Jump to content

«Բուրկա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 1. Տող 1.
'''Բուրկա''' ({{lang-ar|برقع}}), также известный как շղարշ ({{lang-ps|چادري}}) [[Աֆղանստան|Աֆղանստանում]]՝ բուրկա, [[Կենտրոնական Ասիա|Կենտրոնական Ասիայում]]՝ մարմինն ու դեմքը ծածկող արտաքին հագուստ, որը կանայք կրում են [[Իսլամ|իսլամական]] որոշ ավանդույթներով՝ հանրության առաջ ծածկվելու համար:
'''Բուրկա''' ({{lang-ar|برقع}}), также известный как շղարշ ({{lang-ps|چادري}}) [[Աֆղանստան|Աֆղանստանում]]՝ բուրկա, [[Կենտրոնական Ասիա|Կենտրոնական Ասիայում]]՝ մարմինն ու դեմքը ծածկող արտաքին հագուստ, որը կանայք կրում են [[Իսլամ|իսլամական]] որոշ ավանդույթներով՝ հանրության առաջ ծածկվելու համար:
[[File:01 Burqa (cropped).tif|thumb|01 Burqa (cropped)]]

Բուրկա տերմինը երբեմն ասոցացվում է [[Նիկաբ|նիկաբի]] հետ: Ավելի ճշգրիտ իմաստով, [[Նիկաբ|նիկաբը]] դեմքի շղարշ է, որը բաց է թողնում աչքերը, մինչդեռ բուրկան ծածկում է ամբողջ մարմինը գլխի պսակից մինչև գետնին, ինչը թույլ է տալիս կրողին տեսնել դեմքին ցանցի օգնությամբ։ Բուրկան նույնպես չպետք է շփոթել [[Հիջաբ|հիջաբի]] հետ, որը սովորաբար ծածկում է մազերը և պարանոցը, բայց ոչ դեմքը:
Բուրկա տերմինը երբեմն ասոցացվում է [[Նիկաբ|նիկաբի]] հետ: Ավելի ճշգրիտ իմաստով, [[Նիկաբ|նիկաբը]] դեմքի շղարշ է, որը բաց է թողնում աչքերը, մինչդեռ բուրկան ծածկում է ամբողջ մարմինը գլխի պսակից մինչև գետնին, ինչը թույլ է տալիս կրողին տեսնել դեմքին ցանցի օգնությամբ։ Բուրկան նույնպես չպետք է շփոթել [[Հիջաբ|հիջաբի]] հետ, որը սովորաբար ծածկում է մազերը և պարանոցը, բայց ոչ դեմքը:



09:30, 27 Մարտի 2024-ի տարբերակ

Բուրկա (արաբ․՝ برقع‎‎), также известный как շղարշ (փուշթու՝ چادري) Աֆղանստանում՝ բուրկա, Կենտրոնական Ասիայում՝ մարմինն ու դեմքը ծածկող արտաքին հագուստ, որը կանայք կրում են իսլամական որոշ ավանդույթներով՝ հանրության առաջ ծածկվելու համար:

01 Burqa (cropped)

Բուրկա տերմինը երբեմն ասոցացվում է նիկաբի հետ: Ավելի ճշգրիտ իմաստով, նիկաբը դեմքի շղարշ է, որը բաց է թողնում աչքերը, մինչդեռ բուրկան ծածկում է ամբողջ մարմինը գլխի պսակից մինչև գետնին, ինչը թույլ է տալիս կրողին տեսնել դեմքին ցանցի օգնությամբ։ Բուրկան նույնպես չպետք է շփոթել հիջաբի հետ, որը սովորաբար ծածկում է մազերը և պարանոցը, բայց ոչ դեմքը:

Բուրկա արգելել աշխարհի քարտեզը

Բուրկան և դեմքը ծածկող հագուստի այլ տեսակներ վկայված են դեռևս նախաիսլամական ժամանակներից, հատկապես փուշթուն[1] և արաբ կանանց շրջանում: Դեմքի ծածկույթը իսլամում կրոնական պահանջ չի համարվում[2][3]: Իսլամ: Որոշ մահմեդական իրավաբաններ կարծում են, որ եթե կնոջ բաց դեմքը կարող է գայթակղություն և շփոթություն առաջացնել, ապա ցանկալի է, որ նա ծածկի իր դեմքը:

