«Բարսեղ Սարգիսյան»–ի խմբագրումների տարբերություն
ավելացվեց Կատեգորիա:Հայ գրադարանավարներ ՀոթՔաթ գործիքով |
|||
Տող 1. | Տող 1. | ||
{{Անձ}} |
{{Անձ}} |
||
'''Բարսեղ Սարգիսյան''' ({{ԱԾ}}), հայ բանասեր, հայագետ, ձեռագրագետ, [[Մխիթարյան միաբանություն| |
'''Բարսեղ Սարգիսյան''' ({{ԱԾ}}), հայ բանասեր, հայագետ, ձեռագրագետ, Վենետիկի [[Մխիթարյան միաբանություն|Մխիթարյան միաբանության]] անդամ, տպարանապետ, ուսուցիչ։ |
||
== Ազգային և թարգմանական գրականություն == |
== Ազգային և թարգմանական գրականություն == |
||
Ուսումնասիրությունները վերաբերում են հայ հին ազգային և թարգմանական գրականությանը։ «[[Ագաթանգեղոս]]ը և յուր բազմադարյան գաղտնիքն» ([[1890]]) աշխատության մեջ այն կարծիքն է հայտնել, որ Ագաթանգեղոսի անունով մեզ հասած գիրքը իբր տարբեր հեղինակների գոած և |
Ուսումնասիրությունները վերաբերում են հայ հին ազգային և թարգմանական գրականությանը։ «[[Ագաթանգեղոս]]ը և յուր բազմադարյան գաղտնիքն» ([[1890]]) աշխատության մեջ այն կարծիքն է հայտնել, որ Ագաթանգեղոսի անունով մեզ հասած գիրքը իբր տարբեր հեղինակների գոած և V դարի մի բերված երկերի ժողովածու է, որը կրում է մի քանի խմբագրությունների շերտեր։ Ըստ Սարգիսի, գրքի որոշ մասեր գրվել են IV դարում (հունական), իսկ V դ. [[Կորյուն]]ը և [[Եզնիկ Կողբացի]]ն դրանք թարգմանել են [[հայերեն]], խմբագրել և լրացրել։ V դարում ավելացված գլխավոր մասը «Վարդապետությունն» [[Ագաթանգեղոս]]ի գիրքը, հայատառ գրականության առաջին երկն է (ավելի վաղ ստեղծվել են միայն Աստվածաշնչի հայերեն թարգմանությունները [[հունարեն]]ից և [[ասորերեն]]ից), իսկ նրա անվամբ մեզ հասած հունարեն, բնագիրը թարգմանված է հայերենից և հնարավորություն է տալիս վերականգնել հայկական. բնագրում բացակայող (կորած) հատվածները։ «Տեսություն Սեղբեստրոսի պատմության և Մովսես Խորենացվո աղբերաց» (1893) երկում Սարգիսյանը քննադատել է Օ. Կարիերի այն տեսակետը, ըստ որի՝ Խորենացին ոչ թե V, այլ VIII-IX դարի հեղինակ է։ «Անանուն ժամանակագրութիւն. խմբագիր, յօրինեալ յէ դարու» (1904) ուսումնասիրությունում ապացուցել է, որ Անանիա Շիրակացուն վերագըրվող «ժամանակագրությունը» մի քանի ժամանակագրոթյան երկերի ժողովածու է, որի կարևոր մասն է կազմում II-III դարի հույն հեղինակ Հիպպոլիտոսի ժամանակագրության հին հայկական թարգմանությունը։ |
||
Սարգիսյանի «Երկհարյուրամյա գրականական գործունեություն և նշանավոր գործիչներ Վենետկ Մխիթարյան միաբանության» ( |
Սարգիսյանի «Երկհարյուրամյա գրականական գործունեություն և նշանավոր գործիչներ Վենետկ Մխիթարյան միաբանության» (1905) երկում հանգամանորեն բնութագրված է Մխիթարյան միաբանության գիտական, գրական, թարգմանական և հրատարակչական գործունեությունը, զետեղված են ուշագրավ դիվանական վավերագրեր։ Արժեքավոր է Վենետիկի Մխիթարյան մատենադարանի ձեռագրերի՝ Սարգիսյանի կազմած բազմահատոր նկարագրությունը [«Մայր ցուցակ հայերեն ձեռագրաց մատենադարանի Մխիթարյանց ի Վենետիկ», հ. 1-3, 1914-1966 (հ. 3-ը՝ Գ. Սարգսյանի հեղինակակցությամբ)]։ Սարգիսյանի գրչին են պատկանում նաև բազմաթիվ այլ ուսումնասիրություններ, որոնք տպագրված են «Բազմավեպում»։ |
||
== Ծանոթագրություններ == |
|||
{{ծանցանկ}} |
|||
{{Արտաքին հղումներ}} |
|||
{{ՀՍՀ|հատոր=10|էջ=218}} |
{{ՀՍՀ|հատոր=10|էջ=218}} |
||
{{DEFAULTSORT:Սարգիսյան, Բարսեղ}} |
{{DEFAULTSORT:Սարգիսյան, Բարսեղ}} |
||
[[Կատեգորիա:Արևիկ գյուղում ծնվածներ]] |
|||
[[Կատեգորիա:Հայ բանասերներ]] |
[[Կատեգորիա:Հայ բանասերներ]] |
||
[[Կատեգորիա:Հայ հայագետներ]] |
