Jump to content

«Հովհաննես Այվազյան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
չ Ռոբոտ․ Տեքստի ավտոմատ փոխարինում (-<nowiki/> +)
չ Տեղեկաքարտ Անձ կաղապարի ձևաչափի ուղղում
 
(11 intermediate revisions by 5 users not shown)
Տող 1. Տող 1.
{{Այլ/ազգանուն|Այվազյան}}
{{Անձ}}
{{Տեղեկաքարտ Անձ}}
'''Հովհաննես Մնացականի Այվազյան''' ({{ԱԾ}}), հայ հրատարակիչ, խմբագիր, քիմիական գիտությունների դոկտոր (1998), Ֆրիտյոֆ Նանսեն միջազգային հիմնադրամի ոսկե մեդալակիր (2002
'''Հովհաննես Մնացականի Այվազյան''' ({{ԱԾ}}), հայ հրատարակիչ, խմբագիր, քիմիական գիտությունների դոկտոր (1998)։ «Հայկական հանրագիտարան. հրատարակչության» գլխավոր խմբագիր-տնօրեն (1999-ից


== Կենսագրություն ==
== Կենսագրություն ==
1971 թվականին ավարտել է [[Երևանի պոլիտեխնիկական ինստիտուտ]]ի քիմիա-տեխնոլոգիական ֆակուլտետը։ 1972-1974 թվականներին աշխատել է ՀԽՍՀ ԳԱ Գորիսի ֆիզ-տեխնիկական կենտրոնում, 1974-1979 թվականներին՝ Փորձարարական կենսաբանության ինստիտուտում, 1979-1999 թվականներին՝ Հայկական հանրագիտարանի գլխավոր խմբագրի տեղակալ, 1999 թվականից՝ «Հայկական հանրագիտարան. հրատարակչության» գլխավոր խմբագիր-տնօրեն<ref>{{cite book|author=|title=Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին|publisher=ՀՀ ԳԱԱ, Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն|location=Երևան|year=2005|page=89-91}}</ref>։
Ավարտել է ԵՊԻ քիմիա-տեխնոլոգիական ֆակուլտետը (1971)։ 1972–74-ին աշխատել է ՀԽՍՀ ԳԱ Գորիսի ֆիզիկատեխնիկական կենտրոնում, 1974–79-ին՝ Փորձարարական կենսաբանության ինստիտուտում, 1979–99-ին՝ Հայկական հանրագիտարանի գլխավոր խմբագրի տեղակալ։


Հովհաննես Այվազյանի գլխավորությամբ «Հայկական հանրագիտարան. հրատարակչություն»-ը հրատարակել է «Տնային տնտեսության» (1997), «Հանրամատչելի բժշկական» (2001), «[[Քրիստոնյա Հայաստան հանրագիտարան|Քրիստոնյա Հայաստան]]» (2002), «Հայ Սփյուռք» (2003), «Հայաստանի բնաշխարհ» (2006), «Ով ով է. հայեր» կենսագրական երկհատոր (2005-2007), «Դպրոցական մեծ» (քառահատոր, 2007-2010), «Հայաստան» (2012) հանրագիտարանները։
Այվազյանի գլխավորությամբ հրատարակվել են «Տնային տնտեսության» (1997), «Հանրամատչելի բժշկական» (2001), «Քրիստոնյա Հայաստան» (2002), «Հայ Սփյուռք» (2003), «Հայաստանի բնաշխարհ» (2006), «Ով ով է. հայեր» կենսագրական երկհատոր (2005–07), «Դպրոցական մեծ» (քառահատոր, 2007–10), «Հայաստան» (2012), «Հայ գրքի և գրքարվեստի» (2015), «Հայ երաժշտության» (2019), «Հովհաննես Թումանյան» (2020) հանրագիտարանները, «Հանրագիտական բառարանը» (հ. 1, 2016, հ. 2, 2018)։


Աշխատանքները վերաբերում են հայկական քիմիական անվանակարգության խնդիրներին, հայ ազգային-ազատագրական պայքարին՝ Առաջին համաշխարհային և Ղարաբաղյան պատերազմի տարիներին։ Մասնավորապես, «Զորավար Անդրանիկ և Հովհաննես Թումանյան» (2004) մենագրության մեջ Այվազյանը հարուստ փաստական նյութի հիման վրա ներկայացրել է նույն ճակատագրով ապրող 2 մեծերի փոխհարաբերությունների պատմությունը, մանրամասնորեն անդրադարձել է 1918-ի Ղարաքիլիսայի հերոսամարտի օրերին Անդրանիկ Զորավարի՝ Դսեղում տեղակայված զորաջոկատի գործողություններին, Անդրանիկի՝ Զանգեզուր տեղափոխվելուց հետո նրանց նամակագրությանը։ Աշխատության մեջ ուշագրավ փաստեր կան նրանց անձնական մտերմության մասին, որոնք չեն խզվել Անդրանիկի արտերկիր մեկնելով։ Հետաքրքրական է, որ Զորավարի ողջերթի հանդիսությունը Թիֆլիսում կազմակերպել է Թումանյանը, իսկ Վրաստանի ԱԳ նախարար Եվգենի Գեգեչկորիի հետ հանդիպմանը նա՝ որպես թարգմանիչ, ուղեկցել է Անդրանիկին։
Եղել է «Ջավախք» հայրենակցական բարեգործական միության նախագահը (1994-2006), միության «Ասպնջակ» պաշտոնաթերթի խմբագրական խորհրդի նախագահը (2001-2006)։ «Ասպնջակ»-ում տպագրել է Ջավախքում հայապահպանության խնդիրներին նվիրված բազմաթիվ հոդվածներ։

