Jump to content

«Բարսեղ Սարգիսյան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
Տող 1. Տող 1.
{{Անձ}}
{{Անձ}}
'''Բարսեղ Սարգիսյան''' ({{ԱԾ}}), հայ բանասեր, հայագետ, ձեռագրագետ, [[Մխիթարյան միաբանություն|Վենետիկի Մխիթարյան միաբանության]] անդամ, տպարանապետ, ուսուցիչ։
'''Բարսեղ Սարգիսյան''' ({{ԱԾ}}), հայ բանասեր, հայագետ, ձեռագրագետ, Վենետիկի [[Մխիթարյան միաբանություն|Մխիթարյան միաբանության]] անդամ, տպարանապետ, ուսուցիչ։


== Ազգային և թարգմանական գրականություն ==
== Ազգային և թարգմանական գրականություն ==
Ուսումնասիրությունները վերաբերում են հայ հին ազգային և թարգմանական գրականությանը։ «[[Ագաթանգեղոս]]ը և յուր բազմադարյան գաղտնիքն» ([[1890]]) աշխատության մեջ այն կարծիքն է հայտնել, որ Ագաթանգեղոսի անունով մեզ հասած գիրքը իբր տարբեր հեղինակների գոած և 5-րդ դարի մի բերված երկերի ժողովածու է, որը կրում է մի քանի խմբագրությունների շերտեր։ Ըստ Սարգիսի, գրքի որոշ մասեր գրվել են 4-րդ դարում (հունական.), իսկ 5-րդ դ. [[Կորյուն]]ը և [[Եզնիկ Կողբացի]]ն դրանք թարգմանել են [[հայերեն]], խմբագրել և լրացրել։ [[5-րդ դար]]ում ավելացված գլխավոր մասը «Վարդապետությունն» [[Ագաթանգեղոս]]ի գիրքը, հայատառ գրականության առաջին երկն է (ավելի վաղ ստեղծվել են միայն Աստվածաշնչի հայերեն թարգմանությունները [[հունարեն]]ից և [[ասորերեն]]ից), իսկ նրա անվամբ մեզ հասած հունարեն, բնագիրը թարգմանված է [[հայերեն]]ից և հնարավորություն է տալիս վերականգնել հայկական. բնագրում բացակայող (կորած) հատվածները։ «Տեսություն Սեղբեստրոսի պատմության և Մովսես Խորենացվո աղբերաց» ([[1893]]) երկում Սարգիսյանը քննադատել է Օ. Կարիերի այն տեսակետը, ըստ որի՝ Խորենացին ոչ թե 5, այլ 8-9-րդ դարի հեղինակ է։ «Անանուն ժամանակագրութիւն. խմբագիր, յօրինեալ յէ դարու» ([[1904]]) ուսումնասիրությունում ապացուցել է, որ Անանիա Շիրակացուն վերագըրվող «ժամանակագրությունը» մի քանի ժամանակագրոթյան երկերի ժողովածու է, որի կարևոր մասն է կազմում 2-3-րդ դարի հույն հեղինակ Հիպպոլիտոսի ժամանակագրության հին հայկական թարգմանությունը։
Ուսումնասիրությունները վերաբերում են հայ հին ազգային և թարգմանական գրականությանը։ «[[Ագաթանգեղոս]]ը և յուր բազմադարյան գաղտնիքն» ([[1890]]) աշխատության մեջ այն կարծիքն է հայտնել, որ Ագաթանգեղոսի անունով մեզ հասած գիրքը իբր տարբեր հեղինակների գոած և V դարի մի բերված երկերի ժողովածու է, որը կրում է մի քանի խմբագրությունների շերտեր։ Ըստ Սարգիսի, գրքի որոշ մասեր գրվել են IV դարում (հունական), իսկ V դ. [[Կորյուն]]ը և [[Եզնիկ Կողբացի]]ն դրանք թարգմանել են [[հայերեն]], խմբագրել և լրացրել։ V դարում ավելացված գլխավոր մասը «Վարդապետությունն» [[Ագաթանգեղոս]]ի գիրքը, հայատառ գրականության առաջին երկն է (ավելի վաղ ստեղծվել են միայն Աստվածաշնչի հայերեն թարգմանությունները [[հունարեն]]ից և [[ասորերեն]]ից), իսկ նրա անվամբ մեզ հասած հունարեն, բնագիրը թարգմանված է հայերենից և հնարավորություն է տալիս վերականգնել հայկական. բնագրում բացակայող (կորած) հատվածները։ «Տեսություն Սեղբեստրոսի պատմության և Մովսես Խորենացվո աղբերաց» (1893) երկում Սարգիսյանը քննադատել է Օ. Կարիերի այն տեսակետը, ըստ որի՝ Խորենացին ոչ թե V, այլ VIII-IX դարի հեղինակ է։ «Անանուն ժամանակագրութիւն. խմբագիր, յօրինեալ յէ դարու» (1904) ուսումնասիրությունում ապացուցել է, որ Անանիա Շիրակացուն վերագըրվող «ժամանակագրությունը» մի քանի ժամանակագրոթյան երկերի ժողովածու է, որի կարևոր մասն է կազմում II-III դարի հույն հեղինակ Հիպպոլիտոսի ժամանակագրության հին հայկական թարգմանությունը։


