Բուրկա
|
Դուք կարող եք բարելավել թարգմանությունը։ Օրիգինալ տեքստը կարող եք գտնել ձախ կողմի «այլ լեզուներով» ենթաբաժնում։ |
Բուրկա (արաբ․՝ برقع), Աֆղանստանում հայտնի է որպես չադրա (փուշթու՝ چادري), Կենտրոնական Ասիայում՝ որպես փարանջա։ Բուրկան մարմինն ու դեմքը ծածկող վերնահագուստ է, որը կանայք հանրության առաջ կրում են իսլամական որոշ ավանդույթներով:
Բուրկա տերմինը երբեմն ասոցացվում է նիկաբի հետ: Նիկաբը դեմքի քող է, որը կրելիս աչքերը բաց են մնում, մինչդեռ բուրկան ծածկում է ամբողջ մարմինը գլխից մինչև գետին, ինչը թույլ է տալիս կրողին տեսնել ցանցի օգնությամբ։ Բուրկան չպետք է շփոթել նաև հիջաբի հետ, որը սովորաբար ծածկում է մազերը և պարանոցը, բայց ոչ դեմքը:
Բուրկան և դեմքը ծածկող հագուստի այլ տեսակներ հայտնի են դեռևս նախաիսլամական ժամանակներից, հատկապես փուշթու և արաբ կանանց շրջանում: Դեմքը ծածկելը իսլամում կրոնական պահանջ չի համարվում:Իսլամ իրավաբանների [1]մեծ մասը ևս նույն կարծիքին են, իսկ մահմեդականներ իրավաբանները պնդում են, որ ցանկալի է՝ կինը ծածկի իր դեմքը[2]՝ գայթակղություն չառաջացնել համար:
2021 թվականից 15 երկիր արգելում է բուրկա կրել՝ Ավստրիան, Քվեբեկը, Դանիան, Ֆրանսիան, Բելգիան, Տաջիկստանը, Լատվիան[3], Բուլղարիան[4], Կամերունը, Չադը, Կոնգոյի Հանրապետությունը, Գաբոնը, Նիդեռլանդներ[5], Մարոկկո[6][7] և Շրի Լանկա[8].
Երբ դեմքին քող կրելը քննարկվում էր վաղ իսլամական իրավագիտության մեջ՝ աղոթքի համատեքստից դուրս, այն սովորաբար համարվում էր «սոցիալական կարգավիճակի և ֆիզիկական անվտանգության խնդիր»: Միջնադարյան դարաշրջանում իսլամական իրավաբանները սկսեցին ավելի մեծ ուշադրություն դարձնել ավրատի (ինտիմ մասեր) հայեցակարգին և այն հարցին, թե արդյոք կանայք պետք է ծածկեն իրենց դեմքը: Մալիկիի և հանաֆիի գիտնականների մեծ մասը կարծում էր, որ կանայք հանրության առաջ պետք է մարմնի բոլոր հատվածները ծածկեն բացի իրենց դեմքից[9][10]: Հանբալիի և Շաֆիի իրավաբանները կնոջ դեմքը համարում էին ավրայի (ինտիմ հատված) մի մասը՝ եզրակացնելով, որ ամբողջ դեմքը, բացի աչքերից, պետք է ծածկված լինի: Հանբալի իրավաբան Իբն Թեյմիյան (մահ՝ 1328) վերջին տեսակետի կողմնակիցն էր, մինչդեռ հանաֆի գիտնական Բուրհան ալ-Դին ալ-Մարգինանին (մահ՝ 1197 թ.) ընդգծեց, որ կնոջ համար հատկապես տղամարդկանց հետ ամենօրյա գործնական հարաբերությունների ժամանակ կարևոր է չծածկել դեմքն ու ձեռքերը։ Իրավաբանական բուհերում այս հարցի շուրջ տարակարծություններ կային[9]։ Այսպիսով, Յուսուֆ ալ-Քարադավին մեջբերում է դասական շաֆիական և հանբալի իրավաբաններին՝ պնդելով, որ անհրաժեշտ չէ ծածկել դեմքը[11]:
Ջաֆարիական մազհաբում դեմքը ծածկելը պարտադիր չէ[12]:
Համաձայն սալաֆիստական տեսակետի՝ կնոջ համար պարտադիր է (ֆարդ) ամբողջ մարմինը ծածկել, երբ նա գտնվում է հանրության մեջ կամ մտերիմ ազգականներից (մահրամներ)[13][14] չհանդիսացող տղամարդկանց ներկայությամբ: Որոշ գիտնականներ ասում են, որ ծածկվելը արտադիր չէ կույր, ասեքսուալ կամ միասեռականների առջև[15][16][17]։
Սալաֆի աստվածաբան Նասիրուդին ալ-Ալբանին, երբ ուսուցիչ էր Մեդինայի իսլամական համալսարանում, գիրք է գրել, որտեղ ընդգծում է իր կարծիքը, ըստ որի՝ դեմքի քողը պարտադիր չէ մուսուլման կանանց համար: Այդ պատճառով Սաուդյան Արաբիայի կառույցում նրա հակառակորդները կարողացան խզել նրա պայմանագիրը համալսարանի հետ[18]:
Ծանոթագրություններ
- ↑ Hadia Mubarak (2009). «Burqa». In John L. Esposito (ed.). The Oxford Encyclopedia of the Islamic World. Oxford: Oxford University Press.
