Ադրիանապոլիս
Ադրիանապոլիս կամ Ադրիանուպոլիս (բուլղար․՝ Одрин; հուն․՝ Αδριανούπολη Ադրիանուպոլի), քաղաք Բալկանյան թերակղզում՝ Հունաստանի, Բուլղարիայի և Թուրքիայի սահմանին։ Բնակչությունը՝ մոտ 138.000։
| Քաղաք | ||
|---|---|---|
| Ադրիանապոլիս | ||
| հուն․՝ Αδριανούπολη | ||
 Բուլղարական եկեղեցի | ||
| Երկիր |  Թուրքիա | |
| Համայնք | Էդիրնեի մարզ | |
| Քաղաքապետ | Hamdi Sedefçi | |
| Հիմնադրված է | 2-րդ դար թ. | |
| Այլ անվանումներ | Էդիրնե | |
| ԲԾՄ | 41 մ | |
| Բնակչություն | 138.793 մարդ (2010) | |
| Ժամային գոտի | UTC+2, ամառը UTC+3 | |
| Հեռախոսային կոդ | +284 | |
| Փոստային դասիչ | 2200 | |
| Ավտոմոբիլային կոդ | 22 | |
| Պաշտոնական կայք | edirne.bel.tr (թուրքերեն) | |
| ||
Պատմություն
Քաղաքը հիմնադրվել է հռոմեական Հադրիանոս կայսեր կողմից։ 378 թվականի օգոստոսի 9-ին հռոմեական ուժերը Վաղես կայսեր գլխավորությամբ մարտի բռնվեցին գոթերի հետ։ Ճակատամարտում հռոմեացիները կրեցին ջախջախիչ պարտություն, իսկ կայսրը զոհվեց մարտի դաշտում։
1205 թվականի ապրիլի 14-ին խաչակիրների և բուլղարների միջև տեղի ունեցավ ճակատամարտ, որտեղ խաչակիրները ջախջախվեցին։ 1362 թվականին քաղաքը գրավվեց թուրք-օսմանների կողմից։ 1365 - 1453 թվականներին եղել է Օսմանյան կայսրության մայրաքաղաքը։ Ռուս-թուրքական պատերազմների հետևանքով 1829 և 1878 թվականներին գրավվել է ռուսական բանակի կողմից։
Ադրիանապոլիս քաղաքում է կնքվել Ադրիանապոլսի հաշտության պայմանագիրը (1829)։
Բալկանյան առաջին պատերազմի հետևանքով в 1913 թվականին քաղաքը զբաղեցվեց բուլղարական բանակի կողմից, իսկ ըստ Լոնդոնի պայմանագրի քաղաքն անցավ Բուլղարիային։ Սակայն Բալկանյան երկրորդ պատերազմի հետևանքով քաղաքը դարձյալ զբաղեցվեց Օսմանյան կայսրության կողմից։ Ըստ Սևրի պայմանագրի քաղաքն անցնելու էր Հունաստանին։ Հունական զորքերը 1920 - 1922 թվականներին զբաղեցրել էին քաղաքը, սակայն ըստ Լոզանի պայմանագրի քաղաքը վերադարձվեց Թուրքիային։
Ազգային կազմ
Բյուզանդական կայսրության օրոք քաղաքն ունեցել է հունական, բուլղարական և հայկական խառը բնակչություն։ Չնայած Օսմանյան կայսրության երկարատև կառավարման, քաղաքում մուսուլմանները՝ հատկապես թուրքերը երբեք մեծամասնություն չեն կազմել։ 20-րդ դարի սկզբին քաղաքի բնակչության հարաբերական մեծամասնություն կազմել են հույները՝ 27,5%։
Օրինակ ըստ 1905 թ.-ի տվյալների, քաղաքի 80-հազարանոց բնակիչներից՝
- 36 հազարը քրիստոնյա էին (45%), այդ թվում՝
- 30 հազար մուսուլման (37.5%), այդ թվում՝
- 10 հազար թուրք
- 20 հազար այլ մուսուլմաններ
- 12 հազար հուդայական (15%)
- 2 հազար այլ
Քաղաքի քրիստոնյա և հրեա բնակչության մեծ մասը լքեց քաղաքը 1923 թ.-ին։ Ներկայումս քաղաքի բնակչության 95%-ը թուրք է, իսկ մնացածը մուսուլման գնչու։
|
Վիքիպահեստ նախագծում կարող եք այս նյութի վերաբերյալ հավելյալ պատկերազարդում գտնել Ադրիանապոլիս կատեգորիայում։ |
| Տես՝ Ադրիանապոլիս Վիքիբառարան, բառարան և թեզաուրուս |