Բուրկան և դեմքը ծածկող հագուստի այլ տեսակներհայտնի են դեռևս նախաիսլամական ժամանակներից, հատկապես փուշթու և արաբ կանանց շրջանում: Դեմքը ծածկելը իսլամում կրոնական պահանջ չի համարվում:Իսլամ իրավաբանների [4]մեծ մասը նույնն է կարծիքին, իսկ մահմեդականներիրավաբանները պնդում են, որ ցանկալի է՝ կինը ծածկի իր դեմքը[5]՝ գայթակղություն չառաջացնել համար:

2021 թվականից 15 երկիր արգելում է բուրկա կրել՝ Ավստրիան, Քվեբեկը, Դանիան, Ֆրանսիան, Բելգիան, Տաջիկստանը, Լատվիան[6], Բուլղարիան[7], Կամերունը, Չադը, Կոնգոյի Հանրապետությունը, Գաբոնը, Նիդեռլանդներ[8], Մարոկկո[9][10] և Շրի Լանկա[11].

Բուրկա կրող կանանց խումբ
Աշխարհի քարտեզը, որտեղ բուրկա կրելն արգելված է

Երբ դեմքին քող կրելը քննարկվում էր վաղ իսլամական իրավագիտության մեջ՝ աղոթքի համատեքստից դուրս, այն սովորաբար համարվում էր «սոցիալական կարգավիճակի և ֆիզիկական անվտանգության խնդիր»: Միջնադարյան դարաշրջանում իսլամական իրավաբանները սկսեցին ավելի մեծ ուշադրություն դարձնել ավրատի (ինտիմ մասեր) հայեցակարգին և այն հարցին, թե արդյոք կանայք պետք է ծածկեն իրենց դեմքը: Մալիկիի և հանաֆիի գիտնականների մեծ մասը կարծում էր, որ կանայք հանրության առաջ պետք է մարմնի բոլոր հատվածները ծածկեն բացի իրենց դեմքից[12][13]: Հանբալիի և Շաֆիի իրավաբանները կնոջ դեմքը համարում էին ավրայի (ինտիմ հատված) մի մասը՝ եզրակացնելով, որ ամբողջ դեմքը, բացի աչքերից, պետք է ծածկված լինի: Հանբալի իրավաբան Իբն Թեյմիյան (մահ՝ 1328) վերջին տեսակետի կողմնակիցն էր, մինչդեռ հանաֆի գիտնական Բուրհան ալ-Դին ալ-Մարգինանին (մահ՝ 1197 թ.) ընդգծեց, որ կնոջ համար հատկապես տղամարդկանց հետ ամենօրյա գործնական հարաբերությունների ժամանակ կարևոր է չծածկել դեմքն ու ձեռքերը։ Իրավաբանական բուհերում այս հարցի շուրջ տարակարծություններ կային[12]։ Այսպիսով, Յուսուֆ ալ-Քարադավին մեջբերում է դասական շաֆիական և հանբալի իրավաբաններին՝ պնդելով, որ անհրաժեշտ չէ ծածկել դեմքը[3]:

Ջաֆարիական մազհաբում դեմքը ծածկելը պարտադիր չէ[14]:

Համաձայն սալաֆիստական ​​տեսակետի՝ կնոջ համար պարտադիր է (ֆարդ) ամբողջ մարմինը ծածկել, երբ նա գտնվում է հանրության մեջ կամ մտերիմ ազգականներից (մահրամներ)[15][16] չհանդիսացող տղամարդկանց ներկայությամբ: Որոշ գիտնականներ ասում են, որ ծածկվելը արտադիր չէ կույր, ասեքսուալ կամ միասեռականների առջև[17][18][19]։

Սալաֆի աստվածաբան Նասիրուդին ալ-Ալբանին, երբ ուսուցիչ էր Մեդինայի իսլամական համալսարանում, գիրք է գրել, որտեղ ընդգծում է իր կարծիքը, ըստ որի՝ դեմքի քողը պարտադիր չէ մուսուլման կանանց համար: Այդ պատճառով Սաուդյան Արաբիայի կառույցում նրա հակառակորդները կարողացան խզել նրա պայմանագիրը համալսարանի հետ[20]:

