Stawizny

Ideja šćežki zjewi so prěni raz na zetkanju Sudetskeje komisije Pólskeho tatranskeho towarstwa dnja 24. oktobra 1947. Lěto podźišo so dźěła při woznamjenjenju šćežki započachu. Składnostnje jubileja 100 lět turizma w Pólskej w lěće 1973 spožči Komisija hórskeho turizma Hłowneho zarjadnistwa PTTK Hłownej sudetskej šćežce mjeno Mieczysława Orłowicza w připóznaću jeho přinoška za turizm a domiznowědu.

Přeběh

Hłowna sudetska šćežka na karće horin

W běhu wjele lět přeměnješe so přeběh šćežki. Dźensa so započina w Świeradowje-Zdroju, wjedźe přez Jizerske horiny (Wysoka Kopa, 1126 m a Wysoki Kamień, 1058 m) do Szklarskeje Poręby, potom přez Kyrkonoše (Wodopad Kamieńczyka, Wielki Szyszak - 1509 m, Přechod pod Sněžku - 1398 m) do Karpacza; dalše etapy su horiny Rudawy Janowickie (Skalnik, 945 m) do Krzeszowa, Kamjentne a Čorne hory do Jedliny-Zdroju, Sowje hory (Wielka Sowa, 1015 m), Slěborny přechod dźělacy ju wot Bardzkich hor. Dale přez Wambierzyce, šćežka wjedźe w Taflojte hory a do bliskich sudetskich kupjelow: Kudowa-Zdrój, Duszniki-Zdrój; dale Orlicke a Bystrzycke hory, wodopad Wilczki, Masiw Śnieżnika, hory Krowiarki, Londek-Zdrój, Złote hory do Paczkowa (hdźe so w běhu wjelu lět na dwórnišću kónčiše) a dale přez Kałków, Głuchołazy, Opawske hory do Prudnika^[1]. Šćežka wobjima někotre wažne sudetske dypki, kaž wjerškaj Sněžki a Śnieżnika.

Dołhosć šćežki je něhdźe 440 kilometrow, a čas přechoda je 104 hodźiny.^[2]

Wyše přispomnjene mjena su přełožk z pólšćiny. Tute su originalne wersije někotrych z nich:

Jizerske hory – pol. Góry Izerskie, čes. Jizerské hory, Kyrkonoše – pol. Karkonosze, čes. Krkonoše, Přechod pod Sněžku – Przełęcz pod Śnieżką, Kamjentne hory – pol. Góry Kamienne, čes. Meziměstská vrchovina, Čorne hory – Góry Czarne, Sowje hory – Góry Sowie, Slěborny přechod – Przełęcz Srebrna, Bardzke hory – Góry Bardzkie, Taflojte hory – pol. Góry Stołowe, čes. Stolové hory, Orlicke hory – pol. Góry Orlickie, čes. Orlické hory, Bystrzycke hory – pol. Góry Bystrzyckie, čes. Bystřické hory, Masiw Śnieżnika – pol. Masyw Śnieżnika, čes. Králický Sněžník, Złote hory – pol. Góry Złote, čes. Rychlebské hory, Opawske hory – pol. Góry Opawskie, čes. Zlatohorská vrchovina

Pěši turizm

Šćežka steji přez cyłe lěto k dispoziciji, wšak móža někotre z jeje wotrězkow w zymje dla strachu lawinow (Kyrkonoše) respektiwnje strašnych bahnow (Taflojte hory) zawrjene być. Je wjele hórskich chat w rjadowanju PTTK (Pólskeho turistiskeho towarstwa). Pólske hórske chaty su winowate kóždeho zaměstnjeć, kiž njemóže do chowanja słónca žane druhe městno nańć abo w nuzowym padźe.^[3]