Ղարաբաղյան ազատագրական պատերազմում գեներալ-գնդապետ Գուրգեն Դալիբալթայանի գործունեությանն են նվիրված հեղինակի 3 գրքեր։

Եղել է «Ջավախք» հայրենակցական բարեգործական միության (1994–2006), այդ միության «Ասպնջակ» պաշտոնաթերթի խմբագրական խորհր­դի (2001–06) նախագահ։


== Երկեր ==
== Երկեր ==
Տող 13. Տող 18.
* Հաղթանակած բանակի գեներալը, Երևան, 2001։
* Հաղթանակած բանակի գեներալը, Երևան, 2001։
* [[Զորավար Անդրանիկ]] և [[Հովհաննես Թումանյան]], Երևան, 2004։
* [[Զորավար Անդրանիկ]] և [[Հովհաննես Թումանյան]], Երևան, 2004։
* Հաղթանակի և վերհուշի ճամփաներով, Երևան, 2006։
* Աշխարհի յոթ հրաշալիքներ և... Հայաստան, Երևան, 2005։ («Դպրոցական հանրագիտարան մատենաշարով»)
* Մի հայտնագործության պատմություն, Երևան, 2008։
* Հաղթանակի և վերհուշի ճամփաներով, 2006։
* Հարսանիք, Երևան, 2008։
* Մի հայտնագործության պատմություն, 2008։
* Աշխարհի յոթ հրաշալիքներ և... Հայաստան, Երևան, 2005 («Դպրոցական հանրագիտարան մատենաշարով»)։
* Հարսանիք, 2008։
* Տիեզերք, 2008։ («Դպրոցական հանրագիտարան մատենաշարով»)
* Տիեզերք, Երևան, 2008 («Դպրոցական հանրագիտարան մատենաշարով»)։
* Էկոլոգիա, 2010։ («Դպրոցական հանրագիտարան մատենաշարով»)
* Էկոլոգիա, Երևան, 2010 («Դպրոցական հանրագիտարան մատենաշարով»)։
* Հաղթելու արվեստը, 2011։
* Հաղթելու արվեստը, Երևան, 2011։
* Օրերի անձանձիր հոլովույթում, Երևան, 2015։
* Ձեռքս բաց մի թող, Երևան, 2019։
* Հրաշք լիներ..., Երևան, 2022։


== Պարգևներ ==
== Պարգևներ ==
* Ֆրիտյոֆ Նանսեն միջազգային հիմնադրամի մեդալ (2002
* ՀՀ «Երախտագիտության» մեդալ (2017
* ՀՀ ԳԱԱ «Վաստակագիր» (2017)։
* ՀՀ մշակույթի նախարարության Ոսկե մեդալ (2012)։
* ԵՊՀ ոսկե մեդալ (2017)։
* ՀՀ վարչապետի հուշամեդալ (2013)։
* ՀՀ վարչապետի հուշամեդալ (2013)։
* ՀՀ մշակույթի նախարարության ոսկե (2012) և «Գրիգոր Նարեկացի» (2015) մեդալներ։
* Ֆրիտյոֆ Նանսեն միջազգային հիմնադրամի հուշամեդալ (2002)։


== Աղբյուրներ ==
== Աղբյուրներ ==
{{Ծանցանկ}}
{{Ծանցանկ}}
{{Արտաքին հղումներ}}


{{DEFAULTSORT:Այվազյան, Հովհաննես}}
{{DEFAULTSORT:Այվազյան, Հովհաննես}}

Ընթացիկ տարբերակը 14:24, 7 Մարտի 2024-ի դրությամբ

Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Այվազյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Հովհաննես Այվազյան
Ծնվել էնոյեմբերի 7, 1947(1947-11-07) (76 տարեկան) կամ 1947[1]
ԾննդավայրՓոքր Խանչալի, Վրաստան
ԿրթությունՀԱՊՀ (1971)
Գիտական աստիճանքիմիական գիտությունների դոկտոր (1998)
Մասնագիտությունքիմիկոս, խմբագիր և հրատարակիչ
ԱշխատավայրՀՀ ԳԱԱ և Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն
Պարգևներ և
մրցանակներ

Հովհաննես Մնացականի Այվազյան (նոյեմբերի 7, 1947(1947-11-07) կամ 1947[1], Փոքր Խանչալի, Վրաստան), հայ հրատարակիչ, խմբագիր, քիմիական գիտությունների դոկտոր (1998)։ «Հայկական հանրագիտարան. հրատարակչության» գլխավոր խմբագիր-տնօրեն (1999-ից)։

Կենսագրություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ավարտել է ԵՊԻ քիմիա-տեխնոլոգիական ֆակուլտետը (1971)։ 1972–74-ին աշխատել է ՀԽՍՀ ԳԱ Գորիսի ֆիզիկատեխնիկական կենտրոնում, 1974–79-ին՝ Փորձարարական կենսաբանության ինստիտուտում, 1979–99-ին՝ Հայկական հանրագիտարանի գլխավոր խմբագրի տեղակալ։

Այվազյանի գլխավորությամբ հրատարակվել են «Տնային տնտեսության» (1997), «Հանրամատչելի բժշկական» (2001), «Քրիստոնյա Հայաստան» (2002), «Հայ Սփյուռք» (2003), «Հայաստանի բնաշխարհ» (2006), «Ով ով է. հայեր» կենսագրական երկհատոր (2005–07), «Դպրոցական մեծ» (քառահատոր, 2007–10), «Հայաստան» (2012), «Հայ գրքի և գրքարվեստի» (2015), «Հայ երաժշտության» (2019), «Հովհաննես Թումանյան» (2020) հանրագիտարանները, «Հանրագիտական բառարանը» (հ. 1, 2016, հ. 2, 2018)։

Աշխատանքները վերաբերում են հայկական քիմիական անվանակարգության խնդիրներին, հայ ազգային-ազատագրական պայքարին՝ Առաջին համաշխարհային և Ղարաբաղյան պատերազմի տարիներին։ Մասնավորապես, «Զորավար Անդրանիկ և Հովհաննես Թումանյան» (2004) մենագրության մեջ Այվազյանը հարուստ փաստական նյութի հիման վրա ներկայացրել է նույն ճակատագրով ապրող 2 մեծերի փոխհարաբերությունների պատմությունը, մանրամասնորեն անդրադարձել է 1918-ի Ղարաքիլիսայի հերոսամարտի օրերին Անդրանիկ Զորավարի՝ Դսեղում տեղակայված զորաջոկատի գործողություններին, Անդրանիկի՝ Զանգեզուր տեղափոխվելուց հետո նրանց նամակագրությանը։ Աշխատության մեջ ուշագրավ փաստեր կան նրանց անձնական մտերմության մասին, որոնք չեն խզվել Անդրանիկի արտերկիր մեկնելով։ Հետաքրքրական է, որ Զորավարի ողջերթի հանդիսությունը Թիֆլիսում կազմակերպել է Թումանյանը, իսկ Վրաստանի ԱԳ նախարար Եվգենի Գեգեչկորիի հետ հանդիպմանը նա՝ որպես թարգմանիչ, ուղեկցել է Անդրանիկին։

Ղարաբաղյան ազատագրական պատերազմում գեներալ-գնդապետ Գուրգեն Դալիբալթայանի գործունեությանն են նվիրված հեղինակի 3 գրքեր։

Եղել է «Ջավախք» հայրենակցական բարեգործական միության (1994–2006), այդ միության «Ասպնջակ» պաշտոնաթերթի խմբագրական խորհր­դի (2001–06) նախագահ։

  • Հայկական քիմիական անվանակարգության բարեփոխման հիմնախնդիրները, Երևան, 1998 (համահեղինակ)։
  • Հաղթանակած բանակի գեներալը, Երևան, 2001։
  • Զորավար Անդրանիկ և Հովհաննես Թումանյան, Երևան, 2004։
  • Հաղթանակի և վերհուշի ճամփաներով, Երևան, 2006։
  • Մի հայտնագործության պատմություն, Երևան, 2008։
  • Հարսանիք, Երևան, 2008։
  • Աշխարհի յոթ հրաշալիքներ և... Հայաստան, Երևան, 2005 («Դպրոցական հանրագիտարան մատենաշարով»)։
  • Տիեզերք, Երևան, 2008 («Դպրոցական հանրագիտարան մատենաշարով»)։
  • Էկոլոգիա, Երևան, 2010 («Դպրոցական հանրագիտարան մատենաշարով»)։
  • Հաղթելու արվեստը, Երևան, 2011։
  • Օրերի անձանձիր հոլովույթում, Երևան, 2015։
  • Ձեռքս բաց մի թող, Երևան, 2019։
  • Հրաշք լիներ..., Երևան, 2022։
  • ՀՀ «Երախտագիտության» մեդալ (2017)։
  • ՀՀ ԳԱԱ «Վաստակագիր» (2017)։
  • ԵՊՀ ոսկե մեդալ (2017)։
  • ՀՀ վարչապետի հուշամեդալ (2013)։
  • ՀՀ մշակույթի նախարարության ոսկե (2012) և «Գրիգոր Նարեկացի» (2015) մեդալներ։
  • Ֆրիտյոֆ Նանսեն միջազգային հիմնադրամի հուշամեդալ (2002)։
  1. 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.