Ծանոթագրություններ

  1. Amer, Sahar What Is Veiling?. — The University of North Carolina Press (Kindle edition), 2014. — С. 61.
  2. Juan Eduardo Campo, ed. (2009). «Burqa». Encyclopedia of Islam. Infobase Publishing. ISBN 9781438126968. «Источник». Արխիվացված է օրիգինալից 2019-02-07-ին. Վերցված է 2019-05-14-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  3. 3,0 3,1 al-Qaraḍāwī, Yūsuf. «Is Wearing the Niqāb Obligatory for Women?». SuhaibWebb.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2014-07-09-ին. Վերցված է 2015-11-16-ին.
  4. Hadia Mubarak (2009). «Burqa». In John L. Esposito (ed.). The Oxford Encyclopedia of the Islamic World. Oxford: Oxford University Press.
  5. «Закрытие лица и рук женщины». islamdag.ru. ISLAMDAG.RU. Արխիվացված է օրիգինալից 2019-05-14-ին. Վերցված է 2019-05-14-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  6. «A European government has banned Islamic face veils despite them being worn by just three women». 2016-04-21. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-01-21-ին. Վերցված է 2017-02-01-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  7. «Bulgaria the latest European country to ban the burqa and [niqab in public places]». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-11-05-ին. Վերցված է 2019-05-14-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն) Smh.com.au: accessed 5 December 2016.
  8. Halasz; McKenzie, Stephanie; Sheena (2018-06-27). «The Netherlands introduces burqa ban in some public spaces». No. June 27, 2018. CNN. CNN. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-08-09-ին. Վերցված է 2018-08-09-ին.{{cite news}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  9. Phillips, Tom (2015-01-13). «China bans burqa in capital of Muslim region of Xinjiang». No. 13 January 2015. The Telegraph. The Telegraph. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-04-11-ին. Վերցված է 2018-08-09-ին.
  10. «Morocco 'bans sale of the burka'» (անգլերեն). 2017-01-10. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-01-31-ին. Վերցված է 2019-02-15-ին. {{cite news}}: More than one of |accessdate= and |access-date= specified (օգնություն)
  11. «Covering the face banned from tomorrow». Daily Mirror. Արխիվացված է օրիգինալից 2019-05-14-ին. Վերցված է 2019-05-14-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  12. 12,0 12,1 Bucar, Elizabeth The Islamic Veil: A Beginner's Guide. — Oneworld Publications (Kindle edition), 2013. — С. 54—55.
  13. Siddiqui, Mona (2006). «Veil». In Jane Dammen McAuliffe (ed.). Encyclopaedia of the Qurʾān. Brill. doi:10.1163/1875-3922_q3_EQCOM_00103.
  14. «The Islamic Modest Dress». Mutahhari. 2008-03-07. Արխիվացված է օրիգինալից 2008-06-15-ին. Վերցված է 2008-06-02-ին.
  15. IslamQA.info (2008-03-07). «Awrah». IslamQ&A. Արխիվացված է օրիգինալից 2011-06-17-ին. Վերցված է 2008-06-02-ին.
  16. IslamQA.info (2008-03-07). «Ruling on covering the face, with detailed evidence». IslamQ&A. Արխիվացված է օրիգինալից 2008-09-29-ին. Վերցված է 2008-06-02-ին.
  17. «Is it permissible to take off the khimar in front of a blind man?». Islamqa.info. 2006-11-07. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-08-17-ին. Վերցված է 2017-02-28-ին. {{cite web}}: Unknown parameter |deadlink= ignored (|url-status= suggested) (օգնություն)
  18. «Women revealing their adornment to men who lack physical desire - Islam web ladies'». Islamweb. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-12-27-ին. Վերցված է 2017-02-28-ին.
  19. Queer Spiritual Spaces: Sexuality and Sacred Places, p. 89, Kath Browne, Sally Munt, Andrew K. T. Yip — 2010
  20. Meijer, Global Salafism, pg. 66.