Սարգիսյանի «Երկհարյուրամյա գրականական գործունեություն և նշանավոր գործիչներ Վենետկ Մխիթարյան միաբանության» ([[1905]]) երկում հանգամանորեն բնութագրված է Մխիթարյան միաբանության գիտական, գրական, թարգմանական և հրատարակչական գործունեությունը, զետեղված են ուշագրավ դիվանական վավերագրեր։ Արժեքավոր է Վենետիկի Մխիթարյան մատենադարանի ձեռագրերի՝ Սարգիսյանի կազմած բազմահատոր նկարագրությունը [«Մայր ցուցակ հայերեն ձեռագրաց մատենադարանի Մխիթարյանց ի Վենետիկ», հ. 1-3, [[1914]]-[[66|1966]] (հ. 3-ը՝ Գ. Սարգսյանի հեղինակակցությամբ)]։ Սարգիսյանի գրչին են պատկանում նաև բազմաթիվ այլ ուսումնասիրություններ, որոնք տպագրված են «Բազմավեպում»։
Սարգիսյանի «Երկհարյուրամյա գրականական գործունեություն և նշանավոր գործիչներ Վենետկ Մխիթարյան միաբանության» (1905) երկում հանգամանորեն բնութագրված է Մխիթարյան միաբանության գիտական, գրական, թարգմանական և հրատարակչական գործունեությունը, զետեղված են ուշագրավ դիվանական վավերագրեր։ Արժեքավոր է Վենետիկի Մխիթարյան մատենադարանի ձեռագրերի՝ Սարգիսյանի կազմած բազմահատոր նկարագրությունը [«Մայր ցուցակ հայերեն ձեռագրաց մատենադարանի Մխիթարյանց ի Վենետիկ», հ. 1-3, 1914-1966 (հ. 3-ը՝ Գ. Սարգսյանի հեղինակակցությամբ)]։ Սարգիսյանի գրչին են պատկանում նաև բազմաթիվ այլ ուսումնասիրություններ, որոնք տպագրված են «Բազմավեպում»։


== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
{{Արտաքին հղումներ}}
{{ՀՍՀ|հատոր=10|էջ=218}}
{{ՀՍՀ|հատոր=10|էջ=218}}


{{DEFAULTSORT:Սարգիսյան, Բարսեղ}}
{{DEFAULTSORT:Սարգիսյան, Բարսեղ}}

[[Կատեգորիա:Արևիկ գյուղում ծնվածներ]]
[[Կատեգորիա:Հայ բանասերներ]]
[[Կատեգորիա:Հայ բանասերներ]]
[[Կատեգորիա:Հայ հայագետներ]]
[[Կատեգորիա:Հայ հայագետներ]]
[[Կատեգորիա:Մխիթարյան միաբանության անդամներ]]
[[Կատեգորիա:Հայ ձեռագրագետներ]]
[[Կատեգորիա:Հայ ձեռագրագետներ]]
[[Կատեգորիա:Հայ ուսուցիչներ]]
[[Կատեգորիա:Հայ ուսուցիչներ]]

