Լյուդվիգ Տուիլե
Լյուդվիգ Վիլհելմ Անդրեաս Մարիա Տյույե (հանդիպում են նաև գրված` Տյուիլե կամ Տուիլե, գերմ.՝ Ludwig Wilhelm Andreas Maria Thuille, նոյեմբերի 30, 1861[1][2][3], Բոլցանո, Տիրոլի կոմսություն, Ցիսլեյտանիա, Ավստրո-Հունգարիա - փետրվարի 5, 1907[1][2][3], Մյունխեն, Գերմանական ռայխ) — ավստրիական ծագումով գերմանացի կոմպոզիտոր և երաժշտական մանկավարժ։
Լյուդվիգ Տուիլե | |
---|---|
Ծնվել է | նոյեմբերի 30, 1861[1][2][3] Բոլցանո, Տիրոլի կոմսություն, Ցիսլեյտանիա, Ավստրո-Հունգարիա |
Երկիր | Ավստրիա |
Մահացել է | փետրվարի 5, 1907[1][2][3] (45 տարեկան) Մյունխեն, Գերմանական ռայխ |
Գերեզման | Վալդֆրիդհոֆ գերտեզմանատուն |
Ժանրեր | օպերա և սիմֆոնիա |
Մասնագիտություն | կոմպոզիտոր, երաժշտագետ, երաժշտության ուսուցիչ, երաժշտության տեսաբան և պրոֆեսոր |
Աշխատավայր | Մյունխենի երաժշտության և թատրոնի բարձրագույն դպրոց |
Կրթություն | Մյունխենի երաժշտության և թատրոնի բարձրագույն դպրոց |
Ludwig Thuille Վիքիպահեստում |
Կենսագրություն
խմբագրելՏուիլեն ծնվել է Բոզեն, հետագայում Տիրոլի մաս, այժմ` Իտալիայում։
1872 թվականին կորցրել է իր ծնողներին, երբ 11 տարեկան էր, և տեղափոխվել է Կրեմսմյունստեր, Ավստրիա, իր քեռու հետ։ Այնտեղ նա երգել է բենեդիկտյան երգչախմբում և սովորել է նվագել երգեհոն, դաշնամուր և ջութակ։ Նրա երաժշտական ունակությունները բացառիկ էին, ուստի 1876 թվականին կոմպոզիտոր-դիրիժոր Մեթյուս Նագիլերի այրին նրան տարել էր Ինսբրուք` ավելի առաջադեմ երաժշտական վերապատրաստում ստանալու համար։ Այնտեղ, 1877 թվականի ամռանը, նա հանդիպել է երիտասարդ Ռիխարդ Շտրաուսին, որի ընտանիքը այցելել էր քաղաք, և նրանք երկուսն էլ դարձան երկար տարիների ընկերներ։ Նրա երգեհոնի և տեսության Ինսբրուքի ուսուցիչը նրան խորհուրդ է տվել Մյունխենում ճանաչված կոմպոզիտոր Յոզեֆ Ռայնբերգերին[4], որը նրան վերցրեց որպես Մյունխենի երաժշտության և թատրոնի բարձրագույն դպրոցի աշակերտ։ Մեկ տարի անց նա դարձավ ուսուցիչ, իսկ դրանից մի քանի տարի անց, տեսության և կոմպոզիցիայի պրոֆեսոր։ Նրա մի շարք աշակերտների թվում էին Հերման Աբենդրոթը, [[Էռնեստ Բլոխը, Էրնստ Բոհեն, Ռիխարդ Վետցը, Պաուլ ֆոն Կլենաուն, Ռուդի Շտեֆանը, Վալտեր Բրաունֆելսը, Հենրի Քիմբալ Հեդլին և Վալտեր Ռ. Սպալդինգը, որը դարձել է Հարվարդի համալսարանի երաժշտության բաժնի ղեկավարը և հետագայում ուսուցանել է Լեռոյ Անդերսոնին։
Չնայած որպես կոմպոզիտոր անտեսված լինելուն, Տուիլեի հետմահու հրատարակած Harmonielehre -ն (գրել է Ռուդոլֆ Լուիսի հետ համատեղ) բազմաթիվ հրատարակությունների միջով է անցել և մեծ ազդեցություն է ունեցել։ 1960-ական թվականների ընթացքում լայնորեն կիրառվելով որպես գերմանախոս երկրներում կոնսերվատորիայի ուսումնական ծրագրերի մաս` Harmonielehre -ն երկու ծավալով կարևորագույն տեսական ձևակերպում է, որը նորարարական է Մյունխենի կոմպոզիտորական դպրոցի գործունեության համար և պահպանվում է այս երաժշտության մի քանի գոյություն ունեցող տարածված օրինակների ձայնագրություններից մեկը[5]։
Ընտիր ստեղծագործությունների ցանկ
խմբագրել- Օպերաներ
- Theuerdank
- Lobetanz, Op.10
- Երգչախմբային ստեղծագործություններ
- Romantic Overture, Op.16 (Prelude to Act I of Theuerdank)
- Symphonicher Festmarsch, Op.38
- Symphony in F
- Piano Concerto in D
- Ստեղնաշարային ստեղծագործություններ
- Organ sonata in A minor, Op. 2
- 3 Piano Pieces, Op.3
- 3 Piano Pieces, Op.33
- 3 Piano Pieces, Op.34
- 2 Piano Pieces, Op.37
- Կամերային ստեղծագործություններ
- Violin Sonata No.1, Op.1
- Sextet for piano and wind quintet, Op.6
- Piano Quintet No.2, Op.20
- Cello Sonata, Op.22
- Violin Sonata No.2, Op.30
- Allegro Giusto, Op.39, for violin and piano
- Piano Trio in E-flat
- String Quartet in G major, WoO
- Երգեցողական ստեղծագործություններ
78 solo songs, including:
- 5 Lieder, Op.4
- 3 Lieder for female voice, Op. 5
- Song-cycle, Von Lieb' und Leid, Op. 7
- 3 Lieder Op. 12
- 3 Lieder, Op.15
- 3 Lieder, Op.26
- 4 Lieder, Op.27
- Urschlamm-Idyll, song for bass voice and piano (1908)
13 երգչախմբային գործեր, inայդ թվում`
- Weihnacht im Walde, Op. 14 for men's chorus
- Traumsommernacht, Op. 25, for women's chorus with harp and violin
- Rosenlied, Op. 29, for three-part women's chorus with piano
Ծանոթագրություններ
խմբագրել- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Discogs — 2000.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ Eric Schissel. «Ludwig Thuille». Վերցված է 2015 թ․ օգոստոսի 30-ին.
- ↑ Thuille, Ludwig (preface). Repertoire & Opera Explorer. Musikproduktion Höflich.
Լրացուցիչ ընթերցանություն
խմբագրել- Munter, Friedrich. Ludwig Thuille: Ein enter Versuch. Munich: Drei Masken Verlag, 1923.
Արտաքին հղումներ
խմբագրել- Կաղապար:Internet Archive author
- Կաղապար:IMSLP
- Texts of songs by Ludwig Thuille at The LiederNet Archive Արխիվացված 2015-06-22 Wayback Machine
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Լյուդվիգ Տուիլե» հոդվածին։ |