[[Կատեգորիա:Հայ հայագետներ]] |
||
[[Կատեգորիա:Մխիթարյան միաբանության անդամներ]] |
|||
[[Կատեգորիա:Հայ ձեռագրագետներ]] |
[[Կատեգորիա:Հայ ձեռագրագետներ]] |
||
[[Կատեգորիա:Հայ ուսուցիչներ]] |
[[Կատեգորիա:Հայ ուսուցիչներ]] |
17:09, 12 Հունիսի 2021-ի տարբերակ
Բարսեղ Սարգիսյան | |
---|---|
Ծնվել է | հունիսի 1, 1852[1][2] |
Ծննդավայր | Թափադոլակ, Ալեքսանդրապոլի գավառ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն[2] |
Մահացել է | օգոստոսի 1, 1921[1][2] (69 տարեկան) |
Մահվան վայր | Վենետիկ, Իտալիա[1][2] |
Քաղաքացիություն | Ռուսական կայսրություն և Իտալիայի թագավորություն |
Ազգություն | հայ |
Մասնագիտություն | բանասեր, հայագետ, ձեռագրագետ, ուսուցիչ, աստվածաբան և գրադարանավար |
Ստորագրություն | |
Barseġ Sargisean Վիքիպահեստում |
Բարսեղ Սարգիսյան (հունիսի 1, 1852[1][2], Թափադոլակ, Ալեքսանդրապոլի գավառ, Երևանի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն[2] - օգոստոսի 1, 1921[1][2], Վենետիկ, Իտալիա[1][2]), հայ բանասեր, հայագետ, ձեռագրագետ, Վենետիկի Մխիթարյան միաբանության անդամ, տպարանապետ, ուսուցիչ։
Ազգային և թարգմանական գրականություն
Ուսումնասիրությունները վերաբերում են հայ հին ազգային և թարգմանական գրականությանը։ «Ագաթանգեղոսը և յուր բազմադարյան գաղտնիքն» (1890) աշխատության մեջ այն կարծիքն է հայտնել, որ Ագաթանգեղոսի անունով մեզ հասած գիրքը իբր տարբեր հեղինակների գոած և V դարի մի բերված երկերի ժողովածու է, որը կրում է մի քանի խմբագրությունների շերտեր։ Ըստ Սարգիսի, գրքի որոշ մասեր գրվել են IV դարում (հունական), իսկ V դ. Կորյունը և Եզնիկ Կողբացին դրանք թարգմանել են հայերեն, խմբագրել և լրացրել։ V դարում ավելացված գլխավոր մասը «Վարդապետությունն» Ագաթանգեղոսի գիրքը, հայատառ գրականության առաջին երկն է (ավելի վաղ ստեղծվել են միայն Աստվածաշնչի հայերեն թարգմանությունները հունարենից և ասորերենից), իսկ նրա անվամբ մեզ հասած հունարեն, բնագիրը թարգմանված է հայերենից և հնարավորություն է տալիս վերականգնել հայկական. բնագրում բացակայող (կորած) հատվածները։ «Տեսություն Սեղբեստրոսի պատմության և Մովսես Խորենացվո աղբերաց» (1893) երկում Սարգիսյանը քննադատել է Օ. Կարիերի այն տեսակետը, ըստ որի՝ Խորենացին ոչ թե V, այլ VIII-IX դարի հեղինակ է։ «Անանուն ժամանակագրութիւն. խմբագիր, յօրինեալ յէ դարու» (1904) ուսումնասիրությունում ապացուցել է, որ Անանիա Շիրակացուն վերագըրվող «ժամանակագրությունը» մի քանի ժամանակագրոթյան երկերի ժողովածու է, որի կարևոր մասն է կազմում II-III դարի հույն հեղինակ Հիպպոլիտոսի ժամանակագրության հին հայկական թարգմանությունը։
Սարգիսյանի «Երկհարյուրամյա գրականական գործունեություն և նշանավոր գործիչներ Վենետկ Մխիթարյան միաբանության» (1905) երկում հանգամանորեն բնութագրված է Մխիթարյան միաբանության գիտական, գրական, թարգմանական և հրատարակչական գործունեությունը, զետեղված են ուշագրավ դիվանական վավերագրեր։ Արժեքավոր է Վենետիկի Մխիթարյան մատենադարանի ձեռագրերի՝ Սարգիսյանի կազմած բազմահատոր նկարագրությունը [«Մայր ցուցակ հայերեն ձեռագրաց մատենադարանի Մխիթարյանց ի Վենետիկ», հ. 1-3, 1914-1966 (հ. 3-ը՝ Գ. Սարգսյանի հեղինակակցությամբ)]։ Սարգիսյանի գրչին են պատկանում նաև բազմաթիվ այլ ուսումնասիրություններ, որոնք տպագրված են «Բազմավեպում»։
Ծանոթագրություններ
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բարսեղ Սարգիսյան» հոդվածին։ |
|
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 10, էջ 218)։ |