17:09, 12 Հունիսի 2021-ի տարբերակ

Բարսեղ Սարգիսյան
Ծնվել էհունիսի 1, 1852(1852-06-01)[1][2]
ԾննդավայրԹափադոլակ, Ալեքսանդրապոլի գավառ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն[2]
Մահացել էօգոստոսի 1, 1921(1921-08-01)[1][2] (69 տարեկան)
Մահվան վայրՎենետիկ, Իտալիա[1][2]
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն և  Իտալիայի թագավորություն
Ազգությունհայ
Մասնագիտությունբանասեր, հայագետ, ձեռագրագետ, ուսուցիչ, աստվածաբան և գրադարանավար
Ստորագրություն
Изображение автографа
 Barseġ Sargisean Վիքիպահեստում

Բարսեղ Սարգիսյան (հունիսի 1, 1852(1852-06-01)[1][2], Թափադոլակ, Ալեքսանդրապոլի գավառ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն[2] - օգոստոսի 1, 1921(1921-08-01)[1][2], Վենետիկ, Իտալիա[1][2]), հայ բանասեր, հայագետ, ձեռագրագետ, Վենետիկի Մխիթարյան միաբանության անդամ, տպարանապետ, ուսուցիչ։

Ազգային և թարգմանական գրականություն

Ուսումնասիրությունները վերաբերում են հայ հին ազգային և թարգմանական գրականությանը։ «Ագաթանգեղոսը և յուր բազմադարյան գաղտնիքն» (1890) աշխատության մեջ այն կարծիքն է հայտնել, որ Ագաթանգեղոսի անունով մեզ հասած գիրքը իբր տարբեր հեղինակների գոած և V դարի մի բերված երկերի ժողովածու է, որը կրում է մի քանի խմբագրությունների շերտեր։ Ըստ Սարգիսի, գրքի որոշ մասեր գրվել են IV դարում (հունական), իսկ V դ. Կորյունը և Եզնիկ Կողբացին դրանք թարգմանել են հայերեն, խմբագրել և լրացրել։ V դարում ավելացված գլխավոր մասը «Վարդապետությունն» Ագաթանգեղոսի գիրքը, հայատառ գրականության առաջին երկն է (ավելի վաղ ստեղծվել են միայն Աստվածաշնչի հայերեն թարգմանությունները հունարենից և ասորերենից), իսկ նրա անվամբ մեզ հասած հունարեն, բնագիրը թարգմանված է հայերենից և հնարավորություն է տալիս վերականգնել հայկական. բնագրում բացակայող (կորած) հատվածները։ «Տեսություն Սեղբեստրոսի պատմության և Մովսես Խորենացվո աղբերաց» (1893) երկում Սարգիսյանը քննադատել է Օ. Կարիերի այն տեսակետը, ըստ որի՝ Խորենացին ոչ թե V, այլ VIII-IX դարի հեղինակ է։ «Անանուն ժամանակագրութիւն. խմբագիր, յօրինեալ յէ դարու» (1904) ուսումնասիրությունում ապացուցել է, որ Անանիա Շիրակացուն վերագըրվող «ժամանակագրությունը» մի քանի ժամանակագրոթյան երկերի ժողովածու է, որի կարևոր մասն է կազմում II-III դարի հույն հեղինակ Հիպպոլիտոսի ժամանակագրության հին հայկական թարգմանությունը։

Սարգիսյանի «Երկհարյուրամյա գրականական գործունեություն և նշանավոր գործիչներ Վենետկ Մխիթարյան միաբանության» (1905) երկում հանգամանորեն բնութագրված է Մխիթարյան միաբանության գիտական, գրական, թարգմանական և հրատարակչական գործունեությունը, զետեղված են ուշագրավ դիվանական վավերագրեր։ Արժեքավոր է Վենետիկի Մխիթարյան մատենադարանի ձեռագրերի՝ Սարգիսյանի կազմած բազմահատոր նկարագրությունը [«Մայր ցուցակ հայերեն ձեռագրաց մատենադարանի Մխիթարյանց ի Վենետիկ», հ. 1-3, 1914-1966 (հ. 3-ը՝ Գ. Սարգսյանի հեղինակակցությամբ)]։ Սարգիսյանի գրչին են պատկանում նաև բազմաթիվ այլ ուսումնասիրություններ, որոնք տպագրված են «Բազմավեպում»։

Ծանոթագրություններ

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Գերմանիայի ազգային գրադարանի կատալոգ (գերմ.)
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Հայկական սովետական հանրագիտարան, հատոր 10 (հայ.) — հատոր 10. — էջ 218.
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բարսեղ Սարգիսյան» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 10, էջ 218