- ↑ «Закрытие лица и рук женщины». islamdag.ru. ISLAMDAG.RU. Արխիվացված է օրիգինալից 2019-05-14-ին. Վերցված է 2019-05-14-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ «A European government has banned Islamic face veils despite them being worn by just three women». 2016-04-21. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-01-21-ին. Վերցված է 2017-02-01-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ «Bulgaria the latest European country to ban the burqa and [niqab in public places]». Արխիվացված է օրիգինալից 2016-11-05-ին. Վերցված է 2019-05-14-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) Smh.com.au: accessed 5 December 2016. - ↑ Halasz; McKenzie, Stephanie; Sheena (2018-06-27). «The Netherlands introduces burqa ban in some public spaces». No. June 27, 2018. CNN. CNN. Արխիվացված է օրիգինալից 2018-08-09-ին. Վերցված է 2018-08-09-ին.
{{cite news}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link) - ↑ Phillips, Tom (2015-01-13). «China bans burqa in capital of Muslim region of Xinjiang». No. 13 January 2015. The Telegraph. The Telegraph. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-04-11-ին. Վերցված է 2018-08-09-ին.
- ↑ «Morocco 'bans sale of the burka'» (անգլերեն). 2017-01-10. Արխիվացված է օրիգինալից 2017-01-31-ին. Վերցված է 2019-02-15-ին.
{{cite news}}: More than one of|accessdate=and|access-date=specified (օգնություն) - ↑ «Covering the face banned from tomorrow». Daily Mirror. Արխիվացված է օրիգինալից 2019-05-14-ին. Վերցված է 2019-05-14-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ 9,0 9,1 Bucar, Elizabeth The Islamic Veil: A Beginner's Guide. — Oneworld Publications (Kindle edition), 2013. — С. 54—55.
- ↑ Siddiqui, Mona (2006). «Veil». In Jane Dammen McAuliffe (ed.). Encyclopaedia of the Qurʾān. Brill. doi:10.1163/1875-3922_q3_EQCOM_00103.
- ↑ al-Qaraḍāwī, Yūsuf. «Is Wearing the Niqāb Obligatory for Women?». SuhaibWebb.com. Արխիվացված է օրիգինալից 2014-07-09-ին. Վերցված է 2015-11-16-ին.
- ↑ «The Islamic Modest Dress». Mutahhari. 2008-03-07. Արխիվացված է օրիգինալից 2008-06-15-ին. Վերցված է 2008-06-02-ին.
- ↑ IslamQA.info (2008-03-07). «Awrah». IslamQ&A. Արխիվացված է օրիգինալից 2011-06-17-ին. Վերցված է 2008-06-02-ին.
- ↑ IslamQA.info (2008-03-07). «Ruling on covering the face, with detailed evidence». IslamQ&A. Արխիվացված է օրիգինալից 2008-09-29-ին. Վերցված է 2008-06-02-ին.
- ↑ «Is it permissible to take off the khimar in front of a blind man?». Islamqa.info. 2006-11-07. Արխիվացված է օրիգինալից 2021-08-17-ին. Վերցված է 2017-02-28-ին.
{{cite web}}: Unknown parameter|deadlink=ignored (|url-status=suggested) (օգնություն) - ↑ «Women revealing their adornment to men who lack physical desire - Islam web ladies'». Islamweb. Արխիվացված է օրիգինալից 2016-12-27-ին. Վերցված է 2017-02-28-ին.
- ↑ Queer Spiritual Spaces: Sexuality and Sacred Places, p. 89, Kath Browne, Sally Munt, Andrew K. T. Yip — 2010
- ↑ Meijer, Global Salafism, pg. 66.